Εικονογράφηση από τη Minority Africa, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτό το κείμενο γράφτηκε από την Elvine Ouma και δημοσιεύτηκε αρχικά από τη Minority Africa στις 10 Μαΐου 2024. Μια συνοπτική έκδοση αναδημοσιεύεται παρακάτω ως μέρος συμφωνίας κοινής χρήσης περιεχομένου.

Η Grace Nyarangi αποφάσισε να μπει στη βιομηχανία της σεξεργασίας, όταν ήταν λίγο πάνω από 18 ετών. Στα πρώτα της χρόνια, κατάφερνε να συντηρεί τα παιδιά της, να εξασφαλίζει τα προς το ζην και όλες τις ανάγκες τους αποκλειστικά μέσω των κερδών της.

Παρά το γεγονός ότι αντιμετώπισε σημαντικές αντιδράσεις και στίγμα από την οικογένειά της και την κοινότητά της, όταν έμαθαν για την επιλογή του επαγγέλματός της, η Nyarangi παρέμεινε αποφασισμένη.

«Αφού γέννησα και με εγκατέλειψε ο σύντροφός μου, πάλεψα να βρω δουλειά χωρίς επιτυχία», δηλώνει η ίδια. «Τότε στράφηκα σε αυτή τη γραμμή εργασίας».

Ωστόσο, καθώς μεγάλωνε, το εισόδημά της από τη σεξεργασία άρχισε να μειώνεται.

Η Nyarangi, η οποία σήμερα εργάζεται επίσης στην Ένωση Σεξεργατ(ρι)ών Αφρικής (ASWA) με έδρα την πόλη Κισούμου, λέει ότι στην Κένυα οι ηλικιωμένες εργαζόμενες του σεξ αντιμετωπίζουν δύο τρομερές προκλήσεις: την τεχνολογία και την ηλικία.

«Στους άντρες αρέσουν οι νεότερες γυναίκες ή απλώς οι γυναίκες που φαίνονται νεότερες. Η εμφάνισή μου εξακολουθεί να μου προσφέρει πελάτες γιατί, σε σύγκριση με συναδέλφους μου, δείχνω νεότερη. Δε συγκρίνεται όμως με όταν ήμουν νέα, είχα πελάτες πρόθυμους να πληρώσουν όσα ζητούσα. Τα πράγματα όμως έχουν αλλάξει τώρα», λέει η Nyarangi, προσθέτοντας: «Έχω ανταγωνισμό».

Σύμφωνα με την Nyarangi, η οποία είναι άνω των 40 ετών τώρα, η διαδικτυακή σεξεργασία σημείωσε σημαντική επέκταση κατά τη διάρκεια της πανδημίας και μετά από αυτή θέτοντας σε μειονεκτική θέση τις ηλικιωμένες εργαζόμενες του σεξ. Πολλές δεν είχαν τις γνώσεις ή τις δεξιότητες για να αξιοποιήσουν την τεχνολογία για να διευρύνουν τη βάση των πελατών τους.

«Οι νεότερες συνάδελφοι έχουν προσαρμοστεί στη γνωριμία πελατών στο διαδίκτυο, κάτι που προσφέρει ευκολία και ιδιωτικότητα στους πελάτες. Η αδυναμία χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για τη σύνδεση με πελάτες έχει επηρεάσει δυσανάλογα τις ηλικιωμένες εργαζόμενες του σεξ. Πολλές δεν έχουν πρόσβαση σε smartphone, πόσο μάλλον στις δεξιότητες χειρισμού τους», εξηγεί η Nyarangi.

Η 46χρονη Nancy, που εργάζεται στον κλάδο για πάνω από 12 χρόνια, αποκαλύπτει τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Συχνά παλεύει να μαζέψει 50 σελίνια Κένυας (0,38 δολάρια) για να πληρώσει τους αστυνομικούς για έναν επαγγελματικό χώρο ονόματι Kiwanja, που μεταφράζεται περίπου ως «χωράφι» στις παράκτιες περιοχές της Κένυας.

Τραγικά, όσες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη δωροδοκία ή δεν έχουν τη φυσική ελκυστικότητα για να προσφύγουν στους αστυνομικούς βρίσκονται κλειδωμένες έξω από τον χώρο τους την ημέρα εκείνη.

«Ως μεγαλύτερες γυναίκες, μερικές φορές αναγκαζόμαστε να προσφέρουμε δωρεάν υπηρεσίες με αντάλλαγμα έναν επαγγελματικό χώρο», λέει η Nancy:

“Kabla uruhusiwe kufanya biashara, lazima polisi apate kitu ndio akuruhusu kusuburi biashara

Προτού σου επιτραπεί να κάνεις δουλειά, πρέπει πρώτα να δωροδοκήσεις τον αστυνομικό.

Για να προσελκύσει πελάτες, η Nancy παραδέχεται ότι χρειάστηκε να περικόψει τις τιμές νεότερων εργαζομένων του σεξ, κάτι που, όπως λέει, είναι άδικο.

«Έχω καταφύγει ακόμη και σε λεύκανση δέρματος και άλλες θεραπείες για να φαίνομαι νεότερη, αλλά ακόμα δεν μπορώ να κερδίσω τόσα πολλά όσο τα προηγούμενα χρόνια», λέει. «Στα νιάτα μου, μπορούσα να βγάλω πάνω από 10.000 σελίνια (76 δολάρια) καθημερινά από έναν ή περισσότερους πελάτες, ειδικά από λευκούς πελάτες».

Η συμμαχία ASWA ιδρύθηκε το 2009 στη Νότια Αφρική από μέλη από περισσότερες από 35 χώρες, με στόχο την προώθηση του αποστιγματισμού και της αποποινικοποίησης της σεξεργασίας.

Η ASWA εστιάζει στην παροχή διαφορετικών δεξιοτήτων σε εργαζόμενες του σεξ. Οι πρώτες εκπαιδευτικές συνεδρίες της οργάνωσης επικεντρώνονται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων των εργαζομένων του σεξ στην Αφρική. Το 2022, ο δωρητής της ASWA πρότεινε μια αλλαγή προγράμματος: ένα μοντέλο για παρακολούθηση της ανάπτυξης των εργαζομένων του σεξ που έχουν υπάρξει στο πρόγραμμα για οκτώ χρόνια.

Επί του παρόντος, η ASWA υλοποιεί τη δεύτερη ενότητα του προγράμματος, την Ακαδημία Ηγεσίας Σεξεργαζομένων Αφρικής (ALESWA), η οποία εξετάζει την ενδυνάμωση των εργαζομένων του σεξ για να είναι υποστηρικτές των δικαιωμάτων τους σε διεθνείς χώρους υπεράσπισης, αντιμετωπίζοντας προκλήσεις που ταράζουν το επάγγελμα, όπως πρόληψη για HIV/AIDS.

Περισσότερες από 500 νεαρές σεξεργάτριες έχουν επωφεληθεί μέχρι στιγμής από την οργάνωση. Ωστόσο, δεδομένου του αντίκτυπου που επιτυγχάνει ο οργανισμός, εξακολουθεί να επικεντρώνεται στην οικοδόμηση ηγετικών δεξιοτήτων των νεότερων εργαζομένων του σεξ εγκαταλείποντας εγγενώς την παλαιότερη γενιά εργαζομένων του σεξ.

«Τα προγράμματά μας απευθύνονται κυρίως σε νεότερες σεξεργάτριες, αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι η παλαιότερη γενιά παραβλέπεται και η απουσία αυτή τις έχει επηρεάσει αρνητικά», λέει η Nyarangi.

Η Coast Sex Workers Alliance, μια οργάνωση-ομπρέλα που καλύπτει τις ανάγκες των εργαζομένων του σεξ στις ακτές της Κένυας, αναγκάστηκε να μεταφέρει τις δραστηριότητές της στο Διαδίκτυο. Ο οργανισμός έπρεπε να προσαρμόσει τα προγράμματά του για εικονική παράδοση και να βοηθήσει στον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού COVID-19.

Σύμφωνα με την Elizabeth Atieno, υποστηρίκτρια υγείας στον οργανισμό, οι ηλικιωμένες εργαζόμενοι του σεξ έχουν συμβάλει καθοριστικά και ενεργά στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών, μια συνεισφορά που συχνά δεν αναγνωρίζεται, παρά το γεγονός ότι αντιμετωπίζουν όλες τις προαναφερθείσες προκλήσεις.

Προσθέτει επίσης ότι το αυξανόμενο χάσμα των εργαζομένων του σεξ με βάση την ηλικία επηρεάζει κατά κύριο λόγο τα παιδιά τους.

«Δυστυχώς, λόγω της φτώχειας, τα παιδιά των εργαζομένων του σεξ εντάσσονται στη βιομηχανία για να αναλάβουν τον ρόλο παροχής», εξηγεί η Atieno. «Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παιδιά πρέπει να παρέχουν φροντίδα και οικονομική υποστήριξη σε έναν ασθενή γονέα, κάτι που επηρεάζει αρνητικά την ψυχική τους υγεία».

«Η έλλειψη ενός σχεδίου κοινωνικής προστασίας μεταξύ των εργαζομένων του σεξ βάζει τις οικογένειές τους στον ατελείωτο κύκλο της φτώχειας και, αναπόφευκτα, τα παιδιά τους θα μπορούσαν να έχουν την ίδια μοίρα», συνεχίζει.

Η Atieno εξηγεί περαιτέρω ότι το πρόβλημα επιδεινώνεται από την προτίμηση των δωρητών να ενδυναμώνουν τις νεότερες σεξεργάτριες, ενώ παραβλέπουν τις πιο μεγάλες.

Η Nyarangi συμφωνεί και υποστηρίζει ότι οι δωρητές θα πρέπει να επενδύσουν πόρους για να ενδυναμώσουν ηλικιωμένες εργαζόμενες του σεξ με δεξιότητες, που μπορούν να τους επιτρέψουν να φροντίζουν τις οικογένειές τους με ευκολία.

«Ως οργανισμός, ελπίζουμε ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε προγράμματα, που καλύπτουν τις ανάγκες τόσο των μεγαλύτερων όσο και των νεότερων εργαζομένων του σεξ», λέει.

Η Atieno επισημαίνει ότι η οικονομική υγεία των μεγαλύτερων σεξουαλικών εργαζομένων ήδη μειώνεται κυρίως λόγω της ηλικίας και της φυσικής τους εμφάνισης. Αυτή η κατάσταση εγκυμονεί κινδύνους για την ψυχική τους υγεία. Οι περισσότερες από αυτές τις γυναίκες είναι οι μοναδικές τροφοδότριες στις οικογένειές τους και είναι υποχρεωμένες να εξασφαλίζουν τα προς το ζην, να πληρώνουν δίδακτρα και να παρέχουν διαμονή.

Επιπλέον, οι ηλικιωμένες εργαζόμενες του σεξ προτιμούν να κάνουν σεξ χωρίς προστασία για να κερδίσουν επιπλέον χρήματα, γεγονός που τις εκθέτει στον κίνδυνο να προσβληθούν από τον ιό HIV/AIDS.

Kazi ya condom hailipi!

Η χρήση προφυλακτικού δεν πληρώνει καλά.

λέει η Nyarangi.

«Προτιμούν να πουλούν σεξ χωρίς προφυλακτικό, επειδή λαμβάνουν πολύ μικρή αμοιβή, έως και 3 δολάρια, αλλά μπορούν να διαπραγματευτούν για επιπλέον 2 δολάρια όταν πουλήσουν σεξ χωρίς προφυλακτικό», λέει η Atieno. «Εκτός αυτού, λόγω του στιγματισμού και της βίας που ασκείται εναντίον τους, η παλαιότερη γενιά των εργαζομένων του σεξ σπάνια αναζητούν ιατρική βοήθεια μετά τον κίνδυνο έκθεσης για διάφορους λόγους».

Ωστόσο, παρά τις δυσκολίες που υπέστη η παλαιότερη γενιά των εργαζομένων του σεξ, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων της ποινικοποίησης αυτού του επαγγέλματος στην Κένυα, όπως οι ανεξιχνίαστες δολοφονίες πολλών συναδέλφων, οι μόνιμες αναπηρίες και ο ακρωτηριασμός, η Nyarangi παραμένει στη βιομηχανία. Ωστόσο, ασχολείται με λίγους επαναλαμβανόμενους πελάτες.

«Φοβάμαι για τα νεότερα κορίτσια σεξεργάτριες, που μπαίνουν στον κλάδο και δεν γνωρίζουν πώς να εντοπίσουν τους κινδύνους και τις συμβουλές ασφαλείας, επειδή οι δολοφονίες εργαζομένων του σεξ αυξάνονται», λέει η Nyarangi.

Σχετικά με τα σχέδιά της, λέει: «Το να παντρευτείς, αφού δουλέψεις σε αυτόν τον κλάδο, είναι δύσκολο λόγω στιγματισμού. Οι περισσότερες γυναίκες πιστεύουν ότι μπορεί να βάλουν έναν άντρα να τις εξασφαλίζει, όταν βγουν στη σύνταξη, αλλά αυτό είναι σχεδόν αδύνατο».

«Μα, στο μεταξύ, ελπίζω ότι μια μέρα η σεξουαλική εργασία θα αναγνωριστεί ως εργασία», προσθέτει η Nyarangi με ένα αισιόδοξο χαμόγελο.