2 εκατομμύρια άνθρωποι συμμετέχουν σε διαμαρτυρία στις 16 Ιουνίου 2019. Φωτογραφία που τραβήχτηκε από τον PH Yang. Χρησιμοποιείται με άδεια.
Ενώ το Χονγκ Κονγκ ήταν μέλος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (ΛΔΚ), από τότε που οι Βρετανοί εγκατέλειψαν την περιοχή το 1997, απολαμβάνει μοναδικό καθεστώς ως Ειδική Διοικητική Περιοχή (SAR), μία αυτόνομη επικράτεια εντός της Κίνας, που απολαμβάνει μια πολιτική συμφωνία “μία χώρα, δύο συστήματα“ και εγγυάται ξεχωριστές νομοθετικές, δικαστικές, κυβερνητικές, νομισματικές πολιτικές, καθώς και διαφορετική πολιτική χορήγησης άδειας εισόδου. Αυτό το ειδικό καθεστώς απέδωσε στο Χονγκ Κονγκ ένα βαθμό ελευθερίας έκφρασης και πολυμορφίας στα ΜΜΕ και στην πολιτική άγνωστο στην ηπειρωτική χώρα και το κατέστησε ελκυστικό για διεθνείς επιχειρήσεις.
Αυτή η πολύτιμη ανεξαρτησία όμως απειλείται. Μια τροπολογία του Διατάγματος των Φυγόδικων Παραβατών και του Διατάγματος περί Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής σε Ποινικές Υποθέσεις—γνωστού ως “νομοσχέδιο έκδοσης”—που προτάθηκε από το νομοθετικό συμβούλιο (κοινοβούλιο του Χονγκ Κονγκ) τον Φεβρουάριο του 2019, είναι η τελευταία μιας σειράς κινήσεων, που απειλούν να υπονομεύσουν την αυτονομία της περιοχής. Αν περάσει, το νομοσχέδιο θα επιτρέψει στο Χονγκ Κονγκ να εκδώσει υπόπτους εγκληματίες στην ηπειρωτική Κίνα για δίκη.
Ο λαός του Χονγκ Κονγκ δε συμφωνεί σε κανένα από αυτά. Από το Μάρτιο του 2019, οι πολίτες του Χονγκ Κονγκ διαδηλώνουν εναντίον του νομοσχεδίου, υπερασπιζόμενοι τις βασικές αξίες της πόλης τους με πίστη και γενναιότητα. Καθώς η κυβέρνηση αρνήθηκε να αποσύρει το νομοσχέδιο, αφότου ένα εκατομμύριο άνθρωποι διαδήλωσαν στις 9 Ιουνίου, η δράση διαμαρτυρίας κλιμακώθηκε και κατέληξε στην ρίψη από την αστυνομία δακρυγόνων, σφαιρών αεροβόλων και σφαιρών από καουτσούκ στις 12 Ιουνίου. Στις 16 Ιουνίου, δύο εκατομμύρια κάτοικοι της πόλης βγήκαν στους δρόμους σε μια ένδειξη ειρηνικής διαμαρτυρίας. Το Νομοθετικό Συμβούλιο ανέστειλε το νομοσχέδιο.
Η αυξανόμενη εγγύτητα του Πεκίνου
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, που ορίζει ο Βασικός Νόμος, το μίνι σύνταγμα του Χονγκ Κονγκ, η πολιτική μεταρρύθμιση θα πρέπει να εισαχθεί σταδιακά στο Χονγκ Κονγκ. Ωστόσο, η Κίνα δεν τήρησε αυτό το χρονοδιάγραμμα, υιοθετώντας μια πιο επιθετική προσέγγιση για να φέρει πολιτικά την περιοχή στην γραμμή του Πεκίνου.
Μία από τις ενέργειες που αναβλήθηκαν ήταν η χορήγηση καθολικής ψηφοφορίας στο Νομοθετικό Συμβούλιο και στην Κυβερνήτη. Ένα γεγονός ορόσημο στην πολιτική του Χονγκ Κονγκ ήταν το πέρασμα από την καθοδηγητική επιτροπή του Εθνικού Λαϊκού Συνεδρίου στις 30 Αυγούστου 2014, μιας απόφασης, που δημιούργησε την επιτροπή υποψηφιοτήτων για τους υποψηφίους του επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας και περιόρισε τον αριθμό των υποψηφίων σε 2-3. Αυτή η κίνηση, μια άμεση παρέμβαση του Πεκίνου, στερεί τους πολίτες του Χονγκ Κονγκ από το δικαίωμά τους να ορίσουν τον δήμαρχο της πόλης και πυροδότησε κύμα μαζικών διαδηλώσεων γνωστών ως Κίνημα Ομπρέλα.
Από το 2014, το Πεκίνο συνέχισε τις παρεμβάσεις του στις εσωτερικές υποθέσεις του Χονγκ Κονγκ. Στις εκλογές του περιφερειακού συμβουλίου το 2015 και πάλι στις εκλογές του Νομοθετικού Συμβουλίου το 2016, ορισμένοι υποψήφιοι αποκλείστηκαν λόγω της πολιτικής τους στάσης για την υπεράσπιση της αυτονομίας της πόλης. Τα τελευταία δύο χρόνια, έξι νομοθέτες από τον πανδημοκρατικό τομέα αποκλείστηκαν από την ανάληψη καθηκόντων για την υποτιθέμενη χρήση της τελετής λήψης όρκου ως πολιτικής πλατφόρμας. Ένας μεγάλος αριθμός ακτιβιστών από το Κίνημα της Ομπρέλας και την αναταραχή του Mongkok το 2016 έχουν φυλακιστεί.
Ένα άλλο γεγονός ορόσημο ήταν η εξαφάνιση πέντε βιβλιοπωλών το 2015, γεγονός που συγκλόνισε την κοινωνία και έθεσε σε κίνδυνο την προσωπική ασφάλεια των διαφωνούντων του Χονγκ Κονγκ. Τα ΜΜΕ, οι καλλιτέχνες και ακόμη και οι ακαδημαϊκοί βρίσκονται υπό αυξημένη πίεση για να λογοκρίνουν τα έργα τους.
Παρ’ όλα αυτά, ο λαός του Χονγκ Κονγκ εξακολουθεί να προστατεύει την πόλη από τις παρεμβάσεις του Πεκίνου. Φέτος, περίπου 180.000 άνθρωποι παρακολούθησαν την ετήσια αγρυπνία στο Χονγκ Κονγκ για την 30ή επέτειο της σφαγής της πλατείας Τιεν Αν Μεν. Οι αντικινεζικές διαμαρτυρίες για το νομοσχέδιο έκδοσης είναι ένα ακόμα μέτωπο για την υπεράσπιση της αυτονομίας της πόλης.
Το πρόσχημα
Η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ ισχυρίζεται ότι η προτεινόμενη τροπολογία των υφιστάμενων νόμων περί έκδοσης προκλήθηκε από τη δολοφονία, στην Ταϊβάν, μιας 20χρονης γυναίκας, της Poon Hiu-wing, από τον φίλο της Chan Tong-kai τον Φεβρουάριο του 2018. Όταν επέστρεψε στο Χονγκ Κονγκ μετά το συμβάν, ο Chan συνελήφθη από την αστυνομία. Αν και είχε παραδεχθεί τη δολοφονία, καθώς το περιστατικό είχε συμβεί στην Ταϊβάν, κατηγορήθηκε μόνο για ξέπλυμα χρήματος, έχοντας δεχθεί να χρησιμοποιήσει τραπεζικές κάρτες της Poon για να αποσπάσει χρήματα από το λογαριασμό της. Ο Chan αναμένεται να απελευθερωθεί τον Οκτώβριο του 2019.
Η Κυβερνήτης του Χονγκ Κονγκ, Κάρι Λαμ, πρότεινε την τροπολογία του Φεβρουαρίου του 2019 για να παράσχει νομικούς λόγους για την αποστολή του Chan στην Ταϊβάν, όπου θα δικαστεί για δολοφονία. Ωστόσο, η προτεινόμενη τροπολογία κάλυψε όχι μόνο την Ταϊβάν, αλλά και την ηπειρωτική Κίνα και άλλες χώρες, που δεν έχουν επί του παρόντος συμφωνίες έκδοσης με το Χονγκ Κονγκ. Η Λαμ επεσήμανε ότι η τροπολογία αποσκοπεί στο να αντιμετωπίσει τα “νομικά κενά”, αλλά οι νομικοί εμπειρογνώμονες επισημαίνουν ότι τα αποκαλούμενα “κενά” αποτελούν στην πραγματικότητα ένα τείχος προστασίας, που εμποδίζει την παράδοση υπόπτων εγκληματικών πράξεων στην ηπειρωτική Κίνα, όπου δεν υπάρχει δυνατότητα για δίκαιη δίκη.
Διάφοροι τομείς προειδοποίησαν ότι, εάν οι αιτήσεις έκδοσης υποβληθούν σε επεξεργασία χωρίς νομοθετική εποπτεία, οι τροπολογίες θα αποτελέσουν νομική βάση για τις κινεζικές Αρχές της ηπειρωτικής Κίνας να συλλαμβάνουν τόσο τοπικούς όσο και ξένους πολιτικούς διαφωνούντες.
Μικρές παραχωρήσεις
Μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαΐου, η κυβέρνηση προέβη σε κάποιες μικρές προσαρμογές στο νομοσχέδιο, όπως η κατάργηση ορισμένων εγκλημάτων από τον κατάλογο των αιτήσεων έκδοσης για την εδραίωση της υποστήριξης από τον επιχειρηματικό τομέα. Ωστόσο, η Λαμ δεν έχει ακόμη απαντήσει στις ανησυχίες σχετικά με τη δυνητική απειλή του νομοσχεδίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δικαστική ανεξαρτησία του Χονγκ Κονγκ.
Υπό το πρόσχημα ότι η κυβέρνηση χρειαζόταν τις τροποποιήσεις να είναι έτοιμες εγκαίρως για να παραδώσει τον ύποπτο για τη δολοφονία στην Ταϊβάν μέχρι τον Οκτώβριο του 2019 και με τη στήριξη νομοθετών υπέρ του Πεκίνου, οι κυβερνητικές Αρχές αποφάσισαν να παραλείψουν τη συζήτηση στην Επιτροπή Νομοσχεδίων του Νομοθετικού Συμβουλίου και να συνεχίσουν με τη δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου στις 12 Ιουνίου 2019.
Προκειμένου να μην επιτρέψουν στο Νομοθετικό Συμβούλιο να διαβάσει το νομοσχέδιο και να εγκρίνει το νόμο, περίπου ένα εκατομμύριο διαδηλωτές διαδήλωσαν ειρηνικά στις 9 Ιουνίου 2019, εμποδίζοντας την πρόσβαση στο κτίριο του Νομοθετικού Συμβουλίου. Η μέρα τελείωσε με βίαιες συγκρούσεις μεταξύ νέων διαδηλωτών και αστυνομίας.
Εξοργισμένοι από την αστυνομική βαρβαρότητα και από τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι θα προχωρήσουν όπως είχε προγραμματιστεί, οι διαδηλωτές μπλόκαραν τους δρόμους στις 12 Ιουνίου και κατάφεραν να εμποδίσουν το Συμβούλιο να πραγματοποιήσει τη σύνοδό του.
Ένας στιγμιαίος θρίαμβος
Στις 15 Ιουνίου, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα αναστείλει την αναθεώρηση του νόμου προς το παρόν. Αλλά οι διαδηλωτές υποστήριζαν την πλήρη κατάργηση του νόμου και κατέβηκαν και πάλι στους δρόμους στις 16 Ιουνίου. Εκτιμάται ότι 2 εκατομμύρια άνθρωποι—από έναν συνολικό πληθυσμό 7,2 εκατομμυρίων—συμμετείχαν στη διαδήλωση, ζητώντας την παραίτηση της Κάρι Λαμ και υποσχέθηκαν να διατηρήσουν την πίεση μέχρι να καταργηθεί ο νόμος.
Ενώ η Κάρι Λαμ ζήτησε συγνώμη από το κοινό για την απόφασή της να περάσει το νομοσχέδιο με ανεπαρκή διαβούλευση και τόνισε ότι θα αναστείλει το νομοσχέδιο επ’ αόριστον, οι άνθρωποι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην κυβέρνηση. Αυτό το κοινό κλίμα θα αντανακλάται στην ετήσια πορεία της 1ης Ιουλίου.
Καθώς συνεχίζουμε να ενημερώνουμε αυτήν τη σελίδα, διαβάστε περισσότερα στις ακόλουθες δημοσιεύσεις:
Γιατί οι αρχές του Χονγκ Κονγκ χαρακτηρίζουν τις διαδηλώσεις κατά της έκδοσης ως “εξεγέρσεις”;
Εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλώνουν στο Χονγκ Κονγκ εναντίον του νομοσχεδίου της έκδοσης
Το Χονγκ Κονγκ διαμαρτύρεται ενάντια στην τροπολογία που επιτρέπει την έκδοση “φυγόδικων” στην Κίνα
