Το άρθρο που ακολουθεί αρχικά δημοσιεύτηκε ως μέρος της μελέτης της Angkety map – μιας συλλογής ψηφιακών πόρων που πραγματοποιήθηκε από την οργάνωση First Languages Australia. Εδώ αναδημοσιεύεται κατόπιν αδείας. 

Το project Living Archive of Aboriginal Languages (Ζωντανό Αρχείο Γλωσσών των Αβοριγίνων) ξεκίνησε με τη δέσμευση να δημιουργήσει ένα ψηφιακό αρχείο, που είχε σκοπό να υποστηρίξει και να ενισχύσει την εφαρμογή των όσων γνωρίζουμε για τους Αυστραλιανούς Αβορίγινες.

Το αρχείο περιλαμβάνει ψηφιοποιημένο υλικό των Ιθαγενών Γλωσσών της Βόρειας Επικράτειας, εστιάζοντας κυρίως στην συλλογή υλικού από τα τοπικά σχολεία που διέθεταν δίγλωσσο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Τα σχολεία αυτά διέθεταν κέντρα παραγωγής λογοτεχνικών έργων και παράλληλα εξέδιδαν βιβλία γραμμένα στις τοπικές γλώσσες. Καθηγητές – γλωσσολόγοι και καταρτισμένοι υπεύθυνοι παραγωγής κατέγραψαν μια ευρεία γκάμα ιστοριών: εκδοχές παλαιών παιδικών ιστοριών, βιβλία για το περιβάλλον, για το κυνήγι, για την παρασκευή φαρμάκων από άνθη θάμνων, ιστορίες φαντασμάτων, ιστορίες της δημιουργίας του κόσμου, ιστορίες σημαντικών γεγονότων, εξιστόρηση εμπειριών ζωής, φανταστικές ιστορίες και μύθους. Στην προσπάθεια συμμετείχαν αναγνώστες, χρησιμοποιήθηκαν βιογραφίες, δίγλωσσα περιοδικά και εφημερίδες, ενώ οι ιστορίες προέρχονταν από μαθητές, μέλη της κοινότητας και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Αναζήτηση στο διαδραστικό χάρτη Αρχείων σύμφωνα με την τοποθεσία και τη γλώσσα.

Ενώ κάποια από τα βιβλία είναι ακόμα διαθέσιμα στις κοινότητες αυτές, άλλα διασκορπίστηκαν και έπειτα ανακτήθηκαν από μικρές ιδιωτικές και μεγάλες κρατικές συλλογές σε όλη την Αυστραλία. Όσοι είχαν τα πνευματικά δικαιώματα των βιβλίων (π.χ. το Τμήμα Εκπαίδευσης της Βόρειας Επικράτειας) έδωσαν την άδεια για την ψηφιοποίησή τους, ενώ αναζητήθηκε κάθε συνεργάτης (και συγγενής των εκλιπόντων) με σκοπό να δοθεί η άδεια διαδικτυακής πρόσβασης στο ευρύ κοινό.

Αυτή τη στιγμή το αρχείο περιλαμβάνει χιλιάδες βιβλία σε πάνω από 25 γλώσσες κοινοτήτων της Βόρειας Επικράτειας. Ένα εικονικό περιβάλλον επιτρέπει στους χρήστες να έχουν πρόσβαση στα βιβλία με τη βοήθεια ενός χάρτη. Ο χάρτης δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουν τη γλώσσα ή την τοποθεσία, ενώ υπάρχει δυνατότητα επιλογής των εικόνων των εξώφυλλων των βιβλίων.

Διαθέσιμες είναι επίσης και οι συνηθισμένες επιλογές αναζήτησης και περιήγησης, τόσο με την αναζήτηση μεταδεδομένων, όσο και με την αναζήτηση ολόκληρου κειμένου.

Τα περισσότερα από τα βιβλία είναι εικονογραφημένα και πολλά είναι μεταφρασμένα στα αγγλικά. Για λόγους συντήρησης και παρουσίασης του Αρχείου δημιουργούνται, κατά τη διάρκεια της ψηφιοποίησης, πολλαπλές εκδοχές και μορφές του κάθε αντικειμένου. Τα βιβλία δημοσιεύονται σε μορφή PDF συνοδευόμενα από μια εκδοχή σε μορφή Unicode, ενώ στην εφαρμογή διατίθενται και σκαναρισμένες εικόνες υψηλής ανάλυσης. Ορισμένα από τα βιβλία δημοσιεύονται ως αφηγηματικά βιβλία συνδυάζοντας το πρωτότυπο τυπωμένο κείμενο με νέες ηχογραφημένες αφηγήσεις.Το γεγονός ότι το υλικό διατίθεται σε διαφορετικές μορφές δίνει τη δυνατότητα για περαιτέρω χρήση των πηγών.

Το εξώφυλλο του βιβλίου “BE WE 93”΄. Συγγραφέας: Marrŋanyin B. Εικονογράφηση: Wadaymu P. Το βιβλίο είναι γραμμένο στη γλώσσα Djambarrpuyŋu της Αυστραλίας και είναι διαθέσιμο στο Ζωντανό Αρχείο των Γλωσσών των Αβορίγινων.

Η δημοσίευση των εικόνων σε συνδυασμό με το κείμενο καθιστά το Αρχείο μια εξαιρετική πηγή περιεχομένου, χάριν στην οποία θα σταθεί δυνατή η δημιουργία μελλοντικών πηγών πληροφόρησης. Πέρα από αυτό δίνει στο κοινό την άνεση να χρησιμοποιήσει το υλικό όπως επιθυμεί αυτό, είτε με το να ανανεώνει το κείμενο είτε με το να προσθέτει νέες εικόνες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εύρεση νέων τρόπων ασχολίας με το κείμενο.

Μια σελίδα από το βιβλίο “BE WE 93″.

Η χρήση της άδειας Creative Commons επιτρέπει τη μη εμπορική χρήση του υλικού με τη χρήση αναφοράς του δημιουργού. Η διαδικασία της αναδιαμόρφωσης του περιεχομένου αντανακλά τη ζωντάνια και τον ενθουσιασμό που διακατείχε την αρχική προετοιμασία των βιβλίων: την καταγραφή, την μεταγραφή, την εικονογράφηση, τον έλεγχο, τη δημιουργία, την εκτύπωση, τη βιβλιοδεσία και την διανομή. Είναι όλη αυτή η ζωντάνια και η δυνατότητα να προσθέτεις, να επεξεργάζεσαι και να ανανεώνεις το υλικό του Αρχείου που το κρατά ζωντανό.

Το Αρχείο εξισορροπεί, από τη μια, την ανάγκη του υλικού να διατηρείται ως μια απλή παρουσίαση γνώσεων και, από την άλλη, την ανάγκη να είναι διαδραστικό, ευέλικτο και να έχει πολλαπλές χρήσεις.

Το δεύτερο στάδιο του project περιέχει τη συμμετοχή των χρηστών στο υλικό του Αρχείου. Μια προσπάθεια “έρευνας και διάσωσης” προσκαλεί το κοινό να προσθέσει περισσότερο υλικό στη συλλογή. Υπάρχουν προσπάθειες δέσμευσης των κοινοτήτων ώστε να εμπλουτίσουν και να προσαρμόσουν τις συλλογές τους στις ανάγκες του κοινού. Τα σχολεία καλούνται να ενσωματώσουν υλικό από το Αρχείο στη βιβλιογραφία τους και ακαδημαϊκοί από όλη την Αυστραλία και τον κόσμο καλούνται να χρησιμοποιήσουν τις πηγές αυτές. Προκειμένου να πραγματοποιηθεί το σχέδιο αυτό, το Αρχείο συνεχίζει ακόμα να εξελίσσεται σε συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους.