
Φωτογραφία από την Giovana Fleck
Πόρτο Αλέγκρε, Βραζιλία — από την Giovana Fleck
«Είναι χειρότερα από την πανδημία», μου είπε ένας φίλος σε μια κλήση. Μου τηλεφωνούσε μεταξύ του να προσφέρει εθελοντικά σε ένα καταφύγιο και της προσπάθειας να σώσει το δικό του σπίτι. Η πόλη μας, το Πόρτο Αλέγκρε, στη Βραζιλία, επλήγη από καταστροφικές βροχοπτώσεις μεταξύ Απριλίου και Μαΐου του 2024. Αυτό οδήγησε σε εκτεταμένες πλημμύρες, επηρεάζοντας πάνω από δύο εκατομμύρια ανθρώπους, εκτοπίζοντας εκατοντάδες χιλιάδες και προκαλώντας πάνω από 160 θανάτους. Παρόλο που η πανδημία προκάλεσε πολύ μεγαλύτερο αριθμό θανάτων, η καταστροφή των πλημμυρών ήταν εμφανής: μπορούσες να δεις τη στάθμη του νερού να ανεβαίνει μέρα με τη μέρα.
Ο αντίκτυπος των πλημμυρών στην περιοχή Ρίο Γκράντε ντο Σουλ της Βραζιλίας, όπου το Πόρτο Αλέγκρε είναι η πρωτεύουσα, επιδεινώθηκε από δεκαετίες αμέλειας από τη δημόσια διοίκηση, καθώς και από την έλλειψη υπηρεσίας για διάφορες ειδοποιήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Όταν οι βροχοπτώσεις σταμάτησαν για πρώτη φορά και μπορέσαμε να αξιολογήσουμε τις ζημιές, θυμήθηκα μια συζήτηση που είχα με έναν Πακιστανό συνάδελφο πριν από λίγα χρόνια. «Έχω PTSD (διαταραχή μετατραυματικού στρες) κάθε φορά που βρέχει στο Καράτσι», είπε. Αντιμετώπιζε επίσης τις συνέπειες των πλημμυρών, που έχουν πλέον γίνει ετήσιο πρόβλημα για πολλούς Πακιστανούς.

Το κέντρο του Πόρτο Αλέγκρε στις 9 Μαΐου, 2024. Φωτογραφία: Gustavo Garbino/PMPA. Δωρεάν χρήση.
Είμαστε πιο διασυνδεδεμένοι με τον κόσμο από ό,τι συνειδητοποιούμε και μια πληθώρα παγκόσμιων επιρροών διαμορφώνει τις εμπειρίες μας. Μερικές φορές, αυτό συμβαίνει μέσω του πολιτισμού, της μαγειρικής, της μουσικής είτε των τεχνών. Αλλά συχνά, σχετίζονται με καταστροφές. Υπήρξε μια έξαρση καταστροφικών πλημμυρών παγκοσμίως το 2024. Η Ευρώπη επλήγη ιδιαίτερα σκληρά, καθώς οι έντονες βροχοπτώσεις κατέκλυσαν χώρες από την Ισπανία μέχρι τη Ρουμανία, προκαλώντας θανάτους και εκτεταμένες ζημιές. Η Ασία αντιμετώπισε τις δικές της προκλήσεις, με θανατηφόρες πλημμύρες στο Αφγανιστάν και την Ινδονησία, για παράδειγμα, ενώ το Τσαντ στην Αφρική βίωσε τις χειρότερες πλημμύρες εδώ και δεκαετίες. Πέρα από τη Βραζιλία, στη Λατινική Αμερική, η Ουρουγουάη και η Αργεντινή αντιμετώπισαν επίσης σοβαρές πλημμύρες, με αποκορύφωμα μια χρονιά που σημαδεύτηκε από την καταστροφική δύναμη ακραίων καιρικών φαινομένων σε όλο τον κόσμο.
Προσπάθησα να συνδέσω μερικές από τις εμπειρίες μας ρωτώντας μέλη της κοινότητας Global Voices από όλες τις γωνιές του κόσμου για τις εμπειρίες τους με φυσικές καταστροφές. Αυτή η ιστορία είναι ένα μωσαϊκό γεγονότων από το 2022 έως το 2024, με νότες φόβου και ελπίδας για το μέλλον. Οι αφηγήσεις τους συλλέχθηκαν για να δώσουν μια αίσθηση του πώς επηρεάζονται οι ζωές μας από τις πλημμύρες και πώς οι διαφορές μεταξύ των εμπειριών μας μπορεί να είναι κυρίως το γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος τους.
Καράτσι, Πακιστάν — από τον Ali Osman
Οι μουσώνες του 2022 άφησαν το Καράτσι, μια πόλη με περισσότερους από 20 εκατομμύρια κατοίκους, σε αδιέξοδο, με την μητρόπολη να αντιμετωπίζει μερικές από τις χειρότερες αστικές πλημμύρες στην ιστορία της. Οι βροχές ξεκίνησαν αργά το πρωί και συνεχίστηκαν για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας μέχρι το βράδυ. Ο ρυθμός βροχόπτωσης στο Καράτσι συνήθως κυμαίνεται από πολύ έντονη έως εξαιρετικά έντονη, και κατά καιρούς, ακόμη και δύο ώρες βροχόπτωσης μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη ταλαιπωρία στον πληθυσμό λόγω κακής υποδομής αποστράγγισης.
Το 2022, η πόλη επλήγη από μια μεγάλη καταιγίδα, με περίπου 200 χιλιοστά βροχής μέσα σε λίγες ώρες. Ζώντας σε ένα από τα καλύτερα μέρη της πόλης, έπρεπε να υπομείνω τέσσερις ημέρες χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα με ολόκληρη τη γειτονιά μου πλημμυρισμένη. Καθώς η πόλη βίωνε σοβαρές πλημμύρες και διακοπή της ηλεκτροδότησης, ξέμεινα από φαγητό μέχρι το τέλος της δεύτερης ημέρας, και το πόσιμο νερό έγινε σπάνιο την τρίτη. Ο μόνος τρόπος για να προμηθευτώ φαγητό ή νερό ήταν να περπατήσω στους πλημμυρισμένους δρόμους και να ελπίζω ότι το πλησιέστερο παντοπωλείο δεν είχε ξεμείνει. Δυστυχώς, τα περισσότερα καταστήματα είχαν εξαντλήσει τις βασικές προμήθειες λόγω διαταραχών στην αλυσίδα εφοδιασμού. Μια βόλτα, η οποία συνήθως διαρκεί 10 λεπτά, μου πήρε σχεδόν μιάμιση ώρα και μόνο τότε μπόρεσα να προμηθευτώ ένα μπουκάλι πόσιμο νερό και μερικά πακέτα στιγμιαίων νουντλς.
Οι νύχτες ήταν οι χειρότερες, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, με αποπνικτική υγρασία και κουνούπια, που τρέφονταν συνεχώς με οποιοδήποτε εκτεθειμένο δέρμα, αν κάποιος ήταν έξω. Το τραύμα που προκλήθηκε από τις καιρικές συνθήκες μου έχει μείνει και κάθε χρόνο κατά τους μήνες των μουσώνων προσεύχομαι να μην χρειαστεί ποτέ να περάσω αυτό που υπέμεινα το 2022.
Λαχόρη, Πακιστάν — από την Umaima Ahmed
Με τα χρόνια, οι πλημμύρες έχουν παίξει τεράστιο ρόλο στην καταστροφή των μέσων διαβίωσης και της οικονομίας του Πακιστάν.
Παλαιότερα, μόνο οι αγροτικές περιοχές αντιμετώπιζαν το μεγαλύτερο μέρος της καταστροφής, αλλά τώρα βλέπουμε και τα αστικά κέντρα να επηρεάζονται σοβαρά. Το 2024, όταν η Λαχόρη βίωσε έντονες βροχοπτώσεις, ξύπνησα και βρήκα την κουζίνα μου πλημμυρισμένη με νερό, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα για ώρες, και ήμουν κλεισμένη στο σπίτι μου, καθώς οι δρόμοι ήταν πλημμυρισμένοι. Τα σχολεία έπρεπε να κλείσουν και οι άνθρωποι ήταν σε αγωνία.
Αυτή η εμπειρία με έκανε να θυμηθώ τις ιστορίες που άκουσα πέρυσι από τον Φαϊζάν, έναν γιατρό στο Ντέρα Γκάζι Χαν στο νότιο Πουντζάμπ, που βρίσκεται σε μια λωρίδα ανάμεσα στον Ινδό ποταμό και την οροσειρά Κο-ε-Σουλεμάν, που τον χωρίζει από την Επαρχία Μπαλουχιστάν. Ήταν μέλος μιας ομάδας εθελοντών, που προσπάθησαν να βοηθήσουν ανθρώπους που μετανάστευαν λόγω πλημμυρών στο Ντέρα Γκάζι Χαν. Μιλώντας στο Global Voices σε τηλεφωνική κλήση, είπε:
Floods are not a new phenomenon in Pakistan but the intensity is increasing over the years and so is the damage. The people living in this area are usually peasants working on agricultural land on minimum wage or earning through their domestic animals but due to floods they lost their animals and had to move out. For months they survived in camps where we, the volunteers, provided them with basic health facilities and midwives were available in case of childbirth cases.
Οι πλημμύρες δεν είναι νέο φαινόμενο στο Πακιστάν, αλλά η έντασή τους αυξάνεται με την πάροδο των ετών, όπως και οι ζημιές. Οι άνθρωποι που ζουν σε αυτήν την περιοχή είναι συνήθως αγρότες που εργάζονται σε γεωργικές εκτάσεις με τον κατώτατο μισθό ή κερδίζουν χρήματα από τα κατοικίδια ζώα τους, αλλά λόγω των πλημμυρών έχασαν τα ζώα τους και αναγκάστηκαν να μετακομίσουν. Για μήνες επέζησαν σε καταυλισμούς όπου εμείς, οι εθελοντές, τους παρείχαμε βασικές εγκαταστάσεις υγείας και μαίες ήταν διαθέσιμες σε περίπτωση τοκετού.
Έφυγε από τη συζήτηση με ένα πολύ σοβαρό ερώτημα: «Με την κλιματική αλλαγή, αυτές οι πλημμύρες θα αυξηθούν. Πόσο καιρό θα πληρώνουν οι φτωχοί για την έλλειψη οράματος των ηγετών μας;»
Θεσσαλία, Ελλάδα — από τον Αστέρη Μασούρα
Τον Σεπτέμβριο του 2023, η καταιγίδα Ντάνιελ έγινε ο πιο θανατηφόρος «μεσογειακός κυκλώνας» στην καταγεγραμμένη ιστορία. Πριν καταστρέψει τη Λιβύη, κατέκλυσε την πεδιάδα της Θεσσαλίας καταστρέφοντας μεγάλο μέρος της γεωργίας της χώρας, μεταξύ άλλων σοβαρών επιπτώσεων, ενώ εξακολουθούσαν να μαίνονται μερικές από τις χειρότερες πυρκαγιές των τελευταίων δεκαετιών.
Η συνεχώς επιδεινούμενη κλίμακα, η συχνότητα και ο αντίκτυπος αυτών των ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή προκαλούν καταρρακτώδη αδυναμία, τραύμα και παραίτηση, αλλά οι άνθρωποι δεν σταματούν ποτέ να βοηθούν ο ένας τον άλλον. Αυτό, τουλάχιστον, αποτελεί ένα μέτρο ελπίδας, αλλά η ανθρωπότητα μπορεί ακόμα να κάνει περισσότερα στον περιορισμό των εκπομπών και στην κλιμάκωση των προσπαθειών μετριασμού.
Εμίλια Ρομάνια, Ιταλία — από τη Marisa Petricca
Η περιοχή της Εμίλια Ρομάνια στην Ιταλία βίωσε πλημμύρες πέρα από κάθε φαντασία τον Μάιο του 2023 μετά από μήνες σοβαρής ξηρασίας, μεταξύ 2-3 και 16-17 Μαΐου. Η ίδια ποσότητα βροχής που συνήθως έπεφτε σε επτά μήνες έπεσε σε διάστημα δύο εβδομάδων. Σε ορισμένα μέρη, σχεδόν το ήμισυ του ετήσιου μέσου όρου βροχής έπεσε σε 36 ώρες.
Η πλημμύρα προκάλεσε 17 θανάτους και 400 κατολισθήσεις, με 43 ιταλικές πόλεις να επηρεάζονται (συμπεριλαμβανομένων της Μπολόνια, της Τσεζένα, του Φορλί, της Φαέντζα, της Ραβέννας και του Ρίμινι). Υπερχείλισαν 21 ποτάμια προκαλώντας τεράστιες ζημιές σε υποδομές. Οι ειδικοί εκτιμούν συνολικά 10 δισεκατομμύρια ευρώ σε ζημιές.
Σύμφωνα με πολυάριθμους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Ταμείου για την Άγρια Ζωή Ιταλίας και της Εθνικής Τάξης Γεωλόγων, το συμβάν επιδεινώθηκε από τις κακές περιφερειακές πολιτικές διαχείρισης γης, ειδικά με μηδενική δράση για τα προβλήματα υδρογεωλογικής αστάθειας και τη σχετική νομοθεσία για την κατανάλωση γης.
Το «Tin bota», μια έκφραση στην περιφερειακή διάλεκτο που σημαίνει «Μείνε δυνατός», ήταν το δημοφιλές σύνθημα, που χρησιμοποιήθηκε από χιλιάδες πολίτες που έσπευσαν να βοηθήσουν τους ντόπιους και αναφέρθηκε στις 25 Μαΐου 2023 από την Πρόεδρο της ΕΕ Φον ντερ Λάιεν κατά την επίσημη επίσκεψή της στην Ιταλία μετά τις πλημμύρες.
Η 24η Μαΐου κηρύχθηκε Ημέρα Εθνικού Πένθους για τα θύματα των πλημμυρών και οι ιταλικές και ευρωπαϊκές σημαίες κρεμάστηκαν μεσίστιες έξω από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στη Ρώμη.
Διαβάστε περισσότερα: Η Δυτική και Κεντρική Αφρική πλημμύρισαν παρά τον μικρό ρόλο τους στην κλιματική αλλαγή
Κατμαντού, Νεπάλ — του Sanjib Chaudhary
Η κοιλάδα του Κατμαντού είδε πλημμύρες που συμβαίνουν μία φορά κάθε 70 χρόνια την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου 2024. Οι ποταμοί Bagmati, Manohara, Bishnumati και Nakkhu υπερχείλισαν, πλημμυρίζοντας την κοιλάδα. Πολλά σπίτια βυθίστηκαν και τουλάχιστον 56 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τις πλημμύρες στην ευρύτερη κοιλάδα του Κατμαντού.
Ζω στην κοιλάδα του Κατμαντού τα τελευταία 45 χρόνια και δεν έχω ξαναδεί τέτοιες πλημμύρες. Κατά τη γνώμη μου, η υπερχείλιση των ποταμών και η μετατροπή των χωραφιών που λειτουργούσαν ως σφουγγάρια για τη μείωση των επιπτώσεων των πλημμυρών σε τσιμεντένιες ζούγκλες, εκτός από τις αδιάκοπες και διαλείπουσες βροχές που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, θα μπορούσαν να είναι οι κύριοι λόγοι πίσω από τις πλημμύρες στο Κατμαντού.
Βαλένθια, Ισπανία — από τις Lourdes Sada και Violeta Camarasa
Στις 29 Οκτωβρίου, η Ισπανία υπέστη τις χειρότερες πλημμύρες στην πρόσφατη ιστορία της. Η Βαλένθια, και σε μικρότερο βαθμό, οι επαρχίες Μάλαγα, Κουένκα και Αλμπαθέτε, αιφνιδιάστηκαν από τεράστιες πλημμύρες που άφησαν 231 νεκρούς και τέσσερις αγνοούμενους (μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου). Η πιο θανατηφόρα φυσική καταστροφή που έχει καταγραφεί στη χώρα μέχρι σήμερα προκάλεσε επίσης τεράστιες υλικές ζημιές και χιλιάδες οικογένειες έμειναν άστεγες. Παρά τον κόκκινο συναγερμό που κήρυξε η Κρατική Μετεωρολογική Υπηρεσία στις 7:36 π.μ., οι αρχές δεν ενεργοποίησαν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Δημόσιας Προειδοποίησης (ES-Alert) μέχρι τις 8:11 μ.μ., 12 ώρες αργότερα. Χωρίς επίσημες οδηγίες, οι περισσότεροι πολίτες συνέχισαν τη ζωή τους ως συνήθως. Πολλά από τα θύματα σύρθηκαν μέσα στα αυτοκίνητά τους ενώ επέστρεφαν από τη δουλειά. Οι περισσότεροι, ωστόσο, ήταν ηλικιωμένοι που ζούσαν σε ισόγεια και πνίγηκαν μέσα στα σπίτια τους.
Παρόλο που οι πλημμύρες στη Βαλένθια είναι ένα επαναλαμβανόμενο φαινόμενο, οι ειδικοί αποδίδουν την παθογένεια των τελευταίων ετών στην κλιματική αλλαγή. Επιπλέον, η οικονομική εξάρτηση της Βαλένθια από τον τουρισμό έχει οδηγήσει σε υπερεκμετάλλευση γης για κατασκευές. Σε συνδυασμό με την έλλειψη αστικής ρύθμισης, αυτό έχει οδηγήσει το πέντε τοις εκατό των κατοικιών στην επαρχία της Βαλένθια να χτίζονται σε πλημμυρικές πεδιάδες και ρέματα πλημμυρικών υδάτων. Η τραγωδία, μέχρι στιγμής, οδήγησε σε δύο συγκεντρώσεις κατά της αδράνειας των Αρχών και σε εκκλήσεις για βελτίωση των πρωτοκόλλων έκτακτης ανάγκης, δημόσιας εκπαίδευσης, υποδομών και προστασίας των ευάλωτων ομάδων.
Κολομβία — από την Kelly Chaib De Mares
Η Κολομβία έχει βιώσει εδώ και καιρό καταστροφές που συνδέονται με την περίοδο των βροχών, ειδικά κατά τη διάρκεια των φαινομένων La Niña, τα οποία αυξάνουν σημαντικά τις βροχοπτώσεις και αποτελούν επαναλαμβανόμενο φαινόμενο εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου 2024 έφερε ένα ασυνήθιστο μοτίβο: καταρρακτώδεις βροχές που προκαλούνται από την κλιματική μεταβλητότητα, μια συμβολή αρκετών μετεωρολογικών φαινομένων που ευνοούν τη βροχή, όπως οι τροπικοί κυκλώνες ή η ταλάντωση Madden-Julian (MJO). Στις 11 Νοεμβρίου 2024, η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση εθνικής έκτακτης ανάγκης λόγω των κακών καιρικών φαινομένων που έπληξαν 27 από τα τμήματα της χώρας και προειδοποίησε ότι η προτεραιότητα θα επικεντρωθεί στις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο, όπως η πρωτεύουσα Μπογκοτά, η ερημική περιοχή Γκουαχίρα και η περιοχή της ζούγκλας του Τσοκό.
Στις 6 Νοεμβρίου 2024, η Μπογκοτά βίωσε μια άνευ προηγουμένου νεροποντή, την πιο σφοδρή βροχόπτωση των τελευταίων 27 ετών, προκαλώντας σοβαρές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού του κύριου βόρειου δρόμου πρόσβασης. Στη Λα Γκουαχίρα, τη βορειότερη περιοχή της Κολομβίας, πάνω από 15 ημέρες αδιάκοπης βροχόπτωσης οδήγησαν στον θάνατο δύο ανθρώπων και επηρέασαν 42.219 οικογένειες. Εν τω μεταξύ, στο Τσοκό, το φτωχότερο τμήμα της Κολομβίας, που ήδη μαστίζεται από παράνομες συγκρούσεις ένοπλων ομάδων, οι καταρρακτώδεις βροχές άφησαν 30.000 οικογένειες σε κίνδυνο, με περισσότερα από 4.000 άτομα να έχουν εκτοπιστεί, 18 σχολεία να έχουν υποστεί ζημιές και σχεδόν 1.500 εκτάρια καλλιεργειών να έχουν καταστραφεί. Οι αρχές ζητούν εκεχειρία μεταξύ των ένοπλων ομάδων για να διευκολυνθεί η παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας.