Οι εποχικοί πυροσβέστες στην Ελλάδα, εξοργισμένοι από τις κακές συνθήκες εργασίας, απαιτούν αυξημένη εργασιακή ασφάλεια και παροχές κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την παραμέληση των βασικών εργαζομένων από την κυβέρνηση και την έλλειψη πολιτικών, που να διασφαλίζουν τα δικαιώματα των Ελλήνων εργαζομένων.
Η δυσχερής θέση των πυροσβεστών μπορεί εν μέρει να αποδοθεί στην αύξηση της συχνότητας και της σοβαρότητας των πυρκαγιών λόγω της κλιματικής κρίσης. Η ένταση μεταξύ των διαδηλωτών και της αστυνομίας κλιμακώθηκε δραματικά στις 31 Οκτωβρίου, καθώς τα ΜΑΤ άρχισαν να επιτίθενται με βία στους διαδηλωτές που κατέλαβαν το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στην Αθήνα.
Ασφάλεια της θέσης εργασίας εν μέσω της κλιματικής κρίσης
Δεκάδες Έλληνες εποχικοί πυροσβέστες συγκεντρώθηκαν στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στο κέντρο της Αθήνας για να απαιτήσουν μεγαλύτερη εργασιακή ασφάλεια για τους βασικούς εργαζομένους. Η διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε μετά τη λήξη της εξάμηνης σύμβασης για περίπου 2.500 πυροσβέστες τον Οκτώβριο, η οποία συμπίπτει με το τέλος της περιόδου πυρκαγιών στην Ελλάδα. Οι διαδηλωτές ζητούσαν αυξημένη προστασία των εργαζομένων και τα οφέλη που συνοδεύουν τη μη εποχιακή εργασία.
Ο ηλικιακός ρατσισμός αποτελεί επίσης πηγή δυσαρέσκειας για τους πυροσβέστες. Έμπειρα μέλη έχουν αποκλειστεί από την υποβολή αιτήσεων για ορισμένες θέσεις εργασίας λόγω του ορίου ηλικίας των 35 ετών, που επιβάλλουν οι εξειδικευμένες πυροσβεστικές μονάδες. Αυτό έχει διευρύνει τα διάχυτα ζητήματα εργασιακής ανασφάλειας για το βασικό προσωπικό.
Επιπλέον, οι πυροσβέστες έχουν παραπονεθεί ότι η κυβέρνηση υπήρξε αναποτελεσματική στην πλήρωση των κενών θέσεων στο πυροσβεστικό σώμα. Υποστηρίζουν ότι αυτό είναι κρίσιμο, καθώς μπορεί να εμποδίσει την ικανότητα της χώρας να ανταποκριθεί σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ιδίως σε φονικές πυρκαγιές.
Το Π.Α.ΜΕ, το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο και σημαντικό ελληνικό συνδικάτο, δημοσίευσε πλάνα από πυροσβέστες που συγκεντρώθηκαν για να εισβάλουν στο Υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας στην Αθήνα.
🚨🚨🚨🚨
Πυροσβέστες εισέρχονται στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας διεκδικώντας σταθερές θέσεις εργασίαςΟι πυροσβέστες που κάθε καλοκαίρι θυσιάζονται για να προστατεύσουν τα δάση και τους ανθρώπους μας απολύονται κάθε Οκτώβριο
Τέλος στην αδικία! pic.twitter.com/ZcpxnOZZfN— PAME Greece International (@PAME_Greece) 31 Οκτωβρίου 2024
Οι πυρκαγιές δεν είναι ασυνήθιστες στην Ελλάδα. Ωστόσο, έχουν γίνει πιο συχνές και σοβαρές λόγω της ξηρασίας και της αύξησης της θερμοκρασίας που συνδέεται με την κλιματική κρίση. Φέτος, η Ελλάδα βίωσε μια από τις χειρότερες πυρκαγιές που ξέσπασε με γρήγορο ρυθμό στην περιοχή της Αττικής προς την Αθήνα. Πολλαπλές πυρκαγιές ξέσπασαν σε ολόκληρη τη χώρα, οδηγώντας σε θύματα, στην καταστροφή χιλιάδων στρεμμάτων και στον αναγκαστικό εκτοπισμό χιλιάδων κατοίκων από τα σπίτια τους.
Μεγάλη ανησυχία επικρατεί επίσης στην Ελλάδα, ιδίως για την υποψία ότι πολλές πυρκαγιές ξεκινούν σκόπιμα για την πρόκληση καταστροφής. Υπό την εξουσία της Νέας Δημοκρατίας, πολλοί πιστεύουν ότι οι Αρχές έσπευσαν να αποδώσουν τις πυρκαγιές αποκλειστικά στην κλιματική αλλαγή και παρέβλεψαν την πιθανότητα εμπρησμού ως αιτία.
Μια χρήστης στο X (τέως Twitter) εξέφρασε τις αμφιβολίες της, δηλώνοντας:
Ο υπουργός της Ελλάδας χαρακτήρισε τους υπεύθυνους ως «ΚΑΘΑΡΜΑΤΑ ΕΜΠΡΗΣΤΕΣ» μετά τη σύλληψη του εντυπωσιακού αριθμού των 79 ατόμων για τις πυρκαγιές…
Δεν έχουμε κλιματική κρίση… έχουμε εμπρηστική κρίση pic.twitter.com/0CRHLvZCNq
— Pelham (@Resist_05) 25 Αυγούστου 2023
Αυτές οι αντιλήψεις έχουν προκαλέσει ευρεία δυσαρέσκεια του κοινού, που αισθάνεται όλο και περισσότερο ότι η αντίδραση της κυβέρνησης ήταν ανεπαρκής και αναποτελεσματική. Η καχυποψία του κοινού αυξάνεται προκαλώντας μειωμένη εμπιστοσύνη στην ικανότητα των Αρχών για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η ελληνική κυβέρνηση εξήρε τους πυροσβέστες ως ήρωες για τις προσπάθειές τους να καταπολεμήσουν τις καταστροφικές πυρκαγιές. Ωστόσο, όταν έφτασε το φθινόπωρο και οι εποχικοί πυροσβέστες άρχισαν να υποστηρίζουν την εξασφάλιση της εργασίας τους, αντιμετώπισαν μια διαφορετική αντίδραση: παρέμβαση της αστυνομίας, συμπεριλαμβανομένων ξυλοδαρμών και δακρυγόνων. Αυτή η αμφιλεγόμενη αλλά και επιθετική δράση των ΜΑΤ προκάλεσε ευρεία αποδοκιμασία από μέλη της κοινότητας και εργατικούς ακτιβιστές. Μεταξύ αυτών που εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους στους πυροσβέστες ήταν το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (KKE) και διάφορα εργατικά σωματεία.
Ένας χρήστης στο X εκφράζει την αλληλεγγύη του στους πυροσβέστες δημοσιεύοντας πλάνα με την αστυνομία να πατάει έναν διαδηλωτή με μοτοσικλέτα, συνοδευόμενα από τη δήλωση:
Η Πλεύση Ελευθερίας μόλις κοινοποίησε αμοντάριστο βίντεο από την στιγμή που οι ίαινες (μπάτσοι) πατάνε πυροσβέστη που διαδήλωνε για τα δικαιώματα του. Ακολουθεί το χάος, με κρότους λάμψης και ξυλοδαρμό.
Αυτή είναι η Νέα Δημοκρατία…. pic.twitter.com/MbEEmnTeHA— Alexandros (@melacholiaaa) November 3, 2024
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αντιμετωπίζει σημαντικές αντιδράσεις από τότε που κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές το 2023. Η κατάσταση αυτή αναδεικνύει την ευρύτερη αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση των κλιμακούμενων απειλών από τις πυρκαγιές, ενώ ταυτόχρονα στοχοποιεί αυτούς που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κρίσης, τους πυροσβέστες. Ο δημοσιογράφος Χρήστος Αβραμίδης από τη Θεσσαλονίκη εξέφρασε αυτό το συναίσθημα στο Χ δηλώνοντας:
Οι φωτογραφίες που δημοσιεύουν οι #ΕΠΟΧΙΚΟΙ #πυροσβεστες είναι κόλαφος για την κυβέρνηση των ΜΑΤ.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν μπορεί να σβήσει μια φωτιά πριν φτάσει στη θάλασσα, αλλά μπορεί να δέρνει τους πυροσβέστες που θα έσβηναν τη φωτιά.#antireport pic.twitter.com/v6Tsz0cceT— Chris Avramidis (@chris_avramidis) October 31, 2024
Οι απόψεις αυτές έχουν ευρεία απήχηση και αναδεικνύουν την αυξανόμενη δυσαρέσκεια πολλών ανθρώπων απέναντι στις προτεραιότητες της κυβέρνησης και τη μεταχείριση των βασικών εργαζομένων.
Η διαμαρτυρία αυτή έχει προσελκύσει ζωτικής σημασίας προσοχή, ιδίως καθώς η κλιματική κρίση αναμένεται να επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια. Το βασικό προσωπικό, όπως οι πυροσβέστες, καθίσταται ολοένα πιο σημαντικό στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών και άλλων φυσικών καταστροφών. Μόνο το 2023, η Ελλάδα αντιμετώπισε πρωτοφανή κίνδυνο πυρκαγιάς, καθώς εκτιμάται ότι κάηκαν 1.747 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περισσότερο από τετραπλάσιο του ετήσιου μέσου όρου των προηγούμενων δεκαετιών.
Η υπονόμευση του Τύπου
Κατά τη διάρκεια της αντιπαράθεσης μεταξύ της αστυνομίας και των πυροσβεστών, ο Γιώργος Ανδρούτσος, φωτορεπόρτερ της αριστερής εφημερίδας Ριζοσπάστης, δέχθηκε βίαιη επίθεση και κρατήθηκε από την αστυνομία χωρίς πρόκληση. Παρά το γεγονός ότι είχε αναγνωριστεί ως δημοσιογράφος, η αστυνομία αγνόησε την ιδιότητά του κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης.
Κατά τη διάρκεια της κλιμάκωσης της κράτησης του Γιώργου Ανδρούτσου παρών ήταν ο Χρήστος Κατσώτης, μέλος του ΚΚΕ. Στο βίντεο που κατέγραψε ο Έλληνας φωτορεπόρτερ Γιάννης Κέμμος, ο Κατσώτης φαίνεται να φωνάζει στους αστυνομικούς καθώς αυτοί χτυπούσαν βίαια τον Ανδρούτσο πριν τελικά τον συλλάβουν. Το βίντεο δημοσιεύτηκε αργότερα στο κανάλι του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας στο YouTube.
Ένας Έλληνας χρήστης στο Χ εκφράζει την απογοήτευσή του για τον χειρισμό της κατάστασης από την αστυνομία, αναφέροντας:
Απαράδεκτοι. Εριξαν χημικά σε κλειστό χώρο, χτύπησαν με κλομπ στο κεφάλι γυναίκες και άντρες που κάθε χρόνο σβήνουν τις φωτιές και παίζουν κορώνα-γράμματα τη ζωή τους. Πέταξαν κρότου-λάμψης και φυσικά δεν έφεραν διακριτικά.
Και μέσα σε όλα αυτά συνέλαβαν και τον συνάδελφό μου Γ.… pic.twitter.com/ShfqD8oRv7— Emanuel Kypreos (@EmanuelKypreos) November 1, 2024
Μετά από μία ημέρα κράτησης, ο Ανδρούτσος αφέθηκε τελικά ελεύθερος. Ωστόσο, αυτό έγινε μόνο αφού είχε δημιουργηθεί επίσημο αρχείο σχετικά με την υπόθεση. Πολλά μέλη του αριστερού πολιτικού κατεστημένου, μαζί με τα διοικητικά συμβούλια της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων (ΕΣΗΕΑ), της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ) και της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδας, καταδίκασαν την απρόκλητη επίθεση κατά του Ανδρούτσου.
Η βίαιη επίθεση κατά των διαδηλωτών είναι ένα βαθιά καίριο ζήτημα, ειδικά στην περίπτωση του Ανδρούτσου, καθώς υπονομεύει τις ιδιότητες του Τύπου και τις αρχές της δημοκρατίας. Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι το περιστατικό με τον Ανδρούτσο έχει αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, γεγονός που που προκαλεί αντιδράσεις και προβληματίζει τους ακτιβιστές, λόγω της αποτυχίας των μέσων να καλύψουν διεξοδικά ένα τόσο σημαντικό γεγονός.
Έκκληση για αλληλεγγύη
Η εκμετάλλευση εργαζομένων και η υπονόμευση της ελευθερίας του Τύπου υπό το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας δεν είναι νέες εξελίξεις. Το κόμμα αντιμετωπίζει συχνά κριτική για τις σκληρές πολιτικές του, που συχνά θεωρούνται ευεργετικές για τους πλούσιους. Κυρίως, οι επικριτές έχουν εκφράσει ανησυχίες για την επέκταση της αστυνομικής δύναμης από τη Νέα Δημοκρατία, υπογραμμίζοντας τις απειλές για τις πολιτικές ελευθερίες και αμφισβητώντας τις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Πολλοί Έλληνες έχουν εκφράσει δυσαρέσκεια σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της υγειονομικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης, καθώς και την απόρριψη των επιχειρημάτων που αποδίδουν την αύξηση των τιμών στο κόστος εισαγωγών.
Οι διαμαρτυρίες των εποχικών πυροσβεστών ανέδειξαν την επείγουσα ανάγκη της Ελλάδας να απομακρυνθεί από τις πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στα κέρδη του κεφαλαίου έναντι των ανθρώπινων ζωών. Η περιορισμένη κρατική παρέμβαση έχει αφήσει βασικές δημόσιες υπηρεσίες υποχρηματοδοτούμενες και με ελλιπείς πόρους, ενισχύοντας την ευπάθεια της Ελλάδας σε καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα. Η ευρύτερη σύνθετη κρίση προμηνύει πιθανή αστάθεια στο μέλλον, εάν δεν αντιμετωπιστεί.
Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για αλληλεγγύη και λογοδοσία εντός της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την αναδιανομή του πλούτου για τη στήριξη ζωτικών κοινοτικών λειτουργιών. Η εξασφάλιση δίκαιης μεταχείρισης για εργαζόμενους όπως οι πυροσβέστες θα απαιτήσει μια κυβέρνηση προσηλωμένη στην αξιοπρέπεια και την ασφάλειά τους. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να προωθήσει ένα θετικό μέλλον εξισορροπώντας την οικονομική ανάπτυξη με την εστίαση σε όσους έχουν ανάγκη, εξασφαλίζοντας την ευημερία και την ανθεκτικότητα των εργαζομένων και των πολιτών της.