Η θλιβερή κατάσταση της διαδικτυακής αντιπολίτευσης του Τατζικιστάν
Βουνά στο ανατολικό Τατζικιστάν. Pixabay, creative commons. Από τον χρήστη Nadrog.
Πώς ένας φιλόδοξος Τατζίκος ηγέτης της αντιπολίτευσης προχωρεί στην καθιέρωση ενός αποτυπώματος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Ο Abdulmannon Sheraliev, μέλος του απαγορευμένου Κόμματος Ισλαμικής Αναγέννησης του Τατζικιστάν (IRPT), έχει μερικές ειρωνικές ιδέες.
Ο Sheraliev έγραψε τη δημοσίευσή του στο Facebook, αναδημοσιευμένη εδώ σε αποσπάσματα, τον Απρίλιο του 2017. Ωστόσο, η καθοδήγησή του, η οποία καλύπτει τα πάντα από στρατηγικές σέλφι μέχρι ψεύτικους ψηφιακούς ακόλουθους και τεχνικές τρόλινγκ, φαίνεται όλο και πιο σημαντική για τους πολιτικούς αουτσάιντερ, που επιδιώκουν να καλλιεργήσουν μια βάση στήριξης, είτε στο Τατζικιστάν είτε σε κάποια άλλη χώρα.
Η συμβουλή του Sheraliev ξεκινάει ως εξής:
- Пеш аз ҳама эълон кунед, ки ба хотири мубориза ва хидмат ба мардум, ҳаракати сиёсие бунёдгузорӣ кардаед. Беҳтар аст, ки номи ҳаракат пурсадову ҷарангосӣ бошад;
- Бо 10-15 номҳои сохта дар шабакаҳои иҷтимоӣ саҳифа боз кунед (бо истилоҳи имрӯза – фейк);
- Ҳар чӣ аз номи худатон навиштед, тавассути ин фейкҳо таблиғ кунед;
- Ин фейкҳо бояд шуморо муборизи сарсахт, донишманди тавоно, дӯстдори миллат, сиёсатмадори бузург ва ғайра муаррифӣ кунанд;
- Ҳар чӣ шумо навиштед бояд тавассути ин “шогирдон”-атон шарҳнависӣ ва бознашр шавад;
- Πρώτα απ’ όλα, ανακοίνωσε ότι έχεις ιδρύσει ένα πολιτικό κίνημα για να υπηρετήσεις το λαό. Το όνομά του πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ελκυστικό.
- Δημιούργησε 10-15 ψεύτικους λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Ό,τι και αν δημοσιεύεις στο δικό σου λογαριασμό, προώθησέ το μέσω των ψεύτικων λογαριασμών σου.
- Αυτοί οι ψεύτικοι λογαριασμοί πρέπει να σε συστήνουν ως μορφωμένο άτομο, μαχητή, που αγαπά το έθνος του, εξέχοντα πολιτικό και πάει λέγοντας.
- Ό,τι γράφεις θα πρέπει να γίνεται “like”, να σχολιάζεται και να κοινοποιείται από αυτούς τους “οπαδούς”.
Αναποτελεσματική αντιπολίτευση
Πριν αναφερθούμε περαιτέρω στον οδηγό του Sheraliev, πρέπει να ειπωθεί ότι το Τατζικιστάν στερείται σχεδόν πλήρως μιας παραδοσιακής πολιτικής αντιπολίτευσης στο εσωτερικό της χώρας χάρη στην ολοένα αυξανόμενη μισαλλοδοξία έναντι ακόμη και ήπιων μορφών κριτικής της τατζίκικης κυβέρνησης.
Μέρος της σνομπ συμπεριφοράς του Sheraliev προς τις εξέχουσες διαδικτυακές προσωπικότητες της αντιπολίτευσης της χώρας, οι οποίες έχουν έδρα σχεδόν αποκλειστικά εκτός του Τατζικιστάν, μπορεί να οφείλεται όντως στην ιδιότητά του ως μέλους του τελευταίου «πραγματικού» μεγάλου αντιπολιτευτικού κόμματος της χώρας.
Μία μετριοπαθής δύναμη αντιπολίτευσης στο κοινοβούλιο μέχρι πρόσφατα, τα μέλη του IRPT οδηγήθηκαν σε “υπόγεια δράση”, όταν η αυταρχική κυβέρνηση του Τατζικιστάν απαγόρευσε ξαφνικά την ομάδα το 2015 και φυλακίστηκε καμιά δεκαριά εξέχοντες ηγέτες το 2016.
Το ότι όμως η διαδικτυακή αντιπολίτευση του Facebook στο Τατζικιστάν δεν ζει με την καθημερινή καταστολή που υπέστη το IRPT προς το τέλος της νόμιμης ύπαρξής του στην κεντροασιατική χώρα, δεν σημαίνει ότι απολαμβάνει μια ζωή χωρίς κίνδυνο.
Ο Umarali Quvvatov, ηγέτης της ομάδας αντιπολίτευσης Gruppa 24 από το εξωτερικό, για παράδειγμα, πυροβολήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από αγνώστους το 2015, πιθανώς μετά από δηλητηρίαση. Άλλα βασικά μέλη της ομάδας, διασκορπισμένα σε διάφορες χώρες, διαμαρτύρονται για διασυνοριακή εκστρατεία παρενόχλησης και επιτήρησης.
Το Τατζικιστάν είχε ήδη χαρακτηρίσει τη Gruppa 24 ως τρομοκρατική ομάδα τον καιρό της δολοφονίας του Quvvatov, αν και το κύριο έγκλημα της ομάδας φαίνεται να συνίστατο στη δημοσίευση άκομψων memes με πρωταγωνιστή τον μακρόβιο πρόεδρο Ιμομάλι Ραχμόν. Η ομάδα απηύθυνε επίσης κάλεσμα, ανεπιτυχώς, σε μαζικές διαμαρτυρίες στη χώρα των 8,5 εκατομμυρίων κατοίκων.
Όμως ο Sheraliev είναι σίγουρα σωστός, όταν επισημαίνει ότι η δημοτικότητα των δημοσιεύσεων της Gruppa 24 και παρόμοιων οντοτήτων με αντιπολιτευτική σκέψη ενισχύεται από ψεύτικους οπαδούς – οι πραγματικοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης φοβούνται ολοένα και περισσότερο να κάνουν “like” σε δημοσιεύσεις – δίνοντάς στην ομάδα μια κάπως αξιολύπητη εμφάνιση.
Στην ειρωνική δημοσίευσή του, ο Sheraliev εξετάζει επίσης τον τρόπο, με τον οποίο αυτοί οι ψεύτικοι οπαδοί θα πρέπει να υιοθετήσουν διακριτές και συνεπείς συμπεριφορές στο διαδίκτυο, προκειμένου να αυξήσουν το προφίλ ενός μελλοντικού ηγέτη της αντιπολίτευσης.
- Ҳар як аз ин фейкҳо бояд хислату ақидаи худро дошта бошад. Масалан яке аз онҳо нақши “энгри бёрд”-ро дошта бошаду ҳар касе зиди шумои азиз ҳарфе гуфт худфидоёна алайҳаш битозад, якеи дигар нафари мулоиму боҳикмат ва насиҳатгар бошад;
- Мувозиб бошед, то онҳоро бо ҳам иваз накунед. Яъне нашавад, ки аз номи нафари боҳикмату насиҳатгар ворид шуда, нақши “энгри бёрд”-ро бозӣ кунед;
- Κάθε ψεύτικος λογαριασμός σου πρέπει να έχει έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα και αρχές. Για παράδειγμα, αν κάποιος πρέπει να παίξει το ρόλο του “οργισμένου” και να βομβαρδίζει ανελέητα όλους όσοι τολμούν να πουν έστω και μια λέξη εναντίον σου, κάποιος άλλος πρέπει να χρησιμοποιήσει πιο ήπια, πιο διπλωματική γλώσσα.
- Πρόσεξε να μην αναμείξεις αυτούς τους ρόλους. Έχοντας συνδεθεί στην πλατφόρμα με τον πιο ήπιο, πιο διπλωματικό ψεύτικο λογαριασμό σου, μην τον μπλέξεις με το ρόλο του “οργισμένου”.
Σύνδεση με τον κόσμο
Αλλά τι γίνεται με τον πραγματικό σου εαυτό; Ακόμα κι αν αυτοί οι επίδοξοι πολιτικοί ζούσαν στη χώρα, τα κρατικά ΜΜΕ δεν θα έδειχναν ποτέ τα πρόσωπά τους.
Η εθνική τηλεοπτική κάλυψη είναι για το καθεστώς και αυτό σημαίνει ότι τα διαδικτυακά μέλη της αντιπολίτευσης πρέπει να είναι παντού και να φαίνονται πολύ σημαντικοί για να μπορούν να προσεγγίσουν το ένα πέμπτο του πληθυσμού με τακτική πρόσβαση στο διαδίκτυο.
- Бо ҳар касе чой нӯшидед, сӯҳбат кардед, тасодуфан дар кӯча вохӯрдед, аз нафари раҳгузаре хоҳиш кунед шуморо аксбардорӣ кунанд;
- Ҳамеша вақти аксбардорӣ чунон вонамуд кунед, ки хеле ҷиддӣ ҳастед ва бо мусоҳибатон сӯҳбати муҳиме анҷом медиҳед;
- Беҳтар аст мусоҳибатон хориҷӣ ва синнаш аз 40 боло бошад. Бо ин роҳ метавонед ӯро ягон вазири масалан Ҳолланд муаррифӣ кунед;
- Κάθε φορά που πίνεις ένα τσάι με κάποιον ή συναντάς κάποιον τυχαία στο δρόμο ή σου μιλάνε, ζήτα από έναν περαστικό να σας τραβήξει και τους δυο μια φωτογραφία.
- Εκείνη τη στιγμή, να φαίνεσαι σοβαρός και να προσποιείσαι ότι έχεις μια σημαντική συζήτηση.
- Καλύτερα αν ο δεύτερος στη φωτογραφία είναι αλλοδαπός και άνω από 40 ετών. Μπορείς να τον παρουσιάσεις, για παράδειγμα, ως Ολλανδός υπουργό.
Βασιλιάδες δίχως βασίλειο
Τα τελευταία χρόνια, οι ταχύτητες του Διαδικτύου έχουν επιβραδυνθεί στο Τατζικιστάν και η ενίσχυση των πολιτικών καταστολών έχει απομακρύνει τους χρήστες από πολιτικές δημοσιεύσεις. Αλλά ακόμα κι αν οι δημοσιεύσεις αυτές προσελκύουν κάποιους πιστούς ακόλουθους, τότε τι;
Όπως εξηγεί ο Sheraliev, του οποίου η δημοσίευση έχει συγκεντρώσει τουλάχιστον 140 αντιδράσεις, η ζωή των διαδικτυακών αντιπολιτευτών της χώρας καθορίζεται από μια τραγική ματαιότητα:
Дар натиҷа, баъди ин таблиғҳо, як гурӯҳи дигаре аз шогирдони воқеъӣ пайдо хоҳед кард, ки хоҳанд пиндошт шумо ҳамон нафаре ҳастед, ки “шогирдонатон” муаррифӣ мекунанд ва шумо ба як лидери…. фейсбукӣ табдил мешавед. Бале танҳо фейсбукӣ.
Εάν όλη αυτή η προπαγάνδα σε βοηθά να βρεις μια ομάδα πραγματικών οπαδών που θα σε δεχτούν ως ένα πραγματικό αντικείμενο προώθησης, θα αποκτήσεις την ιδιότητα ενός … ηγέτη του Facebook. Αλλά θα είσαι τέτοιος μόνο στο Facebook, πουθενά αλλού.