Χρήστες σε ίντερνετ καφέ στην Υεμένη. Φωτογραφία: World Bank, Flickr

Από τις 5 Οκτωβρίου, δεκάδες χιλιάδες χρήστες WhatsApp στην Υεμένη αντιμετωπίζουν σχεδόν ολοκληρωτική διακοπή της εφαρμογής άμεσων μηνυμάτων. Ένας αριθμός χρηστών παρατήρησε αρχικά ότι η υπηρεσία δεν ήταν προσβάσιμη στα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας των δύο μεγαλύτερων παρόχων υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στη χώρα, της Yemen Mobile και της MTN. Στο Twitter, η MTN παρείχε μια σύντομη απάντηση στα ερωτήματα των χρηστών, λέγοντας ότι η διακοπή οφείλεται σε “τεχνικά” ζητήματα στην YemenNet, τον κύριο πάροχο υπηρεσιών διαδικτύου στη χώρα.

@MTNYemen الوتس اب ماينفتح ولا يتصل ايش السبب بينما الفيس بوك شغال

— رضوان سالم (@AlbadaneRd) October 4, 2016

Δεν μπορώ να ανοίξω το Whatsapp ή να επικοινωνήσω εκεί, ενώ το Facebook λειτουργεί. Ποιος ο λόγος;

@AlbadaneRdنود التنويه الى ان التقطع الحاصل في خدمة الواتس اب يعود نتيجه لاسباب تقنية جاري العمل على حلها من قبل مزودالخدمة في اليمن “يمن نت

— MTN Yemen (@MTNYemen) October 5, 2016

Θα θέλαμε να αναφέρουμε ότι η διακοπή λειτουργίας του Whatsapp οφείλεται σε τεχνικά ζητήματα, τα οποία ο πάροχος υπηρεσιών YemenNet εργάζεται για να επιλύσει

Την Παρασκευή το πρωί, οι χρήστες αντιμετώπισαν επίσης δυσκολίες στη χρήση της εφαρμογής Facebook στα τηλέφωνά τους και ανέφεραν ότι δεν μπορούσαν να δουν τις ειδοποιήσεις τους, αν και η πρόσβαση στον ιστότοπο μέσω ενός προγράμματος περιήγησης φάνηκε να λειτουργεί κανονικά.

Μετά τις αεροπορικές επιδρομές του Σαββάτου, που σκότωσαν τουλάχιστον 140 άτομα, τα μπλοκαρίσματα σε βασικές πλατφόρμες επικοινωνίας είναι ακόμη πιο προβληματικά, καθώς οι οικογένειες επιδιώκουν να επικοινωνήσουν και να μάθουν για την ασφάλεια άλλων προσώπων.

Τα μπλοκαρίσματα στην Υεμένη δεν είναι νέο φαινόμενο. Για χρόνια, Αρχές από διάφορα πολιτικά υπόβαθρα λογοκρίνουν το Διαδίκτυο για έναν ή τον άλλο λόγο. Ιστότοποι ομάδων πολιτικής αντιπολίτευσης, ιστότοποι με συγκεκριμένο θρησκευτικό περιεχόμενο και πορνογραφία υπόκεινται σε αυστηρή λογοκρισία από τον κύριο πάροχο υπηρεσιών και μοναδικό πάροχο συνδέσεων διαδικτύου DSL στη χώρα, την YemenNet, η οποία σχετίζεται με το Υπουργείο Τηλεπικοινωνιών.

Ωστόσο, η λογοκρισία έχει αυξηθεί από την αρχή της σύγκρουσης, κατά την οποία οι αντάρτες Χούτι μάχονται δυνάμεις πιστές στον πρόεδρο Αμπντραμπούχ Μανσούρ Χάντι, οι οποίες υποστηρίζονται από έναν συνασπισμό υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2015, οι αντάρτες Χούτι, που ελέγχουν την πρωτεύουσα Σαναά και διάφορα κυβερνητικά κτίρια, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Τηλεπικοινωνιών, εμπόδισαν την πρόσβαση σε δεκάδες τοπικούς και περιφερειακούς ειδησεογραφικούς ιστότοπους λόγω της κάλυψης τους για τη σύγκρουση.

Φαίνεται όμως ότι οι Αρχές στρέφουν τώρα την προσοχή τους σε προηγμένα εργαλεία επικοινωνίας όπως το WhatsApp και το Telegram, τα οποία παρέχουν στους χρήστες εναλλακτικούς τρόπους ανταλλαγής και διάδοσης πληροφοριών. Στην πραγματικότητα, το Telegram παρατηρεί αύξηση του αριθμού των χρηστών του στην Υεμένη, καθώς τους επιτρέπει να μοιράζονται νέα μέσω των καναλιών της εφαρμογής χωρίς να παρέχουν αριθμό τηλεφώνου. Ως αποτέλεσμα, αρκετοί από τους αποκλεισμένους ιστότοπους μετακινήθηκαν σε αυτές τις εφαρμογές και παρόμοιες με αυτές για να προσεγγίσουν τους χρήστες.

Μέχρι στιγμής, δεν έχει γίνει επίσημη ανακοίνωση σχετικά με το WhatsApp. Ωστόσο, οι τοπικοί εμπειρογνώμονες φοβούνται ότι είναι στην πραγματικότητα σκόπιμη απενεργοποίηση της υπηρεσίας. Όλη η διαδικτυακή κίνηση στην Υεμένη διέρχεται από την YemenNet και αυτό το μονοπώλιο καθιστά δυνατή την επιβολή λογοκρισίας και παρακολούθησης σε περισσότερους από τρία εκατομμύρια χρήστες στη χώρα, οι περισσότεροι από τους οποίους χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο ως μέσο επικοινωνίας (αντί για τις παραδοσιακές υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών).

Μέχρι να υπάρξουν νέες ενημερώσεις σχετικά με τον πραγματικό λόγο της διακοπής της υπηρεσίας, υπάρχουν εικασίες ότι θα επιβληθεί περισσότερη λογοκρισία στους χρήστες του Διαδικτύου στην Υεμένη. Φαίνεται ότι η τρέχουσα πολιτική επιβολής περισσότερης λογοκρισίας στον χρήστη της Υεμένης δεν θα εξαφανιστεί σύντομα, αλλά παραμένει το ερώτημα αν μια τέτοια πολιτική αρκεί για να εμποδίσει τους χρήστες να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες, ιδίως με τη διαθεσιμότητα εργαλείων παράκαμψης της λογοκρισίας στο Διαδίκτυο, όπως το Psiphon.