Το νέο βιβλίο “American Dirt” της συγγραφέως Jeanine Cummins έχει προκαλέσει την οργή σε μεξικανικές, τσικανο/μεξικανικές και λατινοαμερικανικές κοινότητες στο Twitter, οι οποίες υποστηρίζουν ότι η ιστορία βασίζεται στην πορνογραφία της φτώχειας και διαστρεβλώνει ένα θέμα πολύ οικείο σε χιλιάδες Μεξικανούς: τη μετανάστευση.
Το μυθιστόρημα μιλάει για την ιστορία μιας μητέρας μεξικανικής καταγωγής, της Λυδίας, η οποία, για να ξεφύγει από τη βία στο Μεξικό, μετακομίζει μαζί με τον γιο της στις ΗΠΑ. Έχει αναγνωριστεί από καταξιωμένους συγγραφείς όπως ο Stephen King και η Sandra Cisneros, καθώς και κριτικούς λογοτεχνίας και την Oprah Winfrey (η οποία το πήρε για την περίφημη λέσχη βιβλίου της). Δημοσιεύτηκε στην αγγλική γλώσσα από τον εκδοτικό οίκο Flatiron Books, ο οποίος φημολογείται ότι απέκτησε το βιβλίο με ένα συμβόλαιο επταψήφιου αντιτίμου δολαρίων, και το οποίο έχει ήδη μεταφραστεί στα ισπανικά και στα βουλγαρικά. Λέγεται ότι συζητείται μια κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου.
Η συγγραφέας Cummins εξηγεί στον επίλογο του βιβλίου τον λόγο, που το έγραψε, όπου παραδέχεται επίσης ότι “κάποιος πιο σκουρόχρωμος από εμένα” θα έπρεπε να το είχε γράψει.
Στη χειρότερη περίπτωση, αντιλαμβανόμαστε [τους μετανάστες] ως ένα πλήθος εγκληματιών, που εισβάλλει και στραγγίζει τους πόρους, και στην καλύτερη περίπτωση, ένα είδος αβοήθητης, εξαθλιωμένης, απρόσωπης σκουρόχρωμης μάζας, που φωνάζει για βοήθεια στην πόρτα μας. Σπάνια τους σκεφτόμαστε ως συνανθρώπους μας.
Η Cummins, η οποία δεν είναι Μεξικανή και αυτοχαρακτηρίζεται ως λευκή το 2015, είπε τότε στο λογαριασμό της στο Twitter ότι είναι “Irlandaisa [sic]/Boricua/Persona” και ότι έχει μια γιαγιά με καταγωγή από το Πουέρτο Ρίκο.
Στο Twitter, πολλοί απαντούν έντονα και υποστηρίζουν ότι το βιβλίο είναι σκληρό, επιφανειακό και διαστρεβλώνει την εικόνα των κοινοτήτων της Λατινικής Αμερικής στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η καταξιωμένη συγγραφέας Julissa Arce Raya είπε:
#Americandirt is now an @oprahsbookclub selection. As a Mexican immigrant, who was undocumented, I can say with authority that this book is a harmful, stereotypical, damaging representation of our experiences. Please listen to us when we tell you, this book isn’t it.
— Julissa Arce Raya (@julissaarce) January 21, 2020
Το βιβλίο #Americandirt αποτελεί μέρος της συλλογής της @oprahsbookclub (λέσχη βιβλίων της Όπρα). Ως Μεξικανή μετανάστης, η οποία δεν είχε χαρτιά, μπορώ να πω με εγκυρότητα ότι αυτό το βιβλίο είναι μια επιβλαβής, στερεότυπη, καταστροφική παρουσίαση των εμπειριών μας. Παρακαλώ ακούστε μας όταν σας λέμε ότι αυτό το βιβλίο δεν είναι σωστό.
Ένας μαχητικός χρήστης του Twitter με καταγωγή από Γουατεμάλα και Μεξικό-Αμερική, ονόματι Polemicist (Πολέμιος) καταριέται τον κιτρινισμό του βιβλίου για τον πόνο των μεταναστών.
If you’re going to get and read #AmericanDirt please do so knowing that it is following a long tradition of sensationalizing the lives and experiences of immigrants. It is not humanizing to make people into worn out tropes and “thrill rides.”
— Polemicist (@PalmTreesnGz) January 21, 2020
Εάν πρόκειται να πάρετε και να διαβάσετε το βιβλίο #AmericanDirt, παρακαλώ να το κάνετε γνωρίζοντας ότι ακολουθεί μια μακρά παράδοση κιτρινισμού των ζωών και των εμπειριών των μεταναστών. Δεν είναι ανθρώπινο να μεταμορφώνεις τους ανθρώπους μέσα από χιλιοχρησιμοποιημένα κλισέ και “ενθουσιώδεις διαδρομές”.
Πολλοί άνθρωποι ανάρτησαν στο Twitter μία κριτική από την συγγραφέα Myriam Gurba, που δημοσιεύτηκε στο ακαδημαϊκό μέσο Tropics of Meta. Η κριτική αρχικά προοριζόταν για ένα φεμινιστικό μέσο ενημέρωσης, που την απέσυρε, αφότου ισχυρίστηκε ότι η Gurba δεν ήταν αρκετά διάσημη «για να συγγράψει κάτι τόσο ‘αρνητικό'», είπε η ίδια.
Στο άρθρο της, η Gurba λέει ότι «οι πλάγια-γραμμένες ισπανικές λέξεις όπως ‘carajo, ‘mijo’, και ‘amigo’ βρομίζουν την πεζογραφία, παράγοντας το ίδιο αποτέλεσμα με τα έτοιμα μπαχαρικά για τάκος». Προσθέτει ότι η ιστορία της Λυδίας δεν είναι αξιόπιστη, επειδή ο χαρακτήρας φαίνεται να είναι συνεχώς έκπληκτος από τη βία, που βασανίζει το Μεξικό.
Το γεγονός ότι η Λυδία είναι τόσο σοκαρισμένη από τις καθημερινές πραγματικότητες της χώρας της, πραγματικότητες οικείες σε εμένα ως Chicana που ζει στο Βορρά, δίνει την εντύπωση ότι η Λυδία ίσως να μην είναι…γνήσια Μεξικανή. Στην πραγματικότητα, αντιλαμβάνεται την ίδια της τη χώρα μέσα από τα μάτια ενός σοκαρισμένου Αμερικανού τουρίστα.
H Gurba σχολιάζει το γεγονός ότι το μυθιστόρημα δεν αναφέρει καθόλου πολιτικές αιτίες για μετανάστευση και μοιράστηκε τίτλους βιβλίων από Λατίνους συγγραφείς στον λογαριασμό της στο Twitter.
Για την Esmeralda Bermudez, δημοσιογράφο από την εφημερίδα Los Angeles Times με καταγωγή από το Σαλβαδόρ-Αμερική, η ρίζα του προβλήματος είναι η ανισότητα μες στο κόσμο των αμερικανικών εκδόσεων, όπου η πλειοψηφία των Βορειοαμερικανών δημοσιογράφων είναι λευκοί.
You don’t have to be Latino/an immigrant or write about immigrants. I’ve had white mentors who I respect because they’ve worked hard to see past their limitations, to understand the community. The problem is the book arena is ruled by white writers, agents, critics, gatekeepers. pic.twitter.com/t15XoyY9ij
— Esmeralda Bermudez (@BermudezWrites) January 20, 2020
Δε χρειάζεται να είσαι Λατίνος/α μετανάστης ή να γράφεις για το θέμα των μεταναστών. Είχα λευκούς μέντορες, τους οποίους σέβομαι, γιατί εργάστηκαν σκληρά για να δουν πέρα από τους περιορισμούς τους, να κατανοήσουν την κοινότητα. Το πρόβλημα είναι ότι η αρένα του βιβλίου κυβερνάται από λευκούς συγγραφείς, ατζέντηδες, κριτικούς, προστάτες. pic.twitter.com/t15XoyY9ij
Είπε ότι εξαιτίας αυτής της ανισότητας, ιστορίες που γράφονται από Λατινοαμερικανούς σχετικά με τις προσωπικές τους εμπειρίες διαγράφονται και δεν απαντώνται συχνά στα ράφια του βιβλιοπωλείου.
Σε μια βιομηχανία, όπου οι Λατίνοι αποτελούν μόνο ένα μικρό ποσοστό, οι ιστορίες μας συχνά απορρίπτονται, συρρικνώνονται, παραποιούνται, παρερμηνεύονται, αποσπώνται, κατάσχονται, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης, λογοκρίνονται και παρουσιάζονται εκ νέου για πιο εύκολη αποδοχή από το λευκό ακροατήριο. Πάνω απ’ όλα οι ιστορίες μας είναι σιωπηλές–αόρατες.
Μετά την απογείωση του Twitter της Esmeralda Bermudez, είπε ότι η Jeanine Cummins την μπλόκαρε, κάτι που δίνει την εντύπωση ότι η συγγραφέας δεν είναι ανοιχτή στο διάλογο με την κοινότητα, που προσβλήθηκε από το μυθιστόρημά της.
Το κερασάκι στην τούρτα ήταν το γεγονός ότι ο εκδοτικός οίκος Flatiron Books ετοίμασε ένα πάρτι προώθησης για το βιβλίο “American Dirt”, όπου το το τραπέζι των καλεσμένων ήταν στολισμένο με ψεύτικο αγκαθωτό συρματόπλεγμα, μία αναφορά στο εξώφυλλο του βιβλίου, αλλά και στα τείχη που χωρίζουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό. Ο εικονογράφος John Picacio ονόμασε το κομμάτι “Mexploitation:”
Φαίνεται ότι η κριτική για το μυθιστόρημα δε πρόκειται να σταματήσει σύντομα.