Ένα καιρικό φαινόμενο όπου άμμος από την έρημο Σαχάρα στη βόρεια Αφρική παρασύρεται πάνω από τη Μεσόγειο Θάλασσα, μετατρέποντας τον ουρανό σε πορτοκαλί στη Νότια Γαλλία, συμπεριλαμβανομένων των Άλπεων, όπως φαίνεται σε αυτήν τη φωτογραφία. Στιγμιότυπο οθόνης από το YouTube.

Αυτόν τον Ιούνιο, η νότια Γαλλία πνίγεται από μια έντονη έκρηξη ατμοσφαιρικής ρύπανσης με ασυνήθιστα εκτεταμένες προελεύσεις, καθώς ο ουρανός έχει μετατραπεί σε έναν παγκόσμιο αυτοκινητόδρομο, όπου η ομίχλη από τις επιθετικές πυρκαγιές του Καναδά διασχίζει τον Ατλαντικό και αναμειγνύεται με καταιγίδες σκόνης από τη Σαχάρα, που έρχονται από τη Βόρεια Αφρική. Κατά τη διάρκεια των χειρότερων ημερών στα μέσα Ιουνίου, ο Δείκτης Ποιότητας Αέρα (AQI) της Μασσαλίας έφτασε σε επίπεδα μεταξύ 130 και 150 – που θεωρούνται ανθυγιεινά για ευαίσθητες ομάδες – σε σύγκριση με τα τυπικά καλοκαιρινά επίπεδα, τα οποία συνήθως κυμαίνονται μεταξύ 40 και 60.

Ξεκινώντας τον Μάιο, μια συστάδα επιθετικών πυρκαγιών ξέσπασε στον Κεντρικό Καναδά, ιδιαίτερα στη Μανιτόμπα, το Σασκάτσουαν και την Αλμπέρτα. Μόνο στη Μανιτόμπα, 27 πυρκαγιές παραμένουν ενεργές, συμπεριλαμβανομένης μιας τεράστιας πυρκαγιάς κοντά στο Φλιν Φλον και το Σέριντον, η οποία έκαψε πάνω από 300.000 εκτάρια μόνο στις αρχές Ιουνίου. Τις τελευταίες ημέρες, οι πυρκαγιές έχουν εξαπλωθεί βόρεια εγείροντας ανησυχίες ότι οι μεμονωμένες πυρκαγιές πιθανόν να συγχωνευθούν σε αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «γιγάντια πυρκαγιά», ένα σπάνιο γεγονός, όπου μια μεμονωμένη πυρκαγιά κατακλύζει πάνω από 400.000 εκτάρια.

Στιγμιότυπο οθόνης του χάρτη των πυρκαγιών του Καναδά από το Καναδικό Διατμηματικό Κέντρο Δασικών Πυρκαγιών στις 12 Ιουνίου 2025. Μεγάλο μέρος του Βόρειου Καναδά αντιμετωπίζει πυρκαγιές «εκτός ελέγχου». Εικόνα μέσω της Έκθεσης Περιβάλλοντος.

Οι κάτοικοι της Μασσαλίας εισπνέουν ένα σπάνιο μείγμα καπνού από πυρκαγιές, σκόνης από τη Σαχάρα και όζοντος. Ο αντίκτυπος αυτού του φαινομένου διηπειρωτικής ρύπανσης έχει ενταθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του Ιουνίου. Αυτό που ξεκίνησε ως αυξημένα επίπεδα λεπτών σωματιδίων από τις πυρκαγιές του Καναδά έχει μετατραπεί σε αυτό που οι τοπικές Αρχές ονομάζουν «επεισόδιο ρύπανσης από πολλαπλές πηγές»: μια τέλεια καταιγίδα ρύπων. Ενώ η Μασσαλία βιώνει τακτικά βραχύβια επεισόδια σκόνης από τη Σαχάρα, αυτό το επεισόδιο ξεχωρίζει λόγω του πρόσθετου στρώματος καπνού από πυρκαγιές, που μεταφέρεται πέρα ​​από τον Ατλαντικό, ένας συνδυασμός που σπάνια παρατηρείται σε τέτοια συγκέντρωση. Σύμφωνα με το AtmoSud, επεισόδια πολλαπλών πηγών όπως αυτό γίνονται πιο συχνά και πιο έντονα, καθώς τα κλιματικά πρότυπα αλλάζουν και οι περίοδοι πυρκαγιών παρατείνονται.

Ακολουθεί ένα βίντεο στα γαλλικά, που περιγράφει λεπτομερώς το ζήτημα των καταιγίδων σκόνης της Σαχάρας στην περιοχή της Μεσογείου.

Η Νομαρχία Μπους-ντι-Ρον, η περιφερειακή κρατική Αρχή που επιβλέπει τη δημόσια ασφάλεια, ενεργοποίησε το επίπεδο συναγερμού ρύπανσης 2 στις 13 Ιουνίου, το υψηλότερο δυνατό, καθώς οι παρατηρητές ποιότητας του αέρα κατέγραψαν επικίνδυνες συγκεντρώσεις λεπτών σωματιδίων, όζοντος και πρόσθετων σωματιδίων σκόνης της ερήμου, που έφταναν από τη Βόρεια Αφρική.

Στιγμιότυπο οθόνης του χάρτη ρύπανσης του OpenAir στο Μπους-ντι-Ρον, το, νομό όπου βρίσκεται η Μασσαλία. Ο χάρτης δείχνει ότι μεγάλο μέρος της Νότιας Γαλλίας αντιμετωπίζει «κακή» βαθμολογία ποιότητας αέρα.

Ως πόλη δύο χιλιετιών, η Μασσαλία γνωρίζει καλά τη σκόνη της Σαχάρας. Αρκετές φορές το χρόνο, οι θερμοί άνεμοι μεταφέρουν λεπτά σωματίδια της ερήμου βόρεια διασχίζοντας τη Μεσόγειο, καλύπτοντας την πόλη με μια πορτοκαλί ομίχλη και συμβάλλοντας σε προσωρινές αυξήσεις της ρύπανσης, ειδικά όταν συνδυάζονται με τη θερμότητα, το ηλιακό φως και τον στάσιμο αέρα, ιδανικές συνθήκες για σχηματισμό όζοντος. Αυτό που κάνει αυτό το επεισόδιο διαφορετικό είναι το πρόσθετο στρώμα καπνού από πυρκαγιές στον Καναδά, που στοιβάζει τη μία πηγή ρύπανσης πάνω στην άλλη.

Στιγμιότυπο οθόνης ενός βίντεο, που απεικονίζει τα επίπεδα ρύπανσης στη Μασσαλία στις 12 Ιουνίου 2025. Στιγμιότυπο οθόνης από το YouTube.

Το AtmoSud, το περιφερειακό παρατηρητήριο ποιότητας του αέρα, ανέφερε ότι για τέσσερις συνεχόμενες ημέρες, τα επίπεδα ρύπανσης στη Μασσαλία υπερέβαιναν τα επίσημα πρότυπα ασφάλειας υγείας. Το όζον, χρήσιμο ψηλά στην ατμόσφαιρα αλλά επιβλαβές κοντά στο έδαφος, αύξησε τους κινδύνους για την υγεία επιδεινώνοντας τις αναπνευστικές παθήσεις. Η έκθεση σε αυτά τα υψηλά επίπεδα λεπτών σωματιδίων (PM2,5 και PM10) και όζοντος μπορεί να επιδεινώσει το άσθμα, να προκαλέσει αναπνευστικές λοιμώξεις, να επιβαρύνει το καρδιαγγειακό σύστημα, ιδιαίτερα μεταξύ των παιδιών, των ηλικιωμένων και των ατόμων με προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας, και να αυξήσει τον κίνδυνο κορεσμού των νοσοκομείων.

Με την παρατεταμένη έκθεση να επιδεινώνεται, οι τοπικές Αρχές έχουν επιβάλει περιορισμούς στην κυκλοφορία εντός της Ζώνης Χαμηλών Εκπομπών της Μασσαλίας, περιορίζοντας την κυκλοφορία μόνο στα λιγότερο ρυπογόνα οχήματα. Τα όρια ταχύτητας μειώθηκαν κατά 20 χιλιόμετρα την ώρα στους κύριους δρόμους λόγω χαμηλής ορατότητας και οι σωματικές δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους αποθαρρύνονται επίσημα.

Καθώς οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνονται, αυτά τα αλληλεπικαλυπτόμενα γεγονότα μετατρέπουν την τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση σε διηπειρωτικές απειλές. Για παράκτιες πόλεις όπως η Μασσαλία, οι οποίες είναι ήδη εκτεθειμένες σε καύσωνες, ξηρασία και άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ακόμη και μακρινές καταστροφές μεταφέρονται πλέον απευθείας στον αέρα που αναπνέουν οι άνθρωποι.