Ένας πίνακας ενός Κορεάτη καλλιτέχνη στο Μουσείο Τέχνης, που φέρει το όνομα του Abylkhan Kasteyev, στο Αλμάτι του Καζακστάν. Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Ξεκινώντας το 1937, σχεδόν 175.000 Κορεάτες εκτοπίστηκαν βίαια από την Άπω Ανατολή της Σοβιετικής Ένωσης από τον Ιωσήφ Στάλιν.  Οι απόγονοι των εκτοπισθέντων Κορεατών εξακολουθούν να ζουν στην Κεντρική Ασία και είναι αποφασισμένοι να κάνουν γνωστή την ιστορία και την παρουσία τους μέσω της τέχνης και του πολιτισμού τους.

Ο αυτοπροσδιορισμός τους είναι Koryo-saram, ένας όρος που χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει τους Κορεάτες της Σοβιετικής Ένωσης. Οι πρόγονοί τους απελάθηκαν με το διάταγμα του Στάλιν «Σχετικά με την έξωση του κορεατικού πληθυσμού από τις παραμεθόριες περιοχές της Άπω Ανατολής». Εκείνη την εποχή, η Κεντρική Ασία ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης.

Η απόφαση να απελαθούν οι Κορεάτες πάρθηκε για να αποτραπεί πιθανή συνεργασία τους με την Ιαπωνία, με την οποία η Σοβιετική Ένωση είχε τότε εχθρικές σχέσεις. Τον Σεπτέμβριο του 1937, ξεκίνησε μια ταχεία επιχείρηση και περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι, που χαρακτηρίστηκαν «αναξιόπιστοι», μεταφέρθηκαν βίαια σε αραιοκατοικημένες περιοχές του Καζακστάν και του Ουζμπεκιστάν. Οι Κορεάτες έγιναν ένας από τους πρώτους λαούς της Σοβιετικής Ένωσης, που υποβλήθηκαν σε μαζική απέλαση.

Εδώ είναι ένα βίντεο στο YouTube για την απέλαση Κορεατών.

Μόνο στο Καζακστάν, υπάρχουν σήμερα πάνω από 100.000 ντόπιοι Κορεάτες. Συμμετέχουν ενεργά στην πολιτιστική και κοινωνική ζωή της χώρας. Η μεγαλύτερη πόλη και πολιτιστική πρωτεύουσα της χώρας, το Αλμάτι, φιλοξενεί το Δημοκρατικό Κρατικό Ακαδημαϊκό Κορεατικό Θέατρο Μουσικής Κωμωδίας, το πρώτο εθνικό κορεατικό θέατρο στον κόσμο.  Φιλοξενεί επίσης  τη δημοκρατική κορεατική εφημερίδα Koryo Ilbo, η οποία δημοσιεύεται σε τρεις γλώσσες: κορεάτικα, καζακικά και ρωσικά.

Επιπλέον, το κύριο μουσείο τέχνης της πόλης, που πήρε το όνομά του από τον Abylkhan Kasteyev, φιλοξενεί έργα δεκάδων καλλιτεχνών, Κορεατών εξόριστων στη χώρα και των απογόνων τους, που έχουν γίνει μέρος του καλλιτεχνικού τοπίου της περιοχής. Λόγω της απομόνωσης της Κεντρικής Ασίας από τον κόσμο κατά τη σοβιετική εποχή, αυτή η ομάδα παραμένει ελάχιστα μελετημένη εκτός της περιοχής της Κεντρικής Ασίας και της ίδιας της Κορέας.

Το Global Voices επισκέφτηκε αυτό το μουσείο με την Elizaveta Kim, ιστορικό τέχνης και υπάλληλο του μουσείου, για να εξερευνήσει το αρχείο της κορεατικής τέχνης στο Καζακστάν και να μάθει περισσότερα για τους Κορεάτες καλλιτέχνες με τη μεγαλύτερη επιρροή.

Στην επόμενη ενότητα, η Kim μιλάει για Κορεάτες καλλιτέχνες και παρουσιάζει τα έργα τους μέσω μιας πρωτοπρόσωπης αφήγησης. Η δημοσιογράφος Alexandra Sharopina συνέβαλε στις επεξεργασίες του άρθρου.

Η Elizaveta Kim στέκεται μπροστά στον πίνακα του πατέρα της, Mikhail Kim, που ονομάζεται «Mechta» (Όνειρο) στο μουσείο. Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Elizaveta Kim: Διαμορφώνοντας την τοπική καλλιτεχνική σκηνή

Ο πρώτος από τους σημαντικούς Κορεάτες καλλιτέχνες για εμάς ήταν ο Kim Hyun Nyun (1908–1994). Αποφοίτησε από τη Σοβιετική Ακαδημία Τεχνών το 1937 και απελάθηκε σε εμάς από το Λένινγκραντ. Όταν άρχισε η απέλαση, δεν μπορούσε καν να γυρίσει σπίτι στο Βλαδιβοστόκ, γιατί του είπαν ότι είχαν εκδιωχθεί όλοι και δεν υπήρχε κανείς πια εκεί.

Όπως θυμούνται οι Καζάκοι καλλιτέχνες μας, για παράδειγμα, ο Uke Azhiyev: «Ως φοιτητές (το 1937–1938), μας άρεσε να τρέχουμε στις εκθέσεις του Kim Hyun Nyun, επειδή ζωγράφιζε ιστορικά έργα μεγάλης κλίμακας, πολυμορφικά, με περίπλοκο φωτισμό. Μάθαμε από αυτόν, γιατί δεν είχαμε δει τόσο σοβαρή ακαδημαϊκή ζωγραφική στο Καζακστάν εκείνα τα χρόνια».

Ο Kim Hyun Nyun δίδαξε στο κολέγιο, εργάστηκε σε εκδοτικό οίκο εφημερίδων, ασχολήθηκε με το θεατρικό σχέδιο και ζωγράφιζε εικόνες. Υπήρχε μεγάλη έλλειψη επαγγελματιών, γι’ αυτό τον καλούσαν παντού.

Εδώ είναι ένας πίνακας του Kim Hyun Nyun:

Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Ο πατέρας μου, ο Mikhail Kim (1923–1990), γεννήθηκε στο Βλαδιβοστόκ και επίσης απελάθηκε στο Καζακστάν το 1937, στα εφηβικά του χρόνια. Ονειρευόταν να αποφοιτήσει από την Ακαδημία Τεχνών του Λένινγκραντ, αλλά εκείνη την εποχή δεν επιτρεπόταν στους Κορεάτες να φύγουν από τη χώρα ως «ειδικοί έποικοι» και παρέμεινε στο Καζακστάν.

Ο πατέρας μου ταξίδεψε σε πολλές πόλεις στο Καζακστάν. Ασχολήθηκε με τη μνημειακή ζωγραφική. Τα μνημειώδη σκίτσα του φυλάσσονται στο μουσείο μας.

Εδώ είναι ένας πίνακας του Mikhail Kim, που ονομάζεται “Schastye” (Ευτυχία):

Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Ένας άλλος εξέχων καλλιτέχνης είναι ο Boris Pak (1935–1992). Όταν η οικογένειά του απελάθηκε στο Καζακστάν, ήταν μόλις τεσσάρων ετών και η μητέρα του πέθανε στο δρόμο. Ο πατέρας του, Pyotr Pak-Ir, ήταν γλωσσολόγος, ασιατολόγος, φιλόσοφος, μεγάλος επιστήμονας και μια εκπληκτική προσωπικότητα.

Ο Boris Pak έλαβε εξαιρετική εκπαίδευση. Αποφοίτησε από την Ακαδημία Τεχνών του Λένινγκραντ. Έκανε υπέροχες εικονογραφήσεις για βιβλία και παραμύθια των Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, Βίλχελμ Χάουφ και άλλων.

Ακολουθούν δύο εικονογραφήσεις βιβλίων του Boris Pak:

Η εικονογράφηση είναι για το βιβλίο «The Song of Hiawatha» του Χένρι Λονγκφέλοου. Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Η εικονογράφηση είναι για το βιβλίο «The Steadfast Tin Soldier» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Ο κόσμος ερχόταν σε εκθέσεις με τα έργα του Pak και δεν μπορούσε να καταλάβει αν ήταν χειροποίητα. Τόσο επίπονη και λεπτή δουλειά. Ένα βιβλίο είναι μια ειδική δομή. Έχει τη δική του αρχιτεκτονική και τα έλαβε όλα αυτά υπόψη. Υπολόγιζε τα πάντα και ήταν εξαιρετικός συντάκτης.

Ο Konstantin Pak (1924–1987) απελάθηκε στο Καζακστάν ως παιδί. Εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο κορεατικό θέατρο. Εκεί σχεδίασε πολλές παραστάσεις. Επιπλέον, για πολύ καιρό, τα θέατρα της Κορέας και των Ουιγούρων βρίσκονταν στο ίδιο κτίριο. Οι παραστάσεις τους εναλλάσσονταν, έτσι ο Konstantin έκανε διακοσμήσεις τόσο για τις κορεατικές παραστάσεις όσο και για το θέατρο των Ουιγούρων.

Εδώ είναι δύο πίνακες του Konstantin Pak:

Σκίτσο για το έργο του  Hong Din «Kim Sung-der». Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Ένα κοστούμι για την παράσταση «Anarkhan» των D. Asimov και A. Sadyrov. Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Συνεχίζοντας την οικογενειακή καλλιτεχνική παράδοση

Οι Svyatoslav, Afanasy και Sergey Kim είναι η δεύτερη γενιά Κορεατών καλλιτεχνών. Γεννήθηκαν στο Καζακστάν τη δεκαετία του '50 και είναι ανιψιοί του Mikhail Kim.

Ο Svyatoslav Kim (1954–2017) εργάστηκε σε εκδοτικούς οίκους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έχει τέλεια κατανόηση της δομής του βιβλίου. Εικονογράφησε πολλά βιβλία, ήταν βραβευμένος σε διάφορες εκθέσεις βιβλίου και ήταν αναγνωρισμένος γραφίστας για βιβλία.

Εδώ είναι μια εικονογράφηση του Svyatoslav Kim για το βιβλίο “Kruglyi god” (Όλο το χρόνο):

Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Afanasy Kim (1952–1987). Ο αδερφός του Svyatoslav. Ένας υπέροχος, ταλαντούχος συντάκτης. Δυστυχώς δεν υπάρχουν έργα του στις συλλογές του μουσείου μας.

Sergey Kim (γεννημένος το 1952). Τον πρόσεχε πολύ ο Azhiev Uke, ο οποίος πίστεψε σε αυτόν, λέγοντας ότι ήταν ένας ακουαρέλας με θεόδοτο ταλέντο. Ο Pavel Zaltsman πίστευε επίσης σε αυτόν, γιατί ένιωθε μέσα του κάποια συνέχεια της σχολής του Φιλόνοφ.

Ο Sergey είναι ένας υπέροχος καλλιτέχνης ακουαρέλας. Υπήρξε μια περίοδος, που ζωγράφιζε έφηβες ή γέρους. Η μεσαία γενιά δεν τον ενδιέφερε πραγματικά εκείνη την εποχή — μόνο εκείνοι που ήταν απλώς ανοιχτοί στη ζωή ή εκείνοι που είχαν εμπειρία ζωής.

Εδώ είναι ένας πίνακας του Sergey Kim:

«Πορτρέτο Gali Kopakli». Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

«Πορτρέτο Gali Kopakli». Φωτογραφία από τον συγγραφέα, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Για παράδειγμα: «Πορτρέτο Gali Kopakli», που είναι ένα κορίτσι από τη Μολδαβία. Δώστε προσοχή στο τριαντάφυλλο κάτω αριστερά. Δεν μπορείτε να το δείτε αμέσως, αλλά [είναι] ένα είδος ρύθμισης χρωμάτων. Και τέτοια τρυφερότητα της εικόνας: όλη η ζωή είναι μπροστά και τι υπάρχει στη ζωή;

Σημείωση του συγγραφέα: Αν και η ένωση καλλιτεχνών ανά εθνικότητα δεν είναι η πιο γόνιμη ιδέα από την άποψη της ιστορίας της τέχνης, το καθήκον μας σε αυτό το άρθρο δεν ήταν επιστημονικό, αλλά δημοσιογραφικό, να τονίσουμε πώς δημιουργήθηκε η σύγχρονη τέχνη του Καζακστάν με τη βοήθεια διαφορετικών εθνοτικών ομάδων. Ένα ξεχωριστό ερώτημα είναι αν υπάρχει πολλή “κορεατικότητα” σε αυτά τα έργα, αλλά σίγουρα υπάρχει πολλή “σοβιετική καζαχικότητα” εδώ — πολύ.