Φωτογραφία: Niketh Vellanki μέσω Unsplash

‌Στο πλαίσιο του εθνικού διαστημικού προγράμματος, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποκάλυψε ότι θα έχει τους πολίτες του να υπηρετούν στον Διεθνή Διαστημικό σταθμό. Στις 24 Μαΐου, η Διεύθυνση Επικοινωνιών εξέδωσε προεδρική εγκύκλιο σχετικά με το «έγγραφο στρατηγικής του Εθνικού Διαστημικού Προγράμματος». Το οκταετές στρατηγικό πλάνο, που εκπονήθηκε από την τουρκική διαστημική υπηρεσία, θα χρησιμεύσει ως οδικός χάρτης για «τον συντονισμό του οράματος, της στρατηγικής, των στόχων και των έργων της Τουρκίας στον τομέα των διαστημικών πολιτικών».

Οι αιτήσεις έχουν ανοίξει για οποιονδήποτε κάτω των 45 ετών, με πτυχίο μηχανικής, επιστημών, ή ιατρικής με αγγλική επάρκεια, προκειμένου να υποβάλουν την αίτησή τους για να πετάξουν στο διάστημα. Άλλα κριτήρια περιλαμβάνουν τις προδιαγραφές ύψους, όρασης και βάρους. Δύο θα επιλεχθούν από την ομάδα υποψηφίων, αλλά μόνο ένας θα πετάξει μετά από την απαραίτητη εκπαίδευση, αναφέρει η ηλεκτρονική πλατφόρμα ειδήσεων Diken.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ερντογάν θέτει στόχους πέραν της γης. Το 2021, αποκάλυψε τα σχέδια περί προσγείωσης στο φεγγάρι έως το 2023. «Η πρώτη ανώμαλη προσγείωση θα γίνει στο φεγγάρι με τον εθνικό και αυθεντικό υβριδικό μας πύραυλο, που θα εκτοξευθεί σε τροχιά στα τέλη του 2023 μέσω της διεθνούς συνεργασίας», δήλωσε τότε ο Ερντογάν. ‌Το έτος 2023 σηματοδοτεί την εκατονταετηρίδα της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Μιλώντας στο Παγκόσμιο Συνέδριο για την Εξερεύνηση του Διαστήματος (GLEX) το 2021 ο Σερντάρ Χουσεγίν Γιλντιρίμ, πρόεδρος της Τουρκικής Διαστημικής Υπηρεσίας (TUA), δήλωσε ότι η χώρα σκοπεύει να εξαπολύσει ένα εγχώριας κατασκευής ρόβερ έως το 2028/2029. ‌Ένα πρωτότυπο θα πετάξει στο φεγγάρι στα τέλη του 2023, πρόσθεσε τότε ο Γιλντιρίμ.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν μίλησε με το SpaceX και τον ιδρυτή της Τέσλα, Έλον Μασκ, τον  Δεκέμβριου του 2021 για πιθανή συνεργασία στον τομέα της δορυφορικής και διαστημικής τεχνολογίας, ανέφερε η Deutsche Welle (DW) εκείνη την εποχή. Η χώρα έχει εξαπολύσει στο διάστημα έναν δορυφόρο Turksat 5A τον Ιανουάριο του 2021 χρησιμοποιώντας έναν πύραυλο SpaceX, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Al Monitor.

Turkey’s sending a random into space next year.

Basically, if you’re 45 or younger, have a science/engineering degree (which knocks me out), and are basically healthy, you can apply.

Is that enough time to get ready for the International Space Station? Apparently so… https://t.co/betVB1iDAW

— Can Okar (@canokar) 23 Μαίου, 2022

Η Τουρκία στέλνει του χρόνου έναν άσχετο στο διάστημα.

Βασικά, αν είσαι 45 ή νεότερος, έχεις πτυχίο επιστημών/μηχανικού (το οποίο με ξεπερνάει), και είσαι κατά βάση υγιής, μπορείς να κάνεις αίτηση.

Είναι αρκετός ο χρόνος προετοιμασίας για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό; Έτσι φαίνεται… https://t.co/betVB1iDAW

Το να στείλεις κάποιον στο διάστημα είναι μια δαπανηρή απόπειρα και, σύμφωνα με την Τουρκική DW, ο συνολικός προβλεπόμενος προϋπολογισμός, για την ώρα, είναι 70 εκατ. δολάρια. Μιλώντας στη DW, ο Lokman Kuzu, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Τουρκικής Διαστημικής Υπηρεσίας, δήλωσε ότι κύριος σκοπός αυτού του εγχειρήματος είναι να ωθήσει του Τούρκους νέους προς τις διαστημικές σπουδές. Ελπίζει ότι το πρόγραμμα θα δημιουργήσει ευκαιρίες για να μείνουν οι νέοι μηχανικοί και επιστήμονες στην Τουρκία και να μειώσει τη μετανάστευση των επιστημόνων.

Όμως, ένα διαστημικό πρόγραμμα μπορεί να μην αρκεί για να κρατήσει τους νέους. Σύμφωνα με έρευνα από το 2020, οι μισοί Τούρκοι νέοι είναι δυστυχισμένοι δηλώνοντας ως αιτία τις οικονομικές δυσκολίες. Πάνω από το 70% των ερωτηθέντων είπε ότι «σίγουρα θα μετακόμιζε προσωρινά στο εξωτερικό», ενώ το πάνω από το 60% είπε ότι θα μετακόμιζε μόνιμα. Μια πιο πρόσφατη έρευνα, που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 από το Γερμανικό πολιτικό ίδρυμα Konrad-Adenauer-Stiftung (KAS), είχε παρόμοια ευρήματα, καθώς περίπου το 70% των ερωτηθέντων νέων  εξέφρασαν ενδιαφέρον για την μετακίνηση και διαμονή στο εξωτερικό.

Πολλοί, επίσης, αμφισβητούν γιατί η πρωτοβουλία ξεκινά τη στιγμή που η Τουρκία παλεύει με μία σειρά σοβαρών προβλημάτων, συμπεριλαμβανόμενης μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης, όπου οι πολίτες να πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα. Πρόσφατη έρευνα κατέληξε στο ότι «μια συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού έχει γίνει φτωχότερη τα τελευταία δύο χρόνια», με το 36% να λέει ότι δεν είναι σε θέση να καλύψει τις βασικές του ανάγκες και το 43,7% να απαντά ότι μπορεί να καλύψει μόνο τις βασικές του ανάγκες.

Δεδομένης αυτής της σκληρής πραγματικότητας, η γενική απάντηση στην πρόσφατη ανακοίνωση δεν προκαλεί έκπληξη.

Στο τουρκικό Twitter, οι ετικέτες #UzayaGitmesiGerekenKişi (#ΤοΆτομοΠουΠρέπειΝαΠάειΣτοΔιάστημα) και #UzayaGidiyoruz (#ΦύγαμεΓιαΤοΔιάστημα) έγιναν δημοφιλείς, με χρήστες να ασχολούνται σχετικά με το ποιον από τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος θα μπορούσαν να εκτοξεύσουν στην ατμόσφαιρα. Οι χρήστες του Διαδικτύου, επίσης, συζήτησαν κατά πόσο η χώρα πρέπει να εστιάσει σε άλλα επίγεια ζητήματα όπως η αποτυχημένη οικονομία, η εκπαίδευση και το προβληματικό σύστημα δικαιοσύνης. Άλλοι έκαναν αστεία για τις αυξανόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες στη χώρα. 

Dolar uzaya doğru yol almış bile… pic.twitter.com/xVfUpPrjfJ

— Canan Kaya (@ckayacanan) May 24, 2022

Το δολάριο ήδη φεύγει προς το διάστημα.

Πρώην μέλος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), επίσης, αστειεύτηκε για την ανακοίνωση:

CB uzay programını açıklamışmış😂

Tepeden milleti seyretmeyi bırakın; inin yeryüzüne, sebep olduğunuz acıları bir hissedin Allah aşkına!

— Abdüllatif Şener (@senerabdullatif) May 25, 2022

Ο πρόεδρος έχει ανακοινώσει διαστημικό πρόγραμμα. Για τον Θεό, σταματήστε να βλέπετε τον κόσμο από ψηλά· Ελάτε πίσω στη γη και νιώστε τον πόνο που έχετε προκαλέσει.

«Τι λέτε να με στείλετε σπίτι πρώτα;» είπε ένας πολίτης ως απάντηση στην ανακοίνωση, αναφερόμενος στα ακριβά εισιτήρια των υπεραστικών λεωφορείων.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Bloomberg, μετά από μια περίοδο σχετικής σταθερότητας των τελευταίων έξι μηνών από την νομισματική κρίση του τελευταίου έτους, η τουρκική λίρα τώρα βρίσκεται σε ιδιαίτερα ευάλωτη θέση, καθώς «η κεντρική τράπεζα ομόνυμα αναμένεται να διατηρήσουν τα επιτόκια πάλι». Σε μια συνέντευξη με τη Bloomberg, ο Per Hammarlund, επικεφαλής στρατηγικής αναδυόμενων αγορών στη SEB AB στη Στοκχόλμη δήλωσε ότι «η πίεση στη λίρα αυξάνεται» εξαιτίας του «επίμονα υψηλού πληθωρισμού, των ενδείξεων επιβράδυνσης της ανάπτυξης στην Τουρκία και των κύριων εμπορικών εταίρων της και μιας καταστροφικά λανθασμένης νομισματικής πολιτικής».

Στις 25 Μαΐου, η τουρκική λίρα πέφτει στο χαμηλότερο επίπεδο της από την κρίση του Δεκεμβρίου ως αποτέλεσμα των συνεχόμενων ανορθόδοξων περικοπών των επιτοκίων, δημοσίευσε το Reuters.

Στο μεταξύ, το Uykusuz (Άγρυπνος), ένα δημοφιλές περιοδικό κόμικς, παρουσίασε την ανακοίνωση του Προέδρου Ερντογάν στο πρωτοσέλιδο του με μια μεταξύ σοβαρού και αστείου αναφορά στη δήλωση: «Ξεκινάμε επισήμως το εγχείρημα στέλνοντας έναν απο τους πολίτες μας στο διάστημα. Όλοι οι πολίτες άνω των 45 ετών μπορούν να υποβάλουν αίτηση για την αποστολή».

#Uykusuz (767) yarın bayilerde! pic.twitter.com/G7DItDBsj5

— Uykusuz (@UykusuzDergi) May 24, 2022

Uykusuz αύριο στα περίπτερα.