FramedinBelarus_Maria Kalesnikava_ by Tiffany Chin_2022. Φωτογραφία του Stitchit art group, δημοσιεύθηκε με άδεια των δημιουργών.

Το Stitchit είναι μια καλλιτεχνική ομάδα, που δημιουργήθηκε το 2021 από την καλλιτέχνιδα Rufina Bazlova (από τη Λευκορωσία) και την επιμελήτρια Sofia Tocar (από τη Μολδαβία).

Το έργο της ομάδας έχει ως στόχο να προκαλέσει το ενδιαφέρον για σημαντικά κοινωνικοπολιτικά ζητήματα στη Λευκορωσία. Χρησιμοποιώντας παραδοσιακές τεχνικές κεντήματος ως μέσο αντίστασης και διαλόγου, το Stitchit εμπλέκει διαφορετικές κοινότητες και άτομα στη διαδικασία της δημιουργίας, με αποτέλεσμα να προκαλεί σύγχυση για τα όρια της εξουσίας.

Η Rufina Bazlova είναι μια καλλιτέχνιδα από τη Λευκορωσία με έδρα την Πράγα, η οποία ασχολείται με την εικονογράφηση, τα κοινωνικά δίκτυα, τη σκηνογραφία και την περφόρμανς. Η Sofia Tocar επιμελείται τα καλλιτεχνικά έργα και τις εκθέσεις. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μολδαβία. Το Global Voices πήρε συνέντευξη μέσω zoom από την καλλιτεχνική ομάδα για το εγχείρημα #FramedinBelarus. Στόχος του εγχειρήματος είναι να δημιουργηθούν πορτρέτα όλων των πολιτών, που κρατούνται παράνομα στη Λευκορωσία (Πολιτικοί Κρατούμενοι) χρησιμοποιώντας την τυπική λευκορωσική τεχνική κεντήματος με κόκκινη κλωστή σε λευκό φόντο, καταγράφοντας με τον τρόπο αυτό ένα σημαντικό γεγονός της λευκορωσικής ιστορίας με έναν “λαϊκό διακοσμητικό” κώδικα. Το έργο που απεικονίζεται παραπάνω αφηγείται την ιστορία της Maryia Kallesnikava, μιας αντιπολιτευόμενης πολιτικής ακτιβίστριας και μουσικού, που καταδικάστηκε σε 11 χρόνια φυλάκισης και εκτίει σήμερα την ποινή της στη Λευκορωσία.

Global Voices (GV): Παρακαλώ πείτε στο διεθνές κοινό μας για το εγχείρημά σας

Rufina Bazlova (RB):  Starting in 2020, I created the series, the History of Belarusian Vyshyvanka about protests in Belarus. But time passed and everybody understood it was not possible anymore to go and protest on the streets. It had become dangerous. And the number of political prisoners  started growing very fast. I was thinking how to depict this era of Belarus. In  winter 2021, this idea came to create the story of each political prisoner. The idea was to create the picture, the pattern of each political prisoner. In the middle [of the embroidery], there is the figure of a political prisoner, the name, the surname, and the story of what happened,  why the person is in prison. Then we ask everyone from all over the world who wants to support  political prisoners or who wants to show their solidarity, just to participate and to stitch one or more stories of political prisoners. And then  we collect all the works and we want to put them together as a big quilt or mosaic and exhibit it in free Belarus. 

Ξεκινώντας το 2020, δημιούργησα τη σειρά History of Belarusian Vyshyvanka με θέμα τις διαμαρτυρίες στη Λευκορωσία. Όμως ο καιρός πέρασε και όλοι συνειδητοποίησαν ότι δεν ήταν πλέον δυνατόν να βγαίνουν στους δρόμους και να κάνουν διαδηλώσεις. Είχε γίνει επικίνδυνο. Επίσης ο αριθμός των πολιτικών κρατουμένων άρχισε να αυξάνεται ταχύτατα. Σκεφτόμουν πώς να αναπαραστήσω αυτή την περίοδο στη Λευκορωσία. Το χειμώνα του 2021 γεννήθηκε η ιδέα να δημιουργήσω την ιστορία κάθε πολιτικού κρατούμενου. Η ιδέα ήταν να δημιουργήσω την εικόνα, τη μορφή κάθε πολιτικού κρατούμενου. Στο κέντρο [του κεντήματος] υπάρχει η μορφή ενός πολιτικού κρατούμενου, το όνομα, το επώνυμο και ολόκληρη η ιστορία του τι συνέβη, γιατί το συγκεκριμένο άτομο βρίσκεται στη φυλακή. Στη συνέχεια ζητάμε από όλους, από όλο τον κόσμο που θέλει να υποστηρίξει τους πολιτικούς κρατούμενους ή που θέλει να δείξει την αλληλεγγύη του, απλά να συμμετάσχει και να κεντήσει μία ή περισσότερες ιστορίες πολιτικών κρατουμένων. Στη συνέχεια, συλλέγουμε όλα τα έργα τα οποία θέλουμε να ενώσουμε, σαν ένα μεγάλο πάπλωμα ή μωσαϊκό, και να εκθέσουμε στην ελεύθερη Λευκορωσία.

Sofia Tocar (ST): This is, of course, an idealistic idea, But for now, while the project is going on for the last almost two years, we also exhibit most of this work. The idea is to show it in the process. We had about ten exhibitions during the last year or during  this period, and it's very important to show them while the project is continued. It's not only to gather them all in one place and then make one big exhibition, but also to make these little steps and to speak about the problem, to show the stories through this visual language and artistic language. This is important for us. So far, we have had ten exhibitions and numerous workshops in Germany, Baltic States, Czech Republic, Poland, Norway and Italy.

Sofia Tocar (ST): Αυτή είναι, φυσικά, μια ιδεαλιστική αντίληψη, αλλά, προς το παρόν, ενώ το έργο συνεχίζεται τα τελευταία τουλάχιστον δύο χρόνια, εκθέτουμε επίσης το μεγαλύτερο μέρος του. Η βασική ιδέα είναι να το παρουσιάζουμε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Είχαμε περίπου δέκα εκθέσεις κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους ή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και είναι πολύ σημαντικό να τις παρουσιάζουμε ενώ το έργο συνεχίζεται. Δεν αρκεί μόνο να τα συγκεντρώσουμε όλα σε ένα μέρος και στη συνέχεια να κάνουμε μια μεγάλη έκθεση, αλλά επίσης να κάνουμε τα μικρά αυτά βήματα και να μιλήσουμε για το πρόβλημα, να αναδείξουμε τις ιστορίες μέσω αυτής της απεικόνισης και της καλλιτεχνικής γλώσσας. Αυτό είναι σημαντικό για εμάς. Μέχρι στιγμής, έχουμε πραγματοποιήσει δέκα εκθέσεις και πολυάριθμα εργαστήρια στη Γερμανία, τις χώρες της Βαλτικής, την Τσεχική Δημοκρατία, την Πολωνία, τη Νορβηγία και την Ιταλία.

Η Rufina Bazlova και η Sofia Tocar, καλλιτεχνική ομάδα Stitchit. Φωτογραφία: Stitchit, δημοσιεύτηκε μετά από άδεια.

GV:  Ποια είναι η σημασία των εκθέσεων και των εργαστηρίων που διοργανώνετε;

ST: The exhibitions and workshops serve multiple purposes. First, the project is both artistic and activist in nature. We aim to create a collective art piece that acts as a memorial for the political prisoners. By exhibiting the works, we keep the issue visible and raise awareness about the situation in Belarus. The workshops allow us to engage with people, share the stories behind the project, and create a sense of community among participants. We believe in erasing boundaries between artists and viewers, making everyone part of the project. Additionally, the project serves as a form of art therapy for those directly affected by the situation, while also educating people from around the world about Belarus and its challenges.

We also encourage people to send  postcards to political prisoners and their families. We give people contacts and sources how to get more information and how to help them.

ST: Οι εκθέσεις και τα εργαστήρια εξυπηρετούν πολλαπλούς σκοπούς. Πρώτα απ’ όλα, το έργο έχει τόσο καλλιτεχνικό όσο και ακτιβιστικό χαρακτήρα. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα αντικείμενο συλλογικής δημιουργίας που θα λειτουργεί ως μνημείο για τους πολιτικούς κρατούμενους. Με την πραγματοποίηση αυτών των έργων, διατηρούμε το πρόβλημα ορατό και ευαισθητοποιούμε την κοινή γνώμη για την κατάσταση στη Λευκορωσία. Τα εργαστήρια επιτρέπουν την αλληλεπίδραση με ανθρώπους, μοιράζονται τις ιστορίες πίσω από το εγχείρημα και δημιουργούν μια αίσθηση κοινότητας μεταξύ των συμμετεχόντων. Πιστεύουμε στην εξάλειψη των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ καλλιτεχνών και θεατών, κάνοντας όλους μέρος του εγχειρήματος. Επιπλέον, το εγχείρημα χρησιμεύει ως μια μορφή καλλιτεχνικής θεραπείας για όσους επηρεάζονται άμεσα από την κατάσταση, ενώ παράλληλα επιμορφώνει τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο σχετικά με τη Λευκορωσία και τα προβλήματά της. Ενθαρρύνουμε επίσης τον κόσμο να στείλει κάρτες στους πολιτικούς κρατούμενους και τις οικογένειές τους. Δίνουμε στους ανθρώπους στοιχεία επικοινωνίας και πηγές για το πώς μπορούν να ενημερωθούν περαιτέρω και πώς μπορούν να τους βοηθήσουν.

GV: Τί συμβαίνει με την αφύπνιση των πολιτών για την κατάσταση στη Λευκορωσία;

RB: Some people are already aware of the situation and come to the workshops or exhibitions to show their support and contribute to the project. Others may be less informed but are drawn to the artistic form and decide to participate. We encourage people to learn more about the situation and provide resources for further information and ways to help the political prisoners. The project has been accessible to people from different backgrounds and locations, creating a space for dialogue and understanding.

RB: Ορισμένοι άνθρωποι έχουν ήδη ενημερωθεί για την κατάσταση και έχουν έρθει στα εργαστήρια ή στις εκδηλώσεις για να δείξουν την υποστήριξή τους και τη συμβολή τους στο εγχείρημα. Άλλοι μπορεί να είναι λιγότερο ενημερωμένοι, αλλά έχουν κλίση προς τα καλλιτεχνικά δρώμενα και αποφασίζουν να συμμετάσχουν. Ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να μάθουν περισσότερα για την κατάσταση και παρέχουμε πηγές για περαιτέρω ενημέρωση και τρόπους για να βοηθήσουν τους πολιτικούς κρατούμενους. Το εγχείρημα είναι προσβάσιμο σε ανθρώπους από διαφορετικά υπόβαθρα και τόπους δημιουργώντας έτσι ένα χώρο διαλόγου και ενημέρωσης.

GV: Όσον αφορά τον αριθμό των πολιτικών κρατουμένων, πόσα κεντήματα υπάρχουν ήδη και έχετε σχέδια για το μέλλον;

RB: We currently have around 250 completed works and an additional 200 to 250 in progress. However, with over 1500 political prisoners and the number growing, it's a challenge to keep up. Our initial aim was to create portraits of all the political prisoners, but due to the rapid increase in their numbers, we had to adapt our strategy. We decided to prioritize those who have received longer sentences, with the assumption that others would be released earlier. However, it's difficult to predict the timeline and the exact number of embroideries needed. We will continue the project for as long as it takes and react to the evolving political situation in Belarus.

RB: Αυτή τη στιγμή έχουμε περίπου 250 ολοκληρωμένα έργα και άλλα 200 έως 250 σε εξέλιξη. Ωστόσο, με περισσότερους από 1.500 πολιτικούς κρατούμενους και τον αριθμό να αυξάνεται, είναι πρόκληση να συνεχίσουμε. Ο αρχικός μας στόχος ήταν να δημιουργήσουμε πορτραίτα όλων των πολιτικών κρατουμένων, αλλά λόγω της ραγδαίας αύξησης του αριθμού τους, έπρεπε να προσαρμόσουμε τη στρατηγική μας. Αποφασίσαμε να δώσουμε προτεραιότητα σε όσα άτομα έλαβαν μεγαλύτερες ποινές, υποθέτοντας ότι τα υπόλοιπα θα αποφυλακίζονταν νωρίτερα. Ωστόσο, είναι δύσκολο να προβλέψουμε το χρονοδιάγραμμα και τον ακριβή αριθμό των απαιτούμενων κεντημάτων. Θα συνεχίσουμε το έργο για όσο χρειαστεί και θα ανταποκριθούμε στην εξελισσόμενη πολιτική κατάσταση στη Λευκορωσία.

GV: Συνεργάζεστε με άλλους καλλιτέχνες ή οργανώσεις πολιτών της Λευκορωσίας ή του εξωτερικού σε παρόμοια εγχειρήματα;

ST: We collaborate closely with Viasna, a human rights organization in Belarus. They provide us with the necessary information about the political prisoners, enabling us to create the stories and patterns. As for other collaborations, our project focuses on engaging individuals from all over the world rather than specific groups or organizations

RB: We spread information on social media, particularly on Instagram. We mention dissidents and political issues in Belarus in our posts. We collaborate with Viasna through reposts. But with artists, we don't have much collaboration at the moment; we are a separate artist group.

ST: But of course, other Belarusian artists create artworks dedicated to political prisoners in different formats, too.

ST: Συνεργαζόμαστε στενά με τη Viasna, μια οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Λευκορωσία. Μας παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για τους πολιτικούς κρατούμενους, επιτρέποντάς μας να δημιουργήσουμε τις ιστορίες και τα σχέδια. Όσον αφορά άλλες συνεργασίες, το έργο μας επικεντρώνεται στη συμμετοχή ατόμων από όλο τον κόσμο και όχι συγκεκριμένων ομάδων ή οργανώσεων.

RB: Διαδίδουμε τις πληροφορίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιδίως στο Instagram. Στις αναρτήσεις μας αναφερόμαστε στους αντιφρονούντες και στα πολιτικά προβλήματα της Λευκορωσίας. Συνεργαζόμαστε με τη Viasna μέσω αναδημοσιεύσεων. Αλλά με τους καλλιτέχνες, δεν συνεργαζόμαστε τόσο πολύ αυτή τη στιγμή- είμαστε μια ξεχωριστή ομάδα καλλιτεχνών.

ST: Αλλά φυσικά, και άλλοι Λευκορώσοι καλλιτέχνες δημιουργούν έργα τέχνης αφιερωμένα στους πολιτικούς κρατούμενους υπό διάφορες μορφές.

Μπορείτε να έρθετε σε επαφή με το καλλιτεχνικό εγχείρημα του κεντήματος για την υποστήριξη των πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία μέσω της ιστοσελίδας τους.