Πλούσια πηγή υδατανθράκων, πρωτεϊνών, βιταμινών, φυτικών ινών και άλλων μετάλλων, το dal bhat (ρύζι και φακές) μπορεί να συμβάλει σε μια ισορροπημένη διατροφή. Φωτογραφία από την Jana Ašenbrennerová μέσω Nepali Times. Χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στους Nepali Times από τον Ashish Dhakal και μια επεξεργασμένη έκδοση αναδημοσιεύεται στο Global Voices ως μέρος συμφωνίας κοινής χρήσης περιεχομένου.

Είναι λίγο μετά το μεσημέρι. Ένα μεγάλο λευκό φορτηγάκι Toyota Hiace καθ’ οδόν από την Ποκάρα προς το Κατμαντού επιβραδύνει, καθώς πλησιάζει το Μουγκλίνγκ, μια πόλη στο Τσιτουάν στην επαρχία Μπαγκμάτι στο Νεπάλ. Σταματά μπροστά σε ένα κοκκινοκίτρινο κτίριο σηκώνοντας ένα σύννεφο σκόνης, όσο πατάει φρένο. Και οι δύο πλευρές του δρόμου έχουν λεωφορεία, αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες συγκεντρωμένες έξω από σπίτια που μοιάζουν το ένα στο άλλο, ευθυγραμμισμένα πάνω στον αυτοκινητόδρομο.

Το Μουγκλίνγκ φιλοξενεί ένα νταλ μπατ (παραδοσιακό γεύμα στην ινδική υποήπειρο) σε μια πολυσύχναστη διασταύρωση. Η επιχείρηση ανθίζει: είναι αυστηρά για παραγγελίες “πακέτο για τον δρόμο”. Οι καλεσμένοι κάθονται, οι σερβιτόροι φτάνουν με φαρδιά χωριστά πιάτα αγκαλιά και δεν δέχονται καν παραγγελίες: αφήνουν τα πιάτα γεμάτα με ρύζι μπροστά σε κάθε επισκέπτη.

“Νιώθω πως δεν έφαγα τίποτα, μέχρι να πιάσω ένα νταλ μπατ”, εκμυστηρεύεται η 48χρονη Sharmila Paudel, δίνοντας σήμα σε έναν σερβιτόρο να φέρει λίγο ακόμα από το αλμυρό κάρυ κουνουπίδι. “Είτε πρωί είτε βράδυ”, προσθέτει γελώντας.

Πράγματι, όπως τα λεωφορεία σταματούν για ντίζελ, οι ταξιδιώτες σταματούν για νταλ μπατ στο Μουγκλίνγκ για να ανεφοδιαστούν με καύσιμα στα ταξίδια τους.

Τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, το ρύζι στον ατμό και μια σούπα με φακές ή άλλα μαγειρεμένα εποχιακά λαχανικά δεν είναι απλώς ένα βασικό προϊόν του Νεπάλ, αλλά κάτι πιο βαθύ και απαραίτητο στην περιοχή.

Πλούσια πηγή υδατανθράκων, πρωτεϊνών, βιταμινών, φυτικών ινών και άλλων μετάλλων, το νταλ μπατ μπορεί να δημιουργήσει μια πραγματικά ισορροπημένη διατροφή: δηλαδή, εάν λαμβάνεται σε ισορροπημένες μερίδες, ειδικά καθώς το ρύζι συχνά κατηγορείται λόγω υδατανθράκων.

Η ειδική στον τομέα της δημόσιας υγείας Aruna Uprety εξηγεί ότι το νταλ μπατ είναι ένας καλός συνδυασμός τροφίμων, επειδή είναι μια ισορροπημένη πηγή ενέργειας. Αναφέρει:

Όταν λέμε νταλ μπατ, είναι μόνο μια σύντομη μορφή, που περιλαμβάνει επίσης ταρκάρι (κάρυ) και ατσάρ (τουρσιά), και αυτό το κάνει ένα πλήρες, φρέσκο ​​και υγιεινό γεύμα.

Το νταλ μπατ είναι επίσης πολύ εύκολο να γίνει. “Σε αντίθεση με πολλά άλλα δημητριακά στο Νεπάλ, το ρύζι δεν χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να μαγειρευτεί”, λέει ο Kedar Sharma, ο οποίος ειδικεύεται στην διατροφική συγγραφή. “Μπορείς να το μαγειρέψεις και να κάνεις παράλληλα και άλλα πράγματα”. Το ντίντο, ένα άλλο δημοφιλές πιάτο του Νεπάλ, αντίθετα, απαιτεί συνεχή παρακολούθηση και ανακάτεμα, ώστε να μην σβωλιάζει.

“Και δεν τρώμε πραγματικά μόνο ρύζι”, προσθέτει ο Sharma. «Μαζί με το νταλ, το κάρυ λαχανικών και το σαγκ (φύλλα φυτών), όλα κάνουν το πιάτο πιο νόστιμο. Όλα συνοδεύουν και ενισχύουν τη γεύση και το άρωμα του ρυζιού”.

Το πιάτο είναι πολύ αγαπητό σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στο Νεπάλ ή τη Νότια Ασία, όπου οι παραλλαγές του νταλ μπατ είναι ευρέως δημοφιλείς και αποτελούν βασική διατροφή.

“Είναι δύσκολο να βρεις κακό νταλ μπατ στο Νεπάλ, έτρωγα έξω νταλ μπατ και γύριζα σπίτι το βράδυ και έτρωγα ξανά νταλ μπατ”, θυμάται ο Νορβηγός διαγωνιζόμενος στο MasterChef και λάτρης του φαγητού, Harald Eikeland. “Στην πραγματικότητα, είναι πολύ πιο υγιεινό από το ινδικό φαγητό και μπορεί να είναι ανθυγιεινό μόνο αν βάζεις πολύ λευκό ρύζι στο πιάτο σου”.

Η κουζίνα της Maila Dai

Καθώς το χιόνι νωρίς την άνοιξη επιπλέει σε μεγάλες νιφάδες έξω από το παράθυρο της κουζίνας στην παραθαλάσσια νορβηγική πόλη Κρίστιανσαντ, ο Harald Eikeland προσθέτει πιπέρι τιμούρ, μέτι (τσιμένι) και λουάνγκ (γαρύφαλλο) στο ατσάρ ντομάτας (τουρσί). Το νταλ κοχλάζει, το άρωμα του αχνιστού ρυζιού ταϊλανδέζικου γιασεμιού γεμίζει το δωμάτιο και το κάουλι κεράου είναι έτοιμο.

Ο Eikeland είναι τώρα δάσκαλος πίσω στη Νορβηγία, έναν κόσμο μακριά από την Πάλπα στην επαρχία Λουμπίνι του Νεπάλ, όπου ανέπτυξε ένα πάθος για την προετοιμασία και την κατανάλωση νταλ μπατ.

Ο δάσκαλός του στη μαγειρική ήταν ο Subhadra Bhusal, ο οποίος δίδαξε στον Νορβηγό τα πάντα: τον πήγε στο Tansen Bazar για να αγοράσει την καλύτερη πέτρα σιλάουτι (γουδί) και γουδοχέρι για να αλέσει τα μπαχαρικά, καθόρισε τους κανόνες για τα καρυκεύματα για κάθε πιάτο με ακρίβεια και τη σειρά μαγειρέματος για διαφορετικά είδη.

Ο Bushal τον δίδαξε ακόμη και να προσφέρει κόκκους ρυζιού ως σίντα (προσφορά) στους θεούς με μια προσευχή πριν από το γεύμα, μια πρακτική που αγνοείται πλέον στο Νεπάλ. Αργότερα στο Κατμαντού, ο Eikeland ήταν τακτικός πελάτης στο Nanglo στο Darbar Marg στο Κατμαντού, όπου ο σεφ του έδωσε περισσότερες πρακτικές συμβουλές για την προετοιμασία του νταλ μπατ.

Πρόσφατα, ο Eikeland επιλέχθηκε ως φιναλίστ ανάμεσα σε 5.000 διαγωνιζόμενους στο νορβηγικό τηλεοπτικό σόου MasterChef, όπου ετοίμασε chiura, chhoila και kachila ως σνακ πριν από το νταλ μπατ. Δεν κέρδισε, αλλά ήταν χαρούμενος που έφτασε μέχρι εκεί.

“Ό,τι ξέρω είναι από την Subhadra Didi. Ήταν πολύ αυστηρή και μάλιστα με χαστούκιζε ελαφρά, αν έκανα κάτι λάθος. Ήταν τελειομανής και “ορκιζόταν” στο σιναπέλαιο (tori ko tel): κανένα άλλο μαγειρικό λάδι δεν της έκανε”, θυμάται ο Eikeland, του οποίου το νεπαλέζικο όνομα είναι Maila Dai.

Ερωτηθείς τι κάνει το νταλ μπατ τόσο δημοφιλές ακόμη και στους μη Νεπαλέζους, ο Maila Dai λέει ότι η απλότητα, η ποικιλομορφία και η φρεσκάδα των συστατικών δίνουν στο πιάτο τις υγιεινές και γευστικές του ιδιότητες. Αυτός είναι πιθανώς ο λόγος που είναι τόσο απαραίτητο κατά τη διάρκεια των πεζοποριών στα βουνά των Ιμαλαΐων. Το άρωμα και η γεύση του νταλ μπατ οδηγεί τον Maila Dai και δύο Νεπαλέζους φοιτητές στο Κρίστιανσαντ στη νότια Νορβηγία κατευθείαν στο Νεπάλ. Το μόνο που λείπει είναι το σιναπέλαιο. Με τον δείκτη στα χείλη του, δηλώνει συνωμοτικά: “Χρησιμοποιούσα ηλιέλαιο, αλλά μην το πεις στην Subhadra Didi”.