Η Εθνική Υπηρεσία Επιβολής του Νόμου για τα Ναρκωτικά της Νιγηρίας (NDLEA) δηλώνει ότι 14,3 εκατομμύρια Νιγηριανοί πάσχουν από διαταραχή κατάχρησης ουσιών και ένας στους τέσσερις χρήστες ναρκωτικών είναι γυναίκα. Τραγικά, κάθε χρόνο, η χώρα της Δυτικής Αφρικής καταγράφει 2,5 εκατομμύρια θανάτους, που σχετίζονται με τα ναρκωτικά. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι έως το 2030, θα υπάρξει αύξηση 40% στη χρήση ψυχοδραστικών ναρκωτικών στην Αφρική.
Σε μια προσπάθεια να περιορίσει αυτό το ευρέως διαδεδομένο πρόβλημα, το Light Center [Κέντρο Φωτός], ένα δωρεάν οικιστικό κέντρο αποθεραπείας και δεξιοτήτων, που βασίζεται στη πίστη και διευθύνεται από την αποστολή LightWK στην Καντούνα της Νιγηρίας, παρέχει υποστήριξη σε χρήστες ουσιών, εμπόρους και άλλους, προσφέροντας μια σειρά από υπηρεσίες φροντίδας εστιασμένες στην ανάκαμψη, τη λύτρωση και την αποθεραπεία.
«Πιστεύουμε ότι η αληθινή διαρκής μεταμόρφωση συμβαίνει, όταν αλλάζει η καρδιά. Ο εθισμός είναι σύμπτωμα κάτι άλλου και αυτός είναι ο λόγος που πολλά κέντρα αποθεραπείας αποτυγχάνουν. Προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την ουσία, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Υπάρχει μια βασική αιτία», είπε ο Jeremiah Aluwong, επικεφαλής της αποστολής LightWK, στο Global Voices κατά τη διάρκεια μιας προσωπικής συνέντευξης.
Ο 25χρονος Mishael Sambo είναι κάτοικος στο Light Center. Έχει χάσει το μέτρημα του πόσες φορές έχει συλληφθεί. «Συνήθισα τις χειροπέδες ως έφηβος. Με έχουν συλλάβει πολλές φορές η αστυνομία και οι Αρχές επιβολής του νόμου για ναρκωτικά. Οι γονείς μου όμως δεν το γνωρίζουν. Πάντα υπάρχει τρόπος να βγω από αυτό», εξομολογήθηκε μιλώντας στο Global Voices.
Ο Sambo, ο οποίος κάποτε σπούδασε παραγωγή κινηματογράφου και τηλεόρασης στο NTA College στην πόλη Τζος, δυσκολεύτηκε να αντεπεξέλθει στις σπουδές του, όταν από το παυσίπονο τραμαδόλη μεταπήδησε στην κοκαΐνη. Θυμάται: «Ένας τελειόφοιτος στο οικοτροφείο μου πρότεινε τραμαδόλη για να με βοηθήσει με τα προβλήματα ύπνου μου. Μετά άρχισα να κάνω κατάχρηση, αλλά μια πρώην κοπέλα μού σύστησε αργότερα να κάνω κρακ κοκαΐνη. Τότε άρχισα να πουλάω τα πράγματά μου, να επιδίδομαι στο έγκλημα και να βάζω εγγύηση τα υπάρχοντά μου».
Αφού σπατάλησε επανειλημμένα τα χρήματα που έστελνε η οικογένειά του για την επιστροφή του στην πατρίδα του, την Καντούνα, ο Sambo έμεινε στο Τζος, μέχρι που μάζεψε ένα τεράστιο χρέος σε έναν έμπορο κοκαΐνης, που τον απείλησε να τον σκοτώσει. Τότε ήταν που τελικά γύρισε στην γενέτειρα πόλη.
«Είπα στους γονείς μου ότι χρειαζόμουν βοήθεια, χρειαζόμουν αποθεραπεία, αλλά κανείς δεν μου έδωσε σημασία και έγινα χειρότερα: έκλεβα, έλεγα ψέματα στους γονείς μου μέχρι που με έδιωξαν».
Και πρόσθεσε: «Γύρισα στους δρόμους. Αυτό ήταν το μόνο μέρος που ήξερα. Έκανα χρήση σε «ζούγκλες» [πιάτσες ναρκωτικών], μέχρι που τα πράγματα ξέφυγαν από τον έλεγχο. Δεν είχα λεφτά, ούτε αλλαξιά ρούχα. Έτσι αποφάσισα να πάω σπίτι. Μου άνοιξαν «διάπλατα» την πόρτα, κάτι που δεν περίμενα ότι θα γινόταν τόσο εύκολα. Μου είπαν για αυτό το κέντρο ανάρρωσης. Έκανα αίτηση, αξιολογήθηκα και με δέχτηκαν».
Ερωτηθείς για τη συσχέτιση μεταξύ της κατάχρησης ουσιών και του εγκλήματος, ο γενικός διευθυντής του Κρατικού Γραφείου Κατάχρησης, Πρόληψης και Θεραπείας Ουσιών της Καντούνα (KADBUSA), Joseph O. Ike, είπε στο Global Voices: «Οι βασικοί παίκτες είναι συνήθως νέοι στα πιο παραγωγικά στάδια της ζωής τους. Η κατάχρηση ναρκωτικών επιδεινώνει την εγκληματικότητα, την ανασφάλεια και άλλους αρνητικούς κοινωνικούς δείκτες σε κοινότητες όπου είναι διαδεδομένη».
Μια μουσική μέθοδος στην τρέλα
Όταν ο Jeremiah «Spokesman» Aluwong, ένας χριστιανός ράπερ που έγινε πάστορας, άρχισε να ευαγγελίζεται σε «ζούγκλες», ελάχιστα ήξερε ότι η αποστολή του θα περιλάμβανε ένα οικιστικό κέντρο αποθεραπείας. Σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει έναν συστηματικό τρόπο να καθοδηγεί τους νέους, ενώ χρησιμοποιεί το χάρισμα της τέχνης του, γεννήθηκε η αποστολή του LightWK.
«Ξεκινήσαμε να πηγαίνουμε σε “ζούγκλες” στην Καντούνα για να ραπάρουμε και να κηρύξουμε το Ευαγγέλιο. Πάνω από χίλια αγόρια μαζεύτηκαν σε μια νύχτα. Τους άρεσε να μας βλέπουν εκεί: πάστορες με αμάνικα πουκάμισα και καπέλα, χωρίς λευκό γιακά στον λαιμό. Ήμασταν όλοι εκφραστικοί και ήταν όλοι χαρούμενοι. Κατά τη διάρκεια του COVID, ήμουν πάντα σε “ζούγκλες” και αλληλεπιδρούσα με αυτά τα αγόρια φέρνοντάς τους μάσκες προσώπου και απολυμαντικά. Η κυβέρνηση δεν πήγαινε εκεί. Κανείς δεν νοιαζόταν πραγματικά. Είχαν μαλλί ράστα, ανήλικες μανάδες. Δεν άρεσαν στις εκκλησίες. Εξοστρακίστηκαν. Έγινα ο πάστοράς τους. Όταν συλλαμβάνονται, τους βγάζω με εγγύηση».
Μια από τις πιο διαβόητες πιάτσες ναρκωτικών της Καντούνα, η «Μαύρη οδός», έγινε μία από τις 154 «ζούγκλες» όπου έκανε ευαγγελισμό η LightWK κάθε Παρασκευή και Σάββατο, αλλά δεν σταμάτησαν μόνο στο ραπάρισμα και στο κήρυγμα.
«Δεν νομίζω ότι αρκεί μόνο να πάμε να κηρύξουμε το Ευαγγέλιο. Πιστεύω στον ευαγγελισμό της μαθητείας. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι πρέπει να είναι προσγειωμένοι και ριζωμένοι».
Σε μια εκδήλωση στην πολιτεία Γκόμπε, ορισμένοι γονείς πλησίασαν τον Aluwong ζητώντας βοήθεια για τα παιδιά τους που έκαναν κατάχρηση ουσιών, αλλά δεν είχε πού να τα κρατήσει.
Η αρχή του Light Center
Το Light Center δημιουργήθηκε το 2021. «Αν επρόκειτο να βοηθήσουμε ανθρώπους εκτός αυτής της πόλης, χρειαζόμασταν ένα μέρος για να τους κρατήσουμε. Αποφασίσαμε να το τρέξουμε δωρεάν, γιατί οι περισσότεροι από τους δρόμους δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την αποθεραπεία», αποκάλυψε ο Aluwong.
Υιοθετώντας ένα βιοψυχοκοινωνικό-πνευματικό μοντέλο, το Light Center προσφέρει μαθήματα δεξιοτήτων, μαθήματα χριστιανικής θεολογίας και εργαστήρια προσωπικής ανάπτυξης.
«Τα πάντα εδώ περιστρέφονται γύρω από το CART (Χριστοκεντρική προσέγγιση στη θεραπεία αποκατάστασης). Οι εθισμένοι είναι δέσμιοι ενός τρόπου ζωής, αλλά το Ευαγγέλιο τους ελευθερώνει και το έχουμε δει να συμβαίνει ξανά και ξανά», εξήγησε ο Aluwong, καθώς παρέθετε απόσπασμα από την Αγία Γραφή.
Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η θρησκεία και η πνευματική πίστη μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και την ανάρρωση από την κατάχρηση ουσιών, κυρίως λόγω της κοινωνικής υποστήριξης και μιας ισχυρής κοινότητας, που μπορεί να εμφανιστεί σε χώρους, που βασίζονται στην πίστη. Αν και αναγνωρίζεται ότι τα φάρμακα και οι ψυχολογικές παρεμβάσεις είναι σημαντικές για τη διάσωση και την ανάρρωση, οι μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν επαρκούν.
Μια νέα σελίδα
Από το Light Center έχουν «αποφοιτήσει» 251 άνδρες και γυναίκες, από την ίδρυσή του. Ο 29χρονος James Pirmah είναι ένας από αυτούς. Είπε στο Global Voices ότι το πιο δύσκολο μέρος της αποθεραπείας του από τη χρήση πολυουσιών ήταν η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων στέρησης. Μετά την ολοκλήρωση 14 εβδομάδων εσωτερικής ανάρρωσης και ένα διάλειμμα αξιολόγησης ενός μήνα, όπου εκτέθηκε στα ερεθίσματα και τους πειρασμούς του, συνειδητοποίησε τι έλειπε στη ζωή του εξ αρχής: μια βαθύτερη κατανόηση του Θεού. «Στην πραγματικότητα, αν γνώριζα τον Χριστό πριν, δεν νομίζω ότι θα είχα φτάσει τόσο μακριά», είπε.
Ο Pirmah, κάτοχος διπλώματος στην επιστήμη των υπολογιστών, τώρα μελετά ένα διαδικτυακό μάθημα στην ανάλυση δεδομένων και εργάζεται για να επιστρέψει στο σχολείο για να ακολουθήσει ένα ανώτερο πτυχίο. Όπως αυτός, έτσι και πολλοί άλλοι που έμειναν με επιτυχία στο Light Center άνοιξαν νέα σελίδα στη ζωή τους και τώρα ανήκουν σε μια νέα κοινότητα.
Σύμφωνα με τον Aluwong, το 95% των πρώην κατοίκων του Light Center έχουν προχωρήσει θετικά, καθώς ορισμένα άτομα εργάζονται τώρα σε επικερδή απασχόληση και άλλα έχουν επιστρέψει στο σχολείο. «Η προσέγγισή μας δεν είναι νηφαλιότητα. Είναι κοινότητα και ευθύνη. Θέλουμε να αναλάβουν την ευθύνη. Γι’ αυτό, είναι ελεύθεροι να μιλήσουν για το ταξίδι τους. Ακόμα κι όταν φεύγουν, εδώ είναι οικογένεια για αυτούς. Βλέπω όλες τις δυνατότητές τους και τι μπορούν να γίνουν. Θέλω απλώς να τους δω να κερδίζουν. Αυτό μου δίνει χαρά. Αν είχα όλα τα χρήματα του κόσμου, θα έδινα τα πάντα για να στηρίξω. Εξακολουθούμε να βοηθάμε μερικά άτομα εξ αυτών οικονομικά μετά την αποθεραπεία τους, επειδή οι οικογένειές τους τα έχουν εγκαταλείψει».
Όταν το Global Voices επισκέφτηκε το κέντρο, δεν υπήρχαν γυναίκες κάτοικοι εκείνη την ώρα.
Το κέντρο λειτουργεί δωρεάν, αλλά ο Aluwong αποκάλυψε ότι το μέσο κόστος αποθεραπείας ανά άτομο είναι 1,6 εκατομμύρια νάιρα (περίπου 1.000 δολάρια). Μόνο 10 άτομα γίνονται δεκτά ανά συνεδρία.
«Το κέντρο έχει αυτοχρηματοδοτηθεί χωρίς καμία απολύτως επιχορήγηση. Ένας άλλος λόγος που κάνουμε δωρεάν αποθεραπεία είναι γιατί, όταν έρχονται εδώ χωρίς να πληρώσουν ούτε μια δεκάρα, όχι μόνο ταπεινώνονται, αλλά συνειδητοποιούν ότι το κάνουμε αυτό από γνήσια αγάπη».