Οι παίκτριες του WFC Mariupol. Φωτογραφία από τη σελίδα του συλλόγου στο Instagram , που χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτό το κείμενο είναι μέρος μιας σειράς δοκιμίων και άρθρων, που γράφτηκαν από Ουκρανούς/ές καλλιτέχν(ιδ)ες, που έμειναν στην Ουκρανία μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Αυτή η σειρά παράγεται σε συνεργασία με την Ένωση Folkowisko / Rozstaje.art , χάρη στη συγχρηματοδότηση από τις κυβερνήσεις της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας και της Σλοβακίας μέσω επιχορήγησης από το Διεθνές Ταμείο του Βίσεγκραντ. Η αποστολή του ταμείου είναι να προωθήσει ιδέες για βιώσιμη περιφερειακή συνεργασία στην Κεντρική Ευρώπη. 

Οι παίκτες του Γυναικείου Ποδοσφαιρικού Συλλόγου (WFC) Μαριούπολης πέρασαν τις τρεις πρώτες εβδομάδες του πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας υπό βομβαρδισμό, σε ένα υπόγειο, σκεπτόμενες: «Μένουμε ή φεύγουμε;» Τώρα, παίζουν ποδόσφαιρο στο Κίεβο και ελπίζουν μια μέρα να επιστρέψουν στο σπίτι τους για τους αγώνες του Champions League. 

Στην τελευταία του σεζόν του 2022, πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο σύλλογος χρηματοδοτήθηκε από τον κατασκευαστή τροφίμων Vlasne Vyrobnytstvo (Οικιακή Παραγωγή), όπου δούλευαν οι παίκτριες, όταν δεν έκαναν προπόνηση. Η Yana Vinokurova, πρόεδρος και παίκτρια του συλλόγου, ξεκίνησε την επιχείρηση, όταν η πόλη της Μαριούπολης έκοψε τη χρηματοδότηση της ομάδας από τον προϋπολογισμό της. Της πήρε μόνο τρεις μήνες για να κάνει τον κατασκευαστή αυτάρκη. Παρήγαγαν ζυμαρικά με κρέας, πιερόγκι και τηγανίτες και τα πουλούσαν στα σούπερ μάρκετ της Μαριούπολης. Θα μπορούσαν να συνέχιζαν με αυτόν τον τρόπο, αν δεν είχε έρθει ο ρωσικός στρατός στις 24 Φεβρουαρίου 2022 για να «απελευθερώσει» τους Ουκρανούς. 

Οι παίκτριες που κατάφεραν να έρθουν σε επαφή συγκεντρώθηκαν στο σπίτι της Yana. Ήταν επτά. «Ήμασταν ατρόμητες. Γίνονταν αεροπορικές επιδρομές, έπεφταν οβίδες, αλλά είτε παίρναμε νερό είτε κόβαμε δέντρα για ξυλεία», είπε η προπονήτρια της ομάδας, Karina Kulakovska. 

Υπό πολιορκία στο σπίτι της Yana στη Μαριούπολη. Φωτογραφία από τη σελίδα του συλλόγου στο Instagram , που χρησιμοποιείται με άδεια.

Αποφάσισαν να φύγουν από την πόλη μετά από έκρηξη κοντά στο σπίτι. Οι παίκτριες φόρτωσαν ένα αυτοκίνητο χωρίς να το σκεφτούν. Πήραν μόνο ζώα και κάποιο εξοπλισμό κατασκευής. Δεν πήραν ρούχα, γιατί μετά βίας είχε χώρο στο Renault Logan για τις ίδιες. Στο μπροστινό κάθισμα, ήταν η Karina με τον σκύλο της Yana. Πέντε κορίτσια με πέντε γάτες ήταν στο πίσω κάθισμα. 

«Δύο μέρες μετά την αναχώρηση, μια οβίδα κατέστρεψε το σπίτι μου. Το καφέ μου καταστράφηκε νωρίτερα», είπε η Yana. 

Οι παίκτριες οδήγησαν 230 χιλιόμετρα μέχρι τη Ζαπορίζια: 26 ώρες. Έπρεπε να περάσουν 19 σημεία ελέγχου. Αλλά η Yana και η Karina επέστρεψαν στην πατρίδα τους, τη Μαριούπολη. Η μητέρα της Yana τηλεφώνησε για να πει ότι είχε μείνει στην πόλη, έτσι τα κορίτσια επέστρεψαν για να τη σώσουν. Κατάφεραν να βρουν ένα μεγάλο λεωφορείο και ευεργέτες και εθελοντές το φόρτωσαν με ανθρωπιστική βοήθεια. Έτσι πήγαν να σώσουν ανθρώπους, συνοδευόμενοι από τον ιδιοκτήτη του λεωφορείου, Ivan. Μαζί κατάφεραν να απομακρύνουν πάνω από 100 ανθρώπους και να παράσχουν βοήθεια σε ακόμη περισσότερους. Η μητέρα της Yana είχε φύγει να σωθεί στη Ζαπορίζια ακόμη και πριν από την άφιξη της κόρης της. 

Οι ποδοσφαιρίστριες της Μαριούπολης πέρασαν το καλοκαίρι του 2022 στη Βουλγαρία. Εκεί τους προσφέρθηκε δωρεάν διαμονή και γεύματα. Το πιο σημαντικό, το ξενοδοχείο μπορούσε να φιλοξενήσει και τα κατοικίδια ζώα τους, καθώς οι παίκτριες δεν θα τα εγκατέλειπαν. 

Κατευθυνόμενες προς την ασφάλεια. Φωτογραφία της Alina Kaidalovska, WFC Mariupol, χρησιμοποιείται με άδεια.

Στη Βουλγαρία, ο στόχος τους ήταν να κερδίσουν αρκετά χρήματα για να επιστρέψουν στην Ουκρανία και να παίξουν στην Πρέμιερ Λιγκ της Ουκρανίας. Το πρωτάθλημα επρόκειτο να ξαναρχίσει τον Σεπτέμβριο. Κατά τη διάρκεια αυτών των τριών μηνών, οι παίκτριες μαγείρευαν δείπνα για Ουκρανούς πρόσφυγες. Η Karina, η προπονήτρια του συλλόγου, έψηνε επίσης, όπως λέει, το πιο νόστιμο μπάρμπεκιου του κόσμου και η Yana παρέδιδε παραγγελίες στους πελάτες με το λευκό της αυτοκίνητο. Κάθε μέρα, έκαναν επίσης προπόνηση για να διατηρηθούν σε φόρμα. 

Τον Σεπτέμβριο πήγαν στο Κίεβο και αντιμετώπισαν απροσδόκητες δυσκολίες. Πρώτα, βρήκαν ένα γήπεδο για προπονήσεις, μετά καταλύματα κοντά: ένα μεγάλο σπίτι χωρίς θέρμανση σε ένα χωριό Chaiky κοντά στο Κίεβο. Προσπάθησαν επίσης να επανεκκινήσουν την επιχείρησή τους εκεί για να εξασφαλίσουν έσοδα για την ομάδα τους στη Μαριούπολη. Αλλά χρειάστηκε να κλιμακώσουν την επιχείρηση για να την κάνουν τον κύριο χορηγό του συλλόγου. 

Τον Δεκέμβριο του 2022, ξεκίνησαν μια εκστρατεία crowdfunding στην πλατφόρμα Keep Going: προσπάθησαν να εισπράξουν 350.000 χρίβνιες (περίπου 8.500 δολάρια) για εξοπλισμό για τις εγκαταστάσεις του WFC Mariupol. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ο Αντρέι Σεβτσένκο, ο θρύλος του ουκρανικού ποδοσφαίρου, δώρισε 300.000 χρίβνιες (8.133 δολάρια). Ως αποτέλεσμα, κατάφεραν να συγκεντρώσουν πάνω από μισό εκατομμύριο χρίβνιες (13.547 δολάρια).

Χάρη στα χρήματα που συγκεντρώθηκαν, ο σύλλογος έχει ήδη εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, διευθυντή κατασκευής και τεχνικό. Η Yana αναζητά έναν διανομέα ή μια αλυσίδα σούπερ μάρκετ, που μπορεί να πουλήσει τα προϊόντα της Οικιακής Παραγωγής. Δεν θέλει οι παίκτριες να δουλεύουν στον κατασκευαστή. Λέει ότι έχουν ήδη δουλειά: να παίζουν ποδόσφαιρο. 

Εγκαταστάσεις Vlasne Vyrobnytstvo στο Κίεβο. Φωτογραφία που παρέχεται από την Yana Vinokurova, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Κάθε μέρα, η ομάδα προπονείται από τις 10 το πρωί στο στάδιο Temp στην περιοχή Σβιάτοσιν του Κιέβου. Η περιφερειακή διοίκηση τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν τον τεχνητό χλοοτάπητα δωρεάν. Τις έβλεπα να γυμνάζονται στη βροχή με τη Yana. Η Yana έδειξε τις παίκτριες και εξήγησε: «Αυτή είναι κυρίως μια ομάδα εκτοπισμένων. Εδώ είναι ένα εκτοπισμένο κορίτσι από το Μικολάγιεφ, ένα άλλο από το Μικολάγιεφ, η τερματοφύλακας. Στη συνέχεια, υπάρχουν δύο εκτοπισμένα κορίτσια από τη Χερσώνα. Και είμαστε από τη Μαριούπολη. Δεν υπάρχουν πολλές από το Κίεβο εδώ. Ενώ στην αρχή, ήταν ο πυρήνας. Αλλά σταδιακά, τα παράτησαν».

Προπόνηση παικτριών. Φωτογραφία από την Alla Vaskovska, δίκαιη χρήση.

Μετακόμισαν από το σπίτι στο χωριό κοντά στο Κίεβο και τώρα μένουν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα κοντά στο στάδιο. Λαμβάνουν έναν ελάχιστο μισθό, 5.150 χρίβνιες (139 δολάρια). Ο σύλλογος καλύπτει το ενοίκιο και η Yana και η Karina παρέχουν φαγητό.

Η Yana εκτιμά την επιμέλεια και την πειθαρχία των παικτριών. Είναι σημαντικό για εκείνη ότι τα κορίτσια δεν είναι μόνο δυνατές αθλήτριες αλλά ταιριάζουν πνευματικά στην ομάδα. 

Ο WFC Mariupol ολοκλήρωσε τη σεζόν στην ένατη θέση από τους 12 συλλόγους της Πρέμιερ Λιγκ της Ουκρανίας. Αυτό σημαίνει ότι παραμένουν στην υψηλότερη κατηγορία. Αυτό ακριβώς ήταν το καθήκον που τους έδωσε η Yana πριν ξεκινήσει η πρώτη σεζόν με στρατιωτικό νόμο στην Ουκρανία. Καταλαβαίνει ότι δεν θα υπάρξουν συντριπτικές νίκες αμέσως. Το μονοπάτι που έχουν ήδη κάνει πρέπει να το κάνουν ξανά χτίζοντας μια νέα ανταγωνιστική ομάδα βήμα-βήμα. 

Για την επόμενη σεζόν, η WFC Mariupol σχεδιάζει να συνάψει συμφωνία με ομάδα ανδρών της Premier League. Γιατί τώρα, κάθε μια από αυτές πρέπει να έχει μια γυναικεία ομάδα μέσα της. Ένας άλλος στόχος είναι να συγκεντρώσει μια ομάδα νέων για το πρώτο πρωτάθλημα για να θρέψει την κύρια ομάδα. 

Αυτές τις μέρες, οι παίκτριες αναζητούν επενδυτές για τρία από τα έργα τους: τον κατασκευαστή ημικατεργασμένων προϊόντων, μια σχολή ποδοσφαίρου και έναν χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Εκτός από αυτό, η ομάδα χρειάζεται επίσης κάποια πράγματα από αθλητικό εξοπλισμό και ένα λεωφορείο για τους αγώνες. Έτσι, πρόσφατα, ξεκίνησαν άλλη μια εκστρατεία συγκέντρωσης κεφαλαίων .

Παιχνίδι WFC Mariupol. Φωτογραφία του Pavlo Kubanov, χρησιμοποιήθηκε με άδεια.

Το Κίεβο, που πρόσφερε στις παίκτριες μια τόσο κακή υποδοχή, μέσα σε μισό χρόνο, έγινε το δεύτερο σπίτι τους. Έχουν ήδη συνηθίσει τις τεράστιες αποστάσεις του που έμοιαζαν τιτάνιες μετά από μια συμπαγή και άνετη Μαριούπολη. Θα ήθελαν μόνο θάλασσα εκεί και λίγο περισσότερο ήλιο. 

«Σχεδιάζουμε να δημιουργήσουμε μια ομάδα στο Κίεβο για να υπενθυμίσουμε σε όλους την πόλη μας», είπε η Karina. «Και όταν η Μαριούπολη θα απελευθερωθεί, θα επιστρέψουμε σπίτι ως μια δυνατή ομάδα. Εκεί θα παίξουμε τα παιχνίδια του Champions League. Ας γίνει σε 10 χρόνια, αλλά σίγουρα θα συμβεί».