Απεικόνιση της Δρ Satang Nabaneh να συζητά σε πάνελ. Η φωτογραφία ανήκει στην Dr Satang Nabaneh και ανέβηκε με την άδειά της.

Από την Sydney Leigh Smith

Από το ξεκίνημα της σταδιοδρομίας της ως εκπρόσωπος παιδιών στην Γκάμπια μέχρι και την διεθνή αναγνώρισή της ως ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η σταδιοδρομία της Δρ. Satang Nabaneh αποτελεί απτή απόδειξη της αντοχής και της τόλμης της. Η ακαδημαϊκή της έρευνα συνδέεται με την αυτονομία των κοινοτήτων δημιουργώντας έτσι δραστικές αλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα.

Η Δρ. Satang Nabaneh είναι δικηγόρος, ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επαιδευτικός διεθνούς φήμης απο την Γκάμπια,το έργο της οποίας ενσαρκώνει την ισόβια δεέσμευσή της υπέρ του ακτιβισμού. Απο την ηλικία μόλις των οχτώ ετών, η Nabaneh ήδη είχε εμπλακεί ενεργά στο κομμάτι της προάσπισης δικαιωμάτων του παιδιού στους κόλπους του παραρτήματος του Ερυθρού Σταυρού της Γκάμπια. Στην ηλικία των δώδεκα ετών, εξελέγη αντιπρόσωπος των παιδιών της Γκάμπια στο Παγκόσμιο Κοινοβούλιο Παιδιών συμμετέχοντας σε συναντήσεις υψηλών προδιαγραφών και απευθυνόμενη σε αξιωματούχους.

Eξιστορώντας ένα περιστατικό, μοιράζεται μαζί μας ότι:

Πήγα να κάτσω στα δεξιά του έδρανου. Δε μου είχαν δώσει θέση, που να αντιστοιχεί στο όνομά μου και μου είπαν:«Συγγνώμη, δεν έχετε θέση». Απάντησα: «Μα αυτή εδώ είναι εκδήλωση για παιδιά, σωστά; Γιατί να μην έχω θέση εδώ;».

Αυτές οι εμπειρίες των πρώιμων χρόνων τής καλλέργησαν την σημασία του να αψηφά τα «πρέπει» της κοινωνίας, μια φιλοσοφία που συνεχίζει να την καθοδηγεί.

«Παρατηρώντας την πορεία μου μέχρι στιγμής, αναγνωρίζω την σημασία του να έχεις «θράσος» (το να κάθεσαι σε θέση «υψηλής τραπέζης»), το να απολαμβάνεις ότι είσαι παρούσα και το να έχεις την εσωτερική δύναμη του να αγκαλιάζεις όλο το εύρος των δυνανοτήτων σου», εξομολογείται, ενθαρρύνοντας τους νέους να «βάλουν μπρος την θέλησή τους, να αψηφήσουν τα κοινωνικά “πρέπει”, να δημιουργήσουν εναλλακτικούς χώρους ή να διεκδικήσουν την παρουσία τους σε χώρους, στους οποίους δε θα ήταν παραδοσιακά ευπρόσδεκτοι».

«Οι ακαδημαϊκές γνώσεις δεν αρκούν»

Η πανεπιστημιακή σταδιοδρομία της Nabaneh ξεκίνησε με Πτυχίο Νομικής στην Γκάμπια ακολουθούμενο απο Μεταπτυχιακό και Διδακτορικό στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατισμού στην Αφρική, στο Πανεπιστήμιο της Πρετόρια. Έπειτα, έγινε κάτοχος διδακτορικού στην Νότια Αφρική χρηματοδοτούμενο απο το Νορβηγικό Ερευνητικό Συμβούλιο και επικεντρώθηκε στην έρευνα των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων. Τα ακαδημαϊκά αυτά θεμέλια συνδέθηκαν στενά με τον ακτιβισμό της, τον οποίο περιγράφει ως «καθοριστικό στην πορεία» της σταδιοδρομίας της. Το ακαδημαϊκό της έργο πάντα συνδεόταν στενά με τις ανάγκες της κοινωνίας και την κοινωνική δικαιοσύνη. «Οι σπουδές δεν αρκούν», λέει, τονίζοντας ότι η εκπαίδευση και η προσωπική της ανάπτυξη έχουν τελειοποιηθεί εκτός των πανεπιστημιακών εδράνων.

Ούσα διευθύντρια προγραμμάτων και Επίκουρη Καθηγήτρια Εκπαίδευσης στο  Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Ντέιτον, η Nabaneh αναπτύσσει και διευθύνει προγράμματα, που επιτρέπουν σε σπουδαστές και σπουδάστριες να αποκτήσουν πραγματική εμπειρία στον τομέα ανθρωπίνων δικαιωμάτων τοποθετώντας τους συχνά σε θέσεις του τομέα σε όλη την Αφρική. Ίδρυσε την «Παγκόσμια Υποτροφία Εμπειρικής Μάθησης», η οποία επιτρέπει σε φοιτητές και φοιτήτριες να συνεργάζονται με κοινοτικούς οργανισμούς σε χώρες όπως η Γκάμπια, η Γκάνα, η Κένυα και η Νότια Αφρική. Πιστεύει οτι αυτές οι εμπειρίες προσφέρουν ανεκτίμητες προοπτικές.

«Δεν θέλω να συναντήσουν τους συνεργάτες μας και να τους περάσουν για ειδικούς, που θα επιλύσουν τα προβλήματά τους. Θεωρούμε οτι η αμοιβαία εκμάθηση και η ταπεινοφροσύνη του «συνηγορείν» είναι απαραίτητα στοιχεία για την επιτυχία των αποστολών μας». 

Ενδυνάμωση των ικανοτήτων της επόμενης γενιάς ηγετών

Το 2011, η Nabaneh συνίδρυσε το πρόγραμμα Think Young Women, το πρώτο πρόγραμμα καθοδήγησης και έμπνευσης για νεαρά κορίτσια στην Γκάμπια. Χρηματοδοτούμενο αρχικά απο την ίδια και απο τον συνιδρυτή του, το πρόγραμμα επωφελείται σήμερα απο την υποστήριξη του Ταμείου Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών και της UNICEF. Ηπρωτοβουλία αυτή επιτρέπει στις νεαρές γυναίκες να συμμετέχουν σε δραστηριότητες καθηδήγησης, οι οποίες τις ενθαρρύνουν να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους σχετικά με θέματα υπεράσπισης και ηγεσίας. Πολλές πρώην συμμετέχουσες του προγράμματος επέστρεψαν για να διευθύνουν το Think Young Women, που διασφαλίζει ότι η οργάνωση έχει ριζώσει στην κοινότητα, με ηγεσία διασφαλισμένη απο νεαρά άτομα. Αυτό το εγχείρημα αντικατοπτρίζει την προσέγγισή της στην βιώσιμη κοινωνική αλλαγή, η οποία, σύμφωνα με αυτήν, πρέπει να καθοδηγηθεί σε τοπικό επίπεδο και να χρηματοδοτηθεί επαρκώς. Εφιστά την προσοχή σε ένα κοινό πρόβλημα της διεθνούς ανάπτυξης:

Η παγκόσμια κοινότητα πιέζει για την ανάπτυξη κανόνων και προτύπων…Αλλά δεν γνωρίζουμε πάντα πώς να τα μετουσιώσουμε όλα αυτά σε πράξεις.

Η βιώσιμη χρηματοδότηση και η δημιουργία συνασπισμών είναι απαραίτητα στοιχεία, γιατί επιτρέπουν στα κινήματα να ανθίσουν πέραν των αρχικών βαθμών εθελοντικής εργασίας, «με γνώμονα το πάθος».

Ξεπερνώντας τα εμπόδια στις αφρικανικές φωνές σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα

Το καθοριστικό χαρακτηριστικό της σταδιοδρομίας της Nabaneh αποτελεί η δέσμευση της να ενισχύει τις αφρικανικές φωνές. Μεταφέρει την εμπειρία υπεράσπισής της στον ακαδημαϊκό κόσμο, υπερασπίζοντας τις αφρικανικές προοπτικές σε τομείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και φυλετικών σπουδών. Προσφάτως, οργάνωσε συνέδριο με θέμα την «αποαποικιοποίηση και ανάπτυξη για άτομα αφρικανικής καταγωγής» διευκολύνοντας τον διάλογο μεταξύ ακτιβιστ(ρι)ών και ακαδημαϊκών της Αφρικής, Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής. Tο συνέδριο επικεντρώθηκε στην αφρικανική αλληλεγγύη και στα δικαιώματα γυναικών στην διασπορά, με σκοπό την άρση φραγμών μεταξύ των μαύρων κοινοτήτων σε όλο τον κόσμο. «Για εμένα, πρόκεται για σημείο τομής», λέει, «μαζεύοντας» τις αφρικανικές φωνές και επικεντρώνοντας τις προοπτικές τους σε παγκόσμιες συζητήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Καθ’ όλη την διάρκεια της σταδιοδρομίας της, η Nabaneh παρέμεινε «ακαδημαϊκή ακτιβίστρια», δεσμευόμενη να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ακαδημαϊκής έρευνας και προάσπισης των εδιαφερόντων της κοινότητας. Υποκινείται από την δέσμευσή της υπέρ της δημόσιας γνώσης και κατάρτισης εξασφαλίζοντας ότι το έργο της θα είναι προσβάσιμο και κατάλληλο για ακτιβιστές και ακτιβίστριες και οργανώσεις του χώρου. Εξηγεί ότι:

Δε θέλω να πέσουν στο κενό οι έρευνές μου. Θέλω να χρησιμοποιηθούν από όσα άτομα πετυχαίνουν το απίστευτο έργο της μεταμόρφωσης των κοινοτήτων τους.

Η ζωή και η σταδιοδρομία της Nabaneh δείχνουν πώς η τόλμη, η αντοχή ψυχής και η δέσμευση για αλλαγή με επίκεντρο την κοινότητα, μπορούν να επαναπροσδιορίσουν τους χώρους και να παρέχουν στις μελλοντικές γενιές τα μέσα για δράση.