Πορτρέτο του καλλιτέχνη Alexis Peskine. Φωτογραφία του Thomas Babeau, χρήση με άδεια.

Ο Alexis Peskine είναι ένας οραματιστής καλλιτέχνης, του οποίου το έργο συνδυάζει άψογα την υλικότητα με τη μεταφορά, επικαλούμενος τόσο την αισθητική χάρη όσο και τη βαθιά πολιτιστική απήχηση. Η χαρακτηριστική τεχνική του Peskine χρησιμοποιεί καρφιά σφυρηλατημένα σε ξύλινες επιφάνειες δημιουργώντας έναν απτικό διάλογο μεταξύ καταστροφής και κατασκευής.

Το έργο του, το οποίο συχνά εξερευνά τις πολυπλοκότητες της ταυτότητας των ατόμων με αφρικανική καταγωγή, ενσαρκώνει μια ωμή αλλά αρμονική διασταύρωση της πνευματικότητας, της ιστορικής μνήμης και της συλλογικής συνείδησης. Η τέχνη του Peskine ξεπερνά τα όρια της προσωπογραφίας προσφέροντας αντίθετα μια οπτική γλώσσα, που μιλάει στη συλλογική ψυχή αποτυπώνοντας τις αποχρώσεις της δύναμης, της ευαλωτότητας και της μεταμόρφωσης.

Γεννημένος το 1979 στο Παρίσι σε μια οικογένεια πλούσια σε πολιτιστικές και καλλιτεχνικές επιρροές, η ταυτότητα του Peskine διαμορφώνεται από την αφροβραζιλιάνικη κληρονομιά του και τις γαλλολιθουανικές ρίζες του. Ο πατέρας του, αρχιτέκτονας, και ο παππούς του, ξυλουργός από το νησί Ιταπαρίκα στην πολιτεία Μπαΐα της Βραζιλίας, ο οποίος μεγάλωσε τη μητέρα του Peskine στο Σαλβαδόρ, στην Μπαΐα, του δίδαξαν μια βαθιά εκτίμηση για τη δεξιοτεχνία, ενώ η αφροβραζιλιανική καταγωγή της μητέρας του τον συνέδεσε με τις πνευματικές πρακτικές και τις πολιτιστικές παρακαταθήκες της αφρικανικής διασποράς.

Μεγαλωμένος σε ένα νοικοκυριό στο Ισί-λε-Μουλινό, μια πόλη στο νοτιοδυτικό Παρίσι που σέβεται την τέχνη, ο Peskine ενθαρρύνθηκε να αναπτύξει τη δημιουργική του φωνή αντλώντας από τις ιστορίες και τις εμπειρίες της καταγωγής του. Το έργο του δεν είναι, επομένως, απλώς μια αισθητική αναζήτηση, αλλά μια συνεχής εξερεύνηση της δικαιοσύνης, της επούλωσης και της πνευματικής αφύπνισης.

Ο Alexis Peskine και ο βοηθός του κατά την επιχρύσωση καρφιών, October Gallery. Φωτογραφία: Jonathan Greet.

Η επίσημη εκπαίδευση του Peskine στο Πανεπιστήμιο Χάουαρντ και το Καλλιτεχνικό Κολέγιο Μέριλαντ (MICA) στις Ηνωμένες Πολιτείες έθεσε τα θεμέλια για την τεχνική του εξειδίκευση. Ωστόσο, το καλλιτεχνικό του όραμα έχει επεκταθεί πολύ πέρα από την αίθουσα διδασκαλίας. Σήμερα, με έδρα το Παρίσι, συνεχίζει να εξελίσσεται ως μια δυναμική παρουσία στην παγκόσμια καλλιτεχνική σκηνή. Η πρόσφατη ατομική του έκθεση, «Forest Figures», στο October Gallery στο Λονδίνο (3 Οκτωβρίου – 9 Νοεμβρίου 2024), σηματοδότησε μια σημαντική στιγμή στην σταδιοδρομία του παρουσιάζοντας ένα σύνολο έργων, που συνδυάζει την πνευματική ενδοσκόπηση με μια ριζοσπαστική εξερεύνηση της μορφής.

Σε μια συνέντευξη στο Global Voices, ο Peskine αναλύει την εξέλιξη της πρακτικής του, την επιρροή του οικογενειακού και πολιτιστικού του υπόβαθρου και την αλλαγή του επίκεντρου της πρόσφατης δουλειάς του, από πολιτικά φορτισμένη σε πνευματικά ηχηρή. Μέσα από το έργο του, ο Peskine προσφέρει μια τολμηρή οπτική γλώσσα, που επιδιώκει όχι μόνο να αναπαραστήσει, αλλά και να θεραπεύσει γεφυρώνοντας την υλική και την άυλη σφαίρα με κάθε χτύπημα του καρφιού.

Ακολουθούν αποσπάσματα από τη συνέντευξη: 

Alexis Peskine, «Power», 2017. Χρυσό φύλλο σε καρφιά, χώμα, καφέ, νερό και ακρυλικό σε ξύλο. 195 x 250 cm (76 x 98 in). ©Alexis Peskine. Συλλογή Majed Halawi. Φωτογραφία του καλλιτέχνη και του October Gallery.

Omid Memarian (OM): Το έργο σας συχνά περιλαμβάνει καρφιά, που σφυρηλατούνται σε ξύλινες επιφάνειες. Μπορείτε να εξηγήσετε την τεχνική διαδικασία πίσω από αυτή την τεχνική και πώς την αναπτύξατε με την πάροδο του χρόνου;

Alexis Peskine (AP): Για πρώτη φορά σκέφτηκα να χρησιμοποιήσω καρφιά στο Πανεπιστήμιο Χάουαρντ. Ο καθηγητής μεικτών μέσων, Sorrels Adewale, μας ενθάρρυνε να σκεφτόμαστε τα υλικά ως μεταφορές. Η δουλειά μου επικεντρωνόταν πάντα στην εμπειρία των ατόμων με αφρικανική καταγωγή, επηρεασμένη από την ανατροφή μου στη Γαλλία, την αφροβραζιλιάνικη κληρονομιά και τον χρόνο που πέρασα σε διάφορες πόλεις Αφροαμερικανών και σε 33 αφρικανικές χώρες.

Αρχικά με τράβηξε η μεταξοτυπία, πειραματίστηκα με μοτίβα κουκκίδων για να εξερευνήσω την ιστορική σημασία του λαού μας. Το ενδιαφέρον μου για τα καρφιά αυξήθηκε όταν έμαθα για τις φιγούρες Minkisi Nkondi από το Κονγκό, γλυπτά διακοσμημένα με καρφιά. Αυτή η έννοια της καταστροφής και της δημιουργίας με ενθουσίασε. Όταν έφτασα στο Κολέγιο MICA, εμπνεύστηκα από μια ξύλινη σανίδα που άφησε πίσω του ο προηγούμενος ένοικος και άρχισα να χρησιμοποιώ καρφιά το 2004.

Η διαδικασία μου ξεκινά με μια φωτογραφία, την οποία μεταφράζω σε μοτίβα κουκκίδων χρησιμοποιώντας λογισμικό υπολογιστή, μιμούμενος τις τιμές του γκρι μέσω κουκκίδων διαφορετικού μεγέθους. Αντιστρέφω την τυπική διαδικασία χρησιμοποιώντας μια μαύρη σιλουέτα με λευκές κουκκίδες για να αναπαραστήσω τις φωτεινές περιοχές δημιουργώντας πορτρέτα, που φωτίζονται από το φυσικό φως του ήλιου.

Alexis Peskine, «Moto wa Uhanini», 2020. Πορτοκαλί φύλλο χρυσού, καρφιά, ώχρα Αβάνας, κουρκουμάς, χώμα και λευκός ιβίσκος πάνω σε ξύλο πυρήνα ξυλείας, 122 x 122 cm (48 ×48 in). Φωτογραφία του καλλιτέχνη.

OM: Πώς επηρέασε η παιδική σας ηλικία και ανατροφή τα θέματα και τις τεχνικές που εξερευνάτε στην τέχνη σας σήμερα;

AP: Ο πατέρας μου είναι Γάλλος και Λιθουανός, ενώ η μητέρα μου είναι Αφροβραζιλιάνα. Ο παππούς μου, που γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, επέζησε από στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γαλλία. Αυτές οι εμπειρίες, μαζί με τις βραζιλιανικές ρίζες μου, διαμόρφωσαν τις αξίες μου. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια καλλιτεχνών και δημιουργών: η προγιαγιά μου εργαζόταν σε κατάστημα σιδηρικών, ο παππούς μου ήταν ξυλουργός και ο πατέρας μου είναι αρχιτέκτονας. Οι καλλιτεχνικές μου κλίσεις ενθαρρύνονταν από μικρή ηλικία.

Αυτές οι επιρροές μου ενστάλαξαν ένα βαθύ αίσθημα δικαιοσύνης και νομιμότητας, το οποίο διοχετεύω στη δουλειά μου. Αυτό με έκανε ευαίσθητο στον κόσμο γύρω μου, διαμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο εκφράζω τις σκέψεις μου μέσω της τέχνης.

Alexis Peskine, »Orí», 2024. Βασιλικός, πράσινη χρωστική ουσία Vessie, βερνίκι, φύλλα χρυσού λεμονιού και καρφιά πάνω σε ξύλο, 175 x 154 x 9 cm (69 × 60 in). (AP126) Φωτογραφία του October Gallery.

OM: Η πρώτη εμπειρία είναι η ομορφιά και η αρμονία, όταν βλέπουμε το έργο σας. Πώς βρίσκει απήχηση στο κοινό σας αυτή η σύνθετη έννοια;

AP: Στόχος μου είναι να αναπαραστήσω την απαλότητα και τη δύναμη, την ευαισθησία και την αφθονία, ιδιότητες που αντικατοπτρίζουν τους ανθρώπους μας. Η δύναμη στη δουλειά μου δεν έχει να κάνει με την κυριαρχία, είναι μια πιο μαλακή, πιο αποχρωματισμένη μορφή, μια αύρα και όχι μια επιθετική δύναμη. Αυτό βρίσκει απήχηση στους θεατές, επειδή αντανακλά το πνεύμα των απεικονιζόμενων, όχι απλώς πορτρέτα ατόμων, αλλά αναπαραστάσεις μιας συλλογικής ψυχής. Τα υποκείμενα δίνουν την ενέργειά τους στο έργο, το οποίο συνδέεται με τους θεατές.

Alexis Peskine, «Akutjhe» («Ας καεί»), 2020. Φύλλο χρυσού, καρφιά, πηλός, ιβίσκος και καφές σε ξύλο με πυρήνα ξυλείας, 150 x 150 cm (59 1/10 × 59 1/10 in). Φωτογραφία του καλλιτέχνη.

OM: Εξετάζετε πολύπλοκα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα. Πώς εξισορροπείτε την τεχνική ακρίβεια των έργων σας με τα συναισθηματικά και πολιτικά μηνύματα που μεταφέρουν;

AP: Το πρώιμο έργο μου ήταν διανοητικό και πολιτικό, αλλά, την τελευταία δεκαετία, η εστίασή μου μετατοπίστηκε προς τις πνευματικές και ενεργειακές πτυχές της τέχνης. Ενώ η πολιτική μας επηρεάζει όλους, πιστεύω ότι η πρόσφατη δουλειά μου υπερβαίνει τα άμεσα ζητήματα. Συνδέεται με κάτι διαχρονικό στοχεύοντας στην ισορροπία, την αρμονία και την ειρήνη. Αυτό που νιώθουν οι θεατές από το έργο μου ξεπερνά την πολιτική και φτάνει σε μια βαθύτερη, πιο οικουμενική σφαίρα εμπειρίας.

Alexis Peskine, «Safara» («Φωτιά/Κόλαση»), 2020, Φύλλο χρυσού, καρφιά, καφές και χώμα σε ξύλο πυρήνα ξυλείας 150 × 110 × 10 cm (59 1/10 × 43 3/10 × 3 9/10 in). Φωτογραφία του October Gallery.

OM: Μπορείτε να μου πείτε ποιοι καλλιτέχνες ή κινήματα είχαν τη σημαντικότερη επιρροή στο έργο σας;

AP: Η πρώτη μου επιρροή ήταν η οικογένειά μου. Οι γονείς μου ενθάρρυναν τις καλλιτεχνικές μου αναζητήσεις και η θεία μου, η οποία διέθετε μια εταιρεία βιομηχανικού σχεδιασμού, μου έδωσε μια ισχυρή σχεδιαστική βάση. Στο Χάουαρντ, γνώρισα προσωπικότητες όπως ο Άαρον Ντάγκλας, ο Τζέικομπ Λόρενς και συγγραφείς όπως η Τόνι Μόρρισον. Το πολιτιστικό κίνημα της Νεγροσύνης είχε βαθιά απήχηση σε μένα. Συνειδητοποίησα ότι δεν ήμουν μόνος μου στο ταξίδι μου ως καλλιτέχνης με αφρικανική καταγωγή.

Επηρεάστηκα από καλλιτέχνες όπως ο Μπασκιά, η Κάρα Γουόκερ, ο Χανκ Γουίλις Τόμας και από τους φίλους μου, Ζακ Οβέ, Φάχαμου Πέκου και Ζάνα Μασομπούκα. Οι συζητήσεις και οι εκθέσεις μαζί τους διαμόρφωσαν την οπτική μου. Τα αδέλφια μου, που ασχολούνται με τη μουσική και τον κινηματογράφο, έχουν επίσης σημαντική επιρροή. Κρίνουμε ο ένας τη δουλειά του άλλου, ώστε να προωθήσουμε την ανάπτυξη.

OM: Νομίζω ότι οι σχολές τέχνης στις ΗΠΑ τείνουν να είναι λίγο πιο ευγενικές στην κριτική των έργων.

AP: Στο Χάουαρντ και το MICA, οι κριτικές ήταν σκληρές, ακόμη και από συμφοιτητές που δεν καταλάβαιναν πάντα τις αναφορές στη δουλειά μου. Αυτό με βοήθησε να μάθω να δέχομαι τα σχόλια, να διακρίνω την αξία τους και να καταλάβω ότι η κριτική είναι μέρος της ανάπτυξης για έναν καλλιτέχνη.

Alexis Peskine, «Aljana Moons IV», 2015. Έκδοση 5 συν 1 έργων. Αρχειακή εκτύπωση χρωστικής ουσίας σε χαρτί Hahnemühle Photo Rag 308 gsm πάνω σε Dibond, 82.5 x 154 cm (32.4 × 60 in). (AP022). Φωτογραφία του October Gallery.

OM: Πώς αποφασίζετε ποια θέματα θα απεικονίσετε στο έργο σας; Αν πρόκειται για πορτρέτο, πώς επιλέγετε το θέμα; Τι σας οδηγεί στην επιλογή της τεχνικής ή προτιμάτε τη γλυπτική;

AP: Το εργαστήριό μου είναι μικρό, οπότε ακολουθώ διαφορετική προσέγγιση από τους καλλιτέχνες που εργάζονται ασταμάτητα. Αντιθέτως, περπατώ και αφήνω το πνεύμα μου να με καθοδηγήσει, απορροφώντας ιδέες και κάνοντας νοητικές σημειώσεις. Δημιουργώ σύνολα έργων και όχι μεμονωμένα κομμάτια, εκφράζοντας τα συναισθήματά μου σε συγκεκριμένα σημεία της ζωής μου.

Για παράδειγμα, εμπνεύστηκα το «Forest Figures» μετά την παραμονή μου σε αγροτική περιοχή του Καμερούν, όπου αντιμετώπισα μια απειλητική για τη ζωή μου εμπειρία. Αυτό το γεγονός πυροδότησε την ανάγκη για ειρήνη και θεραπεία. Το έργο εξελίχθηκε από το πιο πολιτικό «Fire Figures», το οποίο αντανακλούσε τα συναισθήματα της εξέγερσης κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων για τον Τζορτζ Φλόιντ, στο πιο πνευματικό «Forest Figures», το οποίο εξερευνεί την επούλωση και την επανασύνδεση με τη φύση.

Αριστερά: Alexis Peskine, «Kékéréké», 2024. Λευκή και μαύρη μπογιά, αρχειακό βερνίκι, 24 k, φύλλο χρυσού και καρφιά πάνω σε ξύλο, 150 x 110 cm (59 1/10 × 43 3/10 in). Δεξιά: «Séetal», 2024. Λευκή και μαύρη μπογιά, αρχειακό βερνίκι, 24 k, φύλλο χρυσού και καρφιά πάνω σε ξύλο, 150 × 110 cm (59 1/10 × 43 3/10 in). Φωτογραφία του October Gallery.

OM: Ο κόσμος της τέχνης έχει γίνει πολύπλοκος με τα φεστιβάλ τέχνης, τις γκαλερί, τις εκθέσεις και τα χρήματα που εμπλέκονται. Ποια είναι η συμβουλή σας προς τους αναδυόμενους καλλιτέχνες, που προσπαθούν να βρουν τη φωνή τους στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης;

AP: Να κοιτάτε πάντα προς τα μέσα και να δίνετε προσοχή στο πώς αισθάνεστε και τι θέλετε να εκφράσετε. Μη διστάσετε να εξερευνήσετε αυτό που αγαπάτε και να κατανοήσετε τον εαυτό σας. Από νωρίς, ήθελα να αναπτύξω τη δική μου οπτική γλώσσα και θαύμαζα τους καλλιτέχνες που δημιουργούσαν ξεχωριστά έργα με απήχηση.

Δημιουργήστε με αγνότητα. Μην εστιάζετε σε εμπορικές ανησυχίες, ενώ δημιουργείτε τέχνη. Μόλις τελειώσετε το έργο σας, βρείτε τρόπους να το κάνετε ορατό. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθιστούν σήμερα ευκολότερο από ποτέ να μοιραστείτε την τέχνη σας παγκοσμίως προσεγγίζοντας ανθρώπους, που θα συνδεθούν με την έκφρασή σας.

Ο Alexis Peskine μπροστά στα έργα του στο October Gallery στο Λονδίνο, 2022. Φωτογραφία της Elisabeth Lalouschek, Διευθύντριας τέχνης στο October Gallery.

Οι εκθέσεις σε γκαλερί είναι ευεργετικές, όπως έμαθα από την εμπειρία μου στο October Gallery, αλλά δεν είναι ο μόνος τρόπος. Όταν ξεκίνησα, κυκλοφορούσα με ένα πορτφόλιο, πήγαινα σε γκαλερί και φεστιβάλ τέχνης και προσπαθούσα να δείξω το έργο μου. Τελικά, η εκπροσώπηση σε γκαλερί βοηθάει, αλλά μπορείτε να χαράξετε τη δική σας πορεία.

Η επιτυχία στην τέχνη εξαρτάται από την ορμή, την περιέργεια και την προθυμία να κάνεις ερωτήσεις. Οι δάσκαλοι δεν χρειάζεται πάντα να είναι επίσημα αναγνωρισμένοι. Αν έχετε έναν μέντορα, είτε στο σχολείο είτε εκτός, εκτιμήστε όσους σας βοηθούν στην πορεία.

Το να μάθετε να μιλάτε για τη δουλειά σας είναι απαραίτητο, είτε είστε στο σχολείο είτε όχι. Το να είστε σε θέση να εκφράσετε το όραμά σας είναι εξίσου σημαντικό με την ίδια την τέχνη. Αν δεν μπορείτε να το κάνετε εσείς, βρείτε κάποιον που μπορεί να γράψει ή να μιλήσει γι’ αυτό εκ μέρους σας.