Το Made in Prison είναι ένας ιστότοπος, που πωλεί χειροποίητα προϊόντα από φυλακισμένες στη φυλακή Ali Demi στα Τίρανα, τη μόνη φυλακή για γυναίκες στη βαλκανική χώρα, της οποίας ο πληθυσμός ανέρχεται σε 2,8 εκατομμύρια.
Το έργο είναι μια πρωτοβουλία της Orkidea (η ορχιδέα στην αλβανική γλώσσα), μιας τοπικής ΜΚΟ για τα δικαιώματα των γυναικών, και έχει λάβει χρήματα από την Πρεσβεία των ΗΠΑ στα Τίρανα. Από την έναρξή της στις 8 Μαρτίου 2019, το έργο εγκρίθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Αλβανίας και τη Γενική Διεύθυνση Φυλακών.
Από τις 12 Ιουνίου, οι κρατούμενες παρήγαγαν 235 χειροποίητα προϊόντα, από τα οποία τα 82 έχουν πωληθεί σε αλλοδαπούς και πελάτες στο εξωτερικό μέσω της ιστοσελίδας, δήλωσε η Orkidea στο Global Voices μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Όλα τα κέρδη από τις πωλήσεις πηγαίνουν στους προσωπικούς τραπεζικούς λογαριασμούς των αντίστοιχων βιοτεχνών κάθε προϊόντος.
Σε μια μαρτυρία που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο Made in Prison, μία κρατούμενη αναφέρει πώς το έργο επηρέασε θετικά τη ζωή της:
Το όνομά μου είναι Μίρα. Εκτίω την ποινή μου στην γυναικεία φυλακή εδώ και δυόμισι χρόνια. Έχω μάθει πολλά πράγματα εδώ. Οι υπηρεσίες που προσφέρονται με βοηθούν να αλλάξω τη ζωή μου. Νιώθω και πάλι σαν κανονικός άνθρωπος. Έχω καταδικαστεί 3 χρόνια στη φυλακή και όλα ήταν σκληρά, αλλά τώρα με βοηθάτε να έχω μια ελπιδοφόρα ζωή.
Η Orkidea πληρώνει σήμερα για τα υλικά των προϊόντων, αλλά οι συμμετέχοντες έχουν εκφράσει την επιθυμία να καλύψουν στο μέλλον κάποιες από αυτές τις δαπάνες, ως ένα τρόπο να μετατραπεί η πρωτοβουλία σε ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Εδώ είναι μερικά από τα προϊόντα που πωλούνται από το Made in Prison.
Αυτή η τσάντα:
Ένα ζευγάρι σκουλαρίκια:
Μία καρφίτσα:
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Εκπαίδευσης Φυλακών (EPEA), η Αλβανία διαθέτει 23 εγκαταστάσεις κράτησης. Η Ali Demi είναι η μόνη αποκλειστικά για γυναίκες. Υπάρχει επίσης ένα νοσοκομείο για τις κρατουμένες.
Περιγράφοντας την εγκατάσταση Ali Demi, η EPEA λέει:
Δεν υπάρχουν γνωστοί “γκάνγκστερ” σ’ αυτή τη φυλακή, ούτε απαγωγείς, ούτε γυναίκες από μεγάλα πολιτικά σκάνδαλα. Πολλές από αυτές, χωρίς παρεξήγηση, είναι “αξεσουάρ” εγκλημάτων που διαπράττονται από άνδρες, οι οποίοι μπορεί να ήταν σύζυγοι, αδέρφια ή εραστές. Τα πιο σοβαρά εγκλήματα που διαπράττονται από αυτές τις γυναίκες είναι η πορνεία, η διάρρηξη, η απάτη (υπεξαίρεση) και όχι η σημασία της, η δολοφονία λόγω οικογενειακών συνθηκών.
Το σκοτεινό παρελθόν των αλβανικών φυλακών
Οι φυλακές της Αλβανίας, τα στρατόπεδα εργασίας και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της κομουνιστικής περιόδου έχουν συχνά περιγραφεί ως τόποι φρίκης.
Μία από αυτές είναι η φυλακή Spaç στο Lezhë. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ταμείο των Μνημείων, έναν οργανισμό αφιερωμένο στη διατήρηση της ιστορικής αρχιτεκτονικής και της πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλο τον κόσμο:
Η φυλακή Spaç ήταν ένα στρατόπεδο εργασίας, που ιδρύθηκε το 1968 από την Κομμουνιστική Κυβέρνηση της Αλβανίας στη θέση ενός ορυχείου χαλκού και πυριτίου σε μια απομακρυσμένη και ορεινή περιοχή στο κέντρο της χώρας. Ενώ ήταν μόνο ένας από τους πολλούς αυτούς τόπους, οι πολιτικοί κρατούμενοι που φιλοξενούνταν στο Spaç περιλάμβαναν μερικούς από τους σημαντικότερους Αλβανούς διανοούμενους του 20ού αιώνα.
Τώρα, η φυλακή του Spaç είναι ένα μέρος μνήμης για τους ντόπιους και τουριστικό αξιοθέατο.
Σύμφωνα με την ένωση των πρώην πολιτικών κρατουμένων της Αλβανίας, περίπου 5.577 άνδρες και 450 γυναίκες εκτελέστηκαν για πολιτικά εγκλήματα κατά την κομμουνιστική περίοδο από το 1946 έως το 1991. Δεκάδες χιλιάδες φυλακίστηκαν ή απεστάλησαν σε στρατόπεδα εργασίας.
Από την πτώση του κομμουνισμού, οι φυλακές της Αλβανίας έχουν επικριθεί για τις κακές συνθήκες, με θέματα όπως ο υπερπληθυσμός, η περιορισμένη πρόσβαση στο φυσικό φως στα κελιά και η έλλειψη υγιεινής, που συχνά αναφέρονται ως παραδείγματα.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει συστήσει στις αλβανικές Αρχές να αυξήσουν τις προσπάθειες για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κρατουμένων και την υποστήριξη της αποκατάστασής τους.
Η πρωτοβουλία Made in Prison θα μπορούσε να συμβάλει στην επανένταξη των φυλακισμένων γυναικών στην κοινωνία μετά την απελευθέρωσή τους.