7 πράγματα που δεν ξέρατε για τη γιαπωνέζικη κουζίνα

Image of bakery in Japan

Εικόνα από αρτοποιείο στην Ιαπωνία από τον χρήστη Flickr ohpapercut. (CC-BY-NC-ND 2.0)

Η παραδοσιακή ιαπωνέζικη κουζίνα, washoku, στην οποία συνήθως περιλαμβάνονται το ρύζι, η σούπα και τα λαχανικά και η οποία χαρακτηρίζεται από ήπιες και λεπτές γεύσεις, έχει γίνει γνωστή σε όλον τον κόσμο. Πρόσφατα, το washoku – ένα τρόπος μαγειρέματος, παρουσίασης και κατανάλωσης της παραδοσιακής ιαπωνέζικης κουζίνας – προστέθηκε στη λίστα Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

O συντάκτης του Global Voices Taylor Cazella, που πρόσφατα μετακόμισε από τις ΗΠΑ στην Ιαπωνία, σας παρουσιάζει επτά απρόσμενα, αλλά νόστιμα φαγητά και τις διατροφικές τάσεις που δεν πρέπει να χάσετε αν επισκεφτείτε την Ιαπωνία.

1. Ψωμί και γιαπωνέζικα αρτοποιεία

Στην Ιαπωνία, όπως και στις περισσότερες ασιατικές χώρες, το ρύζι αποτελεί το βασικό σιτηρό. Το ρύζι έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην κοινωνικοοικονομική ιστορία της Ιαπωνίας και, μέχρι τη σύγχρονη εποχή, χρησιμοποιείται ακόμα και ως μέτρο φορολόγησης αντί χρημάτων. Μετά τη Μεταρρύθμιση Μεϊτζί, η ιαπωνική δίαιτα επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τη Δύση. Το ψωμί έγινε δημοφιλές και πλέον καταλαμβάνει ένα σημαντικό και ακμαίο ρόλο στην κουλτούρα διατροφής της Ιαπωνίας. Μία επίσκεψη σε οποιοδήποτε από τα πολυάριθμα αρτοποιεία της Ιαπωνίας θα σας αποκαλύψει μία ποικιλία από καλοφτιαγμένα προϊόντα: τα πάντα από νόστιμα γλυκά και γαλλικές μπαγκέτες μέχρι ρολά γαρίδας και λουκανοπιτάκια.

macha or green tea flavor ice cream. Photo taken by flickr user emrank

macha ή παγωτό με γεύση πράσινο τσάι. Φωτογραφία από τον χρήστη του Flickr emrank (CC BY 2.0)

Οι Ιάπωνες έχουν φτιάξει και νέα είδη ψωμιού, όπως το anpan, ένα γιαπωνέζικο γλυκό ρολό, που συνήθως γεμίζεται με λιωμένα κόκκινα φασόλια, ή το ψωμί με κάρυ, που πρόκειται για τηγανισμένη ζύμη γεμιστή με γιαπωνέζικο κάρυ. Κάποιοι προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τη δημοφιλία του ψωμιού χρησιμοποιώντας ρύζι ως βάση στις συνταγές. Πέρα από το κανονικό ψωμί, κάποια αρτοποιεία φτιάχνουν ψωμί από ρύζι, ένα διαφορετικό είδος ψωμιού, χρησιμοποιώντας αλεύρι από ρύζι με την ελπίδα ότι θα αυξηθεί η κατανάλωση του ρυζιού που αποτελεί εγχώριο προϊόν.

2. Γιαπωνέζικο παγωτό

Το παγωτό δεν είναι και από τα πρώτα πράγματα που σας έρχεται στο μυαλό, όταν κάποιος αναφέρει το γιαπωνέζικο φαγητό. Ωστόσο, η Ιαπωνία έχει μερικές μοναδικές γεύσεις για το αγαπημένο έδεσμα του καλοκαιριού – γεύσεις που δεν θα βρείτε ούτε στη διάσημη λίστα με 31 γεύσεις του αμερικάνικου κατασκευαστή παγωτού Baskin Robbins. Κάποιες από τις γιαπωνέζικες γεύσεις είναι maccha (πράσινο τσάι), sakura (κεράσι), satsumaimo (γλυκοπατάτα), goma (μαύρο σουσάμι) και yuzu (ένα είδος κίτρου που έχει γεύση παρόμοια με μανταρινιού και λεμονιού).

Λιγότερο συνήθεις είναι οι εξωτικές γεύσεις [ja] που θα βρείτε μόνο στη Ιαπωνία, με βάση τις τοπικές σπεσιαλιτέ. Κάποιες από αυτές είναι basashi (sashimi από κρέας αλόγου), χέλι και wasabi (ιαπωνέζικο χρένο). Μπορείτε να βρείτε τέτοιες ποικιλίες σε μαγαζιά με αναμνηστικά σε περιοχές όπου τα συστατικά αποτελούν τοπικά προϊόντα.

3. Gekikara ramen και άλλα καυτερά φαγητά

You can find a variety of snacks with extremely hot, spicy flavors in Japan. Image by flickr user yuichi.sakuraba (CC-BY-NC 2.0)

Μπορείτε να βρείτε μία ποικιλία από πολύ καυτερά σνακ στην Ιαπωνία. Φωτογραφία από τον χρήστη του Flickr yuichi.sakuraba (CC-BY-NC 2.0)

Το γιαπωνέζικο φαγητό γενικά θεωρείται ήπιο και κάποιοι ίσως το αποκαλέσουν και άγευστο. Ωστόσο, οποιοσδήποτε κάνει αυτήν τη γενίκευση δεν έχει προφανώς δοκιμάσει ποτέ ένα πιάτο gekikara ramen, μία παραλλαγή του πασίγνωστου πιάτου με ρυζομακάρονα (νουντλ) που καρυκεύεται με καυτερά μπαχαρικά. Όσοι γενναίοι τολμήσουν να δοκιμάσουν αυτό το πιάτο σίγουρα θα τα βρουν σκούρα! Και ενώ το γιαπωνέζικο κάρυ είναι γενικά πιο γλυκό και λιγότερο καυτερό από ό,τι το ινδικό, κάποια μαγαζιά με κάρυ σας επιτρέπουν να επιλέξετε πόσο καυτερό το θέλετε – όσο πιο καυτερό, τόσο πιο “θανατηφόρο”!

4. Ωμό αυγό

Μία από τις εγγυήσεις της γιαπωνέζικης κουζίνας είναι η ποικιλία φρέσκων συστατικών που συχνά χρησιμοποιούνται ωμά. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι τα ωμά θαλασσινά που χρησιμοποιούνται στο σούσι. Όμως, υπάρχουν πολλά άλλα ωμά φαγητά που κυριαρχούν στην γιαπωνέζικη μαγειρική.

Για παράδειγμα, το ωμό αυγό υπάρχει σε πολλά πιάτα: συνήθως σερβίρεται πάνω σε ρύζι ή ως συνοδευτικό για ρυζομακάρονα (νουντλ). Αυτή σίγουρα είναι μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Αμερικάνοι, όταν δοκιμάζουν γιαπωνέζικο φαγητό. Τα παιδιά στην Αμερική διδάσκονται από πολύ μικρή ηλικία να προσέχουν, όταν τρώνε αυγά. Για να προστατευτούν από αρρώστιες του πεπτικού συστήματος, οι Αμερικάνοι μαθαίνουν να πλένουν πάντα τα χέρια τους πριν πιάσουν ένα ωμό αυγό, να προσέχουν να μην πέσουν υπολείμματα από ωμό αυγό σε άλλα φαγητά, να φυλάνε πάντα τα αυγά στο ψυγείο και να μην τρώνε ποτέ ωμό αυγό. Οι Αμερικάνοι επισκέπτες παθαίνουν σοκ στην Ιαπωνία, όπου μπορείτε να βρείτε αυγά σε ράφια μαγαζιών σε θερμοκρασία δωματίου και αυγά να σερβίρονται εντελώς ωμά σε πολλά πιάτα εστιατορίων.

Εντούτοις, αν είναι προσεγμένο, το ωμό αυγό –από καθαρές και υγιείς κότες – είναι απόλυτα ασφαλές για να καταναλωθεί από ανθρώπους. Και πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε το ευφυέστατα ονομασμένο πιάτο oyakodon (το μπολ της μητέρας και του παιδιού), που περιλαμβάνει μαγειρεμένο κοτόπουλο και κομμένο κρεμμύδι σερβιρισμένο πάνω σε ρύζι με ωμό αυγό

5. Okonomiyaki και καθημερινή κουζίνα

Η Ιαπωνία είναι ένας προορισμός για τους γευσιγνώστες και τους γαστρονόμους του κόσμου, οι οποίοι επιθυμούν να γευτούν τις λεπτές και εξαίσιες γεύσεις της γιαπωνέζικης υψηλής κουζίνας. Έτσι, έχει δημιουργηθεί μια λανθασμένη άποψη για την γιαπωνέζικη κουζίνα, αφού τα καθημερινά γιαπωνέζικα πιάτα – τα φτηνά και νόστιμα γεύματα που απολαμβάνουν οι κανονικοί άνθρωποι καθημερινά – δεν εκπροσωπούνται στο εξωτερικό.

Ένα πολύ καλό παράδειγμα είναι το okonomiyaki. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες και τοπικές παραλλαγές του okonomiyaki· μάλιστα, το ίδιο το όνομα σημαίνει «μαγειρεμένο, έτσι όπως σου αρέσει». Παρ’ όλα αυτά, η βασική συνταγή περιλαμβάνει διάφορα λαχανικά (συνήθως λάχανο, καρότο ή /και κρεμμύδι) και κρέατα (συνήθως: καλαμάρι, χοιρινό, γαρίδα ή/και μοσχάρι), κομμένα και ανακατεμένα σε κάτι σαν μίγμα τηγανίτας, μαγειρεμένα σε επίπεδο γκριλ και γαρνιρισμένα ανάλογα με την προτίμηση του καθενός (συχνά με ένα είδος σάλτσας μπάρμπεκιου, μαγιονέζα, βρώσιμα φύκια ή /και κομμάτια αποξηραμένου βονίτη).

Τα μπαρ και τα εστιατόρια που σερβίρουν okonomiyaki έχουν συνήθως κοινωνική ατμόσφαιρα, μίας και το okonomiyaki μπορεί να κοπεί σε κομμάτια με μία μεταλλική σπάτουλα και να μοιραστεί με τους φίλους ή με την οικογένειά σας. Μάλιστα, πολλά εστιατόρια επιτρέπουν σε ομάδες πελατών να φτιάχνουν το δικό τους okonomiyaki παραγγέλλοντας τα υλικά και χρησιμοποιώντας ένα επίπεδο γκριλ ανάμεσα στα τραπέζια. Αυτό το είδος μαγειρέματος συνηθίζεται και σε άλλες μορφές της γιαπωνέζικης καθημερινής κουζίνας, όπως στα ιδιαίτερα δημοφιλή takoyaki (μπάλες χταποδιού).

6. Ουίσκι!

whiskey and soda

Εικόνα από τον χρήστη του Flickr satetsu (CC-BY-SA 2.0)

Ίσως σας φαίνεται περίεργο που έχουμε μία κατηγορία για το ουίσκι, ένα ποτό, σε ένα άρθρο που υποτίθεται είναι για το γιαπωνέζικο φαγητό. Όμως, δεν θα ανέφερε ένα άρθρο για τη γαλλική κουζίνα και το γαλλικό κρασί; Το φαγητό και τα αλκοόλ έχουν μακρά σχέση, αν και η αγάπη της Ιαπωνίας για το καλό ουίσκι είναι αρκετά περίεργη, μιας και το σάκε είναι το κατεξοχήν γνωστό ποτό της ιαπωνικής κουλτούρας. Όπως και να ‘χει, τα γιαπωνέζικα ποτοποιεία παράγουν υψηλής ποιότητας οινοπνευματώδη ποτά που ταράσσουν την κυριαρχία των Σκοτσέζων και συχνά παίρνουν την πρώτη θέση σε τυφλές δοκιμές και διεθνείς διαγωνισμούς.

Υπάρχουν αρκετά μπαρ με ουίσκι, που σερβίρουν μία ποικιλία από εισαγόμενα και εγχώρια προϊόντα, σε μεγαλύτερες πόλεις. Το ουίσκι highball (συνήθως ουίσκι με ginger ale ή σόδα σερβιρισμένο με πάγο σε ποτήρι highball) αποτελεί ένα δημοφιλές κοκτέιλ που επιλέγουν τόσο οι Ιάπωνες νέοι όσο και οι μεγαλύτεροι επιχειρηματίες. Μάλιστα, το highball έγινε πρόσφατα μέρος μίας νέας σύνθετης λέξης που δημιουργήθηκε από την γιαπωνέζικη ποτοποιεία Suntory στο πλαίσιο μιας διαφημιστικής εκστρατείας: hai-kara, δηλαδή ουίσκι highball (haiboru) που σερβίρεται με τηγανητό κοτόπουλο (karaage).

7. Otsumami, το πάντρεμα αλκοόλ και φαγητού

Στη Ιαπωνία, το αλκοόλ σπάνια καταναλώνεται από μόνο του, αλλά συνήθως πάντα συνοδεύεται από κάποιο είδος φαγητού. Οι επισκέπτες στην Ιαπωνία ίσως εκπλαγούν, όταν παραγγείλουν ένα ποτό σε ένα μπαρ ή εστιατόριο και σερβιριστούν επιπλέον ένα μπολ με πατατοσαλάτα ή κομμάτια ψητού κοτόπουλου. Αυτό είναι φυσικό, μιας και είναι άγραφος κανόνας ότι το αλκοόλ πρέπει πάντα να συνοδεύεται από σνακ. Μάλιστα, υπάρχει ολόκληρη κατηγορία από σνακ που κατασκευάζονται και διαφημίζονται ως συνοδευτικά σνακ για αλκοολούχα ποτά. Αυτά τα είδη φαγητού είναι γνωστά ως otsumami, που προέρχεται από το ρήμα “tsumu”, που σημαίνει «κόβω» ή «τσιμπώ» και αναφέρεται στο γεγονός ότι συχνά είναι φαγητά που τρώγονται με τα δάχτυλα.

Η Ιαπωνία είναι μια κοινωνία διαβόητα ανεκτική προς το αλκοόλ. Το αλκοόλ υπάρχει παντού, ακόμα και σε αυτόματες μηχανές πώλησης, και η συχνή κατανάλωση αλκοόλ είναι κοινωνικά αποδεκτή. Για αυτόν τον λόγο, τα otsumami είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και πωλούνται σε αμέτρητες ποικιλίες. Αυτοί που είναι πρωτάρηδες στα otsumami θα ήταν καλό να αρχίσουν από τα πιο συνηθισμένα είδη, όπως οι ανάμεικτοι ξηροί καρποί ή το edamame (φασόλια σόγιας). Οι πιο εξωτικές ποικιλίες είναι και αυτές αρκετά ιδιαίτερες, όπως καπνιστό καλαμάρι και ολόκληρες αποξηραμένες σαρδέλες.

Οποιεσδήποτε κουζινικές κλίσεις ή απόψεις έχετε για το τι είναι η παραδοσιακή γιαπωνέζικη κουζίνα, ή τι θα έπρεπε να είναι, υπάρχουν πολλά περισσότερα πράγματα στο washoku πέρα από το σούσι και το λευκό ρύζι. Η γιαπωνέζικη κουζίνα είναι μεγάλη, θαυμάσια, μυστήρια και συνεχώς εναλλασσόμενη. Αυτοί που θέλουν να την ανακαλύψουν σίγουρα θα βρουν κάτι θεαματικό.

Ο Τaylor Cazella από το Νιου Τζέρσεϊ μένει πλέον στη νότια άκρη της επαρχίας Mie στην Ιαπωνία και εργάζεται ως βοηθός δασκάλου γλωσσών σε ένα λύκειο της περιοχής.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.