Το ποσοστό παιδείας των γυναικών στο Αφγανιστάν είναι από τα χαμηλότερα στον κόσμο. Ένας μεγάλος αριθμός κοριτσιών παραμένει εκτός σχολείου ή το εγκαταλείπει λόγω “αυξανόμενης ανασφάλειας, διακρίσεων, διαφθοράς και μειωμένης χρηματοδότησης”. Η κατάσταση είναι χειρότερη στις αγροτικές περιοχές.
Ωστόσο, άνθρωποι όπως η Pashtana Zalmai Khan Durrani αγωνίζονται να μορφώσουν κορίτσια και γυναίκες στο αγροτικό Αφγανιστάν, για τις οποίες ίδια λέει ότι είναι “το μέλλον του Αφγανιστάν”. Προερχόμενη από τη νότια αγροτική επαρχία Κανταχάρ, έχει αναπτύξει μια διαδικτυακή πλατφόρμα, που τώρα βοηθά 900 κορίτσια και γυναίκες να μορφωθούν στη γλώσσα τους, καθώς δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο λόγω έλλειψης πόρων ή λόγω επιθέσεων στα σχολεία. Είναι Υπέρμαχος Εκπαίδευσης Malala και Πρέσβειρα Νεότητας για τη Διεθνή Αμνηστία.
Πήρα συνέντευξη από την Pashtana Zalmai Khan Durrani για να μάθω περισσότερα για το έργο της. Η συνέντευξη συμπυκνώθηκε λόγω διάρκειας και σαφήνειας.
Samea Shanori (SS): Θα ήθελα να ξεκινήσω μιλώντας για την οργάνωσή σας. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για την LEARN;
Pashtana Zalmai Khan Durrani (PZKD): Το LEARN, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, εστιάζει σε τρεις βασικούς τομείς: εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και χειραφέτηση των γυναικών. Συνεργαζόμαστε με την κυβέρνηση και τα κοινοτικής βάσης σχολεία, μέλη της κοινότητας και πρεσβύτερους των φυλών. Συνεργαστήκαμε επίσης με τη Rumie, μια καναδική μη κερδοσκοπική οργάνωση. Μέσω των πλατφορμών τους εντός και εκτός διαδικτύου, παρέχουμε εκπαιδευτικό υλικό και πόρους όχι μόνο σε μαθήτριες, αλλά και σε γυναίκες στην Κανταχάρ. Αυτό το υλικό καλύπτει διάφορα θέματα, όπως χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό, επιχειρηματικότητα και καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής έμφυλης βίας.
Η εφαρμογή εκτός σύνδεσης της Rumie παίζει καθοριστικό ρόλο με τους μαθητές μας. Μετά τη λήψη της εφαρμογής, ολόκληρη η βιβλιοθήκη του LEARN θα ρυθμιστεί στη συσκευή στις τοπικές γλώσσες ντάρι και πάστο. Παρέχουμε στα tablets αρκετή διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Αυτή είναι η τέλεια λύση που λειτουργεί για εμάς, επειδή ο κόσμος στην Κανταχάρ, όπως η πλειοψηφία του Αφγανιστάν, δεν έχουν φυσιολογική πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα και Διαδίκτυο.
Ο στόχος είναι ότι, αν έχουμε 10 ή 20 κορίτσια εγγεγραμμένα, πέντε από αυτά θα πάνε στο γυμνάσιο και έπειτα τουλάχιστον ένα από αυτά, για παράδειγμα, θα πάει σε μαιευτική σχολή και θα γίνει μαία για αυτό το χωριό. Έχουμε μεγάλη επιτυχία με αυτό το μοντέλο στην Κανταχάρ. Ελπίζουμε να επεκταθούμε σε άλλες μεγάλες πόλεις ξεκινώντας από το Παντζσίρ και το Μπαμιάν, και μετά σειρά έχουν οι Χεράτ και Μαζάρ.
SS: Γιατί ξεκινήσατε την LEARN;
PZKD: Όταν επέστρεψα στην Κανταχάρ από το Πακιστάν (όπου ήμουν πρόσφυγας με την οικογένειά μου κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στο Αφγανιστάν) για να πάω στο πανεπιστήμιο, έμαθα για το ποσοστό αλφαβητισμού μεταξύ κοριτσιών και γυναικών της υπαίθρου. Ένας ξάδελφος μου είπε ότι δεν πηγαίνουν στο σχολείο. Αυτά το 2016. Πολλά σχολεία δεν έχουν το εκπαιδευτικό υλικό και τους εκπαιδευτικούς. Μερικά σχολεία δέχονται επίθεση και καίγονται. Ήξερα ότι έπρεπε να κάνω κάτι.
Στις κοινότητές μας, είναι ταμπού οι γυναίκες να βγουν από τα σπίτια τους. Υπάρχουν γυναίκες στην οικογένειά μου, που δεν έχουν βγει έξω από το σπίτι εδώ και χρόνια, επειδή δεν θεωρείται φυσιολογικό. Η αλλαγή του τρόπου σκέψης ενός μεγάλου ανθρώπου είναι δύσκολη και θα χρειαστεί χρόνος. Η καλύτερη λύση είναι να έχουμε μια εναλλακτική λύση για να μορφωθούν τα κορίτσια και οι γυναίκες. Καθώς έκανα την έρευνά μου και συνάντησα τα ξαδέρφια και τους συγγενείς μου, παρατήρησα ότι τα ξαδέρφια μου είχαν μάθει χίντι παρακολουθώντας τηλεόραση.
Το 2018, συνίδρυσα την LEARN στο σπίτι μας με ένα τραπέζι και ένα tablet. Οι μόνοι που πίστεψαν για πρώτη φορά στο όνειρό μου να εκπαιδεύσω κορίτσια της υπαίθρου στο Αφγανιστάν ήταν οι γονείς μου. Σήμερα, έχουμε περισσότερες από 900 μαθήτριες εγγεγραμμένες στα προγράμματά μας. Καταφέραμε να προσεγγίσουμε εκείνα τα κορίτσια, που δεν μπορούσαν ποτέ να βγουν από τα σπίτια τους, που δεν είχαν πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό και των οποίων τα σχολεία κάηκαν.
Δεν μπορώ να ζητήσω από έναν πατέρα να στείλει τις κόρες του σε ένα σχολείο, που κάηκε μπροστά στα μάτια του. Αλλά μπορώ να προσφέρω την ασφαλέστερη εναλλακτική λύση: η κόρη του μπορεί να μείνει στο σπίτι και να συνεχίσει να μορφώνεται.
SS: Ποιος ήταν ο μεγαλύτερος υποστηρικτής σας;
PZKD: Υπάρχει πάντα ένα άτομο στη ζωή σου, που σε κάνει το άτομο που καταλήγεις να είσαι σήμερα. Για μένα, ήταν ο πατέρας μου. Ως πρεσβύτερος της φυλής μας, ο κόσμος πάντα του υπενθύμιζε ότι το πρωτότοκο παιδί του ήταν κόρη και όχι γιος. Τους έλεγε συνέχεια ότι ήμουν αυτός ο γιος. Πίστευε σε μένα, από τη στιγμή που γεννήθηκα. Διασφάλισε το ότι δε θα έβλεπα ποτέ το φύλο μου ως εμπόδιο σε ό,τι ήθελα να επιτύχω στη ζωή. Πάντα με φρόντιζε καλύτερα από τα αρσενικά μέλη της οικογένειας. Γι ‘αυτό είμαι σίγουρη για ό,τι κάνω.
Όταν ζούσαμε στην Κουέτα στο Πακιστάν ως πρόσφυγες, ο πατέρας μου ξεκίνησε ένα σχολείο για Αφγανές κοπέλες, ώστε η αδερφή του, που είχε μόλις διαζευχθεί, να μάθει να διαβάζει και να γράφει. Ήθελε επίσης να διασφαλίσει ότι κι άλλες γυναίκες στην κοινότητά του δεν θα ξέμεναν. Και οι δύο γονείς μου άρχισαν να διδάσκουν μαθήματα όπως αγγλικά και μαθηματικά εκεί. Αυτάτο 1997 ή το 1998. Γι’ αυτό, ο πατέρας μου ήταν πάντα η έμπνευσή μου.
SS: Ποιες είναι κάποιες από τις προκλήσεις, που αντιμετωπίζετε;
PZKD: Ήμουν τυχερή, γιατί ο πατέρας μου ήταν αρχηγός φυλής. Οι άνθρωποι με σέβονται, με υποστηρίζουν και με ακούνε λόγω της θέσης, που είχε ο πατέρας μου στη φυλή μας. Παρόλ’ αυτά, μερικές φορές, οι ξάδερφοί μου πιστεύουν ότι οι εμφανίσεις μου στην τηλεόραση και το να μιλώ για θέματα ταμπού στο Αφγανιστάν προκαλούν ντροπή στην οικογένεια.
Οι γυναίκες Παστούν είναι από τις πιο καταπιεσμένες στην πατριαρχική κοινωνία μας, γεγονός που καθιστά το έργο μου δύσκολο, αλλά και πολύ σημαντικό.
Εκτός της οικογένειας, υπάρχουν πολλές άλλες προκλήσεις, που αντιμετωπίζει μια γυναίκα της φυλής Παστούν από το αγροτικό Αφγανιστάν, όπως εγώ. Μου έχουν πει πολλές φορές να το “βουλώνω”, όταν δούλευα με την αφγανική κυβέρνηση, μόνο και μόνο επειδή είμαι νέα και γυναίκα. Επιπλέον, στην Καμπούλ, οι άνθρωποι δεν είναι ανοιχτοί στην ιδέα οι γυναίκες της υπαίθρου να υποστηρίζουν τα δικαιώματά τους, διότι φαινόμαστε, μιλάμε και ντυνόμαστε διαφορετικά.
Ανησυχώ επίσης ότι η διεθνής κοινότητα δεν υποστηρίζει τόσο τις χωρικές του Αφγανιστάν, τις γυναίκες εκτός της Καμπούλ. Η ανάπτυξη του αγροτικού Αφγανιστάν και των Αφγανών γυναικών διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην πρόοδο του Αφγανιστάν.
SS: Εάν μπορούσατε να δώσετε μια συμβουλή σε άλλες γυναίκες, ποια θα ήταν;
PZKD: Θα έλεγα να διαβάσουν την ιστορία των Αφγανών γυναικών, ειδικά γυναικών όπως οι Gawharshad Begum, Zarghuna Ana, Nazo Ana, Malalai Maiwand, η Αφγανή ποιήτρια του πέμπτου αιώνα, Rabia Balkhi και η βασίλισσα Σοράγια. Όταν μεγάλωνα, ο πατέρας μου δεν μου διάβαζε τη Χιονάτη ή τη Σταχτοπούτα. Διάβασε τις ιστορίες αυτών των ισχυρών Αφγανών γυναικών, που ήταν πρωτοπόρες και είχαν αλλάξει την ιστορία του Αφγανιστάν. Τις θαυμάζω.
Επίσης, η συμβουλή μου στα νεαρά κορίτσια είναι πως, όταν έχετε μια ιδέα, αρχίστε να τη συζητάτε με άτομα, που εμπιστεύεστε. Κάντε την έρευνά σας και βρείτε ανθρώπους, που έχουν κάνει ό, τι θέλετε να κάνετε, δείτε πώς τα μοντέλα τους επηρέασαν τις κοινότητές τους και, στη συνέχεια, δημιουργήστε ένα δικό σας μοντέλο. Το πιο σημαντικό, βεβαιωθείτε πως αυτό που θέλετε να κάνετε είναι βιώσιμο με μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην κοινότητά σας και στα άτομα, που θέλετε να εξυπηρετήσετε.
Όταν ξεκίνησα το LEARN, ακολούθησα τα βήματα της Fereshteh Forough, ιδρύτριας του Code to Inspire [Γράψε κώδικα και γίνε έμπνευση], και της Shabana Basij Rasikh, συνιδρύτριας της Σχολής Ηγεσίας Αφγανιστάν (SOLA), το οποίο είναι οικοτροφείο θηλέων. Τόσο η Fereshteh όσο και η Shabana δημιούργησαν οργανισμούς, που αλλάζουν τη ζωή τόσων πολλών Αφγανών, ιδίως γυναικών, που είναι το μέλλον αυτής της μπαρουτοκαπνισμένης χώρας.
Στο Αφγανιστάν, πολλά εγχειρήματα δεν είναι βιώσιμα, επειδή τα μέλη της κοινότητας δεν αποτελούν μέρος της λύσης. Μέσα από το LEARN, θέλω να το αλλάξω αυτό. Λέω στους κατοίκους των χωριών, με τα οποία συνεργάζομαι, ότι δεν θα είμαι εκεί για πάντα για να στείλω έναν γιατρό να δει τις γυναίκες. Χρειάζεται μία από τις κόρες σας να γίνει μαία, ώστε να μπορεί να φροντίζει ολόκληρο το χωριό. Γι’ αυτό, πρέπει να στείλετε την κόρη σας στο σχολείο τώρα.