Στο Αφγανιστάν, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν ρητορική μίσους
Εθνο-γλωσσικός χάρτης του Αφγανιστάν. Εικόνα από Βικιπαίδεια.
Στις 16 Μαΐου, η Καμπούλ γνώρισε μια ειρηνική διαμαρτυρία άνευ προηγουμένου μεγέθους, όταν ένα πλήθος χιλιάδων ανθρώπων ως επί το πλείστον Χαζάρα, συνέκλιναν στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν για να εκφράσουν την απογοήτευσή τους για την απόφαση της κυβέρνησης να επαναδρομολογήσει τη γραμμή μεταφοράς δολαρίων πολλών εκατομμυρίων, παρακάμπτοντας το κεντρικό Αφγανιστάν, μια περιοχή που σε μεγάλο βαθμό κατοικείται από την συγκεκριμένη εθνοτική ομάδα.
Οι υποστηρικτές της διαμαρτυρίας την έχουν ως παράδειγμα για την ενίσχυση της αφγανικής κοινωνίας των πολιτών, καθώς μία μακρά καταπιεσμένη κοινότητα κινητοποιείται για να απαιτήσει δικαιοσύνη από την ανίκανη κεντρική κυβέρνηση, χωρίς να χρειάζεται να καταφύγει σε βία σε οποιοδήποτε σημείο.
Μεταξύ των επικριτών, ωστόσο, υπήρχαν οι διαχρονικές θεωρίες συνωμοσίας, ότι οι Χαζάρα απλώς ενεργούν σαν μαριονέτες του Ιράν, με τους οποίους η ομάδα έχει θρησκευτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς, καθώς και ακόμη πιο άσχημα παραδείγματα εθνοτικών στερεοτύπων που έχουν βρει διέξοδο σε Αφγανικά τμήματα μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Σε κάθε προσβολή τους
Η ανάδειξη των στερεοτύπων και των ύβρεων στα αφγανικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπει μια εικόνα εύθραυστων διεθνικών σχέσεων σε μια χώρα που έχει βιώσει περισσότερο καιρό πολέμου παρά ειρήνης κατά τις τελευταίες δεκαετίες.
Ένας αγανακτισμένος χρήστης του Facebook που αντιτίθεται στις διαδηλώσεις των Χαζάρα έγραψε:
هزاره موش خور قلفک چپات نن دمره شو چی د یوپشتون ولسمشر توحین کوی ستاسی نسل کی م .،.، وکړم
Σήμερα οι ποντικοφάγοι και πλακουτσομούρηδες Χαζάρα είναι ικανοί να προσβάλλουν τον Παστούν Πρόεδρο…
Δημοσιευμένο από τον Mekheen Sib το Σάββατο, 14 Μαΐου 2016
Στερεότυπα, όπως οι Hazara-e-Mushkhur (οι Χαζάρα που τρώνε ποντίκια), οι Kham Kala (ανώριμοι εγκεφαλικά) Ουζμπέκοι, οι διπρόσωποι, παραμυθάδες Τατζίκοι και οι Ghul (ρωμαλέοι αλλά άμυαλοι) Παστούν — που συχνά συγχέονται με τρομοκράτες — αφθονούν στο Facebook.
Τέτοια περιστατικά ρητορικής μίσους σπάνια αναφέρονται, και, ίσως επειδή οι δημοσιεύσεις είναι συχνά γραμμένες στα περσικά ή στην γλώσσα πάστο, οι συντονιστές του Facebook σπάνια παρεμβαίνουν.
یک افغان/پشتون انتحاری دیگر که میخواست خود مرداری کند، دستگیر شد.
Άλλος ένας Παστούν βομβιστής αυτοκτονίας, που ήθελε να αυτο-ανατιναχτεί, συνελήφθη.
Δημοσιεύτηκε από το Afghanistan Is My Mother την Κυριακή, 16 Νοεμβρίου 2014
Ένας συμβατικός ορισμός του στερεότυπου θα μπορούσε να είναι από την ερμηνεία του λεξικού της Οξφόρδης ως “ευρέως διαδεδομένη, αλλά σταθερή και υπεραπλουστευμένη εικόνα ή ιδέα ενός συγκεκριμένου τύπου προσώπου ή πράγματος.”
Αλλά τα ρατσιστικά κλισέ που ακολουθούν τους Αφγανούς πολιτικούς δεν είναι καθόλου απλά, καθώς μεταφέρουν αιώνες ιστορικών φορτίων.
Στην ψηφιακή εποχή, η διαιώνιση τους απειλεί να υπονομεύσει σοβαρά την εθνική συνοχή και την αλληλεγγύη μεταξύ των διαφόρων ομάδων.
Η (εθνοτική) ισορροπία δυνάμεων
Τα στερεότυπα είναι ένα προϊόν των σχέσεων εξουσίας, των πολιτικών εξελίξεων και της αστικής ζωής.
Πριν από τη σοβιετική εισβολή, το γεγονός ότι οι Ουζμπέκοι, για παράδειγμα, δεν είχαν πολιτική δύναμη, επέτρεπε στις άλλες εθνικές ομάδες να τους ταπεινώνουν και να τους απεικονίζουν ως ηλίθιους.
Η μεγαλύτερη εθνική ομάδα της χώρας στο μεταξύ, οι Παστούν, πιο συχνά συνδέεται από άλλες εθνοτικές ομάδες με τους Ταλιμπάν, στους οποίους κυριαρχούν οι Παστούν, και πρόσφατα, με τους μαχητικούς βομβιστές αυτοκτονίας.
Περιστασιακά, η βαθιά εδραίωση αυτών των στερεοτύπων είναι τροφή για την σάτιρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως δείχνει αυτή η δημοσίευση στο Facebook:
پشتونهای با غیرت سقاویها هزارههای جوالی و ازبیک های کله خام صبح تان بخیر! جان مان تان جور است؟ خوب هستین؟
امروز عرض تان آهنگی زیبا و شنیدنی امیر جان صبوری را پیشکش نمودم، امیدوارم لذت و طراوت بخش باشد
امروز آتش بس موقت اعلام می نمایم! هر چی گفتنی دارین به مدیر تان عرض کنید!
Ζηλωτές Παστούν, νεροκουβαλητές Τατζίκοι, αχθοφόροι Χαζάροι και ανώριμοι Ουζμπέκοι, καλημέρα σας!
Δημοσιευμένο από τον مسعود خائن την Παρασκευή, 7 Φεβρουαρίου 2014
Πολύ συχνά όμως, οι προσβολές είναι πραγματικές, και αντικατοπτρίζουν τις καθημερινές εντάσεις της αστικής ζωής στην Καμπούλ, όπου διαφορετικές εθνοτικές ομάδες ζουν δίπλα-δίπλα και μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Κατά ειρωνικό τρόπο, τα περισσότερα από τα στερεότυπα λέγονται και γράφονται σε μία μόνο γλώσσα — τα Φαρσί — την υποτιθέμενη γλώσσα επικοινωνίας του Αφγανιστάν και εκείνη στην οποία εκπαιδεύονται οι Αφγανοί και μιλούν στην πλειοψηφία τους.
Για πάντα;
Τουλάχιστον δύο παράγοντες υποδηλώνουν ότι τα εθνικά στερεότυπα, συμπεριλαμβανομένων των πιο μισητών μορφών τους, κυκλοφορούν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο Αφγανιστάν.
Ο ένας είναι η εξοικείωση των στερεοτύπων μέσα στον αφγανικό πολιτισμό και η έλλειψη πολιτικής βούλησης για να την αποτρέψουν.
Με απλά λόγια, αντί να αντιμετωπίζεται ως ταμπού, η ρητορική μίσους είναι ευρέως αποδεκτή ως νόμιμη τακτική στον αγώνα για κυριαρχία μεταξύ των ομάδων σε εθνικό επίπεδο.
Ο δεύτερος είναι η έλλειψη μηχανισμών που θα αντισταθούν στην δύναμη των στερεοτύπων που έχουν συγκεντρώσει φήμη και δημοτικότητα με την έκρηξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις αστικές περιοχές της χώρας.
Ενώ ένα μεγάλο μέρος των εθνοτικών στερεοτύπων συμβαίνει από ψεύτικους λογαριασμούς στο Facebook, υπάρχει επίσης ένας αυξανόμενος αριθμός ανθρώπωνπου είναι στην ευχάριστη θέση να συνδέσουν το όνομά τους με την εθνική δυσφήμηση.
Προς το παρόν, οι πολιτικοί φαίνεται να ενδιαφέρονται περισσότερο για την αξιοποίηση των εθνοτικών ρηγμάτων στους εικονικούς και μη χώρους παρά να τα θεραπεύσουν, αλλά υπάρχουν πολλά που μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν.
Κάνοντας δημόσιες δηλώσεις αποθάρρυνσης των εθνοτικών στερεοτύπων και παροχής βοήθειας από το Facebook και το Twitter για φιλτράρισμα μερικών από τα πιο κοινωνικά καταστροφικά παραδείγματα της πρακτικής θα ήταν τόσο πολύ προς το συμφέρον της κυβέρνησης όσο και του γενικού πληθυσμού.
