Ένας ισραηλινός βομβαρδισμός που χάλασε την απόλαυση μιας οικογένειας σε μια παρτίδα ταρνίμπ ενέπνευσε αυτήν την καλλιτεχνική απόδοση των αιματοβαμμένων τραπουλόχαρτων. Φωτογραφία/καλλιτέχνης: Saleh Jamal Safi, χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτό το κείμενο, γραμμένο από τον Saleh Jamal Safi, δημοσιεύτηκε αρχικά από το We Are Not Numbers στις 27 Μαρτίου 2024 ως προσωπική αφήγηση εν μέσω του ανελέητου βομβαρδισμού  της Γάζας από το Ισραήλ.  Το κείμενο παραμένει χωρίς επεξεργασία: παρουσιάζεται ως η αφιλτράριστη μαρτυρία ενός μάρτυρα πολέμου και έχει δημοσιευθεί ως μέρος συμφωνίας κοινής χρήσης περιεχομένου με το Global Voices.

Το ταρνίμπ, ένα αγαπημένο παιχνίδι στρατηγικής στη Λωρίδα της Γάζας και στην υπόλοιπη περιοχή, είναι σαν μια μουσική σύνθεση τακτικών παρόμοιο με τα μπαστούνια ή το μπριτζ. Θα μπορούσε ποτέ αυτό το παιχνίδι να προκαλέσει φόβο; Θα μπορούσαν οι ήχοι του να γίνουν πραγματικά ανατριχιαστικοί; Για τους περισσότερους, η απάντηση είναι σίγουρα όχι. Ωστόσο, για τα παιδιά που περνούν ταραγμένες μέρες στη Γάζα, η απάντηση γίνεται ένα στοιχειωμένο ναι!

Στην αρχή του πολέμου, η γειτονιά μας έγινε στόχος αναγκάζοντάς μας να καταφύγουμε στο κτίριο του παππού μου, όπου έμενε η μεγάλη μας οικογένεια.

Πριν από λίγες μέρες, παρά τους ήχους του πολέμου που μαίνονταν γύρω μας, ο αέρας γέμισε από τα αθώα γέλια των νεαρών ξαδέρφων μου, καθώς έπαιζαν μαζί. Τη χαρά τους όμως διέκοψε ένας παιδικός καυγάς. Επιδιώκοντας να αποκαταστήσω την αρμονία τους, πρότεινα να παίξουμε ταρνίμπ.

Ο καυγάς τους ξαφνικά σταμάτησε και τα πρόσωπά τους αντανακλούσαν την απόλυτη φρίκη. Αρνήθηκαν κατηγορηματικά να παίξουν. «Μπορεί να γίνει το ίδιο με την προηγούμενη φορά», είπαν. Με εξέπληξε το τι εννοούσαν. Συνειδητοποίησα ότι συνέδεσαν το παιχνίδι ταρνίμπ με τον τραγικό βομβαρδισμό του κτιρίου των γειτόνων μας, της οικογένειας Khawaja, μια ανάμνηση βαθιά ριζωμένη στο μυαλό τους πριν από τρεις μήνες. Στις 17 Οκτωβρίου 2023, παίζαμε αυτό το παιχνίδι με τραπουλόχαρτα, όταν βομβαρδίστηκε το κτίριο δίπλα στο σπίτι του παππού μου.

Η μνήμη παραμένει ζωντανή για όλους μας, συμπεριλαμβανομένων των ενηλίκων. Κάθε λεπτομέρεια εκείνης της μοιραίας ημέρας είναι χαραγμένη στη μνήμη μου.

Η ρουτίνα του καθημερινού αγώνα επιβίωσης

Εκείνη την ημέρα, ξύπνησα νωρίς για να ξεκινήσω τις καθημερινές εργασίες που μας επιβλήθηκαν από την κατοχή του Ισραήλ. Στη Γάζα, η αναζήτηση για καθαρό νερό ήταν πάντα ένας καθημερινός αγώνας, ακόμη και πριν από τις 7 Οκτωβρίου. Εδώ χρησιμοποιούμε δύο είδη νερού. Το πόσιμο νερό, που προέρχεται από υπόγεια ύδατα, υφίσταται αυστηρή επεξεργασία λόγω κινδύνων μόλυνσης και συχνά απαιτεί αγορά από ιδιώτες νερουλάδες, οι οποίοι το διανέμουν σε ειδικά φορτηγά. Εν τω μεταξύ, νερό για καθημερινές δουλειές, όπως το πλύσιμο και ο καθαρισμός, περνάει από τους σωλήνες μας. Αντλείται από τα ίδια υπόγεια ή αποθηκευμένα όμβρια ύδατα, αλλά χωρίς το ίδιο επίπεδο επεξεργασίας, καθιστώντας το λιγότερο αξιόπιστο και χαμηλότερης ποιότητας.

Με το Ισραήλ όμως να διακόπτει την παροχή νερού, πρέπει να εξαρτόμαστε από το πόσιμο νερό για τα πάντα, συμπεριλαμβανομένου του πλυσίματος και του καθαρισμού. Αυτό συνεπάγεται ώρες ουράς για να συλλέξουμε γαλόνια νερού που πωλούν οι νερουλάδες από τα φορτηγά τους, παρά τους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε από ελεύθερους σκοπευτές και βόμβες, ενώ είμαστε έξω και εκτεθειμένοι.

Επιπλέον, αν δεν είσαι από τα λίγα τυχερά άτομα στο μπροστινό μέρος της γραμμής, φεύγεις με άδεια χέρια και περιπλανιέσαι στους δρόμους για ένα άλλο φορτηγό νερού, ένα εξαιρετικά σπάνιο θέαμα. Εναλλακτικά, μπορείτε να περιμένετε υπομονετικά μέχρι το ίδιο φορτηγό να ολοκληρώσει τον κύκλο του και να επιστρέψει στον σταθμό για να ξαναγεμίσει, αν και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα επιστρέψει στην τοποθεσία σας.

Όντας από τους πρώτους στη σειρά εκείνη την ημέρα, κατάφερα να γεμίσω και επέστρεψα σπίτι για να περιμένω τον αδερφό και τον ξάδερφό μου. Είχαν την αποστολή να φορτίσουν τη μεγάλη μπαταρία μας στην κλινική της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών (UNRWA), όπου πηγαίνουμε για ηλεκτρικό ρεύμα.

Στις 8 Οκτωβρίου, το Ισραήλ διέκοψε την παροχή καυσίμων και ηλεκτρικού ρεύματος στη Γάζα. Ο μοναδικός εναπομείνας σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος ήταν ο κύριος προμηθευτής, τελείωσε από καύσιμα στις 11 Οκτωβρίου. Ωστόσο, η UNRWA επέμενε στη λειτουργία της για λίγες ακόμη ημέρες χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια παράλληλα με τα εναπομείναντα αποθέματά της.

Το βράδυ του βομβαρδισμού

Αφού ολοκληρώσαμε τις αποστολές της ημέρας, μαζευτήκαμε στο σπίτι για να παίξουμε ταρνίμπ, το ίδιο παιχνίδι που τώρα τα ξαδέρφια μου αρνούνται να αγγίξουν.

Ξαφνικά, το δωμάτιο έλαμψε σε ένα εκτυφλωτικό έντονο φως, καθώς μια εκκωφαντική έκρηξη διέλυσε την ηρεμία. Μια καταιγίδα σκόνης και γυαλιού γέμισε τον αέρα, καθώς τα παράθυρα έσπασαν σε αστραφτερά θραύσματα.

Ήταν ο βομβαρδισμός στο σπίτι μας ή ήταν του γείτονά μας; Προσγειωθήκαμε στην  πραγματικότητα, καθώς συνειδητοποιήσαμε ότι η καταστροφή είχε πλήξει το σπίτι του γείτονα.

Το κατεδαφισμένο σπίτι των γειτόνων μας. Φωτογραφία του Saleh Jamal Safi, χρησιμοποιήθηκε με άδεια.

Έτρεξα να δω τι κάνει η μητέρα μου, αλλά η δύναμη της έκρηξης πέταξε την πόρτα της κουζίνας χτυπώντας την πάνω μου με ένα τράνταγμα. Όταν τελικά την έφτασα, είδα ότι είχε πάθει σοκ τοποθετώντας πιάτα μηχανικά στο ντουλάπι. Χρειάστηκαν πολλές φωνές πριν με ακούσει. «Γιατί στέκεσαι ακόμα εκεί καταμεσής σε όλα τα σπασμένα τα γυαλιά;»

Η απάντησή της ήταν σχεδόν αστεία και συνταρακτική: «Νόμιζα ότι ήταν το σπίτι μας και ότι πεθάναμε κι αποφάσισα να συνεχίσω ό,τι έκανα μέχρι να επιστρέψει η ψυχή μου στον Θεό». Έσκυψε πάνω μου, περπατούσε με δυσκολία, και απομακρύνθηκε από τα παράθυρα.

Καθώς όλοι κατέβαιναν βιαστικά κάτω, φοβούμενοι ότι το σπίτι θα κατέρρεε, καταλάβαμε ότι ο θείος μου και δύο νεαρά ξαδέρφια μου ήταν ακόμα έξω. Σπεύσαμε να τους βρούμε και με ανακούφιση ανακαλύψαμε ότι ήταν αβλαβείς, παρά την εγγύτητά τους στο βομβαρδισμένο σπίτι.

Στη γειτονιά είχε ξεσπάσει χάος, καθώς έφτασαν ασθενοφόρα και οι άνθρωποι άρχισαν να ανασύρουν πτώματα από τα ερείπια. Με τα ξαδέρφια μου επιστρέψαμε στο σπίτι μας για να παρακολουθήσουμε από τα μπαλκόνια.

Μακάρι να μην το κάναμε.

Αυτό που είδαμε ήταν σουρεαλιστικό και τρομακτικό. Οι λέξεις δεν μπορούν να μεταφέρουν το θέαμα των μελών των σωμάτων των γειτόνων μας διάσπαρτων στα συντρίμμια, με τις μπουλντόζες να καθαρίζουν τα ερείπια. Μερικοί άνθρωποι ήταν ακόμα ζωντανοί, ούρλιαζαν για βοήθεια εκλιπαρώντας να απελευθερωθούν από τα ερείπια. Μια γυναίκα, με το πρόσωπό της γεμάτο αίματα, στεκόταν πάνω στα συντρίμμια του σπιτιού της, φωνάζοντας μπερδεμένη. Λίγες στιγμές πριν, απλώς έτρωγαν πρωινό.

Θυμάμαι που αναρωτιόμουν πικρά, μόλις την είδα, αν το πρωινό πλέον θεωρούνταν τρομοκρατική ενέργεια.

Το τραύμα που επιμένει

Κάθε φορά που θυμάμαι τη σκηνή, νιώθω ένα κύμα ναυτίας ή μια συντριπτική ενοχή που επιζήσαμε και δεν βομβαρδίστηκε το δικό μας σπίτι. Ίσως ο πόλεμος τελικά να τελειώσει, αλλά ο πόνος και το τραύμα θα μείνουν χαραγμένα στις καρδιές μας για πάντα.

Η νύχτα, όταν η σιωπή βασιλεύει, αλλά οι απόηχοι των πυροβολισμών επιμένουν, σε βρίσκει να κοιτάς κάθε μέλος της οικογένειάς σου, ένα προς ένα, και να προσεύχεσαι να μην τους συμβεί κανένα κακό. Κάθε φορά που ακούς τον ήχο του βομβαρδισμού ενός σπιτιού, η καρδιά σου τρέμει στη σκέψη μιας οικογένειας σαν τη δική σου, που δεν υπάρχει πια. Μπορεί να ήταν συγγενείς σου ή οικογένειες φίλων σου. Φοβάσαι ότι το σπίτι σου μπορεί να είναι ο επόμενος στόχος.

Καθώς οι νύχτες γίνονται πιο δύσκολες, τα παράθυρα του σπιτιού φωτίζονται από τις πυρκαγιές των ρουκετών που εκτοξεύονται προς τα σπίτια των ανθρώπων. Κάθε βράδυ, μαζευόμαστε σε ένα μέρος για να εξασφαλίσουμε ότι είτε θα πεθάνουμε είτε θα ζήσουμε όλοι μαζί.

Ωστόσο, αυτό δεν μας γλιτώνει από τον πικρό πόνο της απώλειας ή την αγωνία του να πρέπει να «επισκευάσουμε» τους εαυτούς μας μετά από όλη αυτή τη συναισθηματική και σωματική καταστροφή, στην προσπάθειά μας να αντιμετωπίσουμε το τραύμα του πολέμου και της απώλειας.