Αυτή η δημοσίευση είναι μέρος μιας ειδικής σειράς άρθρων της blogger και ακτιβίστριας Marcell Shehwaro, που περιγράφουν τις πραγματικότητες της ζωής στη Συρία κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ των δυνάμεων που παραμένουν πιστές στο ισχύον καθεστώς και εκείνους που επιδιώκουν να το εκδιώξουν.
Αγαπητέ Αξιωματικέ,
Είμαι τυχερή που έχω συριακό διαβατήριο. Βλέπετε, αν δεν ήταν αυτό το διαβατήριο, η τυχαία επιλογή δεν θα κατέληγε σε μένα, τυχαία και συμπτωματικά, για έρευνα σε όλους τους αερολιμένες που έχω βρεθεί ποτέ.
Αν δεν ήταν το συριακό μου διαβατήριο, θα είχα περάσει όπως όλοι οι υπόλοιποι, ή, για να είμαστε ακριβείς, όπως οι περισσότεροι από αυτούς. Θα είχα περάσει αποτυγχάνοντας να με παρατηρήσετε ανάμεσα σ’ αυτούς τους άτυχους, που ξεχωρίσατε για έρευνα. Θα είχα το προνόμιο να φτάσω στον προορισμό μου εντός προσχεδιασμένου χρονοδιαγράμματος.
Φανταστείτε το να συμβαίνει! Θα ήταν σαν ο χρόνος μου να είχε πραγματικά σημασία. Αν συνέβαινε αυτό, σίγουρα δεν θα είχα καταφέρει να παρατηρήσω εκείνους που προέρχονται από χώρες που αξίζουν λιγότερο στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Αν δεν ήταν το συριακό μου διαβατήριο, ποτέ δεν θα είχα ακούσει αυτή την εξαιρετικά ευγενική φράση: “Μπορείτε παρακαλώ να περιμένετε από την πλευρά του τοίχου, δεσποινίς;”, και εγώ δεν θα θυμόμουν τις τιμωρίες της παιδικής μου ηλικίας στο σχολείο.
Για ποιον λόγο μας τιμωρεί αυτός ο κόσμος; Δεν νομίζετε ότι όλα τα σύνορα θα πρέπει να ανοίξουν ειδικά για εμάς, τους Σύριους, με μια συγγνώμη;
“Δεν θα είχα παρατηρήσει πως εμείς, οι ύποπτοι, οδηγούμαστε με εξαιρετική ευγένεια να υπερασπιστούμε την αθωότητά μας και να καταγγείλουμε την τρομοκρατία, εμείς, που είμαστε επιπλέον στόχοι από την τρομοκρατία από εκείνους που μας ερευνούν γι’ αυτό.”
Αν δεν ήταν το συριακό μου διαβατήριο, δεν θα είχα παρατηρήσει πως εμείς, οι ύποπτοι, οδηγούμαστε με εξαιρετική ευγένεια να υπερασπιστούμε την αθωότητά μας και να καταγγείλουμε την τρομοκρατία, εμείς, που είμαστε επιπλέον στόχοι από την τρομοκρατία από εκείνους που μας ερευνούν γι ‘αυτό.
Η πραγματική τρομοκρατία πετά προς εσάς με ιδιωτικά τζετ και σε ιδιωτικά αεροδρόμια, αφότου μας έχει σκοτώσει αθόρυβα, και καταλαμβάνει τις σελίδες των εφημερίδων σας και βάζει τα τηλεοπτικά σας μέσα να συζητούν την κομψότητα της συζύγου του—το “Ρόδο της Ερήμου”.
Η ευγένεια σας, Κύριε, με σκοτώνει περισσότερο από τις διακρίσεις σας. “Σας παρακαλώ…”, “Λυπούμαστε που σας κρατάμε…”, “Λυπούμαστε που πρέπει να περάσετε απ’ αυτό…”. Ακούγονται σαν τα κλισέ που λέει ένας άντρας σε μια γυναίκα που δεν αγαπά. “Δεν φταις εσύ, εγώ φταίω…”. Μια υπερ-ευγένεια να ζαχαρώσουμε μια πικρή αλήθεια. Για να κάνετε κάποιον να αισθανθεί καλά για τον εαυτό του. Μας στέλνετε για έρευνα χωρίς καμία άλλη κατηγορία πέρα από την ταυτότητά μας, αλλά το κάνετε με μεγάλη ευγένεια.
Ήταν μια καθαρή σύμπτωση το γεγονός ότι οι μισοί από αυτούς που περιμένουν στην αίθουσα έρευνας σήκωσαν τα χέρια τους, όταν ο ερευνητής κάλεσε τον “Μοχάμεντ”. Ήταν μια καθαρή σύμπτωση, ανάμεσα σε τόσες άλλες παρόμοιες συμπτώσεις.
Παρακαλώ συγχωρήστε με: Είμαι παθιασμένη με την αναγνώριση προτύπων. Αν δεν ήταν το συριακό διαβατήριο μου, μάλλον δεν θα είχα παρατηρήσει το επαναλαμβανόμενο μοτίβο—ένα καθαρά τυχαίο επαναλαμβανόμενο μοτίβο, φυσικά.
Κάθομαι εκεί και περιμένω με τους υπόλοιπους. Βγάζω ένα αραβικό βιβλίο του Ιμπραήμ Νασράλα, ενός Παλαιστίνιου συγγραφέα, που μιλά για την αντίσταση και την αγάπη. Θυμάμαι όταν ήμουν ακτιβίστρια και αγωνιζόμουν για την ελευθερία και τη δημοκρατία, έβγαινα έξω σε διαμαρτυρίες και έτρεχα για καταφύγιο, και έγραφα. Κοιτάζω το βιβλίο στο χέρι μου. Τώρα η μεγαλύτερή μου πράξη αντίστασης είναι να κρατάω ένα αραβικό βιβλίο σε ένα αεροδρόμιο.
Με συγχωρείτε, κύριε, αν έκανα αναφορά στο πόσο προβληματικές είναι οι ανακρίσεις σας των Σύριων. Βλέπετε, κάποιοι από εμάς έχουν βιώσει αφάνταστες καταστάσεις κατά τις ανακρίσεις, οπότε δεν εκφοβίζονται από κάτι τόσο ευγενικό. Άλλοι φοβούνται τόσο πολύ κάποιον με στολή, ώστε ομολογούν πράγματα που ούτε καν ξέρουν. Οπότε, πόσο “αλήθεια” είναι αυτό που προσπαθείτε να μας αποσπάσετε;
Επίσης ζητώ συγνώμη, γιατί δεν ήθελα να πω “Όχι” με τέτοια υπερηφάνεια, όταν μου ζητήσατε να ξεκλειδώσω το κινητό μου. Βλέπετε, το αίτημα αυτό απηχεί βαθιά στη συλλογική μας συνείδηση ως Σύριοι. Το αίτημα αυτό με πηγαίνει πίσω στα σημεία ελέγχου στη χώρα μου, όπου το να πεις όχι σε ένα τέτοιο αίτημα θα μπορούσε απλά να σε σκοτώσει. Είπα “Όχι” με υπερηφάνεια, γιατί ήθελα να εισπνεύσω λίγη από τη δημοκρατία σας.
Καταλαβαίνετε το νόημα μισό εκατομμύριο δικοί μου άνθρωποι να πεθαίνουν σε αναζήτηση μιας δημοκρατίας; Τι σημαίνει να είσαι σε θέση να πεις όχι χωρίς να σκοτωθείς;
“Θα προσπαθήσω να δείχνω χαρούμενη και ευτυχισμένη στο αεροδρόμιο, αλλά επιτρέψτε μου να σας δώσω μια μικρή συμβουλή: αν δείτε ένα χαρούμενο και ευτυχισμένο Σύριο σε ένα αεροδρόμιο, τότε είναι που θα πρέπει πραγματικά να υποψιαστείτε“.
Με ρωτάτε για το σκοπό που είμαι στη χώρα σας; Δεν γνωρίζω. Ήρθα για να μιλήσουμε για το θάνατο. Μου λένε ότι είμαι τόσο καλή στο να μιλάω για το θάνατο, που κάποιοι από εσάς με χειροκροτάτε ακόμα και όταν τελειώσω. Έχω δει τόσα πολλά ανθρώπινα λείψανα στο Χαλέπι και φαίνεται είμαι καλή στο να το προωθήσω αυτό στα αγγλικά.
Αυτό είναι που ήρθα να κάνω εδώ. Να ψάξω για συμμάχους που θα μπορώ να τους πείσω ότι μας αξίζει λιγότερος θάνατος, και ότι ίσως, απλά ίσως, ο βομβαρδισμός ενός σχολείου είναι ντροπή για όλη την ανθρωπότητα.
Σας φαίνομαι θυμωμένη; Ζητώ συγγνώμη! Δεν έχω ακόμα εξοικειωθεί με τα ήθη σας. Το να φαίνομαι οργισμένη με κάνει ύποπτη, το ξέρω, και ξέρετε πόσο συναισθηματικοί είμαστε. Βλέπετε, δεν έχουμε μάθει ακόμα πώς να είμαστε λιγότερο θυμωμένοι, ενώ όλα τα αεροπλάνα στον κόσμο βοηθώντας την κυβέρνησή μας, μας βομβαρδίζουν μέρα και νύχτα. Θα προσπαθήσω να δείχνω χαρούμενη και ευτυχισμένη στο αεροδρόμιο, αλλά επιτρέψτε μου να σας δώσω μια μικρή συμβουλή: αν δείτε ένα χαρούμενο και ευτυχισμένο Σύριο σε ένα αεροδρόμιο, τότε είναι που θα πρέπει πραγματικά να υποψιαστείτε.
Σας φαίνομαι νευρική; Ίσως είναι επειδή δεν καταλαβαίνω πώς κάποιος θα μπορούσε ποτέ να απαντήσει “Ναι” στην ερώτηση: “Είστε μέλος μίας απαγορευμένης μυστικής οργάνωσης;”
Όχι! Όχι! Όλες οι μυστικές ειρηνικές ομάδες που ήμουν ποτέ μέλος καταστράφηκαν από το καθεστώς μας, τα μέλη τους εκτοπίστηκαν και η νεολαία τους σκοτώθηκε με βασανιστήρια. Έχω χρησιμοποιήσει ποτέ όπλα; Κάποτε πρότεινα σε έναν άντρα που μου άρεσε να πυροβολήσουμε για να απελευθερώσουμε τον θυμό μας, αλλά με συμβούλεψε ότι καλύτερα να το αποφύγουμε αυτό, γιατί δεν θα φαίνεται σωστό στα επίσημα έγγραφά μας ως Σύριοι. Αλλά εγώ το πρότεινα, μόνο επειδή μου άρεσε πραγματικά ο τύπος και ξέρετε πως η αγάπη μας κάνει να κάνουμε ανόητα πράγματα. Αλλά δεν έχω καμία πρόθεση να πλησιάσω ένα όπλο στη ζωή μου. Όχι κύριε, εγώ δεν χρησιμοποιώ όπλα, μισώ τα όπλα, ούτε νεροπίστολα δεν έχω στο σπίτι μου.
Παρ’ όλα αυτά, είμαι τυχερή που έχω συριακό διαβατήριο, καθώς χιλιάδες στερούνται διαβατηρίου βάσει μιας πολιτικής απόφασης. Εκατομμύρια άλλοι, οι οποίοι δεν είναι τόσο καλοί στο να προωθούν τον θάνατο όπως είμαστε εμείς, ή των οποίων οι ιστορίες είναι λιγότερο συναρπαστικές για το κοινό, δεν παίρνουν βίζα για να ταξιδέψουν, έτσι ώστε να έρθουν σε σας από τη θάλασσα. Μερικοί απ’ αυτούς πεθαίνουν απλώς για να περάσουν σε σας, οπότε τι είναι τέσσερις ώρες στην αίθουσα αναμονής σε σχέση με αυτό;
Είμαι τυχερή που έχω το συριακό μου διαβατήριo. Φανταστείτε—μετά από όλα αυτά που έχω περάσει, έχω ακόμα εφιάλτες όπου χάνω το διαβατήριό μου και ξυπνάω τρομοκρατημένη.
Έχω μια συνήθεια ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής να ελέγχω το διαβατήριό μου κάθε πέντε λεπτά όταν ταξιδεύω. Λες κι αν το χάσω, δεν ξέρω αν κάποιος από τους ενδιαφερόμενους διεθνείς φορείς θα με βοηθούσε να πάρω ένα άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο, στην περίπτωση κατά την οποία ο Μπασάρ Αλ-Άσαντ αρνούνταν να μας θεωρήσει πολίτες και μας τιμωρούσε για απόδραση από το λουρί αρνούμενος να μας δώσει διαβατήρια.
Ούτε θέλω να προστεθώ στην προσφυγική κρίση στη χώρα σας, Θεός φυλάξοι.
Είμαι τυχερή που έχω το διαβατήριό μου. Θα μπορούσατε σας παρακαλώ να μου το επιστρέψετε;
Ευχαριστώ.