[1]Ένας δημοσιογράφος στο Νότιο Σουδάν ηχογραφεί κάτω από την χαραμάδα της πόρτας την ορκωμοσία του πρώτου αντιπρόεδρου Riek Machar στη Βουλή στις 26 Απριλίου 2015. Επιτράπηκε η είσοδος μόνο σε ελάχιστους δημοσιογράφους. Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε υπό άδεια Creative Commons από το United Nations Advance Mission in the Sudan (UNAMIS – Προηγμένη Αποστολή των Ηνωμένων Εθνών στο Σουδάν).
Με πρόσφατους ισχυρισμούς για αυθαίρετες συλλήψεις και αυξανόμενες αναφορές για την καταστολή των μέσων ενημέρωσης, η κυβέρνηση του Νότιου Σουδάν αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις στο πολιτικό της κύρος και την νομιμότητά της.
Το Νότιο Σουδάν έχει γίνει μία από τις πιο επικίνδυνες χώρες του κόσμου για τους δημοσιογράφους. Επτά δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν [2] μόνο το 2015 και πέντε εφημερίδες αναγκάστηκαν να κλείσουν τους τελευταίους 12 μήνες. Τον Αύγουστο του 2015, τρία ειδησεογραφικά πρακτορεία έκλεισαν [3] σε τρεις μέρες.
Η σχέση της κυβέρνησης με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης χειροτέρεψε [4] περισσότερο, αφού αποκαλύφθηκε [5] ότι τον Μάρτιο του 2016 ο δημοσιογράφος Joseph Afandy απήχθη, βασανίστηκε, κάηκε και θεωρήθηκε νεκρός. Πριν την απαγωγή του, ο Afandy κρατούνταν από τις αρχές για δύο μήνες [6] χωρίς κατηγορία, απλά επειδή επέκρινε το κυβερνών κόμμα.
Στον πιο πρόσφατο Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου [7], το Νότιο Σουδάν έπεσε 15 θέσεις [8] και τώρα κατατάσσεται στην 140η θέση από τις 180, σε σχέση με την 125η θέση του το 2015. Η σταθερή πτώση στον σεβασμό της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στη χώρα είναι ανησυχητική και η κατάσταση έχει χειροτερέψει ως αποτέλεσμα του εμφύλιου πολέμου [9].
Ο πόλεμος αυτός, ο οποίος έχει καταστρέψει το νεότερο κράτος του πλανήτη, άρχισε στις 15 Δεκεμβρίου 2013, όταν ο πρόεδρος Salva Kiir απέλυσε τον Riek Machar – που τότε ήταν ο αναπληρωτής του και είχε υπηρετήσει ως ο πρώτος αντιπρόεδρος της χώρας από την ανεξαρτησία της το 2011 – κατηγορώντας τον ότι σχεδίαζε πραξικόπημα [10]. Αφού διέφυγε από την πρωτεύουσα Τζούμπα το 2013, ο Machar επέστρεψε αυτόν τον μήνα και ορκίστηκε [11] ως ο πρώτος αντιπρόεδρος του Kiir σε μία κίνηση συμφιλίωσης, όπως όλοι ελπίζουν.
Διεθνείς οργανισμοί, όπως η Διεθνής Αμνηστία και οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, έχουν καταδικάσει το κύμα βίας ενάντια στους δημοσιογράφους, ενώ ζητούν το τέλος της καταστολής των μέσων ενημέρωσης και απαιτούν την απελευθέρωση όσων συνελήφθησαν χωρίς αιτία.
Σε μία πρόσφατη συνάντηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ένας δημοσιογράφος από το Νότιο Σουδάν, ο Alfred Taban, κατηγόρησε [12] τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό του Σουδάν ότι απέτυχε να προστατέψει το δικαίωμα των πολιτών να ασκήσουν την ελευθερία του λόγου και έκφρασης [12].
Η δύσκολη αυτή κατάσταση έχει προκαλέσει ένα κύμα ανησυχίας για το μέλλον του Νότιου Σουδάν και για το αν η κυβέρνηση αναλάβει τις ευθύνες της:
South Sudan: 7 journalists killed in 2015. No killers brought to justice. No explanation from government: Taban Juba Monitor #JournoSafe [13]
— Maria Ronderos (@mtronderos) February 5, 2016 [14]
Νότιο Σουδάν: 7 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν το 2015. Οι δολοφόνοι δεν αντιμετώπισαν την δικαιοσύνη. Καμία εξήγηση από την κυβέρνηση: Τaban στην εφημερίδα Juba Monitor (Ο Αγγελιοφόρος της Τζούμπα) #JournoSafe [13]
Απαντώντας σε ένα άρθρο [15] για την καταστολή των μέσων ενημέρωσης, ένας αναγνώστης σχολίασε [16] την φιλοπόλεμη ρητορική του προέδρου Kiir απέναντι στους δημοσιογράφους που δημοσιεύουν αρνητικά άρθρα:
A President threatened to kill journalists ?
A President threatened to kill his own citizens ?
A President threatened to kill ?
This guy should be locked up forever.
Ένας πρόεδρος απείλησε ότι θα σκοτώσει δημοσιογράφους;
Ένας πρόεδρος απείλησε ότι θα σκοτώσει τους ίδιους του τους πολίτες;
Ένας πρόεδρος απείλησε ότι θα σκοτώσει;
Αυτός ο άνθρωπος πρέπει να μπει στη φυλακή για πάντα.
Μία άλλη αναγνώστρια εξέφρασε την λύπη της [17] για την αυξανόμενη καταστολή της ελευθερίας του λόγου στην χώρα:
Sad days we live in that people cannot voice their opinion, write and share facts about what is truly happening around the world. Who will step up to hold this President accountable for these atrocities? Really, he is the President, so does that mean he can do whatever he wishes?
Ζούμε σε μία θλιβερή εποχή που οι άνθρωποι δεν μπορούν να εκφράσουν την άποψή τους, να γράψουν και να μοιραστούν γεγονότα για το τι πραγματικά συμβαίνει στον κόσμο. Ποιος θα πάρει την κατάσταση στα χέρια του ώστε αυτός ο πρόεδρος να λογοδοτήσει για αυτά τα εγκλήματα; Πραγματικά, επειδή είναι πρόεδρος, νομίζει ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει;
Ο πρόεδρος Kiir είχε προηγουμένως απειλήσει [18] τους δημοσιογράφους που έγραφαν αρνητικά άρθρα για το Νότιο Σουδάν. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Υπουργός Πληροφοριών και Μεταδόσεων, Michael Makuei, έχει επίσης εκφοβίσει τα ειδησεογραφικά πρακτορεία [19] που επέκριναν την δημιουργία των 28 επαρχιακών νομών [20] (ενώ προηγουμένως ήταν 10).
Ο δημοσιογράφος Peter Julius Moi σκοτώθηκε, [21] μερικές μέρες αφότου ο πρόεδρος Kiir είπε ότι θα στοχοποιηθούν οι δημοσιογράφοι που έγραφαν ενάντια στη χώρα.
Αν και οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης έχουν υπερασπιστεί τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, πολλοί πολίτες του Νότιου Σουδάν βλέπουν τους περιορισμούς στα τοπικά μέσα ως ένα τρόπο εδραίωσης της εξουσίας. Υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη διαφάνεια στον τρόπο που παρουσιάζεται το Νότιο Σουδάν, είτε θετικά είτε αρνητικά:
The crackdown of media houses in south sudan is another radical move taken by government in south sudan and it a act of violation of rights.
— Col.majok mabior (@majokmabior2) August 5, 2015 [22]
Η καταστολή των μέσων ενημέρωσης στο Νότιο Σουδάν είναι άλλη μία ριζοσπαστική κίνηση της κυβέρνησης του Νότιου Σουδάν και αποτελεί παράβαση των δικαιωμάτων.
Αυτό συμβαίνει σε μία εποχή όπου τα αντίπαλα στρατόπεδα συμφώνησαν να δημιουργήσουν μία κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Οι πολίτες του Νότιου Σουδάν και η διεθνής κοινότητα ελπίζουν ότι έτσι θα έρθει το τέλος της βίας. Αν ο έλεγχος των μέσων ενημέρωσης συνεχίζει να γίνεται πιο έντονος, τότε η ειρήνη που ελπίζει το Νότιο Σουδάν να εδραιώσει δεν θα κρατήσει για πολύ.