Η Κιργίζια ακτιβίστρια, συγγραφέας και καλλιτέχνις Altyn Kapalova, σχολιάζοντας την επικείμενη ακρόαση στο δικαστήριο, μετά την μήνυση της Κρατικής Υπηρεσίας Μητρώου, επειδή έδωσε στα παιδιά της μητρώνυμα το 2021. Στιγμιότυπο από το κανάλι Kaktus Media στο YouTube.

Στις 30 Ιουνίου, το Συνταγματικό Δικαστήριο στο Κιργιστάν εξέδωσε μια πρωτοποριακή απόφαση, που επιτρέπει στους πολίτες να επιλέγουν μητρώνυμο έναντι πατρώνυμου στο όνομά τους. Οι άνθρωποι στο Κιργιστάν μπορούν πλέον να προσθέσουν στο μικρό τους όνομα μεσαίο όνομα, που να προέρχεται από το όνομα της μητέρας τους. Η απόφαση ελήφθη μετά από περισσότερα από δύο χρόνια νομικής αντιπαράθεσης μεταξύ της Κρατικής Υπηρεσίας Μητρώου (SRS) και της Altyn Kapalova, ακτιβίστριας, συγγραφέα και καλλιτέχνιδας, η οποία άλλαξε το επώνυμο των παιδιών της στο δικό της και τους έδωσε μητρώνυμο το 2021. Η SRS μήνυσε την Kapalova κατηγορώντας την για παράβαση του νόμου και κέρδισε σε τρία συνεχόμενα δικαστήρια μέχρι το Συνταγματικό Δικαστήριο να ακυρώσει τις αποφάσεις τους και να εκδώσει οριστική ετυμηγορία. Σχολιάζοντας το, δήλωσε η Kapalova: «Πιστεύω ότι η χώρα έχει κάνει ένα τεράστιο βήμα προς τη δικαιοσύνη και την ισότητα των φύλων».

Ακολουθεί μια ανάρτηση με τον σχολιασμό της ετυμηγορίας της Kapalova στη σελίδα της στο Facebook.

Η χρήση πατρώνυμου στο Κιργιστάν είναι κληρονομιά της Σοβιετικής Ένωσης, όταν έγινε υποχρεωτική η ρωσική παράδοση ονοματοδοσίας. Αυτή η παράδοση ονοματοδοσίας αποτελείται από ένα επίθετο, που προέρχεται από το όνομα των αρσενικών προγόνων συμπληρωμένο με -ov/ev για τα αρσενικά ή ova/eva για τα θηλυκά + όνομα + πατρώνυμο, που προέρχεται από τα ονόματα των πατέρων, που συμπληρώνονται με -vich για τα αρσενικά και -vna για τα θηλυκά. Για παράδειγμα, ο Altynov Janar Bakayevich. Η παράδοση ονοματοδοσίας του Κιργιστάν αποτελείται μόνο από το όνομα του πατέρα + uulu (γιος του ) ή kyzy (κόρη του) + όνομα. Μετά την απόκτηση της ανεξαρτησίας το 1991, οι πολίτες του Κιργιστάν άρχισαν να αλλάζουν σε “uulu” και “kyzy” καθώς και “tegin” (προέλευσης) τα ονόματά τους: για παράδειγμα, Bakay uulu Janar. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί, που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τα -ov/ova στα επώνυμά τους και στο πατρώνυμό τους, όπως ο πρόεδρος της χώρας Τζαπάροφ Σαντίρ Νουργκοζόεβιτς. Ο νόμος «Περί πράξεων αστικής κατάστασης» επέτρεπε τη χρήση πατρώνυμου, το οποίο προέρχεται μόνο από άνδρες συγγενείς, το οποίο το Συνταγματικό Δικαστήριο χαρακτήρισε «παραβίαση των αρχών της ισότητας».

Ακολουθεί ένα βίντεο στο YouTube με τον σχολιασμό της Kapalova για την πρώτη ακροαματική διαδικασία το 2021.

Η νίκη είναι γλυκόπικρη για την Kapalova, η οποία πάλεψε να κρατήσει το μητρώνυμο των παιδιών της, αλλά πήρε εντολή να το αφαιρέσει. Το δικαστήριο αποφάσισε ότι μόνο όσοι συμπληρώσουν την ηλικία των 18 ετών μπορούν να επιλέξουν να προσθέσουν μητρώνυμα και οι μητέρες δεν μπορούν να το δώσουν στα παιδιά τους κατά τη γέννηση. Τα τρία παιδιά της είναι μεταξύ έξι και 16 ετών. Οι δικαστές εξήγησαν την απόφασή τους με το επιχείρημα ότι, «σε μια παραδοσιακή κοινωνία, ένα παιδί μπορεί να εκφοβιστεί λόγω μητρώνυμου». Η Kapalova είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να αγωνίζεται για το δικαίωμα των γυναικών να δίνουν μητρώνυμα στα παιδιά τους κατά τη γέννηση και σχεδιάζει να παραπέμψει την υπόθεση στα διεθνή δικαστήρια.

Η Kapalova έχει αντιμετωπίσει πολλούς αντιπάλους τα τελευταία δυόμισι χρόνια δικαστικών αγώνων. Η κοινωνία του Κιργιστάν είναι κατά κύριο λόγο παραδοσιακή και πατριαρχική. Για παράδειγμα, η αρχή των «επτά πατέρων», που ασκείται στη χώρα, συνεπάγεται υποχρεωτική γνώση των ονομάτων των προγόνων στην ανδρική γραμμή μέχρι την έβδομη γενιά. Πολλοί θεώρησαν την απόφαση της Kapalova ως επίθεση στις παραδόσεις και τα πολιτιστικά πρότυπα. Σύμφωνα με αυτήν, οι εκπρόσωποι του κοινοβουλίου, του Προεδρικού Γραφείου και του Υπουργείου Δικαιοσύνης προσχώρησαν στο SRS και μίλησαν κατά της εισαγωγής των μητρώνυμων στην ακροαματική διαδικασία. Ο Μουφτής, επικεφαλής της Πνευματικής Διοίκησης των Μουσουλμάνων του Κιργιστάν, δήλωσε ότι επιτρέποντας τη χρήση του μητρώνυμου, «μπορεί να καταστραφεί η ρίζα του έθνους». Έχει επίσης προειδοποιήσει ότι αυτή η απόφαση μπορεί να οδηγήσει σε διακρίσεις και ψυχολογικό τραύμα μεταξύ των παιδιών.

Το σχεδόν ανύπαρκτο σε αυτή τη συζήτηση είναι τα υψηλά ποσοστά διαζυγίων. Τουλάχιστον το 25% των παντρεμένων ζευγαριών χωρίζουν στο Κιργιστάν. Τα παιδιά συχνά μένουν με μητέρες, οι οποίες δεν μπορούν να πάρουν διατροφή από τους πατέρες ή δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, ​​επειδή οι πληρωμές είναι πολύ μικρές. Η Kapalova είναι μια από εκείνες τις γυναίκες, που μεγαλώνουν τα παιδιά τους χωρίς καμία υποστήριξη από τους πατέρες τους ή το κράτος. Μέχρι πριν από μια εβδομάδα, οι ανύπαντρες μητέρες δεν μπορούσαν να δώσουν στα παιδιά τους μητρώνυμο αντανακλώντας μια θεμελιώδη ανισότητα. Η ετυμηγορία εισάγει δικαιοσύνη στον τομέα, όπου οι πατέρες διεκδίκησαν τα ονόματα των παιδιών τους, ορισμένοι χωρίς να τα έχουν προβλέψει ποτέ.