Εικόνα από τον Kostiantyn Li. Δωρεάν χρήση υπό άδεια Unsplash.

Αυτοαποκαλούνται Αδελφότητα Ισμαήλ Αγά και αποτελούν κομμάτι των αμέτρητων θρησκευτικών ταγμάτων και αδελφοτήτων στην Τουρκία. Όμως, αν και αυτές οι θρησκευτικές ομάδες συνήθως περνούν απαρατήρητες, η Αδελφότητα Ισμαήλ Αγά έχει γίνει πρωτοσέλιδο τις τελευταίες ημέρες για ένα σκάνδαλο με μια παιδί-νύφη.

Σύμφωνα με τοπικά ρεπορτάζ, ένα από τα μέλη της αδελφότητας, ο Yusuf Ziya Gümüşel, ιδρυτής ενός ιδρύματος, που συνδέεται με την αδελφότητα, φέρεται να πάντρεψε την εξάχρονη κόρη του (γνωστή μόνο με τα αρχικά της, HKG) με έναν 29χρονο άνδρα πριν από 18 χρόνια. Η είδηση αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τους δημοσιογράφους Timur Soykan και Murat Agirel, οι οποίοι έχουν επίσης μοιραστεί στοιχεία ότι το παιδί υφίσταται σεξουαλική κακοποίηση από την ηλικία των έξι ετών. Οι δημοσιογράφοι, που αποκάλυψαν την υπόθεση, αντιμετωπίζουν τώρα εκστρατεία στόχευσης, με ορισμένους μάλιστα να καλούν τους αξιωματούχους να ξεκινήσουν έρευνα εναντίον των δημοσιογράφων και να τους παραπέμψουν σε δίκη.

Υπάρχουν περίπου 30 θρησκευτικές κοινότητες και αιρέσεις στην Τουρκία, σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου 9ης Σεπτεμβρίου, Esergül Balcı, ο οποίος δημοσίευσε ερευνητική εργασία  το 2018 σχετικά με τον τρόπο, με τον οποίο οι θρησκευτικές κοινότητες, οι θρησκευτικές αιρέσεις και λατρείες επηρέασαν το εκπαιδευτικό σύστημα της Τουρκίας, με πάνω από 400 παραρτήματα και 800 μεντρεσέδες (ισλαμικές θρησκευτικές σχολές) σε όλη τη χώρα.

Σύμφωνα με τα ευρήματα του Balci, αυτές οι θρησκευτικές αιρέσεις άκμασαν υπό το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP). Ομοίως, ο Soykan, στο βιβλίο του 2019 σχετικά με τη σεξουαλική εκμετάλλευση από ορισμένες από τις ισλαμικές θρησκευτικές λατρείες στην Τουρκία, εξέτασε ορισμένες από αυτές τις ομάδες, περιγράφοντας την εποχή τους υπό το AKP ως “χρυσή εποχή”. Τον Ιούνιο του 2022, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρευρέθηκε στην κηδεία του ιδρυτή της Αδελφότητας Ισμαήλ Αγά, Mahmut Ustaosmanoğlu, λέγοντας ότι ήταν ένας άνθρωπος με “γνώση και αιώνια σοφία”. Ο Πρόεδρος μοιράστηκε επίσης ένα βίντεο από την κηδεία μέσω του Twitter. 

Μια άλλη έρευνα από τον ανώτερο λέκτορα στο Τμήμα Γενικής Ιστορίας Efrat Aviv στο Πανεπιστήμιο Μπαρ Ιλάν επεσήμανε ότι:

Η Ισμαήλ Αγά είναι μια από τις πιο διαδεδομένες κοινότητες, που εκπροσωπούν την παράδοση Νακσμπαντί στην Τουρκία, με πάνω από εκατό χιλιάδες μέλη και υποστηρικτές. Σύμφωνα με τη Milliyet , από περίπου 4,5 εκατομμύρια ανθρώπους που συνδέονται με τις διάφορες κοινότητες Νακσμπαντί στην Τουρκία, το 7,2% σχετίζονται με την κοινότητα Ισμαήλ Αγά […]. Είναι επίσης γνωστή ως “κοινότητα Τσαρσαμπά”, αναφερόμενη στην κύρια και ιερή γειτονιά Τσαρσαμπά στην περιοχή Φατίχ της Κωνσταντινούπολης. 

Σύμφωνα με τον ερευνητή Salim Çevik, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) “διατηρεί ειδική σχέση [με αυτές τις κοινότητες], που βασίζεται σε μια πολιτική ενθάρρυνσης και παρεμπόδισης”. Αυτή η πολιτική κυριαρχείται σε μεγάλο βαθμό από το κυβερνών κόμμα, που δίνει “κρατικούς πόρους στη διάθεση αυτών των θρησκευτικών κοινοτήτων με αντάλλαγμα την εκλογική υποστήριξη», πιστεύει ο Çevik. Αυτό γίνεται συνήθως με την παροχή γης ή οικονομικής υποστήριξης σε θρησκευτικές οργανώσεις.

Ρεκόρ κακοποίησης

Οι αδελφότητες και τα τάγματα βρίσκονται συχνά στην επικαιρότητα για περιπτώσεις κατήχησης, κακοποίησης παιδιών και βίας. Αυτή τη φορά, στην περίπτωση του αναγκαστικού γάμου ανηλίκων, είναι συνδυασμός και των τριών και όχι μόνο. Ο Soykan αποκάλυψε επίσης στην έρευνά του ότι πολλοί αξιωματικοί και αξιωματούχοι ενημερώθηκαν για την κακοποίηση, αφού το θύμα μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, όταν ήταν 14 ετών. Παρατηρώντας την διαφορά ηλικίας, ένας γιατρός κάλεσε την αστυνομία, η οποία στη συνέχεια ανέκρινε την οικογένεια και το κορίτσι. Η οικογένεια είπε ψέματα στην αστυνομία εκείνη την εποχή, κρύβοντας την πραγματική ηλικία του θύματος και αντ’ αυτού είπε ότι ήταν 17 ετών και παντρεύτηκε με τη θέλησή της. Αντί να ζητήσει το πιστοποιητικό γέννησης του θύματος, η εισαγγελία τότε ζήτησε εκτίμηση οστικής ηλικίας. Η οικογένεια χρησιμοποίησε τις διασυνδέσεις της και αντάλλαξε το τεστ της κόρης της με μιας 21χρονης. Η υπόθεση έκλεισε και το θύμα επέστρεψε στην οικογένειά του, υπομένοντας περαιτέρω κακοποίηση από τον σύζυγό της.

Η HKG είναι τώρα 24 ετών. Πριν από δύο χρόνια, κατάφερε να δραπετεύσει από την οικογένειά της και να μετακομίσει σε μια διαφορετική πόλη, όπου τώρα ζει σε κοιτώνα και προσπαθεί να ολοκληρώσει τις σπουδές της. Η απόδρασή της επιταχύνθηκε από περιστατικό βαριάς σωματικής κακοποίησης, μετά το οποίο πήγε στον εισαγγελέα στις 30 Νοεμβρίου 2020 για να υποβάλει μήνυση. Έφερε αποδεικτικά στοιχεία για την κακοποίηση και φωτογραφίες της ως παιδί-νύφη, καθώς και μια μυστική ηχογράφηση με τον σύζυγό της, στην οποία μιλά για την ιστορία της με τον σύζυγό της, ρωτώντας τον γιατί εκείνος και οι γονείς της την κακοποίησαν. Όμως ούτε οι γονείς ούτε ο σύζυγος συνελήφθησαν. Αντίθετα, οι γονείς ισχυρίζονται ότι η κόρη τους υπέφερε από ψυχολογικά προβλήματα και ότι λέει ψέματα. Χρειάστηκε δύο χρόνια ο εισαγγελέας για να ολοκληρώσει το κατηγορητήριο, όπου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γονείς παρέβλεπαν τον βιασμό και ότι ο σύζυγος και οι γονείς του θύματος ήταν συνένοχοι στη σεξουαλική κακοποίηση ενός παιδιού. Ο εισαγγελέας ζήτησε τουλάχιστον 27 χρόνια φυλάκιση για καθέναν από τους δράστες και πρόσθετη ποινή για τον σύζυγο με την κατηγορία της σεξουαλικής επίθεσης.

Στο μεταξύ, το ίδρυμα, το οποίο ίδρυσε ο πατέρας του θύματος, δημοσίευσε ανακοίνωση στην αρχική του σελίδα ότι οι έρευνες για το παιδί-νύφη δεν έχουν καμία σχέση με το έργο του ιδρύματος. Το ίδρυμα αφαίρεσε επίσης οποιαδήποτε αναφορά στον πατέρα, Yusuf Ziya Gümüşel, από τον ιστότοπό του, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Diken.

Υπήρξε ένα καταιγιστικό κύμα κριτικής για την υπόθεση. Ο δημοσιογράφος Ahmet Hakan έγραψε: “Είδα το κατηγορητήριο, που ετοίμασε η εισαγγελία. Διάβασα τις ηχογραφήσεις. Εξέτασα τους ισχυρισμούς. Ντρέπομαι που είμαι άνθρωπος. Αυτό είναι καθαρή παιδεραστία”.

Ο ακαδημαϊκός και συγγραφέας Fatih Yasli έγραψε στο Twitter:

6 yaşındaki bir kız çocuğunun “evlendirilmesi”ne tepki verirken ismailağa cemaatinden bahsetmeyen, “tarikatlar’ cemaatler kapatılmalıdır” demeyen, laikliğe işaret etmeyen herkes hem sahtekardır hem de o çoğırtılmalıdır.

— fatih yaşlı (@fatih_yasli) 7 Δεκεμβρίου 2022

Όποιο άτομο δεν αναφέρει την κοινότητα Ισμαήλ Αγά, που δεν απαιτεί το κλείσιμο των “αιρέσεων” ή δεν αναφέρει την ανεξιθρησκεία στις αντιδράσεις του για τον “γάμο” μιας εξάχρονης, είναι και απατεώνας και συνένοχο σε εγκλήματα, που διαπράχθηκαν εναντίον αυτού του παιδιού καθώς και άλλων παιδιών.

Ομοίως, ο δήμαρχος του δήμου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, εξέφρασε τη δυσπιστία του για όσα έχουν συμβεί. “Δεν καταλαβαίνω πώς μπορεί να είναι αληθινός ο γάμος ενός κοριτσιού έξι ετών. Είναι αδίστακτο, είναι ανήθικο, είναι παιδική κακοποίηση. Όσα άτομα κάνουν παραχωρήσεις και αγνοούν αυτό το θέμα είναι συνένοχα σε αυτό το έγκλημα”, ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο δήμαρχος.

Σε μια δήλωση, η πολιτικός και Πρόεδρος του Κόμματος IYI, Meral Akşener, υποσχέθηκε να ερευνήσει τον “γάμο” ενός εξάχρονου κοριτσιού με έναν οπαδό της αίρεσης.

Το μέλος του Εργατικού Κόμματος της Τουρκίας και βουλεύτρια Sera Kadıgil ζήτησε απαντήσεις από έξι ξεχωριστά υπουργεία, συμπεριλαμβανομένων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, του Υπουργείου Οικογένειας και Κοινωνικών Υπηρεσιών, του Υπουργείου Παιδείας, του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, καθώς και του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Αστικοποίησης και Κλιματικής Αλλαγής.

Εν τω μεταξύ, ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, Ömer Çelik, δήλωσε ότι το κόμμα παρακολουθεί στενά την έρευνα. “Καταδικάζουμε την κακοποίηση παιδιών. Η παιδική κακοποίηση είναι ένα καταραμένο έγκλημα, που δεν συγχωρείται ποτέ”, έγραψε στο Twitter ο Çelik απαντώντας στις αυξανόμενες επικρίσεις.