Φέτος στο Πουέρτο Ρίκο 15 γυναίκες (δύο ακόμη περιπτώσεις είναι υπό έρευνα) έχουν δολοφονηθεί από τους συντρόφους τους ή τους πρώην συντρόφους τους. Στα πλαίσια ενός πληθυσμού περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων ανθρώπων, η χώρα της Καραϊβικής έχει ένα απ’ τα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως δολοφονημένων γυναικών από συντρόφους, συζύγους, πρώην συντρόφους ή πρώην συζύγους. * Αυτές οι γυναίκες δεν είναι απλά αριθμοί: είναι φίλες, αδερφές, μητέρες, κόρες, συνάδελφοι, γείτονες.
Η βία εις βάρος των γυναικών έχει γίνει διαδεδομένη. Σε κρατικό επίπεδο, υπάρχει μια σειρά παραδειγμάτων. Ο πρωτοποριακός νόμος κατά της ενδοοικογενειακής βίας (Νόμος 54 του 1989 [es]) έχει δεχθεί επιθέσεις από πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις που θα μπορούσαν να αφήσουν πολλές γυναίκες χωρίς την ειδική προστασία που αυτός προσφέρει. Πρόσφατα, δύο υψηλόβαθμοι αστυνομικοί κατηγορήθηκαν για ενδοοικογενειακή βία κατά των συζύγων τους. Στην φοιτητική απεργία στο Πανεπιστήμιο του Πουέρτο Ρίκο, αστυνομικοί μαγνητοσκοπήθηκαν να παρενοχλούν σεξουαλικά γυναίκες διαδηλωτές [es]. Ο κυβερνήτης Luis Fortuño, προώθησε την αμφιλεγόμενη καμπάνια Promise Keepers, ένα πρόγραμμα που δέχεται κριτική για τη θρησκευτική και συντηρητική οπτική του. Η κυβέρνηση πρόσφατα αναθεώρησε τους οδηγούς για τον καθορισμό των παιδικών παροχών διατροφής χωρίς να λάβει υπ’ όψιν ότι το 58% των αρχηγών των νοικοκυριών είναι γυναίκες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας [es], σύμφωνα με την απογραφή.**
Το σπίτι έχει γίνει ένα απ’ τα πιο επικίνδυνα μέρη για τις γυναίκες στο Πουέρτο Ρίκο. Οι ανατριχιαστικές στατιστικές είναι η απόδειξη. Αλλά στη μέση αυτής της ερήμωσης, οι γυναίκες αγωνίζονται και αντιστέκονται. Η φεμινιστική συμμαχία Movimiento Amplio de Mujeres de Puerto Rico [es] έχει οργανώσει διαδηλώσεις, εκδηλώσεις και καλλιτεχνικές παραστάσεις για να ευαισθητοποιήσει σχετικά με τη βια εις βάρος των γυναικών. Η συμμαχία Movimiento αποτελείται από οργανισμούς και άτομα που εμπλέκονται σε μια σειρά από ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης κατά του σεξισμού, του ρατσισμού, της ομοφοβίας, της φτώχειας και της ξενοφοβίας.
Φεμινίστιες bloggers έχουν επίσης συνεχίσει τον ακτιβισμό μέσω των blog τους και των κοινωνικών δικτύων ενημέρωσης. Παρ’ όλο που έχει δημοσιευτεί πριν από καιρό, συμπεριλαμβάνουμε αποσπάσματα από κάποιες από τις αναρτήσεις που σχημάτισαν κομμάτι της δεύτερης εκδήλωσης Blogging: Όχι άλλη βια κατά των γυναικών [es], συντονισμένη από τη Verónica RT, Nahomi Galindo [es] και το Global Voices, Puerto Rico. Αυτή η έκδοση είναι αφιερωμένη στο θέμα του φύλου, του σεξισμού και των μέσων μαζικής επικοινωνίας.
Ο καθηγητής Nereida Rodríguez συνηγορεί υπέρ της χρήσης διαδικτυακών πλατφορμών [es] για την προαγωγή μια εκπαίδευσης βασισμένης στη δικαιοσύνη και την ισότητα:
Este proceso puede generarse a través de comunidades de aprendices virtuales que compartan, dialoguen, eduquen y comuniquen por medio de una bitácora electrónica (blog o weblog), periódicos y radio digital, o a través de redes sociales para mantener informados y concienciar a la ciudadanía a favor de la mujer y en contra de la violencia.
Η María del Mar Vázquez Rodríguez προβληματίζεται για τη δύναμη της διαφήμισης [es]:
Como consecuencia de la exposición continua a la publicidad sexista, tenemos individuos, hombres y mujeres programados con prejuicios e ideas que funcionan como códigos de conducta social, a los que respondemos más por condicionamiento que por instinto genuino. Sin embargo, nos han convencido de que “nacemos” con dichas características y que éstas son inherentes y “naturales”. Un simple hecho biológico, como lo es el sexo al cual pertenecemos, se convierte en todo un carnaval social de suposiciones sobre el carácter de cada cual.
Η Kayla S. ασκεί κριτική [es] στα διπλά μέτρα και σταθμά των μέσων ενημέρωσης:
Es cierto que nos conmueve ver en las noticias la cobertura de un acto violento contra la mujer. Nos indigna. Pero por otro lado, ¿cómo puede eso competir con la perpetuidad que ofrecen los medios de comunicación a la violencia física, emocional, mental y sexual contra la mujer? Para que los medios sean de apoyo al movimiento que hoy nos une en esta jornada de palabras, tienen que comenzar a depurar los programas que presentan al público televidente. Deben frenar la violencia mediática.
Η Nahomi Galindo προβληματίζεται [es] σχετικά με το πως το ραδιοτηλεοπτικό συμβούλιο του Πουέρτο Ρίκο λογόκρινε ένα τραγούδι των Calle 13, ενώ αγνόησε πολλά παραδείγματα ρατσισμού, σεξισμού και ομοφοβίας στα μέσα.
Ojalá y estuviese más alerta a como se reproducen, se refuerzan, y se representan las desigualdades de género, y más aún, la violencia machista. Algunas personas me dirán que le estoy pidiendo peras al olmo. Pero se trata precisamente de eso; de no conformarnos; de no resignarnos, de exigir peras; aunque nosotr@s mismos tengamos que sembrarlas para cosecharlas.
Οι Verónica Rivera Torres και Aníbal Rosario Lebrón [es] αναλύουν τη σπουδαιότητα της γλώσσας και της χρήσης πιο ισχυρών εννοιών για να περιγράψουν τη βία κατά των γυναικών:
[…} Feminicido no sólo incluye los asesinatos, las violaciones y los maltratos de las mujeres por parte de los hombres, sino que incluye también como actor de la violencia al Estado que maltrata a las mujeres a través de lo que se conoce como la violencia institucional. El término de feminicido ha sido una aportación latinoamericana a la lucha en contra de la violencia machista. Fue propulsado por la feminista mexicana Marcela Lagarde y ha sido adoptado ya por varios movimientos feminista como los de Nicaragua, Perú, Guatemala y Colombia.
Οι οργανωτές αναγνώρισαν και το πρωτοποριακό έργο πολλών εκδοτών και δημοσιογράφων στο Πουέρτο Ρίκο, αφιερωμένο στην ενίσχυση της δικαιοσύνης και της ισότητας μέσω της δημοσιογραφίας. Για την πλήρη λίστα των συμμετοχών που υποβληθηκαν στη “δεύτερη εκδήλωση blogging: Όχι άλλη βία κατά των γυναικών” παρακαλώ διαβάστε εδώ [es].
*Για πλήρη μελέτη των παγκόσμιων στατιστικών της ενδοοικογενειακής βίας βλέπε την έρευνα του κέντρου Reina Sofia [es].
** Αυτή η πολυεπίπεδη ανάλυση ανήκει στη σπουδάστρια φεμινισμού και κοινωνική λειτουργό Diana Valle Ferrer που παρουσιάστηκε σε ημερίδα στο San Juan του Πουέρτο Ρίκο {Πλήρης αποκάλυψη: Η Valle Ferrer είναι η μητέρα της συγγραφέα}.