Στιγμιότυπο από το Oluronbi, εφαρμογή παραμυθιών.

Ο Adebayo Adegbembo μερικές φορές αρέσκεται να περιγράφει τον εαυτό του ως «ευαγγελιστή πολιτισμού». Αυτή η έκφραση είναι μια κατάλληλη περιγραφή του έργου του, που συνδυάζει την τεχνολογία, τη διδασκαλία και το πάθος για την προώθηση των αφρικανικών γλωσσών και πολιτισμών στο Διαδίκτυο.

Φωτογραφία: Adebayo Adegbembo (χρησιμοποιείται με άδεια).

Ο Adebayo ζει στο Λάγος της Νιγηρίας. Η μητρική του γλώσσα είναι η γιορούμπα, που μιλάνε περίπου τριάντα εκατομμύρια ομιλητές. Άρχισε να ενδιαφέρεται για αυτή την προσέγγιση της διδασκαλίας ξένων γλωσσών πριν από τέσσερα χρόνια και αποφάσισε να διερευνήσει τη χρήση της τεχνολογίας για να ενθαρρύνει την ανιψιά και τα παιδιά της γειτονιάς να μάθουν τη γλώσσα. Ως ιδρυτής του Genii Games, η ομάδα του αναπτύσσει εφαρμογές εκμάθησης γλωσσών και βίντεο κλιπ σε γιορούμπα και σε άλλες γλώσσες της Νιγηρίας και της Αφρικής. Σύμφωνα με τον Adebayo, αυτή η τεχνολογία είναι πλέον ένα βέλτιστο εργαλείο για να γίνει η εκμάθηση μιας γλώσσας “συμπαθητική, ελκυστική και προσεγγίσιμη”:

Technology offers the best form of creative approach to preserving native languages. It aids the process of documentation, collaboration between language experts, offers a wide array of distribution medium etc. With technology, it's easier to contextualize the languages to reach different audience categorized by age and level of understanding of the languages.

Η τεχνολογία προσφέρει την καλύτερη μορφή δημιουργικής προσέγγισης για τη διατήρηση των ιθαγενών γλωσσών. Ενισχύει τη διαδικασία τεκμηρίωσης, τη συνεργασία μεταξύ εμπειρογνωμόνων γλωσσών, προσφέρει ένα ευρύ φάσμα μέσων διανομής κλπ. Με την τεχνολογία, είναι ευκολότερο να τεθούν στο ανάλογο υπόβαθρο γλώσσες, ώστε να φτάσουν σε διαφορετικό κοινό ανάλογα με την ηλικία και το επίπεδο κατανόησης των γλωσσών.

Σχεδιασμένη για παιδιά, μία από αυτές τις εφαρμογές, η Igbo101, έρχεται με τη μορφή μιας αναζήτησης. Οι χρήστες μπορούν να προχωρήσουν στο παιχνίδι βήμα-βήμα με την εκμάθηση διαφορετικών στοιχείων της γλώσσας, με απώτερο σκοπό την απόκτηση του δώρου “Amamiihe”, που σημαίνει “γνώση” στη γλώσσα ίγκμπο. Η εφαρμογή κυκλοφόρησε πρόσφατα τη δεύτερη ενημερωμένη έκδοση και υπάρχει σε Android και iOS. Άλλες εφαρμογές εκμάθησης γλωσσών είναι διαθέσιμες για τη γιορούμπα και την χάουσα.

Η δημιουργία αυτών των εφαρμογών περιλαμβάνει την οικοδόμηση μιας ομάδας προγραμματιστών, εικονογράφων, μεταγλωττιστών, μηχανικών ήχου και εκπαιδευτικών. Οι γλωσσολόγοι είναι σημαντικοί για τη διαδικασία εκμάθησης των πολλών νιγηριανών γλωσσών, οι οποίες είναι επίσης ευρέως παρούσες σε πολλές άλλες γλώσσες. Αυτή η διαδικασία έχει τεκμηριωθεί εκτενώς και δημοσιεύθηκε στο άρθρο “Τι χρειάζεται για να δημιουργήσετε μια εφαρμογή” στο ιστολόγιο Genii Games.

Το έργο του Adebayo περιλαμβάνει επίσης μια πτυχή προβολής ιστοριών από τη Νιγηρία και την υπόλοιπη Αφρική. Για να βοηθήσει την επόμενη γενιά ψηφιακών αφηγητών, οργανώνει εργαστήρια με παιδιά πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ολόκληρη την ήπειρο. Τον Μάρτιο του 2016, διεξήγαγε οκτώ εργαστήρια με σχολεία της Νιγηρίας, που επικεντρώθηκαν στη δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου για παιδιά. Μοιράζεται τη βασική ιδέα αυτής της δραστηριότητας:

It’s a workshop where we walk kids through the process of creating simple stories using technology tools. Together, we come up with ideas for stories then write out the script, draw, color, record the narration and piece it all together into an app or video. Our goal is to demystify the content creation process. Furthermore, our larger goal is to inspire these kids to take ownership of their narratives.

Είναι ένα εργαστήριο όπου περνάμε τα παιδιά μέσα από τη διαδικασία δημιουργίας απλών ιστοριών χρησιμοποιώντας τεχνολογικά εργαλεία. Μαζί, γεννάμε ιδέες για ιστορίες, γράφοντας στη συνέχεια το σενάριο, ζωγραφίζουμε, χρωματίζουμε, καταγράφουμε την αφήγηση και τα ενώνουμε όλα σε μια εφαρμογή ή βίντεο. Στόχος μας είναι να απομυθοποιήσουμε τη διαδικασία δημιουργίας περιεχομένου. Επιπλέον, ο μεγαλύτερος στόχος μας είναι να εμπνεύσουμε αυτά τα παιδιά να αναλάβουν την ιδιοκτησία των αφηγήσεών τους.

Μετά την επιτυχία αυτών των εργαστηρίων, ηγήθηκε παρόμοιας εκδήλωσης στο Γιοχάνεσμπουργκ, σε συνεργασία με τα iAfrikan, Who Are We Africa και Macroscopia Labs και διοργανώθηκε από το Jozihub ως μέρος μιας Ημέρας του Παιδιού. Είκοσι έξι παιδιά από δύο δημοτικά σχολεία στο Σοβέτο συμμετείχαν σε όλα τα στάδια δημιουργίας ενός βίντεο 90 δευτερολέπτων για το Umngqusho, ένα δημοφιλές νοτιοαφρικανικό πιάτο. Τα παιδιά βρήκαν την ιδέα για την ιστορία τους, ζωγράφισαν τους χαρακτήρες και τους μεταγλώττισαν. Αυτό το βίντεο στο YouTube είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας:

Ενώ αυτές οι εφαρμογές και οι ψηφιακές ιστορίες έχουν δώσει βήμα στην προώθηση των νιγηριανών γλωσσών στο Διαδίκτυο, υπάρχουν ακόμα πολλές προκλήσεις για να εξασφαλιστεί ότι όλο και περισσότερα παιδιά έχουν πρόσβαση σε αυτό το περιεχόμενο. Τα παιδιά στις αγροτικές περιοχές της Αφρικής επηρεάζονται ιδιαίτερα, επειδή το ποσοστό υιοθέτησης των smartphones είναι χαμηλότερο. Ο Adebayo υπογραμμίζει τη σημασία αυτού του αποτελέσματος, επειδή τα smartphones “έχουν χαρακτηριστικά, που καθιστούν δυνατή την καλύτερη παρουσίαση αυτών των γλωσσών σε αυτά τα μέσα και, συνεπώς, την εμπλοκή των χρηστών με έναν πιο δημιουργικό τρόπο. Η αύξηση της πρόσβασης σε βασικά smartphones θα μετριάσει αυτόν τον περιορισμό και νομίζω ότι αρχίζουμε να το βλέπουμε”.