Dier Saidnaya (Μονή Σαϊντνάγια). Φωτογραφία: Hend-s23 μέσω Wikipedia Commons (CC BY-SA 4.0).

Στη σκιά της πτώσης του Μπασάρ αλ Άσαντ , η Συρία βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού ενώπιον ενός νέου κεφαλαίου. Για πάνω από μια δεκαετία, τα σύμβολα καταπίεσης του καθεστώτος στοίχειωναν τη συλλογική μνήμη του συριακού λαού. Μεταξύ αυτών των συμβόλων, κανένα δεν είναι τόσο ανατριχιαστικό και εμβληματικό της βαρβαρότητας του Άσαντ όσο η φυλακή Σαϊντνάγια. Γνωστό στον κόσμο ως «Ανθρώπινο Σφαγείο», το όνομά της έγινε συνώνυμο με τα συστηματικά βασανιστήρια, τις μαζικές εκτελέσεις και την απώλεια αμέτρητων ζωών.

Ως κάποιος του οποίου το οικογενειακό όνομα, Alhames, είναι βαθιά ριζωμένο στη Σαϊντνάγια, αυτή η σκοτεινή σχέση ήταν ένα βαρύ φορτίο. Η Σαϊντνάγια δεν είναι απλώς ένας τόπος δυσφημίας. Είναι μια ιστορική πόλη με πλούσια κληρονομιά και κληρονομιά αρμονίας μεταξύ των ανθρώπων της.

Το τοπωνύμιο Σαϊντνάγια (από το συριακό: ܣܝܕܢܝܐ) θεωρείται επίσης ότι σημαίνει «Η Παναγία μας» και είναι μια πόλη που βρίσκεται στα βουνά, 1.500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, 27 χιλιόμετρα βόρεια της Δαμασκού. Είναι έδρα ενός ελληνορθόδοξου μοναστηριού, που παραδοσιακά θεωρείται ότι ιδρύθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α’, όπου μια περίφημη εικόνα της Παναγίας τιμάται από Χριστιανούς και Μουσουλμάνους μέχρι σήμερα.

Για όσους από εμάς αγαπάμε την ομορφιά και την ιστορία της, η φήμη της φυλακής ήταν μια οδυνηρή κηλίδα σε μια περήφανη ταυτότητα. Σήμερα, ωστόσο, καθώς η Συρία αρχίζει να θεραπεύεται, προσβλέπουμε στο να μετατρέψουμε το πιο σκοτεινό κεφάλαιο της Σαϊντνάγια σε μια ιστορία μνήμης και ανανέωσης.

Η φρίκη της φυλακής Σαϊντνάγια

Υπό το καθεστώς του Άσαντ, η φυλακή Σαϊντνάγια έγινε τόπος αφάνταστης σκληρότητας. Μαρτυρίες από επιζώντες και έρευνες από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποκάλυψαν μια ζοφερή πραγματικότητα: οι κρατούμενοι υποβάλλονταν σε βασανιστήρια, λιμοκτονία και εκτελέσεις σε μια συστηματική προσπάθεια να συντριφθεί κάθε φωνή με αντίθετη γνώμη. Η μυστικότητα της φυλακής θωράκισε τη φρίκη της αφήνοντας τις οικογένειες των εξαφανισμένων σε αγωνιώδη αβεβαιότητα για τη μοίρα των αγαπημένων τους.

Το 2017, εκθέσεις από τη Διεθνή Αμνηστία και άλλες ομάδες παρομοίασαν τη φυλακή με «σφαγείο», όπου χιλιάδες άνθρωποι εκτελούνταν σε απαγχονισμούς ρουτίνας. Τα θύματα συχνά θάβονταν σε ομαδικούς τάφους. Η ταυτότητά τους έσβηνε και οι ιστορίες τους αποσιωπήθηκαν. Για χρόνια, το όνομα της Σαϊντνάγια προκαλούσε φόβο και θλίψη αποτελώντας μια έντονη υπενθύμιση της ικανότητας του καθεστώτος για απανθρωπιά.

Οι άνθρωποι της Σαϊντνάγια: Το βάρος της ντροπής

Για τους κατοίκους της Σαϊντνάγια, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών όπως η δική μου, η ύβρις της φυλακής ήταν πηγή συλλογικής ντροπής. Η Σαϊντνάγια είναι μια πόλη με αξιοσημείωτη ιστορία, που φιλοξενεί αρχαία μοναστήρια και μια ζωντανή πολιτιστική κληρονομιά. Υπήρξε ένας τόπος συνύπαρξης, όπου διαφορετικές κοινότητες ζουν αρμονικά για αιώνες. Το να βλέπουμε το όνομά της να επισκιάζεται από τις θηριωδίες ενός καθεστώτος που δεν επιλέξαμε ήταν αποκαρδιωτικό.

Παρόλα αυτά, οι κάτοικοι της Σαϊντνάγια άντεχαν πάντα. Καταλάβαιναν ότι η φρίκη της φυλακής δεν ήταν αντανάκλαση της ταυτότητας της πόλης τους, αλλά μιας δικτατορίας, που εργαλειοποιούσε τον φόβο και τη βία. Με την πτώση του Άσαντ, οι κάτοικοι της Σαϊντνάγια είναι έτοιμοι να διεκδικήσουν ξανά το δημόσιο αφήγημα για την πόλη τους γυρίζοντας σελίδα σε μια οδυνηρή ιστορία.

Για πολλές οικογένειες, συμπεριλαμβανομένης της δικής μου, ο αγώνας για δικαιοσύνη είχε μεγάλο προσωπικό κόστος. Αρκετά μέλη της οικογένειας Alhames αντιμετώπισαν διώξεις για τις πολιτικές εκφράσεις τους και την έκδηλη κριτική τους στο καθεστώς. Αναγκασμένοι σε εξορία, κάποιοι αναζήτησαν καταφύγιο στη Χάγη της Ολλανδίας αφήνοντας πίσω τα σπίτια τους, τα προς το ζην και την οικειότητα της πατρίδας τους.

Ο πόνος της απέλασης ήταν τεράστιος – ξεριζωθήκαμε από τη Σαϊντνάγια, ένα μέρος που αγαπάμε, και ωθηθήκαμε σε έναν άγνωστο κόσμο ως συνέπεια της υπεράσπισης της δικαιοσύνης. Παρά τις δυσκολίες, η εξορία ενίσχυσε επίσης την αποφασιστικότητά μας να πολεμήσουμε για μια Συρία, όπου κανείς δεν θα έπρεπε να υπομείνει τέτοιες θυσίες για να πει την αλήθεια.

Σήμερα, καθώς πέφτει το καθεστώς, αυτές οι θυσίες επικυρώνονται και το όνειρο της επιστροφής σε μια ελεύθερη Συρία γίνεται απτή πραγματικότητα.

Ένα όραμα για μεταμόρφωση

Ένας από τους βαθύτερους τρόπους για να τιμήσουμε τα θύματα της φυλακής Σαϊντνάγια είναι η μετατροπή του χώρου σε μουσείο αφιερωμένο στη μνήμη τους, οραματιζόμενοι αυτή τη μεταμόρφωση ως απόδειξη της ανθεκτικότητας του συριακού λαού και μια ισχυρή υπενθύμιση των συνεπειών της τυραννίας.

Σαϊντνάγια, τραβηγμένη στις 3 Μαρτίου 1936. Φωτογραφία : Army of the Levant , ελεύθερη χρήση, μέσω Wikimedia Commons.

Ένα μουσείο στη Σαϊντνάγια θα διατηρούσε την Αλήθεια, θα εκπαιδεύσει τις μελλοντικές γενιές, θα προωθούσε τη συμφιλίωση και, το πιο σημαντικό, θα ανακτούσε την ταυτότητα της Σαϊντνάγια, μετατρέποντας έναν τόπο φρίκης σε τόπο μάθησης και μνήμης. Το μουσείο θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της φήμης της Σαϊντνάγια ως πόλης ιστορίας και πολιτισμού.

Ως Σύριοι, ήμασταν πάντα υπερήφανοι για τις πόλεις μας και τις μοναδικές τους ταυτότητες. Η φήμη της Σαϊντνάγια θα πρέπει να αντανακλά την ιστορική της σημασία, τη συμβολή της στον συριακό πολιτισμό και την ανθεκτικότητα του λαού της. Με την ανάκτηση και την τιμή σε αυτή την κληρονομιά, μπορούμε να προχωρήσουμε πέρα ​​από τις σκιές του παρελθόντος.