Διαμαρτυρίες “Βρωμάτε” του Λιβάνου

Με χιλιάδες τόνους σκουπιδιών να συσσωρεύονται στους δρόμους της πρωτεύουσας της Βηρυτού, ο Λίβανος παρακολουθεί τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην πρόσφατη ιστορία του, καθώς δεκάδες χιλιάδες συγκεντρώνονται για να πουν στην κυβέρνησή τους: “Βρωμάτε”.

Οι δυνάμεις ασφαλείας του Λιβάνου απομάκρυναν βίαια 30 διαδηλωτές, που είχαν εισέλθει στο υπουργείο Περιβάλλοντος την 1η Σεπτεμβρίου, απαιτώντας την παραίτηση του υπουργού Περιβάλλοντος Muhammed El-Machnou.

Τρεις ημέρες νωρίτερα στις 28 Αυγούστου, 250.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά διαδήλωσαν στην πλατεία Μαρτύρων και έδωσαν στην κυβέρνησή τους ένα τελεσίγραφο 72 ωρών για να βρουν μια βιώσιμη λύση στην κρίση των σκουπιδιών.

Some trash should not be recycled. This is a modified version of a sign held up in a protest in Lebanon shared on Twitter by @Beirutspring

Κάποια σκουπίδια δεν πρέπει να ανακυκλώνονται. Πρόκειται για τροποποιημένη έκδοση πλακάτ σε διαμαρτυρία στο Λίβανο, που κοινοποιήθηκε στο Twitter από το @Beirutspring

Πώς ξεκίνησε η κρίση σκουπιδιών

Στις 17 Ιουλίου, οι κάτοικοι γύρω από τον χώρο υγειονομικής ταφής της χώρας στην πόλη Νααμέχ μπλόκαραν δρόμους προς την τοποθεσία, κλείνοντάς την εντελώς.

Αυτός ο χώρος υγειονομικής ταφής εξυπηρετούσε γειτονιές της Βηρυτού και του Όρους Λιβάνου – σχεδόν το ήμισυ του συνολικού πληθυσμού 4 εκατομμυρίων κατοίκων της χώρας – από το 1997.

Η χωματερή προοριζόταν ως προσωρινή λύση για τη συλλογή περίπου 2 εκατομμυρίων τόνων σκουπιδιών, ενώ η κυβέρνηση επινόησε μια μακροπρόθεσμη λύση. Αυτή η λύση, όμως, δεν ήρθε ποτέ, καθώς οι πολιτικοί – διαιρεμένοι από τοπικές και περιφερειακές συγκρούσεις – δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν για το πού θα πετιούνται τα σκουπίδια της περιφέρειας.

Lebanon's garbage disposed in a hazardous manner, which harms the environment. Photograph from the official page of the You Stink movement.

Τα σκουπίδια του Λιβάνου απορρίπτονται με επικίνδυνο τρόπο, ο οποίος βλάπτει το περιβάλλον. Φωτογραφία από την επίσημη σελίδα του κινήματος Βρωμάτε.

Καθώς ο χώρος υγειονομικής ταφής Νααμέχ έφτασε τους 15 εκατομμύρια τόνους – επτά φορές η προγραμματισμένη χωρητικότητά του – η δυσωδία έγινε αφόρητη για τις γύρω γειτονιές. Η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει ότι θα κλείσει τον χώρο υγειονομικής ταφής στις 17 Ιουλίου. Ήρθε η μέρα και οι Αρχές δεν είχαν ακόμη εναλλακτική λύση. Έτσι οι κάτοικοι πήραν τα πράγματα στα χέρια τους και έκλεισαν τη δομή της Νααμέχ.

Από το κλείσιμο του χώρου υγειονομικής ταφής, η κύρια εταιρεία διαχείρισης απορριμμάτων Sukleen σταμάτησε να συλλέγει σκουπίδια, λέγοντας ότι δεν είχε μέρος να απορρίψει τα απορρίμματα.

Σύντομα άρχισαν να συσσωρεύονται βουνά σκουπιδιών στους δρόμους του Λιβάνου, αναγκάζοντας τους ανθρώπους να περπατούν φορώντας μάσκες.

Κακή διακυβέρνηση

Το κίνημα Βρωμάτε ξεκίνησε ζητώντας βιώσιμες λύσεις για το πρόβλημα των αποβλήτων και έβγαλε τους ανθρώπους στους δρόμους, αλλά η κατάσταση κλιμακώθηκε γρήγορα πέρα από τα σκουπίδια για την αντιμετώπιση μεγαλύτερων προβλημάτων, που σχετίζονται με τη διαφθορά στην τρέχουσα κυβέρνηση.

Ο Λίβανος υποφέρει από αδύναμη διακυβέρνηση, κακές υποδομές και καθημερινές διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος και δεν είχε πρόεδρο για περισσότερο από ένα χρόνο. Το 2009, το κοινοβούλιο παρέτεινε τη θητεία του έως το 2017 χωρίς εκλογές, αναφέροντας την αστάθεια ως λόγο.

Το κίνημα “Βρωμάτε” συνενώθηκε γύρω από την αγανάκτηση των Λιβανέζων πολιτών για την υπεροπτική στάση της κυβέρνησής τους απέναντι στη διάθεση απορριμμάτων.

Διαδηλώσεις #Βρωμάτε

Δύο υπουργοί της κυβέρνησης, που προσπάθησαν να εισέλθουν στην περιοχή διαμαρτυρίας, εμποδίστηκαν, αλλά το κίνημα είπε ότι όσοι παραιτούνται είναι ευπρόσδεκτοι.

Εκτός από όσους είχαν σηκώσει πολιτικές πινακίδες, μερικοί βρήκαν δημιουργικούς τρόπους για να τραβήξουν την προσοχή στον σκοπό.

“We have chicken and garlic sandwiches, would you let us in?” Image tweeted by @yasminebal

“Έχουμε σάντουιτς με κοτόπουλο και σκόρδο, μας αφήνετε να μπούμε;” – Πινακίδα διαδηλωτή έξω από το Κοινοβούλιο.  Η φωτογραφία κοινοποιήθηκε από την @yasminebal

Τα βίντεο, που καταγράφουν την αστυνομική βία εναντίον διαδηλωτών στο Λίβανο, κάνουν τον γύρο στο διαδίκτυο. Αξίζει να δέχεται ξύλο και δακρυγόνα η διαμαρτυρία ενάντια στην αύξηση των σκουπιδιών και της κυβερνητικής διαφθοράς;