Μια βραβευμένη ταινία κινουμένων σχεδίων για τις Τσέχες στην Καμπούλ θα αλλάξει την αντίληψη των Τσέχων για το Αφγανιστάν;

Στιγμιότυπο από τρέιλερ στο YouTube του “Maad, ήλιε μου”

Μια τσεχική ταινία κινουμένων σχεδίων έχει κερδίσει ένα σπουδαίο βραβείο για την απεικόνιση μιας ασυνήθιστης ιστορίας, εμπνευσμένης από αληθινά γεγονότα, μεταξύ μιας Τσέχας και ενός Αφγανού. Μπορεί, όμως, αυτή η ταινία να αλλάξει τις αντιλήψεις για το Αφγανιστάν, οι οποίες στην τσεχική πολιτική περιορίζονται κυρίως στο να θεωρείται πηγή τρομοκρατίας και προσφύγων, καθώς οι τελευταίοι Τσέχοι στρατιώτες μόλις αναχώρησαν από την Καμπούλ;

Στις 19 Ιουνίου, η μεγάλου μήκους τσεχική ταινία κινουμένων σχεδίων “Moje slunce Mad”, που σημαίνει “Mad, ήλιε μου”) κέρδισε το κορυφαίο βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων του Ανσί, ένα από τα πιο διάσημα φεστιβάλ αυτής της κατηγορίας ταινιών, που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στη Γαλλία.

Η ταινία, που συνδυάζει τους διαλόγους και αφήγηση στα τσέχικα και στα ντάρι, είναι μια προσαρμογή του βιβλίου “Frišta” από μια από τις κορυφαίες Τσέχες δημοσιογράφους, την Petra Procházoková, όπου περιγράφεται η ιστορία αγάπης μεταξύ μιας Ρωσίδας φοιτήτριας και ενός Αφγανού φοιτητή, που γνωρίζονται στη Μόσχα. Η ίδια η Procházoková έχει καλύψει εκτενώς το Αφγανιστάν και είναι παντρεμένη με έναν Αφγανό. Το μυθιστόρημά της “Frišta” εμπνέεται σε μεγάλο βαθμό από τη δική της εμπειρία από τη ζωή στο Αφγανιστάν και από τον αφγανικό πολιτισμό.

Η ταινία, συμπαραγωγή της Michaela Pavlátová με Σλοβάκους και Γάλλους συνεργάτες, περιγράφει τη ζωή μιας νέας Τσέχας, της Helena, που ερωτεύεται τον Αφγανό φοιτητή Nazir στην Πράγα, τον παντρεύεται και μετακομίζει στην Καμπούλ. Η ταινία είναι γεμάτη χιουμοριστικές σκηνές και σκιαγραφεί διαπολιτισμικές καταστάσεις με χαρούμενα χρώματα, όπως φαίνεται στο τρέιλερ της:

Θα βελτιώσει όμως το βραβείο, το πρώτο για μια τσεχική ταινία, τις απόψεις των περισσότερων Τσέχων για το Αφγανιστάν; Όταν η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στο Αφγανιστάν το 1979, η τότε σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία ενέκρινε επίσημα την πολιτική της Μόσχας και φιλοξένησε ένα πρώτο κύμα Αφγανών φοιτητών. Το Αφγανιστάν στη συνέχεια απεικονίστηκε στα ΜΜΕ ως αδελφική χώρα στο δρόμο του προς τον σοσιαλισμό.

Ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις Τσεχίας-Αφγανιστάν άνοιξε το 2002, όταν Τσέχοι στρατιώτες εντάχθηκαν στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ. Έκτοτε, περίπου 12.000 Τσέχοι στρατιώτες έχουν υπηρετήσει στο Αφγανιστάν, αλλά όπως και άλλες αποστολές, έφυγαν από τη χώρα στα τέλη Ιουνίου μετά από 19 χρόνια παρουσίας. Μερικές δεκάδες αφγανικές οικογένειες θα μετακινηθούν επίσης στην Τσεχική Δημοκρατία, καθώς η ζωή τους μπορεί να διακινδυνεύσει, εάν μείνουν στο Αφγανιστάν, επειδή ορισμένα από τα μέλη τους εργάζονταν για το τσεχικό σώμα δυνάμεων του ΝΑΤΟ.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το Αφγανιστάν απεικονίστηκε ως πηγή τρομοκρατίας και θρησκευτικού εξτρεμισμού. Αυτή η αρνητική εικόνα ενισχύθηκε από δηλώσεις του Τσέχου προέδρου Μίλος Ζέμαν, του οποίου η κυβέρνηση έχει αρνηθεί επανειλημμένα να δεχθεί πρόσφυγες από μουσουλμανικές χώρες κατά παράβαση των υποχρεώσεων εκ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ίδιος ο Ζέμαν έχει πολλαπλασιάσει τις αντιμουσουλμανικές και αντιμεταναστευτικές δηλώσεις του με την πάροδο των ετών, λέγοντας, για παράδειγμα, το 2016 ότι “οι μουσουλμάνοι δεν θέλουν να εργαστούν, τους αρέσει να διεκδικούν κοινωνικά επιδόματα”.

Νωρίτερα το 2015, δήλωσε επίσης ότι:

Obávám se, aby žili ze sociálních dávek, a nikoliv aby pracovali – tak tu zemi vracíte zpátky do propasti chudoby. Dá se pravdivě říci, že uprchlíci škodí své vlastní zemi.

Ανησυχώ ότι αυτοί [πρόσφυγες] θα εκμεταλλεύονται κοινωνικές παροχές για να ζουν από αυτές και δε θα εργάζονται. Αυτό ωθεί τη δική τους χώρα στη φτώχεια. Στην πραγματικότητα, οι μετανάστες βλάπτουν τη χώρα τους.

Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Ζέμαν δέχτηκε πάνω από 4.000 μουσουλμάνους πρόσφυγες από το Κοσσυφοπέδιο το 1999, όταν υπηρετούσε ως πρωθυπουργός.

Μια δημοσκόπηση του 2019 δείχνει ότι η πρώτη πηγή απειλής, που αναγνωρίζει ο Τσέχος, είναι “Ισλάμ και πρόσφυγες”. Καθώς η χώρα ετοιμάζεται για νομοθετικές εκλογές στις 8-9 Οκτωβρίου, η αντιμουσουλμανική ρητορική χρησιμοποιείται από πολλά κόμματα για να προσελκύσει συντηρητικές ψήφους.

Δεδομένου ότι οι κινηματογράφοι παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άδειοι λόγω της πανδημίας COVID-19 και δείχνουν πολύ λίγες ταινίες, φαίνεται ότι υπάρχει μικρή πιθανότητα οι Τσέχοι θεατές να μπορούν να παρακολουθήσουν την προβολή του “Maad, ήλιε μου” και, για μερικούς από αυτούς, να αλλάξουν απόψεις για τον αφγανικό πολιτισμό.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.