Στο εξωτερικό η λέξη Αφγανιστάν προκαλεί φόβο στις καρδιές πολλών ανθρώπων, ενώ κάποιοι αμέσως το συγχέουν με το κίνημα των Ταλιμπάν, που κυβερνούσε τη χώρα από το 1996 μέχρι το 2001 και εξακολουθεί να επιδιώκει εξουσία μέσω των όπλων.
Αλλά πέρα από την πολιτική, το Αφγανιστάν αποτελεί μια σημαντική πηγή έμπνευσης και αποφασιστικότητας για τους πολίτες του, που υποφέρουν εδώ και πολύ καιρό για διάφορους λόγους.
Επομένως, πριν κάνετε την πιο συχνή ερώτηση του γιατί τόσοι πολλοί Αφγανοί είναι έτοιμοι να αφήσουν τη χώρα καταγωγής τους, ίσως θα είναι καλύτερα να αναρωτηθείτε, γιατί τόσοι πολλοί παραμένουν εκεί.
1. Είναι μία από τις χώρες με τον πιο νεαρό πληθυσμό στον κόσμο και τα παιδιά είναι η περηφάνια της
Το Αφγανιστάν είναι η πέμπτη χώρα με τον πιο νεαρό πληθυσμό [en] στον κόσμο, με το 68% του πληθυσμού του να είναι κάτω των 25 ετών. Αυτό το τρανταχτό δημογραφικό στοιχείο δημιουργεί ρίσκα και ευκαιρίες. Οι νέοι θέλουν να αυξήσουν το μερίδιό τους στην ανάπτυξη της χώρας, αλλά εξαρτάται από τις παλιότερες γενιές το αν θα τους επιτρέψουν να το κάνουν.
Με ελπίδα, θα δημιουργηθούν ευκαιρίες, ώστε οι νέοι να υπηρετήσουν την αναπτυσσόμενη χώρα τους, που μαστίζεται από συγκρούσεις, παρά ήδη ανεπτυγμένες χώρες.
Δυστυχώς, λόγω της κακής διακυβέρνησης της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, η ανεργία είναι πολύ υψηλή, όπως και η ανασφάλεια, η διαφθορά και η βία.
Την ώρα που πολλοί νέοι άνθρωποι παγιδεύονται από τις εξτρεμιστικές ομάδες, τον εθισμό στα ναρκωτικά και τη φτώχεια, οι νέοι του Αφγανιστάν παραμένουν η σημαντικότερη ανεκμετάλλευτη πηγή της χώρας και η μόνη της ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.
2. Μια ποικιλομορφία των…πάντων
Παρά τη σχετικά μικρή γεωγραφική περιοχή, το Αφγανιστάν φιλοξενεί μια μεγάλη ποικιλία:
- Πολιτισμικής κληρονομιάς — από τα ίχνη της κυριαρχίας των Γαζναβιδών στην Γκαζνί [en] (κάποτε Πολιτισμικής Πρωτεύουσας του Ισλαμικού Κόσμου) μέχρι την κυριαρχία του Κοσάνι στην Μπαμιγιάν (η οποία έγινε η Πολιτισμική Πρωτεύουσα της Ένωσης Νότιας Ασίας για την Περιφερειακή Συνεργασία [en] για το 2015),
- Γλωσσών — από την σούγνι μέχρι την μπραχάουι [en],
- Διαλέκτων [en] — από το sha – (‘Οκ’ ή ‘καλά’) της παστούν κανταχάρι μέχρι το kha της νανγκαχάρι,
- Φαγητών — από το καμπούλι πιλάφι μέχρι το Hazaragi Wogray Ajay [en],
- Φορεσιών [en] — από το μακριά στολή Uzbaki μέχρι την όμορφη μοντέρνα στολή Kabuli,
- Μουσικών οργάνων — από το Dambura [de] μέχρι το Rubab [en],
- Χορών [en] — από τον Atan μέχρι τον Qarsak,
- Εθνικών παιχνιδιών: από το Buzkashi [en] μέχρι το toup-dunda,
- Πανίδας [en] — από την όμορφη λεοπάρδαλη των χιονιών, το πρόβατο του Μάρκο Πόλο και το γιακ μέχρι τον λευκό σπίνο που μοιάζει με τζετ,
- Τα είδη χλωρίδας — από το ραβέντι μέχρι το γιγαντιαίο ηράκλειο. (Υπάρχουν πάνω από 3.000 είδη φυτών στο Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων ποικιλιών δέντρων, θάμνων, αμπέλων, λουλουδιών και μυκήτων, που κάνουν το Αφγανιστάν πιο ποικιλόμορφο, όσον αφορά στα είδη χλωρίδας, από όλη την Ευρώπη).
Δεκαετίες συγκρούσεων στο Αφγανιστάν έχουν δώσει την ευκαιρία σε πολιτικούς και εξωτερικές δυνάμεις να εκμεταλλευτούν την ποικιλομορφία της χώρας, ώστε να προκαλέσουν διαμάχη μεταξύ των κοινοτήτων. Αλλά η ποικιλομορφία παραμένει ο πυρήνας της εθνικής κληρονομιάς του Αφγανιστάν και μια έμπνευση για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
3. Φιλοξενία όπως πουθενά αλλού
Οι Αφγανοί είναι αυτόβουλα φιλόξενοι, σερβίροντας στους επισκέπτες σπιτικό μαγειρευτό φαγητό, σαν να είναι δικός τους άνθρωπος. Σε αυτό οφείλεται η παροιμία “nan wa piyaz, qash waz”, που σημαίνει “ψωμί και κρεμμύδι ας είναι το φαγητό, αλλά να υπάρχει χαρούμενη διάθεση”.
4. Απίστευτος πατριωτισμός, παρά τις διαιρέσεις
Οι Αφγανοί είναι πατριώτες, με μια πλούσια ιστορία αγώνων για ανεξαρτησία και ενάντια στις ξένες εισβολές.
Οι Αφγανοί απέκρουσαν και τις βρετανικές και τις σοβιετικές προσπάθειες να οδηγήσουν τη χώρα σε τυραννία.
Παρόλο που οι ξένες δυνάμεις έπαιξαν κι αυτές έναν ρόλο στην στήριξη αυτών των αντι-αυτοκρατορικών εξεγέρσεων στο Αφγανιστάν, αυτές θα ήταν αδύνατες χωρίς τη συντριπτική προσκόλληση των Αφγανών στη χώρα τους και στη λαχτάρα για ανεξαρτησία.
Σήμερα οι Αφγανοί είναι όλο και πιο ενωμένοι ενάντια σε κάποιες από τις χειρότερες τρομοκρατικές ενέργειες στον κόσμο, οι οποίες φιλοξενούνται στη χώρα τους.
Η ονομαζόμενη Επανάσταση Tabassum, για παράδειγμα, ήταν ένα κοινωνικό κίνημα που ξέσπασε στα πλαίσια της κατακραυγής που ακολούθησε τον βάναυσο αποκεφαλισμό ενός 9χρονου κοριτσιού στην επαρχία Ζάμπουλ του Αφγανιστάν από τρομοκράτες με εμφανείς δεσμούς με τη ριζοσπαστική ομάδα ISIS που δραστηριοποιείται τώρα στη χώρα.
Το Αφγανιστάν παραμένει μια χώρα, όπου εξωτερικές δυνάμεις συνεχίζουν να παίζουν το “διαίρει και βασίλευε”, ωστόσο μια εμψυχωμένη κοινωνία των πολιτών, ιδιαίτερα στην πρωτεύουσα, υψώνει την φωνή της ενάντια στην αυξανόμενη βία και ανασφάλεια.
Πρόκειται για έναν νέο πατριωτικό αγώνα, ο οποίος θέτει προκλήσεις εξίσου στην αναποτελεσματική κυβέρνηση και τους Ταλιμπάν.
5. Οι γυναίκες κερδίζουν μεγαλύτερη προβολή
Σε μία έρευνα του Ιδρύματος Thomson Reuters το 2011, το Αφγανιστάν αναγνωρίστηκε ως το πιο επικίνδυνο μέρος για τις γυναίκες [en] εξαιτίας των υψηλών ποσοστών θνησιμότητας, της περιορισμένης πρόσβασης στους γιατρούς και της έλλειψης οικονομικών δικαιωμάτων.
Ωστόσο, έχουν επιτευχθεί σπουδαία αποτελέσματα στην πορεία για την ισότητα των δύο φύλων έπειτα από την εκδίωξη των Ταλιμπάν, που περιόριζαν την εργασία των γυναικών εκτός σπιτιού, περιόριζαν την δυνατότητά τους να ταξιδεύουν χωρίς τη συνοδεία άντρων και έκαναν την μπούρκα αδιαμφισβήτητη εθνική γυναικεία ενδυμασία.
Το σύνταγμα του Αφγανιστάν, που θεμελιώθηκε το 2004, τονίζει ιδιαίτερα την ισότητα των δύο φύλων στο άρθρο 22, το οποίο δηλώνει ότι: “οποιαδήποτε διάκριση και προνόμιο μεταξύ των πολιτών του Αφγανιστάν, απαγορεύεται. Οι πολίτες του Αφγανιστάν – είτε πρόκειται για άντρες, είτε για γυναίκες – έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις ενώπιον του νόμου.”
Πρόσφατα, με τις γυναίκες στο κοινοβούλιο και, σε σπάνιες περιπτώσεις, πίσω από το τιμόνι ταξί, τα πράγματα έχουν βελτιωθεί.
Αλλά υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μέχρι να μπορέσουν να διασφαλίσουν τα θεμελιώδη τους δικαιώματα.
6. Η απλότητα βασιλεύει
Οι Αφγανοί ζουν τη ζωή τους με τον απλούστερο δυνατό τρόπο.
Ολόκληρες αφγανικές οικογένειες συνηθίζουν να ζουν σε ένα μόνο σπίτι όλοι μαζί, σε αντίθεση με τη Δύση, όπου ο καθένας έχει το δικό του δωμάτιο και η οικογένεια συγκεντρώνεται μόνο κατά τη διάρκεια των γευμάτων.
Η απλότητα για τους Αφγανούς επεκτείνεται στο ότι προτιμούν να κάθονται με τα πόδια σταυρωτά στο πάτωμα, παρά σε καρέκλες, και να κοιμούνται σε στρώματα στο πάτωμα, παρά σε κρεβάτια.
Η αμφιθυμία προς την πολυτέλεια έχει βοηθήσει τους Αφγανούς να να επιβιώσουν από τις κακουχίες που υπέμειναν επί σειρά ετών, ενώ πολλοί, ακόμα κι αν είναι πλούσιοι, προτιμούν την απλή ζωή.
Για τους Αφγανούς, ένα απλό σπίτι αποτελεί καταφύγιο. Τα πραγματικά προβλήματα ξεκινούν έξω από αυτό.
7. Τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο
Το 2001, στο Αφγανιστάν, δεν υπήρχαν κορίτσια που παρακολουθούσαν επίσημα το σχολείο, ενώ μόλις ένα εκατομμύριο αγόρια πήγαιναν στο σχολείο.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα [en] συνολικά 7,8 εκατομμύρια παιδιά γράφτηκαν στα σχολεία από το 2012, συμπεριλαμβανομένων 2,9 εκατομμυρίων κοριτσιών. Μόνο μια νέα γενιά σκληρά εργαζομένων πνευματικά περίεργων Αφγανών μπορεί πραγματικά να βάλει τη χώρα σε μια πορεία προς την ανάπτυξη και την αυτάρκεια.
8. Nan, nan και πάλι nan
Οι Αφγανοί είναι εθισμένοι στο nan [en], το οποίο είναι, αντικειμενικά μιλώντας, ένα από τα πιο νόστιμα είδη ψωμιού στον κόσμο. Ένα δημοφιλές γεύμα, το Shorba [en] συχνά περιλαμβάνει το να τρως nan μαζί με nan· ένα πιο μικρό nan, εμποτισμένο σε ζωμό, τρώγεται μαζί με ξηρό nan.
Οι Αφγανοί που ζούνε στο εξωτερικό συχνά αναφέρουν περίεργες λιγούρες για nan, συμπεριλαμβανομένου πονόδοντου, επειδή έφαγαν την πιο μαλακή φέτα ψωμιού, που δεν μπορεί να συγκριθεί με την αγαπημένη τους βασική τροφή.
9. Γευστικά φρούτα πάνω από το έδαφος και φανταστικός ορυκτός πλούτος κάτω από αυτό
Πάνω από το 80% του πληθυσμού του Αφγανιστάν στηρίζεται στην γεωργία για να επιβιώσει [en]. Η χώρα είναι, επίσης, πλούσια σε χρυσό, χαλκό και άλλα ορυκτά. Δυστυχώς, λόγω των απειλών της ασφάλειας, έχουν γίνει λίγες επενδύσεις στη γη του Αφγανιστάν. Σύμφωνα με μια έρευνα, η αξία των ορυκτών πόρων της χώρας υπολογίζεται περίπου στα τρία τρισεκατομμύρια δολλάρια ΗΠΑ [en].
Μπορείς, όμως, να βρεις σε παζάρια σε όλη τη χώρα ψήγματα του απέραντου φυσικού πλούτου της χώρας, τα οποία είναι πιο εύκολο να αποκτηθούν. Η επαρχία Κανταχάρ του Αφγανιστάν διαθέτει μερικά από τα πιο νόστιμα ρόδια στον κόσμο, η Μπαμιγιάν διαθέτει πατάτες παγκόσμιας κλάσης, ενώ η Κουντούζ είναι πολύ γνωστή σε όλη την περιοχή για τα απίστευτα πεπόνια της. Μόνο και μόνο για τα φρούτα του, αξίζει να επισκεφτεί κανείς το Αφγανιστάν!