Η βετεράνος Ινδή δημοσιογράφος Gauri Lankesh πυροβολήθηκε από επιτιθέμενους που οδηγούσαν μοτοσυκλέτες στις 5 Σεπτεμβρίου 2017 έξω από το σπίτι της στον τεχνολογικό κόμβο της Μπανγκαλόρ, υπογραμμίζοντας πόσο όλο και πιο επικίνδυνη είναι η Ινδία για τους δημοσιογράφους.
Η Lankesh, 55 ετών, ήταν η συντάκτρια μιας εφημερίδας στη γλώσσα κανάντα, που ονομάζεται Gauri Lankesh Patrike, η οποία κρατούσε άγρια στάση εναντίον των Ινδουιστικών εθνικιστικών οργανώσεων και του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι.
Τον Νοέμβριο του 2016, η Lankesh είχε καταδικαστεί για δυσφήμιση δύο πολιτικών από το κυβερνών κόμμα της Ινδίας Bharatiya Janata Party (BJP), του οποίου ο Μόντι είναι ηγέτης και καταδικάστηκε σε φυλάκιση έξι μηνών. Σύμφωνα με αναφορές, είχε εξασφαλίσει εγγύηση και άσκησε έφεση.
Σε μια σειρά από πρόσφατες συνεντεύξεις με διάφορες ινδικές εκδόσεις, όπως το TheWire.in και το NewsLaundry, η Lankesh δήλωσε ότι ανησυχεί για την κατάσταση της ελευθερίας του λόγου στην Ινδία, αφού έλαβε σχόλια μίσους και δριμείες κριτικές στο διαδίκτυο.
Η αστυνομία ερευνά τη δολοφονία της και δεν συνέλαβε κανέναν ύποπτο.
Το Συμβούλιο Τύπου της Ινδίας, το επίσημο σώμα που εκπροσωπεί τους δημοσιογράφους, καταδίκασε το βίαιο τέλος της Lankesh και δήλωσε:
Ανεξάρτητα από τις διαφορές που μπορεί να είχε με τον οποιονδήποτε, σίγουρα δεν ήταν τρόπος αυτός να επιτεθούν σε μια ειλικρινή δημοσιογράφο που ήταν ανυπεράσπιστη και δεν είχε τίποτα να προσφέρει μέσω αντίστασης. Τέτοιες επιθέσεις στην ελευθερία του τύπου δεν θα γίνουν ανεκτές.
Και πολλές διαμαρτυρίες σε όλη την Ινδία έχουν προγραμματιστεί από διάφορες δημοσιογραφικές ομάδες.
“Ο καθένας που μιλά υποστηρίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα… χαρακτηρίζεται υπερασπιστής του Μαοϊσμού”.
Η Ινδία γλίστρησε τρεις θέσεις και είναι 136η από 180 χώρες στον Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2017 που δημοσιεύθηκε από την οργάνωση “Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα“, με έδρα το Παρίσι. Η έκθεση καταδεικνύει την “σηματοδότηση του εθνικισμού και την αυξανόμενη αυτολογοκρισία” του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι ως συμβολή στην ολίσθηση.
Και τον Μάιο του 2017, ο Ινδικός τηλεοπτικός σταθμός The Hoot είπε ότι 54 δημοσιογράφοι είχαν δεχτεί επίθεση στην Ινδία τους τελευταίους 16 μήνες και επτά είχαν σκοτωθεί (αν και υπήρχαν μόνο “εύλογες ενδείξεις ότι η δημοσιογραφία τους ήταν το κίνητρο για τη δολοφονία” σε μία από τις περιπτώσεις).
Ο θάνατος της Lankesh ήταν η τελευταία από μία σειρά δολοφονιών όχι μόνο δημοσιογράφων, αλλά ειλικρινών μορφών που αμφισβήτησαν τον Ινδουιστικό εθνικισμό, ή “πολιτική Ινδικότητας” και προώθησαν μία κοσμική, διαφορετική Ινδία. Το 2016, ο αριστερός ιδεολόγος MM Kalburgi πυροβολήθηκε με παρόμοιο τρόπο στη Μπανγκαλόρ.
Για χρόνια, η Lankesh είχε προειδοποιήσει για τον συρρικνούμενο χώρο εναλλακτικής σκέψης σε ένα κλίμα που κυριαρχείται από Ινδουιστές εθνικιστές. Τον Νοέμβριο του 2016, μίλησε στην ινδική ιστοσελίδα NewsLaundry για τον αγώνα της για την καταπολέμηση της δεξιάς πολιτικής:
Δυστυχώς, σήμερα ο καθένας που μιλά για την υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εναντίων των ψεύτικων συμπλοκών (εξωδικαστικές δολοφονίες) χαρακτηρίζεται ως υποστηρικτής του μαοϊσμού. Παράλληλα, η κριτική μου για την πολιτική της Ινδικότητας και το σύστημα των καστών, το οποίο αποτελεί μέρος του θεωρούμενου “Ινδουιστικού ντάρμα”, κάνει τους κριτικούς μου να με μαρκάρουν ως “εχθρό του Ινδουισμού”. Θεωρώ, όμως, ως συνταγματικό μου καθήκον να συνεχίσω – με τον δικό μου μικρό τρόπο – τον αγώνα του Ινδουιστή φιλόσοφου Basavanna του 12ου αιώνα και του Ινδικού κοινωνικού μεταρρυθμιστή του 20ού αιώνα, Δρ. Αμπεντκάρ για την εγκαθίδρυση μιας ισότιμης κοινωνίας.
Τον Μάρτιο του 2017, μίλησε στην Εθνική Συνέλευση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με θέμα “Ανάκτηση δικαιωμάτων και άσκηση ελευθερίας” στο Δελχί:
Τώρα οι απειλές κατά της ζωής έχουν γίνει ένας κοινός παράγοντας στην Καρνάτακα. Είτε πρόκειται για επιθέσεις σε παμπ και γηροκομεία, στο όνομα της πολιτιστικής προστασίας των γυναικών είτε πρόκειται για την επίθεση εναντίον των ντάλιτ…. στο όνομα της προστασίας των αγελάδων.
Και μόλις λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία της, η Gauri τουΐταρε για την κρίση με τους Ροχίνγκια και την στάση της Ινδίας για τη δοκιμασία τους. Εξέφρασε επίσης τη δυσαρέσκειά της για την “εσωτερική διαμάχη” μεταξύ εκείνων που αντιτίθενται στη δεξιά πολιτική και την προπαγάνδα.
why do i feel that some of `us’ are fighting between ourselves? we all know our “biggest enemy”. can we all please concentrate on that?
— Gauri Lankesh (@gaurilankesh) September 4, 2017
Γιατί αισθάνομαι ότι κάποιοι από εμάς μάχονται μεταξύ μας; Όλοι γνωρίζουμε τον “μεγαλύτερο εχθρό μας”. Μπορούμε όλοι μας να επικεντρωθούμε σ’ αυτό;
“Αυτή είναι μία δολοφονία της δημοκρατίας”
Οι Ινδοί βγήκαν στο Twitter για να εκφράσουν την έκπληξή τους για τη δολοφονία της Lankesh. Ο Κυβερνήτης της Καρνάτακα, Siddaramaiah, τουΐταρε:
In fact, this is an assassination on democracy. In her passing, Karnataka has lost a strong progressive voice, and I have lost a friend.
— Siddaramaiah (@siddaramaiah) September 5, 2017
Στην πραγματικότητα, αυτή είναι μια δολοφονία της δημοκρατίας. Με την απώλειά της, η Καρνάτακα έχει χάσει μια ισχυρή προοδευτική φωνή, κι εγώ έχασα μία φίλη.
Οι διάσημοι Ινδοί δημοσιογράφοι Barkha Dutt και Sagarika Ghose πήραν θέση:
this is chilling scary and outrageous. So far always took online death & rape threats with a pinch of salt. Now we must all pause &wonder https://t.co/YuaukqGInS
— barkha dutt (@BDUTT) September 5, 2017
Αυτό είναι ανατριχιαστικά τρομακτικό και εξωφρενικό. Μέχρι στιγμής, δεν παίρναμε στα σοβαρά τις διαδικτυακές απειλές για θανάτους και βιασμούς. Τώρα πρέπει να σταματήσουμε και να αναρωτηθούμε.
Just cannot believe it. A fearless voice against Hindutva politics. Devastated to hear this dreadful news https://t.co/0ooVncqCYe
— Sagarika Ghose (@sagarikaghose) September 5, 2017
Απλά δεν μπορώ να το πιστέψω. Μια άφοβη φωνή ενάντια στην πολιτική της Ινδικότητας. Είμαι συντετριμένη στο άκουσμα αυτών των τρομακτικών ειδήσεων.
Το μέλος του Κοινοβουλίου και πρώην υπουργός Shashi Tharoor τουΐταρε:
Assassination is the most extreme form of censorship. #GauriLankesh said things some people did not like2hear. She was killed4doing her job. https://t.co/T3oWE0CrIk
— Shashi Tharoor (@ShashiTharoor) September 5, 2017
Η δολοφονία είναι η πιο ακραία μορφή λογοκρισίας. Η #GauriLankesh είπε πράγματα που μερικοί άνθρωποι δεν άρεσαν να ακούσουν. Σκοτώθηκε κάνοντας τη δουλειά της.
Εδώ είναι αυτό που είπε ο Suman Sen Gupta, ένας πολιτιστικός ακτιβιστής από την Καλκούτα:
We will continue to fight . They are afraid so they are targeting our writers and thinkers #Kalburgi # Pansare # GauriLankesh Rest in Power https://t.co/FZfqG0Z2GK
— suman sengupta (@sumonseng) September 5, 2017
Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε. Φοβούνται, κι έτσι στοχεύουν τους συγγραφείς και τους στοχαστές μας #Kalburgi #Pansare #GauriLankesh Αναπαυθείτε στην Εξουσία
Και η Anjali Damania, με βάση την Βομβάη, διερρωτάται:
Systematic campaign of killing logical opposing voices? First it was Dabholkar, Kalburgi, Pansare. Now a journalist #GauriLankesh murdered?
— Mrs Anjali Damania (@anjali_damania) September 5, 2017
Συστηματική εκστρατεία θανάτωσης λογικών αντίθετων φωνών; Πρώτα ήταν ο Dabholkar, ο Kalburgi, ο Pansare. Τώρα η δημοσιογράφος #GauriLankesh δολοφονήθηκε;