- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Με τις προσεχείς εκλογές στο Μεξικό, τι διακυβεύεται για τους πολίτες;

Κατηγορίες: Λατινική Αμερική, Μεξικό, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Εκλογές, Μέσα των πολιτών, Πόλεμος - Συγκρούσεις, Πολιτική

Η εθνική σημαία του Μεξικού μεσίστια σε ένδειξη πένθους. Κεντρική πλατεία της Πόλης του Μεξικού. Φωτογραφία από τον συντάκτη, χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτή είναι η πρώτη δημοσίευση τετραμερούς σειράς για το Μεξικό και τις επερχόμενες εκλογές.

Την 1η Ιουλίου 2018, οι Μεξικανοί θα πάνε στις κάλπες στις σημαντικότερες [1] θεωρούμενες εκλογές στην ιστορία της χώρας. Ωστόσο, τόσο η εθνική όσο και η διεθνής προσοχή επικεντρώνονται στην προεδρία.

Το παρακάτω γράφημα δείχνει τον αριθμό των θέσεων προς εκλογή – πάνω από 3.220. Από αυτές, 629 βρίσκονται σε ομοσπονδιακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων 500 ομοσπονδιακών βουλευτών (με κίτρινο), 128 γερουσιαστές (σκούρο μπλε) και η προεδρία.

Elecciones 2018 México

Πληροφορίες από το www.ine.mx. Γραφικό από τον J. Tadeo για το Global Voices.

Μια «τέλεια δικτατορία», μια αλλαγή εξουσίας και μια ένοπλη σύγκρουση

Για πάνω από 70 χρόνια του περασμένου αιώνα, οι πρόεδροι του Θεσμικού Επαναστατικού Κόμματος [2] (PRI) έχουν κυβερνήσει το Μεξικό σε αυτό που ο Περουβιανός συγγραφέας και διανοούμενος Μάριο Βάργας Λιόσα [3] χαρακτήρισε κάποτε «τέλεια δικτατορία [4]». Κατά τη δεκαετία του 2000, οι Μεξικανοί εγκατέλειψαν τον μονοκομματικό κανόνα και άνοιξαν το δρόμο για τον Βισέντε Φοξ [5], έναν υποψήφιο από το Κόμμα Εθνικής Δράσης [6] (PAN). Έξι χρόνια αργότερα, εξελέγη ο Φελίπε Καλντερόν [7], επίσης υπό το κόμμα PAN.

Η θητεία του Καλδερόν έχει μείνει ευρέως στη μνήμη των πολιτών, καθώς κήρυξε πόλεμο [8] κατά του οργανωμένου εγκλήματος, κάτι που σηματοδότησε την έναρξη μιας σύγκρουσης [9] μεταξύ ένοπλων ομάδων, αστυνομίας και των Ενόπλων Δυνάμεων του Μεξικού. Ένας από τους πολλούς συγγραφείς που συζήτησαν αυτό το θέμα είναι ο Jacobo Dayan [10]. Σε ένα κείμενο του 2017 [11] για την Aristegui Noticias, ο Dayan έγραψε:

Desde el inicio de la presencia militar a gran escala para combatir al crimen organizado, el entonces presidente Felipe Calderón lo llamó guerra. En efecto, al parecer estaba en lo correcto, no se trata de una lucha contra el crimen sino un conflicto armado interno.

Από την έναρξη της μεγάλης κλίμακας στρατιωτικής παρουσίας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, ο τότε πρόεδρος Φελίπε Καλδερόν τη χαρακτήρισε πόλεμο. Στην πραγματικότητα, φαίνεται ότι ήταν σωστός. Δεν πρόκειται για πάλη ενάντια στο έγκλημα, αλλά μια εσωτερική ένοπλη σύγκρουση.

Μια προεδρία που χαρακτηρίζεται από διαφθορά και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Το 2012, το PRI ανέλαβε τον έλεγχο της κυβέρνησης με τον πρόεδρο Ενρίκε Πένια Νιέτο [12]. Ο Πένια Νιέτο αποφάσισε να συνεχίσει τον πόλεμο που ξεκίνησε ο προκάτοχός του. Η θητεία του χαρακτηρίστηκε έντονα από τις βίαιες συνέπειες της ένοπλης σύγκρουσης. Μεταξύ αυτών ήταν η βίαια εξαφάνιση και η επακόλουθη εκτέλεση 43 φοιτητών στην Αγιοτσινάπα [13], μια υπόθεση για την οποία κανείς δεν έχει ακόμη καταδικαστεί.

Μιλώντας στο ανεξάρτητο SinEmbargo [14] σχετικά με την υπόθεση Αγιοτσινάπα, ο εκτελεστικός διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας στο Μεξικό [15] δήλωσε:

A tres años, seguimos buscando a nuestros desaparecidos entre los escombros de instituciones corruptas y el crimen del olvido, en donde la voluntad política real de las autoridades nunca se ha hecho presente (…) la mentira histórica de este caso marcará el sexenio de Peña Nieto (2012-2018), pero nosotros en solidaridad con sus padres y madres los seguiremos contando, los seguiremos buscando, luchando para que salga a la luz la verdad y se tenga acceso a la justicia.

Μετά από τρία χρόνια, εξακολουθούμε να ψάχνουμε για τους εξαφανισμένους μας μεταξύ των συντριμμιών των διεφθαρμένων θεσμών και του εγκλήματος της λήθης, όπου η πραγματική πολιτική βούληση των αρχών δεν ήταν ποτέ παρούσα (…) το ιστορικό ψέμα της υπόθεσης θα σηματοδοτήσει τη θητεία του Πένια Νιέτο (2012-2018), αλλά σε αλληλεγγύη με τους γονείς [των φοιτητών], θα συνεχίσουμε να μιλάμε για αυτούς, θα συνεχίσουμε να τους ψάχνουμε, να αγωνιζόμαστε για να φέρνουμε την αλήθεια στο φως και για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη.

Ο Ενρίκε Πένια Νιέτο και η κυβέρνησή του έχουν κατηγορηθεί από το κοινό και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για διάφορες περιπτώσεις διαφθοράς, η πλειοψηφία των οποίων έχουν μείνει ατιμώρητες. Αυτό περιλαμβάνει το σκάνδαλο Odebrecht [16], κατά το οποίο πολιτικοί σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική έπρεπε να λογοδοτήσουν [17] για τη συμμετοχή τους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αντιμετωπίσουν ποινική δίωξη. Ωστόσο, στο Μεξικό, το επεισόδιο χαρακτηρίζεται από έλλειψη [18] νομικών συνεπειών και αδιαφανείς [19] έρευνες.

Η θητεία του Πένια Νιέτο χαρακτηρίστηκε επίσης από σειρά αμφιλεγόμενων συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, ιδίως όσον αφορά την εκπαίδευση [20], την ενέργεια [21] και τη διαφάνεια [22] στην πρόσβαση σε δημόσιες πληροφορίες.

Για πρώτη φορά, οι Μεξικανοί έχουν ποικίλες επιλογές για πρόεδρο

Παράλληλα με τους υποψηφίους των παραδοσιακών κομμάτων, οι πολίτες θα μπορούν τώρα να ψηφίσουν “ανεξάρτητους” υποψηφίους, που δεν υποστηρίζονται επισήμως από κανένα εθνικό πολιτικό κόμμα.

Οι υποψήφιοι προσπαθούν να κερδίσουν υποστήριξη σε μια χώρα, όπου 200.000 άνθρωποι [23] έχασαν τη ζωή τους λόγω της βίας τα τελευταία δώδεκα χρόνια, με ένα αβέβαιο επίπεδο ελευθερίας του Τύπου [24], έναν άγνωστο αριθμό εξαναγκαστικών εξαφανίσεων και εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένων. Πρόκειται για έναν αγώνα για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη ανθρώπων που υποφέρουν από την υπάρχουσα ένοπλη σύγκρουση και είναι απογοητευμένοι από τη διαφθορά και την ατιμωρησία σε κύκλους εξουσίας.

Ταυτόχρονα, οι εκλογές του Μεξικού αντηχούν σε περιφερειακό επίπεδο, από βορρά προς νότο. Είναι μέρος μιας σειράς τοπικών εκλογών, [25] που χαρακτηρίζονται από σημαντικές πολιτικές αλλαγές και μεγάλες διακυμάνσεις από αριστερά προς τα δεξιά, από παραδοσιακά κόμματα σε νέες πολιτικές ομάδες ή από τη συνέχιση των καθιερωμένων τάξεων και πολιτικών με πολύ χαμηλή λαϊκή νομιμότητα.

Στο επόμενο μέρος της σειράς, θα συζητήσουμε τον καθένα από τους υποψηφίους: Ricardo Anaya, José A. Meade, Andrés M. López, Jaime Rodríguez “El Bronco” και Margarita Zavala, που είναι επίσης σύζυγος του πρώην προέδρου Καλδερόν.

Θα εξετάσουμε επίσης τις δημοσκοπήσεις, που προσπαθούν να μετρήσουν τη γνώμη του εκλογικού σώματος, αλλά δεν θα σταματήσουμε εκεί. Μείνετε συντονισμένοι.