Εικόνα από inmediahk μέσω Flickr. CC BY-NC-SA 2.0.

Δεκάδες χιλιάδες χρήστες του TikTok συνέρρευσαν στο Xiaohongshu, γνωστό και ως Rednote, μια δημοφιλή κινεζική πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, που μοιάζει με το Instagram, λίγες ημέρες πριν τεθεί σε ισχύ το τελεσίγραφο «αποκλεισμού ή πώλησης» της αμερικανικής κυβέρνησης προς το TikTok στις 19 Ιανουαρίου 2025. 

Το διάταγμα, το οποίο υπογράφηκε από την κυβέρνηση Μπάιντεν τον Απρίλιο του 2024, απαιτεί από την κινεζική μητρική εταιρεία του TikTok, ByteDance, να πουλήσει την επιχείρησή της στις ΗΠΑ σε μη κινεζική εταιρεία, διαφορετικά θα απαγορευτεί, επικαλούμενη ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια. Παρόλο που η ByteDance προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι η απαγόρευση αντιτίθεται στην ελευθερία του λόγου και θεωρείται αντισυνταγματική, το δικαστήριο εξέφρασε την προτίμησή του να επικυρώσει την απαγόρευση σε ακρόαση στις 10 Ιανουαρίου 2025. 

Το TikTok έχει 170 εκατομμύρια χρήστες στις ΗΠΑ, αριθμός που αντιστοιχεί στο μισό του αμερικανικού πληθυσμού. Η κυβέρνηση Μπάιντεν εξέφρασε ανησυχίες ότι το Πεκίνο θα χρησιμοποιήσει την εφαρμογή για την κλοπή δεδομένων των χρηστών, τη διάδοση προπαγάνδας και τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης στις ΗΠΑ, καθώς Κινέζοι υπάλληλοι της ByteDance αποκάλυψαν ότι έχουν πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών του TikTok από την ηπειρωτική Κίνα.

Ανταλλαγές που σπάνε τον πάγο

Εν όψει της ημέρας έναρξης ισχύος της απαγόρευσης και της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου, η ByteDance ενθαρρύνει τους χρήστες του TikTok να μεταναστεύσουν στο Lemon8, μια υπερπόντια έκδοση του Xiaohongshu, που αναπτύχθηκε από την ByteDance για την ανταλλαγή περιεχομένου lifestyle, καθώς η κινεζική έκδοση του TikTok, Douyin, μπορεί να μεταφορτωθεί μόνο μέσω κινεζικών καταστημάτων εφαρμογών και η πλατφόρμα πρέπει να συμμορφώνεται με την κινεζική νομοθεσία της ηπειρωτικής χώρας.

Ωστόσο, πολλοί αποφάσισαν να καταφύγουν απευθείας στο Xiaohongshu, με έδρα τη Σαγκάη, ως ένδειξη διαμαρτυρίας προς το διάταγμα της αμερικανικής κυβέρνησης, υποβάλλοντας οικειοθελώς τα προσωπικά τους δεδομένα σε μια κινεζική εφαρμογή. Οι ίδιοι αυτοαποκαλούνται «πρόσφυγες του TikTok». Η μαζική δράση ώθησε το Xiaohongshu στην κορυφή της λίστας κατάταξης λήψεων του App Store της Apple.

Xiaohongshu, also known as RedNote, has hit #1 on the US App Store following news of a possible TikTok ban on January 19th. pic.twitter.com/CwIXgtPEfO

— Pop Base (@PopBase) January 13, 2025

Το Xiaohongshu, επίσης γνωστό ως RedNote, έφτασε στο #1 στο App Store των ΗΠΑ μετά την είδηση μιας πιθανής απαγόρευσης του TikTok στις 19 Ιανουαρίου.

Οι χρήστες του κινεζικού Xiaohongshu έχουν μείνει άναυδοι από την ξαφνική εισροή χιλιάδων Αμερικανών χρηστών του TikTok στην πλατφόρμα, αλλά καλωσορίζουν τους νεοφερμένους με θέρμη.

Οι χρήστες σπάνε τον πάγο με φιλική ανταλλαγή φωτογραφιών και αστείων με γάτες και την υποστήριξη σε εργασίες για το σχολείο:

After a large number of #Tiktokrefugees fleeing to Xiaohongshu/ RedNote, Xiaohongshu became a homework helper for students from China and America😆Homework makes us a big study team! #pandaeyes pic.twitter.com/SbIEnKbvIx

— Pandaeyes (@Pandaeyes1111) January 14, 2025

Μετά τον μεγάλο αριθμό προσφύγων του TikTok στο Xiaohongshu/ RedNote, το Xiaohongshu μετατράπηκε σε βοηθό μελέτης για μαθητές από την Κίνα και την Αμερική. Οι ασκήσεις μάς κάνουν μια μεγάλη ομάδα μελέτης!

Οι νεοαφιχθέντες είναι πρόθυμοι να εξηγήσουν στους Κινέζους ομολόγους τους τον λόγο της μετανάστευσής τους στο Xiaohongshu. Ακολουθεί η εξήγηση της πρόσφυγα του TikTok, @Lyysse:

Στιγμιότυπο οθόνης από το Xiaohongshu. Δίκαιη χρήση.

Στη συνέχεια, αρχίζουν να κάνουν ερωτήσεις όπως «Προς τους νέους μου Κινέζους φίλους, πώς αισθάνεστε πραγματικά για τους Αμερικανούς;» ή «Μπορείτε να μου προτείνετε μια κινέζικη ταινία;» ή «Τι βιντεοπαιχνίδια παίζετε;».

Ανταλλαγές με αυτολογοκρισία

Ωστόσο, λόγω των πρακτικών λογοκρισίας της πλατφόρμας, οι Κινέζοι χρήστες αποφεύγουν να κάνουν αρνητικά σχόλια για την Κίνα στην αλληλεπίδρασή τους με τους ξένους, όπως επισημαίνει η @christinelu στο X (πρώην Twitter):

Here’s the “note violation” page it takes you to and what it says when translated.

Notice how the art I shared by a famous artist is not viewable.

If this your idea of cross cultural exchange then all good but just know that everyone engaging with you is self-censoring. pic.twitter.com/tEfCJp0GHO

— 🖤 Christine (@christinelu) January 15, 2025

Αυτή είναι η σελίδα «ειδοποίησης παράβασης», στην οποία σας γίνεται παραπομπή, και η μετάφρασή της.

Δείτε πώς η τέχνη που κοινοποίησα από έναν διάσημο καλλιτέχνη δεν είναι ορατή.

Αν αυτή είναι η ιδέα σας για διαπολιτισμική ανταλλαγή, τότε όλα καλά, αλλά να ξέρετε ότι όλοι όσοι σας παρακολουθούν αυτολογοκρίνονται.

Σύμφωνα με τους κανονισμούς της ηπειρωτικής Κίνας, οι διαδικτυακές πλατφόρμες που λειτουργούν στην Κίνα πρέπει να λογοκρίνουν περιεχόμενο, που επικρίνει τις κινεζικές Αρχές και είναι αντίθετο με τις βασικές αξίες του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο χρήστης @dispropaganda κάνει μια λίστα με θέματα, που μπορούν να οδηγήσουν στον αποκλεισμό λογαριασμών χρηστών στο Xiaohungshu.

*join REDnote*
*start posting*

-“Taiwan is a country”
-“Free Tibet”
-“Covid came from China”
-“Uyghur concentration camps”
-“Tiananmen square massacre”
-“Mao starved 45 million Chinese” pic.twitter.com/tZ9ynDrIJe

— Dispropaganda (@Dispropoganda) January 15, 2025

*εγγραφή στο REDnote*
*έναρξη δημοσιεύσεων*

-«Η Ταϊβάν είναι χώρα»
-«Ελευθερία στο Θιβέτ»
-«Ο Covid προήλθε από την Κίνα»
-«Στρατόπεδα συγκέντρωσης Ουιγούρων»
-«Σφαγή της πλατείας Τιενανμέν»
-«Ο Μάο λιμοκτόνησε 45 εκατομμύρια Κινέζους»

Η China Digital Times παρακολουθεί τις πρακτικές λογοκρισίας του Xiaohongshu εδώ και χρόνια:

From 2022: How Xiaohongshu Censors “Sudden Incidents”

[image or embed]

— China Digital Times (@chinadigitaltimes.net) January 16, 2025 at 3:35 AM

Από το 2022: Πώς το Xiaohongshu λογοκρίνει τα «ξαφνικά περιστατικά»

Για τους Αμερικανούς χρήστες του TikTok, η προσφυγή στο Xiaohongshu είναι μια πράξη αντίστασης. Ωστόσο, ορισμένοι Κινέζοι αντιφρονούντες στο εξωτερικό θεωρούν ότι η ενέργεια αυτή υποτιμά τον πόνο των καταπιεσμένων. Η Rei Xia, εξόριστη Κινέζα ακτιβίστρια από τις διαμαρτυρίες της Λευκής Βίβλου, εκφράζει την απογοήτευσή της στο X:

Είναι λυπηρό και τραυματικό να βλέπεις ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί έχουν αποθέσει «προβλήματα του πρώτου κόσμου» στον πραγματικό πόνο και τα βάσανα των ανθρώπων υπό ένα άλλο καθεστώς, το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, γελοία, για το ίδιο το θέμα της «λογοκρισίας». […]

Το ίδιο παράπονο που σας φέρνει στο RedNote έχει οδηγήσει αμέτρητους Κινέζους στη φυλακή.

Και η ίδια εφαρμογή, το #RedNote, που χρησιμοποιείτε τώρα είναι μέρος της κρατικής μηχανής, που αποσιωπά το ζήτημα των Ουιγούρων, του Θιβέτ και του Χονγκ Κονγκ, και φιμώνει όλες τις φωνές των πολιτικών κρατουμένων, των επιστημόνων, των δημοσιογράφων, των κινηματογραφιστών, των ΛΟΑΤΚ και των φεμινιστριών και απαγορεύει κάθε αναφορά στη σφαγή της Τιενανμέν, την Ουκρανία ή ακόμα και το τριετές λοκντάουν λόγω Covid.

Δοκιμασία για τις Αρχές της ηπειρωτικής Κίνας

Εν τω μεταξύ, οι Αρχές της ηπειρωτικής Κίνας βρήκαν την ευκαιρία να επικρίνουν την υποκρισία της αμερικανικής κυβέρνησης. Για παράδειγμα, το κινεζικό κρατικά χρηματοδοτούμενο China Global Television Network (CGTN) χλευάζει:

TikTok refugees: We don't have “home” anymore #TikTokRefugee #TikTok #CGTNOpinion #Cartoon pic.twitter.com/Wm4c47SEBF

— CGTN (@CGTNOfficial) January 16, 2025

Πρόσφυγες του TikTok: Δεν έχουμε πλέον «σπίτι».

Καθώς το περιστατικό απεικονίζεται ως νίκη της «ήπιας ισχύος» της Κίνας, υπάρχει η δυνατότητα για την κινεζική εφαρμογή να επεκτείνει την εμβέλειά της στον κόσμο υπό κινεζικούς κανόνες και κανονισμούς. Ως εκ τούτου, η τεχνική ομάδα του Xiaohongshu αναπτύσσει νέα μεταφραστικά εργαλεία για τη διευκόλυνση των συνομιλιών και οι διαχειριστές της εκπαιδεύουν τους νεοεισερχόμενους να «σέβονται» τον κώδικα κοινότητας της πλατφόρμας και την κινεζική νομοθεσία.

Ωστόσο, ακόμη και αν οι Αμερικανοί χρήστες του TikTok είναι πρόθυμοι να αυτολογοκριθούν αποφεύγοντας τα πολιτικά θέματα, πολλοί αμφιβάλλουν αν οι κινεζικές Αρχές θα επιτρέψουν στους ξένους χρήστες να ριζώσουν στον κυβερνοχώρο της Κίνας:

As Americans flood Xiaohongshu, we're seeing a lot more direct online interaction between US and PRC citizens.

But the PRC has not always welcomed that, which is partly why it has banned foreign social media.

So Xiaohongshu's recent success is also a test for PRC authorities.

— Rush Doshi (@RushDoshi) January 15, 2025

Καθώς οι Αμερικανοί κατακλύζουν το Xiaohongshu, βλέπουμε μεγαλύτερη άμεση διαδικτυακή αλληλεπίδραση μεταξύ των πολιτών των ΗΠΑ και της ΛΔΚ.

Η ΛΔΚ, όμως, δεν το ενθάρρυνε πάντα, και γι’ αυτό εν μέρει έχει απαγορεύσει τα ξένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Έτσι, η πρόσφατη επιτυχία του Xiaohongshu αποτελεί επίσης δοκιμασία για τις αρχές της ΛΔΚ.

Σύμφωνα με αναφορές, ο διαχειριστής του Xiaohungshu προσλαμβάνει νέους συντονιστές αγγλικού περιεχομένου για να ενισχύσει τη λογοκρισία της πλατφόρμας. Ακόμη και αν οι κινεζικές Αρχές δεν απαγορεύσουν στις διεθνείς διευθύνσεις IP να επισκέπτονται την εφαρμογή, η αυστηροποίηση της λογοκρισίας πιθανότατα θα απομακρύνει πολλούς. Εάν οι δημιουργοί περιεχομένου του αμερικανικού TikTok δεν μπορούν να βρουν τρόπους να κερδίσουν έσοδα από την κινεζική πλατφόρμα, η ανταλλαγή θα είναι πιθανότατα σύντομη.