Το άρθρο, γράφτηκε από τη Daniela Guazo για το Fundación MEPI, και δημοσιεύτηκε αρχικά στις 21 Φεβρουαρίου 2013. Ο βιασμός μαζί με άλλες μορφές βίας εναντίον γυναικών συνεχίζει να είναι ένα σοβαρότατο ζήτημα στο Μεξικό. Σύμφωνα με ένα πρόσφατο άρθρο (ισπανικά) [es] από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (OΟΣΑ) 47% των γυναικών στο Μεξικό υπόκεινται σωματική και σεξουαλική κακοποίηση κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Ο βιασμός έξι ισπανίδων τουριστριών [en] στο τουριστικό Ακαπούλκο, την πρώτη μακρά τουριστική περίοδο στο Μεξικό, σήμανε συναγερμό στον τουριστικό τομέα της χώρας, όμως δεν θορύβησε αρκετά τις Αρχές σχετικά με τους ρυθμούς των βιασμών κατά γυναικών – με έναν βιασμό κάθε τέσσερα λεπτά, σύμφωνα με κρατικές στατιστικές.
Το συγκεκριμένο κακούργημα, όπως γενικότερα η βία στο Μεξικό, είναι πιο στυγερό τα τελευταία χρόνια, μας λέει η Laura Martinez Rodriguez, διευθύντρια του παλαιότερου συνδέσμου για θύματα βιασμού στην πόλη του Μεξικού, γνωστού με τα ισπανικά αρχικά ADIVAC.
“Παλαιότερα δεν είχαμε δει ή δεν είχαμε συνειδητοποιήσει ότι είχαν εγκαύματα ή ακρωτηριασμούς. Ευτυχώς βρίσκαμε τις γυναίκες ζωντανές”, είπε. “Τώρα αυτές οι γυναίκες είναι νεκρές”.
Το Ακαπούλκο, παραθαλάσσια πόλη στον Ειρηνικό, τώρα πια θεωρείται η δεύτερη πιο βίαιη πόλη στον κόσμο, με ποσοστό 142 δολοφονιών ανά 100.000 κατοίκους, σύμφωνα με έναν μη-κρατικό οργανισμό στο Μεξικό, το Συμβούλιο Πολιτών για Δημόσια Ασφάλεια και Δικαιοσύνη. Τώρα, ενώ ο αριθμός των δηλωμένων βιασμών είναι σημαντικά χαμηλότερος από άλλες περιοχές, με μόλις 351 δηλωμένες υποθέσεις βιασμού στο νομό Γκουερέρο, όπου ανήκει το Ακαπούλκο, ο αριθμός πιθανότατα κρύβει μία πιο σκοτενή πραγματικότητα.
Ειδικοί λένε ότι η πλειοψηφία των θυμάτων βιασμού δεν δηλώνουν ποτέ το αδίκημα στις Αρχές. Η ισχυρή κουλτούρα “machismo” αποθαρρύνει τις γυναίκες από το να μιλήσουν ανοιχτά και πολλές δεν ξέρουν καν πού να απευθυνθούν. Μία κρατική έρευνα του 2011 αποκαλύπτει ότι το 94% των βιασμών δεν έχει δηλωθεί.
“Υπάρχουν ακόμα μέρη όπου ο κόσμος θεωρεί ότι η γυναίκα που φοράει μίνι φούστα προκαλεί την επίθεση και αυτό δεν είναι σωστό. Πρόκειται για αδικήματα που δεν έχουν καμμία σχέση με την προσωπικότητα του θύματος,” λέει η Erika Molina Carranza, επικεφαλής της μονάδας έρευνας βιασμών στην πόλη του Μεξικού.
Και για περαιτέρω αποθάρρυνση των γυναικών, ο ένοχος είναι συχνά φίλος ή συγγενής, όπως στην περίπτωση του Abundio García Guadalupe, 44χρονου που κατηγορείται ότι βίασε τη 12χρονη θετή κόρη του, βόρεια στο γειτονικό νομό του Jalisco. Το κορίτσι γέννησε το παιδί του τον Ιανουάριο. Ο κατηγορούμενος υποστηρίζει ότι δεν έκανε τίποτα κακό, επειδή είχε τη συναίνεση του κοριτσιού και της συζύγου του.
Ακόμα και όταν οι γυναίκες δηλώσουν τα εγκλήματα, δεν επιθυμούν να κάνουν μήνυση. Η Molina είπε ότι περίπου οι μισές από τις γυναίκες που κάνουν δήλωση δεν προχωρούν περαιτέρω, επειδή η δικαστική διαδικασία είναι συχνά μακρόχρονη και δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν τους υπεύθυνους. Συχνά χρειάζεται ολόκληρη ημέρα για να κάνουν αστυνομική δύλωση, με τα θύματα να γράφουν μόνες τους τη δήλωση, να κάθονται με τον ζωγράφο που φτιάχνει το πορτραίτο του θύματος και μετά να πρέπει να επισκευτούν γιατρό που θα τους παράσχει τις υπηρεσίες [θύματος] βιασμού.
“Όταν συνειδητοποιούν το βάρος των κατηγοριών, δεν θέλουν να προχωρήσουν”, είπε η Molina.
Στην πόλη του Μεξικού, κυβέρνηση και κοινοτικές υπηρεσίες που συνεργάζονται με θύματα βιασμού βρίσκουν πως το μεγαλύτερο και πιο ανησυχητικό εμπόδιο αντιμετώπισης βιασμών είναι οι προκαταλήψεις της ίδιας της χώρας.
Πολλές γυναίκες δεν θέλουν καν να μιλήσουν στις Αρχές, επειδή θεωρούν ότι δεν θα πιστέψει κανείς ότι τις βίασαν ή πιστεύουν ότι θα τις θεωρήσουν ανήθικες και πολλές οικογένειες πιέζουν το θύμα να μη ντροπιάσει το όνομα της οικογένειας. Ο ανησυχητικά χαμηλός αριθμός δηλωμένων βιασμών είναι ξεκάθαρος στα γραφεία του ADIVAC, όπου περίπου 400 θύματα έρχονται κάθε μήνα, με μόλις 10% των οποίων να έχουν δεχτεί επίθεση από αγνώστους. Ο αριθμός αυτός ωχριά μπροστά στις μηνιαίες δηλώσεις βιασμών στην πόλη, με μέσο όρο περίπου 70 το μήνα.
Η πόλη του Μεξικού δηλώνει 18 βιασμούς ανά 100.000 κατοίκους το χρόνο, ένας αριθμός που οι ειδικοί θεωρούν πολύ χαμηλότερο από τον πραγματικό.
Αυτό που ανησυχεί τη Martinez είναι ότι πρόσφατα βλέπει πιο βίαιους και ξεδιάντροπους βιασμούς.
“Τα έχουμε δει όλα. Σε μία περίπτωση επιτέθηκαν σε μία γυναίκα στις 6 το πρωί ενώ πήγαινε στη δουλειά. Ο βιαστής την άρπαξε από πίσω καθώς διέσχιζε τη γέφυρα,” μας είπε.
Οι Αρχές, όμως, μαθαίνουν ελάχιστες από αυτές τις υποθέσεις. Σε μία περίπτωση, ένας βιαστής κατά συρροή βίαζε γυναίκες για πάνω από ένα χρόνο σε μία φτωχή περιοχή νότια της πόλης, πριν τον ανακαλύψουν. Η Molina λέει ότι μόνο όταν 3 γυναίκες έκαναν δήλωση, η αστυνομία άρχισε να ψάχνει για τον ύποπτο.
Δείτε τα δεδομένα στον υπολογιστή σας (αρχείο Google document).