Στιγμιότυπο από τις ειδήσεις της Gazete Duvar. Πορεία γυναικών στην επαρχία Βαν. Επεξεργασμένη στο Canva.

«Η Τουρκία θέλει την αλλαγή», λέει ένα δημοσίευμα από τον δημοφιλή λογασιασμό του instagram Turkishdictionary, επικαλούμενο στοιχεία που δείχνουν ότι επτά γυναίκες δολοφονήθηκαν σε διάστημα τριών ημερών. «Ας είμαστε ειλικρινείς. Η Τουρκία έχει πρόβλημα με τη βία», αναφέρει ένα άλλο δημοσίευμα στο Instagram.

Τις τελευταίες εβδομάδες, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία έχουν κάνει ό,τι μπορούν για να επιστήσουν την προσοχή στα θέματα βίας στη χώρα. Νωρίτερα αυτό το μήνα, δύο γυναίκες σκοτώθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Η İkbal Uzuner and η Ayşenur Halil σκοτώθηκαν από τον 19χρονο Semih Çelik, ο οποίος αυτοκτόνησε, αφότου διέπραξε τα εγκλήματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Çelik είχε προηγούμενες καταδίκες και πάλευε με την ψυχική του υγεία. Έχει, επίσης, συνδεθεί με πολλές ομάδες «ίνσελ» (ακούσια αγαμία) στην Τουρκία, οι οποίες είναι γνωστές ότι παρακινούν τους άντρες να βιάζουν, να παρενοχλούν και να δολοφονούν γυναίκες μέσω πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης. Η πιο πρόσφατη γυναίκα που βρέθηκε νεκρή ήταν η Rojin Kabaiş, μια 21χρονη φοιτήτρια, που αγνοούνταν για 18 μέρες.

Νεκρές γυναίκες και παιδιά

Η Uzuner και η Halil δεν ήταν οι μόνες γυναίκες, των οποίων τα ονόματα βρέθηκαν στα πρωτοσέλιδα της Τουρκίας την προηγούμενη βδομάδα. Μια άλλη γυναίκα παρενοχλήθηκε σεξουαλικά στην Κωνσταντινούπολη από δύο άντρες, οι οποίοι αρχικά αφέθηκαν ελεύθεροι, αλλά συνελήφθησαν αφού δημοσιεύθηκε ένα βίντεο της επίθεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οδήγησε σε δημόσια κατακραυγή.

Η δημοσιογράφος Melisa Gulbas, σε πρόσφατο άρθρο της, κοινοποίησε ότι η βία κατά των γυναικών και των παιδιών φτάνει σε πρωτοφανή επίπεδα στην Τουρκία. Συγκρίνοντας δεδομένα από το 2021 και 2022, η Gulbas έγραψε ότι υπήρξε αύξηση περίπου 60% σε περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης κατά των γυναικών το 2023.

Τον Οκτώβριο, επίσης, ένα μωρό δύο ετών πέθανε σε κώμα μετά από σεξουαλική κακοποίηση στην επαρχία Τεκιρντάγ. Μιλώντας στους δημοσιογράφους, ο επικεφαλής του δικηγορικού συλλόγου Τεκιρντάγ, Egemen Gürcün, δήλωσε ότι η παιδική κακοποίηση έχει αυξηθεί στην επαρχία «αναφέροντας 283 προσφυγές σε δικηγόρους για υποθέσεις παιδικής κακοποίησης από το Σύλλογο Δικηγόρων μόνο το 2023 με 172 αιτήσεις μέχρι στιγμής το 2024», ανέφερε η Bianet.

Τον Σεπτέμβριο, μια 26χρονη αστυνομικός σκοτώθηκε από έναν δράστη, που διέπραξε 26 εγκλήματα.

Τον Σεπτέμβριο, επίσης, η χώρα συγκλονίστηκε από τις καταστροφικές ειδήσεις ότι το πτώμα της οκτάχρονης Narin Güran βρέθηκε κοντά στο χωριό που έμενε με την οικογένειά της. Ο θάνατος του μικρού κοριτσιού προκάλεσε διαμαρτυρίες σε όλη τη χώρα, που απαίτησαν κρατική ευθύνη. Οι επικριτές λένε ότι οι πολιτικές του κράτους κατά της κακοποίησης είναι ανεπαρκείς και επηρεασμένες σε μεγάλο βαθμό από τις θρησκευτικές αξίες και τις ξεπερασμένες νόρμες, που επιτρέπουν την κακοποίηση και τους κακοποιητές.

Το 2022, μετά την έκδοση μιας δηκτικής έκθεσης του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), η Emma Sinclair-Webb, αναπληρώτρια διευθύντρια της Διεύθυνσης της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας του HRW, εξήγησε γιατί είναι τόσο δύσκολο να καταπολεμηθεί η έμφυλη βία στην Τουρκία:

Η προσέγγιση της κυβέρνησης στην καταπολέμιση της έμφυλης βίας είναι πλαισιωμένη με πατερναλιστικούς, συντηρητικούς όρους. Οι Αρχές το βλέπουν ως μέρος του εθνικού καθήκοντος να προστατεύουν τις γυναίκες, τις οποίες βλέπουν ως ευάλωτες και εύθραυστες, και να στηρίζουν το θεσμό της οικογένειας. Ο πρόεδρος της Τουρκίας αντιτίθεται στα πρακτικά στην έμφυλη ισότητα και έχει διαγραφεί από την κυβερνητική πολιτική. Επομένως, ενώ βλέπουμε κυβερνητικές προσπάθειες να αντιμετωπιστεί η βία κατά των γυναικών, η κυβέρνηση την ίδια στιγμή υποβαθμίζει τις δικές της προσπάθειες αγνοώντας τη μάχη κατά της ενδοοικογενειακής βίας ως κομμάτι της προώθησης των γυναικείων δικαιωμάτων ή της διαφύλαξης της έμφυλης ισότητας.

Μια άλλη έκθεση, που δημοσιεύθηκε το 2023 από την Ομοσποδία Σύλλογων Γυναικών Τουρκίας (TKDF) και το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό (UNFPA) παράρτημα Τουρκίας, διαπίστωσε ότι 8 στα 10 άτομα που υπόκεινται σε βία ήταν γυναίκες, ότι το 73% των γυναικών που υπόκεινται σε βία ήταν παντρεμένες και ότι άντρες ήταν οι δράστες αυτές της βίας σε 90% των εγγεγραμμένων υποθέσεων, χωρισμένοι μεταξύ των συζύγων (63%) και άλλων συγγενών (21%).

Σύμφωνα με την πλατφόρμα We Will Stop Femicides (Θα Σταματήσουμε τις Γυναικοκτονίες), 315 γυναίκες σκοτώθηκαν από άντρες και 248 γυναίκες βρέθηκαν νεκρές υπό ύποπτες συνθήκες το 2023 στην Τουρκία. Φέτος μόνο, 299 γυναίκες δολοφονήθηκαν, σύμφωνα με μια άλλη πλατφόρμα. Μέχρι τώρα φέτος, 319 γυναίκες έχουν σκοτωθεί, σύμφωνα με άλλη πλατφόρμα καταγραφής.

Η λύση του κράτους σε αυτούς τους θανάτους είναι να εμποδίσουν την πρόσβαση στην πλατφόρμα Discord, επειδή, σύμφωνα με τον Υπουργό Δικαιοσύνης Yilmaz Tunc, η πλατφόρμα ήταν η πηγή της βίας, πυροδοτώντας εγκλήματα «παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και αισχροτήτων».

Επιστροφή στη Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης επιτέλους;

Το 2021, η Τουρκία αποσύρθηκε από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, μια Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών. Από την αποχώρηση, ομάδες για τα δικαιώματα των γυναικών έχουν απαιτήσει να εισέλθει και πάλι η Τουρκία στη σύμβαση, ωστόσο ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει άλλη άποψη. Μιλώντας στη συνάντηση του κόμματός του στις 9 Οκτωβρίου, ο πρόεδρος είπε: «Η αποχωρησή μας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης δεν είχε την παραμικρή αρνητική επίδραση στα δικαιώματα των γυναικών». Ο πρόεδεος, επίσης, ορκίστηκε να συλλάβει και να δικάσει όσους έχουν προηγούμενα βεβαρημένα ποινικά μητρώα και να εμποδίσει τους εγκληματίες να περιπλανιούνται ελεύθερα στη χώρα.

«Είναι η ατιμωρησία», αυτή είναι η κύρια αιτία των δολοφονιών των γυναικών, των παιδιών και των αδέσποτων ζώων, δήλωσε η Sera Kadigil σε συνέντευξη, μέλος του Εργατικού Κόμματος και του Κοινοβουλίου.

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τις ειδήσεις, η αστυνομία άρχισε, επίσης, να παρακολουθεί τις ομάδες «ίνσελ», ενώ οι πωλήσεις των σπρέι πιπεριού έχουν εκτοξευθεί στη χώρα μετά από μια σειρά δολοφονιών τους τελευταίους δύο μήνες. Υπερασπιστές των δικαιωμάτων των γυναικών και δεκάδες γυναίκες έχουν, επίσης, βγει στους δρόμους σε ολόκληρη τη χώρα απαιτώντας αλλαγή στις πολιτικές.