Η Τσάι Ινγκ-βεν. Η φωτογραφία είναι από το Stand News.

Από τον Chang Tieh-chi

Πολλοί πολιτικοί αναλυτές έχουν εκφράσει την άποψη ότι η σαρωτική νίκη της Τσάι Ινγκ-βεν στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στην Ταϊβάν σχετίζεται με τις παρατεταμένες διαμαρτυρίες στο Χονγκ Κονγκ ενάντια στην πολιτική καταστρατήγηση του Πεκίνου.

Οι εκπρόσωποι του κόμματος της Τσάι, το Δημοκρατικό Προοδευτικό Κόμμα (DPP), που υποστηρίζει την ανεξαρτησία της Ταϊβάν και ανήκει στον Πράσινο Συνασπισμό της Ταϊβάν, δήλωσαν ότι αυτή η εξήγηση θα μπορούσε να υπογραμμίσει το γεγονός ότι οι Ταϊβανέζοι πολίτες δεν αποδέχονται τον κανόνα Μία Χώρα, Δύο Συστήματα, το πολιτικό πλαίσιο, που επέβαλε το Πεκίνο για την προώθηση της “ενοποίησης” με την Ταϊβάν. Ο Μπλε Συνασπισμός υπό την ηγεσία του φιλοκινεζικού Κουομιντάνγκ (KMT), ωστόσο, δήλωσε ότι η εξήγηση θα μπορούσε να δώσει την εντύπωση ότι η Τσάι δεν είχε καμία εσωτερική πολιτική που να αξίζει να αναφερθεί. Η δική μου άποψη είναι ότι η εξήγηση δίνει ανεπαρκή βάρος στα 8,17 εκατομμύρια ψήφους, που δόθηκαν στην Τσάι από τους Ταϊβανέζους.

Οι διαδηλώσεις του Χονγκ Κονγκ και η κυριαρχία της Ταϊβάν είχαν τεράστιο αντίκτυπο στο αποτέλεσμα των εκλογών, φυσικά. Οι νέοι στην Ταϊβάν έχουν δει τον οδυνηρό και θαρραλέο αγώνα των ομολόγων τους στο Χονγκ Κονγκ και θέλουν επίσης να ξεσηκωθούν και να προστατεύσουν τον δικό τους τρόπο ζωής.

Ενώ η στρατηγική εκστρατείας του DPP επωφελήθηκε πράγματι από το συλλογικό συναίσθημα του “Τέλος στο παιχνίδι της κυριαρχίας της Ταϊβάν” (亡國 感), οι παραγωγοί αυτού του αισθήματος είναι στην πραγματικότητα ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και η επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας του Χονγκ Κονγκ, Κάρι Λαμ, οι οποίοι δεν τήρησαν το αυτόνομο καθεστώς του Χονγκ Κονγκ.

Το συναίσθημα των διαδηλώσεων του Χονγκ Κονγκ έχει εξαπλωθεί στην Ταϊβάν και είναι συντριπτικό. Ο πρόεδρος του KMT, Χαν Κούο-Γιου, κατηγορεί συνεχώς την Τσάι ότι δεν είναι πρόθυμη να ταυτιστεί με τη Δημοκρατία της Κίνας (ΔΤΚ), αλλά οι Ταϊβανέζοι αντιλαμβάνονται τώρα ότι η στρατηγική υπέρ της Κίνας του KMT αποτελεί πραγματική απειλή για την ύπαρξη της ΔΤΚ, επειδή το Πεκίνο αναγνωρίζει μόνο μία Κίνα — τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (ΛΔΚ), η οποία συγκροτείται από ένα μονοκομματικό κρατικό σύστημα υπό την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ).

Το KMT κατέφυγε από την Κίνα στην Ταϊβάν, αφότου νικήθηκαν από το ΚΚΚ κατά τον εμφύλιο πόλεμο το 1949. Ως κυβερνών κόμμα της ROC, ορκίστηκαν ότι θα ανακαταλάμβαναν τελικά την ηπειρωτική Κίνα από το ΚΚΚ. Αλλά η πλειοψηφία των Ταϊβανέζων δεν μοιράζεται το όνειρο του KMT, που θα προτιμούσαν να διατηρήσουν το στάτους κβο ως ένα ντε φάκτο ανεξάρτητο έθνος.

Οι προσωπικότητες των δύο υποψηφίων είχαν επίσης σημαντική επίδραση στο αποτέλεσμα των εκλογών. Η Τσάι μπορεί να έχει τα ελαττώματά της, αλλά οι μεταβαλλόμενες πολιτικές θέσεις του Χαν και ο μισητός και προσβλητικός λόγος εναντίον γυναικών, ξένων εργαζομένων και άλλων ομάδων, φέρνουν σε αμηχανία ακόμα και ελίτ του Μπλε στρατοπέδου.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Χαν σχολίασε ότι “η ολοκλήρωση των ανδρών έρχεται στο δεύτερο μισό της ζωής τους, ενώ στις γυναίκες έρχεται στο πρώτο μέρος των σωμάτων/της ζωής τους”. Αυτός ο ισχυρισμός όχι μόνο περιορίζει τον ρόλο των γυναικών στην οικιακή σφαίρα αλλά έχει και σεξουαλικές επιπτώσεις, καθώς οι κινεζικές λέξεις για το “σώμα” και τη “ζωή” ακούγονται σχεδόν οι ίδιες. Νωρίτερα, όταν σχολίασε την αγορά εργασίας της Ταϊβάν, ο Χαν χρησιμοποίησε τη μεταφορά “Ο Φοίνικας έχει φύγει και το κοτόπουλο ακόμα έρχεται” για να περιγράψει το πρόβλημα της διαρροής εγκεφάλων και της εισροής αλλοδαπών στην εγχώρια αγορά. Η κινεζική λέξη “κοτόπουλο” έχει αρκετά αρνητικούς συνειρμούς, όταν χρησιμοποιείται για να περιγράψει ανθρώπους.

Οι μορφωμένοι Ταϊβανέζοι, κυρίως οι νέοι, φυσικά θα επέλεξαν την Τσάι Ινγκ-βεν.

Αν συγκρίνουμε τους καταλόγους υποψηφίων που υπέβαλαν τόσο το KMT όσο και το DPP για να καλύψουν τις θέσεις αναλογικής εκπροσώπησης που έχουν παραχωρηθεί σε κόμματα στις εθνικές βουλευτικές εκλογές της Ταϊβάν, μπορεί κανείς να διακρίνει τις πολιτικές εκτιμήσεις πίσω από τις επιλογές των δύο μερών. Οι υποψήφιοι του DPP είναι κυρίως πρώην μέλη του Νομοθετικού Yuan (κοινοβούλιο της Ταϊβάν), ηγέτες επαγγελματικών ομάδων, ομάδες περιβάλλοντος, γυναικείες οργανώσεις και συνδικάτα. (Είναι λυπηρό το γεγονός ότι ο Omi Wilang, αρχηγός της κοινότητας αυτοχθόνων της Ταϊβάν, δεν συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο του DDP.) Όσον αφορά το KMT, ακόμη και ο Σιμόν Τσάνγκ, ο πρώην πρωθυπουργός του KMT κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μα Γινγκ-Τζέου, δεν θα μπορούσε να βοηθήσει από το θάψιμο της επιλογής των υποψηφίων του κόμματος.

Ως πολιτικός αρθρογράφος ειδήσεων, σπάνια επισημαίνω εκπροσώπους του ΚΚΚ με δημόσιες προσωπικότητες. Αλλά ο κατάλογος υποψηφίων του KMT δίνει την εντύπωση ότι έγινε υπό την επιρροή του Πεκίνου. Οι υποψήφιοι όπως η Sandy Yeh, μία συνταξιούχα καθηγήτρια του Κεντρικού Αστυνομικού Πανεπιστημίου, ο Wu Sz-huai, (συνταξιούχος στρατηγός του στρατού της ROC) και ο Chiu Yi (πρώην βουλευτής του KMT) είναι γνωστοί για την πολιτική τους υπέρ του Πεκίνου και για τις πολιτικές τους θέσεις υπέρ της επανένωσης.

Οι εκλογές του Νομοθετικού Yuan πραγματοποιήθηκαν την ίδια ημέρα—στις 11 Ιανουαρίου 2020—όπως και οι προεδρικές εκλογές. Το Νομοθετικό Yuan έχει τρεις εκλογικές περιφέρειες: 73 έδρες συμπληρώνονται μέσω περιφερειακών άμεσων εκλογών, 6 έδρες από εθνικές εκλογές αυτοχθόνων και 34 έδρες προορίζονται για υποψηφίους αναλογικής εκπροσώπησης των κομμάτων.

Ορισμένοι ισχυρίστηκαν ότι το DPP στηρίχθηκε στο ζήτημα της κυριαρχίας για να ενισχύσει την πλατφόρμα του και έκανε μηδενική συμβολή στην εγχώρια πολιτική. Τέτοια σχόλια υποτιμούν τη νοημοσύνη του εκλογικού σώματος. Τα τελευταία χρόνια, η Τσάι έχει κάνει κάποιες σωστές κινήσεις όσον αφορά την κοινωνική πολιτική, συμπεριλαμβανομένων της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, την αύξηση του ελάχιστου μισθού, τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, την προώθηση διεθνών πολιτιστικών ανταλλαγών, την αντιμετώπιση θεμάτων που σχετίζονται με τη μεταβατική δικαιοσύνη και τις επενδύσεις στην κοινωνική καινοτομία.

Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό είναι η στήριξη του DPP για τη νομιμοποίηση του γάμου ατόμων του ιδίου φύλου. Μετά την κακή τους εμφάνιση στις τοπικές εκλογές του 2018, πολλοί επικριτές μίλησαν ενάντια στην έλλειψη αποφασιστικότητας του DPP να προωθήσει τη νομιμοποίηση του γάμου των ΛΟΑΤ. Αλλά το νομοσχέδιο για το γάμο ατόμων του ιδίου φύλου τελικά τέθηκε σε ισχύ στις 24 Μαΐου χάρη στη θαρραλέα υποστήριξη της Προέδρου Τσάι Ινγκ-βεν και του Πρωθυπουργού Σου Τσεν Τσαν. Η ενέργεια αυτή έκανε αίσθηση στους νέους Ταϊβανέζους.

Κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών, το KMT επέκτεινε την ιδέα ότι ο γάμος των ατόμων του ιδίου φύλου θα έκοβε κάθε περιθώριο στις οικογένειες της Ταϊβάν. Καθώς αυτή η ρητορική προσελκύει τις παραδοσιακές κινεζικές αξίες, αναμενόταν ότι το DPP θα έχανε κάποιες βουλευτικές έδρες. Καθώς τα αποτελέσματα ήρθαν την νύχτα των εκλογών, αρκετοί ΛΟΑΤ φίλοι μου αναφώνησαν στο Facebook ότι τα αποτελέσματα έδειξαν σε όλο τον κόσμο ότι τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ δεν αποτελούσαν πλέον ένα ζήτημα, που απενεργοποίησε τους ψηφοφόρους της Ταϊβάν. Μια πολύ συγκινητική στιγμή.

Καθώς το DPP ήταν πρόθυμο να αναλάβει τους πολιτικούς κινδύνους και να υποστηρίξει αυτές τις σημαντικές αξίες, οι νέοι Ταϊβανέζοι το αντάμειψαν με ψήφους.

Δεν λέω ότι η απόδοση του DPP ήταν τέλεια. Ο Χαν κέρδισε 5 εκατομμύρια ψήφους και ο αριθμός των ψήφων που έλαβε το DPP και το KMT μέσω της αναλογικής εκπροσώπησης στις εθνικές βουλευτικές εκλογές ήταν περίπου το ίδιο—αμφότερα τα κόμματα κέρδισαν 13 έδρες. Αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η επίδοση του κυβερνώντος κόμματος δεν διαθέτει ακόμη την έγκριση πολλών Ταϊβανέζων.

Με λίγα λόγια, τα 8,12 εκατομμύρια ψήφων που έλαβε η Τσάι είναι για την ανάπτυξη μιας πιο δίκαιης και προοδευτικής κοινωνίας, που θα επέτρεπε στην Ταϊβάν να αντισταθεί με αξιοπρέπεια. Οι ψήφοι είναι επίσης μια έκφραση της αλληλεγγύης μας με τους διαδηλωτές του Χονγκ Κονγκ. Θα χρησιμοποιήσουμε το ίδιο σύνολο αξιών για την παρακολούθηση και την κριτική της κυβέρνησης, καθώς και για την προώθηση αλλαγών.

Όλος ο κόσμος έγινε μάρτυρας της επιλογής της Ταϊβάν, όσον αφορά τη στάση μας σε σχέση με τις στενές σχέσεις με την Κίνα. Εντός της Ταϊβάν, εισερχόμαστε σε μια νέα πολιτική εποχή που ανήκει σε όλους τους Ταϊβανέζους.