Από τον Ιανουάριο του 2024, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 410 εκτελέσεις. Η εικόνα είναι ευγενική προσφορά του Iran Open Data. Χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα περσικά από το IOD. Μια μεταφρασμένη και επεξεργασμένη έκδοση δημοσιεύεται στο Global Voices στο πλαίσιο συμφωνίας συνεργασίας μέσων.

Δύο χρόνια αφότου ο θάνατος της Μαχσά Ζίνα Αμινί πυροδότησε τις διαδηλώσεις «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» στο Ιράν, οι εκτελέσεις στη χώρα έχουν εκτοξευθεί κατά 80% σύμφωνα με στοιχεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι ακτιβιστές και ακτιβίστριες έχουν συνδέσει αυτή την αύξηση με μια ευρύτερη στρατηγική της Ισλαμικής Δημοκρατίας για την ενστάλαξη φόβου και την καταστολή της διαφωνίας. Ομάδες για τα δικαιώματα έχουν καταδικάσει τις εκτελέσεις, οι οποίες συχνά ακολουθούν δίκες, που στερούνται διαφάνειας και δεν πληρούν τα διεθνή πρότυπα δικαιοσύνης.

Η 22χρονη Ιρανοκούρδισσα συνελήφθη από την λεγόμενη αστυνομία ηθικής του Ιράν στις 13 Σεπτεμβρίου για φερόμενη παραβίαση του αμφιλεγόμενου νόμου περί χιτζάμπ της χώρας. Πέθανε υπό κράτηση τρεις ημέρες αργότερα, σύμφωνα με πληροφορίες από εγκεφαλικό τραύμα, που προκλήθηκε από «πολλαπλά χτυπήματα» στο κεφάλι. Ο θάνατός της προκάλεσε κύμα διαμαρτυριών κατά του καθεστώτος. Οι διαδηλώσεις, με επικεφαλής τις γυναίκες, εξαπλώθηκαν γρήγορα σε όλη τη χώρα και διεθνώς, με το σύνθημα «Jin, Jiyan, Azadi» (Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία) να γίνεται ο πιο αναγνωρίσιμος ήχος τους.

Σε απάντηση στη μαζική κινητοποίηση, η ιρανική κυβέρνηση επιδόθηκε σε βίαιη καταστολή, που περιελάμβανε τη χρήση μοιραίας βίας, βασανιστηρίων, σεξουαλικής επίθεσης και άλλων μορφών έμφυλης και σεξουαλικής βίας, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία.

Η ομάδα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ιράν (IHR) αναφέρει ότι από τον Οκτώβριο του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2024, εκτελέστηκαν τουλάχιστον 1.452 άτομα, μια σημαντική αύξηση από 779 άτομα τα δύο χρόνια πριν από τις διαδηλώσεις του 2022. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα περισσότερα άτομα όσων εκτελούνται καταδικάζονται για κατηγορίες σχετικές με ναρκωτικά ή αόριστες κατηγορίες περί εθνικής ασφάλειας.

Μόνο τον Αύγουστο του 2023, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ανέφερε τουλάχιστον 93 εκτελέσεις, αν και οι IHR και HRANA δηλώνουν ότι ο αριθμός υπερβαίνει τις 100. Μερικούς μήνες το 2023, όπως ο Μάιος, σημειώθηκαν εξαιρετικά υψηλοί αριθμοί, με 145 εκτελέσεις. Από τον Ιανουάριο του 2024, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 410 εκτελέσεις, γεγονός που αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη καταστολή.

Η ιρανική κυβέρνηση παραμένει σιωπηλή για αυτά τα στοιχεία. Αυτό αφήνει τις μη κυβερνητικές οργανώσεις εκτός της χώρας να τεκμηριώσουν και να αναδείξουν το εύρος της καταστολής. Το Ιράν κατέχει τη ζοφερή διάκριση με το υψηλότερο κατά κεφαλήν ποσοστό τεκμηριωμένων εκτελέσεων παγκοσμίως.