Η Lensa (αριστερά) με την θεία της, την Ganneth (δεξιά). Η φωτογραφία κοινοποιήθηκε από τους φίλους της Lensa στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και χρησιμοποιείται με άδεια.

Όταν η 21χρονη Lensa Lelisa Tufa και άλλη μία (άγνωστη ακόμη) οικιακή υπάλληλος από την Αιθιοπία επιχείρησαν να εγκαταλείψουν το σπίτι των εργοδοτών τους στη Βηρυτό στις 11 Μαρτίου 2018, δεν είδαν άλλες εναλλακτικές λύσεις παρά να πηδήξουν από το μπαλκόνι από το δεύτερο πάτωμα.

Αλλά η Lensa ήταν η μόνη που πήδηξε. Η άλλη γυναίκα, φοβούμενη τραυματισμό, όταν είδε την κατάσταση της Lensa, δεν το έκανε.

Όταν η Lensa εισήχθη στο νοσοκομείο με δύο σπασμένα πόδια, κατέγραψε ένα πεντάλεπτο βίντεο με τη βοήθεια της θείας της, της Ganeth, που εξηγούσε την κατάστασή της.

Το βίντεο στα αμχαρικά στη συνέχεια ανέβηκε στις 26 Μαρτίου στη σελίδα “Αυτός είναι ο Λίβανος“, η οποία επικεντρώνεται στην έκθεση κακοποιητικών συμπεριφορών που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες που εργάζονται ως οικιακοί βοηθοί στο Λίβανο με αγγλικούς υπότιτλους. Τη στιγμή της συγγραφής αυτού του άρθρου, περίπου 100.000 άνθρωποι έχουν δει το βίντεο.

Στο βίντεο την ακούμε να λέει ότι:

[…] Από την αρχή με κακοποιούσαν […] Με βασάνιζαν και δεν μπορούσα να κάνω τίποτα για να σώσω τον εαυτό μου. Με χτυπούσαν καθημερινά με ένα ηλεκτρικό καλώδιο και μου άρπαζαν τα μαλλιά με τα χέρια τους και με τραβούσαν γύρω στο δωμάτιο. Κοπανούσαν το κεφάλι μου στους τοίχους. […] Υπήρχαν τέσσερις από αυτούς που μας κακοποιούσαν. […] Μας κακοποιούσαν με τη σειρά. […] Έχωνε τα δάχτυλά του στα μάτια μου. […] Είπα στον εαυτό μου, “Πόσο καιρό μπορώ να συνεχίσω;” […] Υπήρχε άλλη μία κοπέλα μαζί μου, από την Αιθιοπία κι αυτή, και σ’ αυτήν συνέβαιναν τα ίδια πράγματα. Αποφάσισε να πηδήξει μαζί μου από το μπαλκόνι.

Σύντομα αποκαλύφθηκε ότι οι εργοδότες διηύθυναν μια εταιρεία μόδας υψηλής ραπτικής που ονομάζεται Eleanore Couture.

Ώς απάντηση, η σελίδα, “Αυτός είναι ο Λίβανος” οργάνωσε μία διαμαρτυρία στην οποία συμμετείχαν περίπου 40 ακτιβιστές, μπροστά από την εταιρεία στην πόλη Jdeideh, στο βόρειο τμήμα της ευρύτερης Βηρυτού.

Ενώ αρχικά αρνήθηκαν στη θεία της Ganeth να την επισκεφθεί στο νοσοκομείο, της επιτράπηκε τελικά μετά από πιέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με την Λιβανέζα δημοσιογράφο Anne-Marie El Hage, που γράφει για την γαλλόφωνη εφημερίδα L'Orient Le Jour.

Η Lensa είναι ένας από τους πολλούς μετανάστες οικιακούς εργαζόμενους στο Λίβανο, που αναγκάστηκαν να εργαστούν και να ζήσουν σε δύσκολες συνθήκες κάτω από το διαβόητο σύστημα “kafala” (δηλαδή χορηγίας) του Λιβάνου.

Μία από τους πολλούς ανθρώπους που ανέβασαν φωτογραφία τους με το #IAmLensa για να υποστηρίξουν την υπάλληλο Lensa Lelisa από την Αιθιοπία, στον Λίβανο. Πηγή: This is Lebanon. Χρησιμοποιείται με άδεια.

Όπως εξηγεί ο οργανισμός υπεράσπισης Migrant-Rights.org, το σύστημα καθιστά αυτούς τους εργαζομένους ευάλωτους σε κακοποίηση:

Το Kafala είναι ένα σύστημα ελέγχου. Στο πλαίσιο της μετανάστευσης, είναι ένας τρόπος για τις κυβερνήσεις να μεταβιβάζουν την εποπτεία και την ευθύνη για τους μετανάστες σε ιδιώτες ή εταιρείες. Το σύστημα παρέχει στους χορηγούς μια σειρά νομικών ικανοτήτων για τον έλεγχο των εργαζομένων: χωρίς την άδεια του εργοδότη, οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να αλλάξουν θέσεις εργασίας, να παραιτηθούν από θέσεις εργασίας ή να εγκαταλείψουν τη χώρα. Εάν ένας εργαζόμενος εγκαταλείψει μια εργασία χωρίς άδεια, ο εργοδότης έχει την εξουσία να ακυρώσει τη θεώρηση της διαμονής του, μετατρέποντας αυτομάτως τον εργαζόμενο σε παράνομο κάτοικο στη χώρα. Οι εργαζόμενοι των οποίων οι εργοδότες ακυρώνουν τις θεωρήσεις διαμονής συχνά πρέπει να εγκαταλείψουν τη χώρα μέσω διαδικασιών απέλασης και πολλοί πρέπει να μείνουν υπό κράτηση.

Ένας διαδηλωτής κρατά ένα πανό κάτω από το κατάστημα “Eleanore”. Το πανό γράφει: “Καταργήστε το σύστημα Kafala!”. Φωτογραφία από τον συγγραφέα.

Οι μετανάστες οικιακοί υπάλληλοι στο Λίβανο ζήτησαν επανειλημμένα το τέλος του συστήματος kafala και την επικύρωση της σύμβασης 189 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, η οποία διασφαλίζει το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους οικιακούς υπαλλήλους.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της υπηρεσίας πληροφοριών του Λιβάνου, τα οποία ελήφθησαν από το ανθρωπιστικό πρακτορείο ειδήσεων και ανάλυσης IRIN, οι μετανάστες οικιακοί υπάλληλοι στη χώρα πεθαίνουν με ρυθμό δύο εβδομαδιαίως.

Διαβάστε: “Δεν είμαστε σκλάβοι, Θέλουμε τα δικαιώματά μας”: Οι μετανάστες οικιακοί υπάλληλοι του Λιβάνου διαδηλώνουν την Πρωτομαγιά

Όπως ήταν αναμενόμενο, η Lensa δήλωσε ότι ήθελε να αλλάξει εργοδότες, αλλά η κόρη των τελευταίων, απειλούσε να την στείλει πίσω στην Αιθιοπία αν προσπαθούσε να το πράξει. Η συζήτηση έγινε από την El Hage:

Si je peux marcher de nouveau, une fois guérie, je veux changer d’employeur et travailler au Liban. » Réponse à laquelle la fille de son employeuse a rétorqué : « Je suis prête à la renvoyer chez elle, alors. »

“Αν μπορέσω να περπατήσω ξανά και να είμαι καλά, θέλω να αλλάξω τον εργοδότη μου και να εργαστώ στο Λίβανο”. Η κόρη του εργοδότη τότε απάντησε: “Είμαι έτοιμη να την στείλω πίσω στο σπίτι, λοιπόν.”

Και όπως εξηγεί η El Hage, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για να κουκουλωθεί αυτή η ιστορία:

Pour ce faire, il aura fallu le laisser-faire de tous, celui de l’hôpital, de la gendarmerie, du médecin légiste, du bureau de recrutement dont nous avons uniquement le nom et les coordonnées d’une employée éthiopienne, de l’ambassade d’Éthiopie aussi, qui ont lâché la jeune femme aux mains d’employeurs abusifs, et fermé les yeux sur les dangers qu’elle encourt aujourd’hui.

Για να συμβεί αυτό, πολλοί έπρεπε να κλείσουν τα μάτια. Από το νοσοκομείο, στην αστυνομία, στον ιατροδικαστή, στο γραφείο προσλήψεων, το οποίο παρείχε μόνο το όνομα και τις πληροφορίες επικοινωνίας ενός εργοδότη από την Αιθιοπία, μέχρι την πρεσβεία της Αιθιοπίας, η οποία εγκατέλειψε τη νεαρή γυναίκα στους κακοποιητές της και έκανε τα στραβά μάτια στους συνεχιζόμενους κινδύνους που αντιμετωπίζει.

Η Lensa έπρεπε ακόμη να αρνηθεί το ότι πήδηξε παρουσία των εργοδοτών:

Ils se sont contentés de prendre acte de sa déposition, donnée en présence de ses employeurs et visiblement dictée par ces derniers : « J’ai glissé, en étendant du linge » et « Non, je n’ai pas besoin d’aide ». Même le médecin légiste a certifié qu’il n’y avait pas de contusions, alors que les photos montrent une jeune femme sévèrement blessée, couverte d’ecchymoses.

Απλώς σημείωσαν τη μαρτυρία της, παρουσία των εργοδοτών της, οι οποίοι φανερά της είπαν τι έπρεπε να πει: “Γλίστρησα ενώ έπλενα τα ρούχα” και “δεν χρειάζομαι βοήθεια”. Ακόμα και ο ιατροδικαστής βεβαίωσε ότι δεν υπήρχαν μώλωπες, παρά τις φωτογραφίες που έδειχναν μια νεαρή γυναίκα σοβαρά τραυματισμένη και καλυμμένη με μώλωπες.

Παρά το ότι το νοσοκομείο την έστειλε πίσω σ’ αυτούς που την κακοποιούσαν, η Lensa έχει μπροστά της επιπλέον ένα μήνα και μισό για να αναπαύεται με σύσταση γιατρού.