Ένα δημοσιογραφικό στερεότυπο για την Αφρική είναι αυτό των μικρών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, που φαίνεται να έχουν υψηλές δυνατότητες για κοινωνικές αλλαγές.
Από σπίτια φτιαγμένα από φιάλες PET μέχρι ποδήλατα που φορτίζουν κινητά τηλέφωνα — περνώντας από αμέτρητες συσκευές, ικανές να λύσουν οποιοδήποτε πρόβλημα, από την ξηρασία μέχρι τη διαφθορά — αυτές οι πρωτοβουλίες συνήθως εμπεριέχουν κάποιο είδος αβέβαιης λύσης για σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα και αναφέρονται με αποθεωτικά σχόλια.
Αλλά όταν ένα υπουργός από την Μοζαμβίκη πρότεινε να χρησιμοποιηθούν παλιά λεωφορεία των δημοτικών επιχειρήσεων μέσων μαζικής μεταφοράς ως αίθουσες διδασκαλίας, το τοπικό διαδίκτυο αντέδρασε με αγανάκτηση και περιφρόνηση. “Τελικά έτσι θα αντιμετωπίσουμε τη φτώχεια; Πετώντας τους φτωχούς στα σκουπίδια;”, είπε ένας χρήστης.
Η πρόταση δόθηκε από τον υπουργό μεταφορών και επικοινωνιών Carlos Mesquita μετά από επίσκεψή του στις δημοτικές επιχειρήσεις μεταφορών των πόλεων Mαπούτο και Mάτολα, όπου παρατήρησε ότι δεκάδες λεωφορεία παραμένουν άχρηστα.
Ο υπουργός έδωσε τότε την ιδέα να παραχωρηθούν τα παλιά λεωφορεία στον τομέα της εκπαίδευσης, ο οποίος, επίσης, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με τις υποδομές και αναγκάζει πολλούς μαθητές να μελετούν κάτω από δέντρα. Το τεύχος της 22ης Ιουνίου της εφημερίδας MediaFax δημοσίευσε τη δήλωσή του:
A transformação de autocarros paralisados em salas de aulas pode ser uma solução a dar aos autocarros que já não servem para o transporte. Sabemos que a questão de alunos sentados no chão e ao relento é um problema social que preocupa a todos. Claro que será necessário fazer algumas adaptações, mas as diferentes partes do autocarro podem também ser aproveitadas nesse sentido
Η μεταμόρφωση άχρηστων λεωφορείων σε αίθουσες διδασκαλίας μπορεί να είναι η λύση για τα λεωφορεία που πλέον δεν χρησιμοποιούνται στις μεταφορές. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν μαθητές που κάθονται στο πάτωμα και στο ύπαιθρο και αυτό συνιστά ένα κοινωνικό πρόβλημα που απασχολεί τους πάντες. Σίγουρα θα χρειαστεί να γίνουν κάποιες προσαρμογές αλλά τα διάφορα μέρη του λεωφορείου μπορεί να αξιοποιηθούν για αυτό το σκοπό.
Ο Rafael Machalela, δημοσιογράφος από τη Μοζαμβίκη που κάλυψε την επίσκεψη, περιέγραψε στο Global Voices την αντίδραση των παρευρισκομένων αφού άκουσαν την πρόταση:
Aquilo suscitou alguma gargalhada nos jornalistas e na comitiva ministerial por não terem entendido os moldes, em concreto, de como as carcaças seriam usadas como salas de aula.
Προκάλεσε λίγα γελάκια ανάμεσα στους δημοσιογράφους και την υπουργική αντιπροσωπεία επειδή δεν είχαν καταλάβει τη βάση, συγκεκριμένα το πώς τα παλιά λεωφορεία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως αίθουσες διδασκαλίας.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η ιδέα προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις.
Πολλοί έδωσαν έμφαση στην υποχρέωση του Κράτους να παρέχει ποιοτική εκπαίδευση στους πολίτες του, επισημαίνοντας την πρόσφατη αγορά αυτοκινήτων Mercedes Benz για το Κοινοβούλιο ως αποδεικτικό στοιχείο ότι οι δημόσιοι πόροι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με καλύτερο τρόπο.
Ο Domingos Gundana, για παράδειγμα, έγραψε στον τοίχο του στο Facebook:
Eu não entendi a inovação sugerida para albergar os filhos do povo (…) Senhor ministro diz que nossos filhos, sim nós pobres, merecem o lixo das empresas? afinal é assim que combatemos a pobreza, levando os pobres para o lixo? Será que seu neto vai aceitar estudar na escola machimbombo do lixo?Não tenho nada contra a reciclagem, mas sugerir que filhos de pobres sejam entulhados nas carcaças de lixo das empresas, Hummmm, demais não acha?
Δεν έχω καταλάβει την καινοτομία που προτάθηκε για να στεγάσει τα παιδιά του λαού (…) Ο κύριος υπουργός λέει ότι τα παιδιά μας, εμάς των φτωχών, αξίζουν τα σκουπίδια των επιχειρήσεων; Θέλετε να πείτε ότι ο εγγονός του θα δεχθεί να πάει στο “σχολείο των σκουπιδιών”; “Δεν είμαι κατά της ανακύκλωσης αλλά το να προτείνεις να μπουν τα παιδιά των φτωχών στα σκουπίδια των επιχειρήσεων, εμμμ, είναι υπερβολικό, δε νομίζετε;
Ο Chell Evaristo προτίμησε να μιλήσει για τους κινδύνους που τα λεωφορεία μπορεί να κρύβουν για τους μαθητές:
Com tantos riscos de oxidação (ferrugem) e acúmulo de muita coisa prejudicial à saúde, esse ministro encheu a boca para sugerir uma coisa daquelas a uma camada tão propensa a doenças? Com um Mercedes daqueles que compraram quantas salas de aulas teriam essas crianças? Enfim, não achei correta essa ideia numa altura em que há pessoas que têm direito de um carro avaliado em quase 5.000.000.00mt [220 mil dólares americanos] e por cima sem pagar combustível e nem manutenção da mesma
Με τόσους κινδύνους οξείδωσης (σκουριάς) και συγκέντρωση τόσων επιβλαβών στοιχείων για την υγεία, αυτός ο υπουργός άνοιξε το στόμα του για να προτείνει κάτι τέτοιο σε μια ομάδα που είναι τόσο επιρρεπής στις αρρώστιες; Με μια Mercedes από αυτές που αγόρασαν, πόσες αίθουσες διδασκαλίας θα είχαν αυτά τα παιδιά; Δεν μου φαίνεται σωστή αυτή η ιδέα τη στιγμή που υπάρχουν άτομα με δικαίωμα σε αυτοκίνητο αξίας σχεδόν 5.000.000.00mt [σχεδόν 200 χιλιάδες ευρώ] και, από πάνω, χωρίς να πληρώνουν για τη βενζίνη ούτε και για τη συντήρησή του.
Σε μια ανάρτηση του πανεπιστημιακού καθηγητή Julião Cumbane, όπου ρωτούσε τους ακόλουθούς του τι πιστεύουν για αυτή την ιδέα, ο Rosário Cumbane σχολίασε:
Eu penso que esta forma propositada de pensar do ministro é de mediocridade uma vez que revela uma banalização de um sector tão importante qual é da educação. Ele não podia pensar no melhor para educação. Por outro lado, esta tentativa revela também alguma inconsistência na gestão da área do sector de transporte. Na minha opinião, se ele quisesse ajudar em alguma coisa, transformaria os Mercedes Benz em machimbombos para transporte público de passageiros
Νομίζω ότι αυτός ο τρόπος σκέψης του υπουργού δηλώνει μετριότητα καθώς παρουσιάζει την υποτίμηση ενός τομέα τόσο σημαντικού όσο αυτού της εκπαίδευσης. Δεν μπορούσε να σκεφθεί τι είναι καλύτερο για την εκπαίδευση. Από την άλλη, αυτή η προσπάθεια παρουσιάζει, επίσης, ασυνέπειες στο χειρισμό του τομέα των μεταφορών. Κατά τη γνώμη μου, εάν ήθελε να βοηθήσει με κάποιο τρόπο, θα μετέτρεπε τις Mercedes Benz σε λεωφορεία για τη μαζική μεταφορά επιβατών.
Από την πλευρά της, η κοινοβουλευτική ομάδα Δημοκρατικό Κίνημα Μοζαμβίκης που είναι η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση του FRELIMO, πιστεύει ότι η ιδέα δηλώνει έλλειψη δημιουργικότητας και αναφέρεται στα έσοδα από την εξαγωγή ξυλείας:
A sugestão revela o défice de criatividade, esgotamento de imaginação e sobretudo o desinteresse pela dignidade e bem-estar para os cidadãos. Pois, Moçambique tem todo tipo de recursos para construir salas de aulas condignas, com carteiras de qualidade pois o nosso País é rico em madeira. Mas para nossa frustração essa madeira é enviada para China. Com esta sugestão o Ministro vem provar ao que todo povo já sabe e disso está muito consciente: o governo do dia e o seu partido já não tem ideias para Moçambique.
Η πρόταση υποδηλώνει την έλλειψη δημιουργικότητας, εξάντληση της φαντασίας και, πάνω απ'όλα, την αδιαφορία για την αξιοπρέπεια και την ευημερία των πολιτών. Η Μοζαμβίκη έχει όλους τους πόρους που χρειάζονται για να χτιστούν αξιοπρεπείς αίθουσες διδασκαλίας, με θρανία ποιότητας, μιας και η χώρα μας είναι πλούσια σε ξυλεία. Αλλά, δυστυχώς, αυτή η ξυλεία εξάγεται στην Κίνα. Με αυτή την πρόταση, ο υπουργός επιβεβαιώνει αυτό που ο λαός ήδη γνωρίζει και αντιλαμβάνεται: η τωρινή κυβέρνηση και το κόμμα της δεν έχουν πλέον ιδέες για τη Μοζαμβίκη.
Στο ίδιο θέμα της εκμετάλλευσης των εσόδων από την εξαγωγή ξυλείας, ο Fabião Agostinho έγραψε στον τοίχο του στο Facebook:
Mas o senhor tem consciência do que diz..? Porque iremos optar nesta alternativa se o nosso país produz muita madeira capaz de suprir as difíceis de Cadeiras nas Salas de Aula..? Porque iremos imitar sistemas de países com défices de Madeira se nós temos estes recursos em abundante. Se levassem o Dinheiro da Compra dos Mercedes-Benz e edificassem mais Salas de Aulas, não iriam minimizar esta crise..?
Ο κύριος αυτός έχει συνείδηση του τι λέει…; Γιατί να επιλέξουμε αυτή την εναλλακτική τη στιγμή που η χώρα μας παράγει αρκετή ξυλεία ώστε να καλύψει τις ελλείψεις σε καρέκλες στις αίθουσες διδασκαλίας…; Γιατί να μιμηθούμε συστήματα χωρών με έλλειψη στην ξυλεία ενώ εμείς διαθέτουμε αυτούς τους πόρους σε αφθονία; Εάν χρησιμοποιούσαν τα χρήματα από την αγορά των Mercedes-Benz για το χτίσιμο περισσότερων αιθουσών διδασκαλίας δεν θα περιόριζαν αυτήν την κρίση;
Αν και ήταν η μειονότητα, υπήρξαν επίσης κάποιοι χρήστες του διαδικτύου που έλαβαν θετικά την πρόταση του υπουργού. Για παράδειγμα, ο Luís Mazoio υποστήριξε την ιδέα στηρίζοντας την άποψή του στο δράμα που βίωσε πρόσφατα σε ένα σχολείο της πρωτεύουσας της Μοζαμβίκης:
Sr Ministro Mesquita autorize por favor que aqueles autocarros sejam imediatamente distribuídos pelas escolas necessitadas. Passei ontem por volta das 6.30 da manha por uma escola na aldeia Samora Machel no distrito de Marracuene, bem a beira da estrada nacional. Ainda havia nevoeiro pelo que não deu para tirar fotografia. O professor coitado circulava pelo pátio com os meninos procurando por um lugar que já tivesse raios solares para sentar e ensinar aqueles meninos tossindo e congelando de frio. Era de partir o coração. Mande Já as carcaças Sr. Ministro. E hoje são 23 graus de temperatura máxima.
Κύριε υπουργέ Mesquita, εξουσιοδοτήστε, σας παρακαλώ, να διανεμηθούν αμέσως αυτά τα λεωφορεία στα σχολεία που τα χρειάζονται. Πέρασα χθες κατά τις 6.30 το πρωί από ένα σχολείο στο χωριό Samora Machel στην περιφέρεια Marracuene, πολύ κοντά στην εθνική οδό. Ακόμη υπήρχε ομίχλη γι'αυτό δεν ήταν δυνατό να βγάλω φωτογραφία. Ο καημένος ο δάσκαλος έκανε βόλτες στην αυλή προσπαθώντας να βρει ένα σημείο που να έχει ήδη λίγες ηλιαχτίδες για να καθίσει και να διδάξει αυτά τα παιδιά που έβηχαν και πάγωναν απ'το κρύο. Ράγιζε την καρδιά. Στείλτε τώρα τα λεωφορεία κύριε υπουργέ. Και σήμερα θα έχει 23 βαθμούς μέγιστη θερμοκρασία.
Ο Muzila Nhatsave είναι ένας ακόμα χρήστης του διαδικτύου που θεώρησε την ιδέα θετική και έγραψε:
Boa ideia acho (…) quantas crianças aqui mesmo em Maputo sentam no chão e com este frio. Só quem nunca sentou debaixo de uma árvore para aprender o ABC pode achar estúpida essa ideia. Aqui na Matola há escolas sem salas de aulas suficientes e bem próximas a empresa a menos de 2 km. Quem nunca viu autocarro a ser transformado em restaurante , take away.?
Νομίζω ότι είναι καλή ιδέα (…) τόσα παιδιά εδώ στο Μαπούτο κάθονται στο πάτωμα και με αυτό το κρύο. Μόνο αυτός που ποτέ δεν έκατσε κάτω από ένα δέντρο για να μάθει την αλφαβήτα μπορεί να θεωρεί αυτή την ιδέα χαζή. Εδώ στη Matola υπάρχουν σχολεία χωρίς αρκετές αίθουσες και πολύ κοντά σε εταιρείες σε λιγότερο από 2 χιλιόμετρα. Ποιος δεν είδε ποτέ ένα λεωφορείο να μετατρέπεται σε εστιατόριο, take away;
Ο Bitone Viage έκανε μια ειρωνική παραγγελία για να μετατραπούν μικρά χαλασμένα αμάξια σε αίθουσες για νηπιαγωγεία:
Parabéns meu Ministro, peço também para avisar aos ministérios disponibilizarem aquelas sucatas de carros ligeiros para serem transformados em creches.
Συγχαρητήρια Υπουργέ μου, ζητώ επίσης να διατεθούν τα άχρηστα μικρά αμάξια για να μετατραπούν σε παιδικούς σταθμούς.