Η Κίνα είναι μάρτυρας σπάνιων διαδηλώσεων και διαμαρτυριών στους δρόμους, που ενώνουν τώρα εργάτες, εθνοτικές μειονότητες, φοιτητές και κατοίκους των πόλεων, ζητώντας όλοι να τερματιστεί η πολιτική “μηδενικού Covid”, που έχει μετατρέψει ολόκληρη τη χώρα σε φυλακή. Τέτοιες αναταραχές δεν έχουν προηγούμενο στην πρόσφατη κινεζική ιστορία και έχουν ομοιότητες με τις διαδηλώσεις του 1989, που συντρίφθηκαν στις 4 Ιουνίου στην πλατεία Τιέν Αν Μεν στο Πεκίνο.
Μετά από πυρκαγιά στις 25 Νοεμβρίου σε πολυώροφο κτίριο στο Ουρούμτσι, πρωτεύουσα της Σιντσιάνγκ στη δυτική Κίνα, που οδήγησε στον θάνατο πολλών θυμάτων, πιθανώς λόγω του δραστικού αποκλεισμού κτιρίων και δρόμων σε όλη την Κίνα ως αποτέλεσμα της πολιτικής “μηδενικού Covid” του Σι Τζινπίνγκ, οι κάτοικοι της πόλης – τόσο Ουιγούροι όσο και Κινέζοι Χαν – βγήκαν στους δρόμους για να απαιτήσουν λιγότερα παραλυτικά μέτρα υγιεινής.
Η πολιτική “μηδενικού COVID” στοχεύει στην αποτροπή οποιασδήποτε εξάπλωσης στην κοινότητα και εφαρμόζεται σε μεγάλο βαθμό στην Κίνα. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνική, αλλά και η οικονομική ζωή, συχνά παραλύουν, ενώ και οι μετακινήσεις περιορίζονται σοβαρά. Η πολιτική οδήγησε σε λιμοκτονία, καθώς ο κόσμος δεν μπορεί να ψωνίσει βασικά τρόφιμα, και αυξανόμενη απογοήτευση για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους.
Το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις στο Ουρούμτσι είναι ανησυχητικό για το Πεκίνο, που συνεχίζει μια πολιτική γενοκτονίας κατά του πληθυσμού των Ουιγούρων στην περιοχή. Η πόλη έγινε μάρτυρας εθνοτικών συγκρούσεων το 2009, που άφησαν νεκρούς σχεδόν 200 ανθρώπους.
Ραγδαία εξάπλωση
Το ιδιαίτερα ασυνήθιστο και σίγουρα εξαιρετικά ανησυχητικό για τις κινεζικές Αρχές είναι ότι, παρά τη σοβαρή λογοκρισία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των παραδοσιακών ΜΜΕ, οι ειδήσεις για τα θύματα και τις διαδηλώσεις στο Ουρούμτσι κυκλοφόρησαν γρήγορα σε ολόκληρη τη χώρα, προκαλώντας τους ανθρώπους σε άλλες πόλεις να αντιδράσουν και να εμπλακούν σε παρόμοια συμπεριφορά.
Σαφώς, η ένταση μεταξύ λαού και κυβέρνησης σιγοβράζει εδώ και αρκετό καιρό. Στις 13 Οκτωβρίου, λίγες μέρες πριν από το Συνέδριο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, που επιβεβαίωσε την παραμονή του Σι Τζινπίνγκ στην ηγεσία της χώρας, ένας διαδηλωτής σήκωσε πανό σε μια κεντρική γέφυρα στο Πεκίνο απαιτώντας τον τερματισμό των μέτρων “μηδενικού COVID”. Τέτοιες δημόσιες εκδηλώσεις δυσαρέσκειας είναι εξαιρετικά σπάνιες και συνήθως αφαιρούνται μέσα σε λίγα λεπτά, δεδομένου του εξαιρετικά εξελιγμένου συστήματος επιτήρησης και αναγνώρισης προσώπων της Κίνας, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις.
Αργότερα, στις 23 Νοεμβρίου, εργαζόμενοι στη Foxconn, εργοστάσιο παραγωγής iPhone της Apple, στην επαρχία Χενάν διαμαρτυρήθηκαν για τα ίδια μέτρα υγιεινής και συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις ασφαλείας.
Και τότε συνέβη κάτι πραγματικά απροσδόκητο: ξεκινώντας από τις 26 Νοεμβρίου, φοιτητές και κάτοικοι των πόλεων σε όλη τη χώρα αποφάσισαν να τιμήσουν τους νεκρούς του Ουρούμτσι διοργανώνοντας τις δικές τους εκδηλώσεις δημόσιας μνήμης. Αυτές οι ενέργειες μετατράπηκαν πολύ γρήγορα σε αναταραχές σε πανεπιστημιουπόλεις και διαδηλώσεις στους δρόμους σε πόλεις όπως το Τσενγκντού, η Σανγκάη και το Πεκίνο.
Το Global Voices μίλησε με τη Vivian Wu από το Πεκίνο, η οποία αυτή τη στιγμή ζει στη Νέα Υόρκη και καλύπτει ενεργά την αναταραχή από τον λογαριασμό της στο Twitter. Η Wu είναι έμπειρη δημοσιογράφος και επιχειρηματίας ΜΜΕ, που έχει εργαστεί ως επικεφαλής του BBC Hong Kong και ως δημοσιογράφος και συντάκτρια στα South China Morning Post και Initium Media.
Όπως εξηγεί, το αίσθημα αλληλεγγύης προέρχεται από τη συνειδητοποίηση ότι η ζωή όλων βρίσκεται πλέον σε κίνδυνο, λόγω της πολιτικής “μηδενικού COVID”:
Η τραγωδία στο Ουρούμτσι – όταν σε μπλοκάρουν ή σε εμποδίζουν να διαφύγεις και γι’ αυτό πεθαίνεις – θα μπορούσε να συμβεί σε οποιονδήποτε στην Κίνα. Γι’ αυτό ο κόσμος είναι εξοργισμένος σε όλη τη χώρα. Όλοι είναι αποκλεισμένοι σε όλες τις μεγάλες πόλεις, την ώρα που ο κόσμος ανοίγει ξανά κι οι άνθρωποι επιστρέφουν στην κανονική ζωή. Ενώ στην Κίνα υπάρχει μια αυστηροποίηση αυτών των πολιτικών. Ο Σι Τζινπίνγκ επιβάλλει την πολιτική “μηδενικού COVID-19″ για να δείξει ότι είναι νικητής στην πανδημία. Οι άνθρωποι ήλπιζαν ότι τα μέτρα θα χαλαρώσουν, αλλά οι τοπικές κυβερνήσεις θέλουν να δείξουν την πίστη τους στον Σι Τζινπίνγκ, οπότε πολύ συχνά κλιμακώνουν πραγματικά την πολιτική.
Αυτό έρχεται μετά από χρόνια συσσωρευμένης απογοήτευσης, όπως αναφέρει η Wu:
Ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων γνωρίζει τώρα ότι αυτή η πολιτική είναι απάνθρωπη και οικονομικά επιζήμια: πάρα πολλές επιχειρήσεις, εστιατόρια, σχολεία έχουν κλείσει. Οι άνθρωποι υποφέρουν οικονομικά – μια κατάσταση άνευ προηγουμένου μετά από 30 χρόνια οικονομικών μεταρρυθμίσεων και ταχείας αύξησης του ΑΕΠ. Ο κόσμος είδε επίσης ότι, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου, κανείς δεν φοράει μάσκα, ενώ στην Κίνα οι άνθρωποι μερικές φορές μένουν αποκλεισμένοι για 100 ημέρες.
Αλλά ίσως αυτό που ενέπνευσε πολλούς είναι το συμβάν στις 13 Οκτωβρίου σε αυτή τη γέφυρα στο Πεκίνο, υποστηρίζει:
Το περιστατικό της γέφυρας Σιτόνγκ έβαλε φωτιά: ο άνθρωπος πίσω από αυτό, ο Peng Zaizhou. εξέδωσε επίσης δήλωση ζητώντας από τον Σι Τζινπίνγκ να παραιτηθεί. Τα αιτήματά του ακούγονται τώρα σε όλους τους δρόμους των μεγαλύτερων πόλεων της Κίνας. Ο Peng έγινε σύμβολο, μια φωνή που δηλώνει δημόσια θυμό. Αυτό είναι πρωτοφανές σε μια χώρα χωρίς ελευθερία λόγου, χωρίς δικαίωμα διαδήλωσης ακόμη και σε μικρές ομάδες. Οι άνθρωποι είναι απελπισμένοι και αισθάνονται ότι δεν έχουν τίποτα να χάσουν μετά από σχεδόν τρία χρόνια δραστικών πολιτικών. Το φοιτητικό κοινό χρησιμοποίησε επίσης πολύ έξυπνα μέσα για να εκφράσει την απόρριψή του για τις πολιτικές “μηδενικού COVID”, την έλλειψη ελευθερίας στις πανεπιστημιουπόλεις, όπως φαίνεται από εικόνες που κυκλοφορούν τώρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Συγκλονιστικές εικόνες διαμαρτυρίας σε κατάσταση βαριάς αστυνόμευσης
Η Wu καλύπτει τις διαδηλώσεις ζωντανά, καθώς φωτογραφίες, βίντεο και σχόλια εμφανίζονται στην Κίνα και αντιγράφονται γρήγορα, προτού διαγραφούν στα λογοκριμένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μερικοί άνθρωποι στέλνουν επίσης βίντεο σε φίλους στο εξωτερικό και τους ζητούν να τα δημοσιεύσουν εκτός του κινεζικού διαδικτύου.
Εδώ, μοιράζεται σκηνές από την πρωτεύουσα του Σιτσουάν, Τσενγκντού, που, για όποιον γνωρίζει την Κίνα, είναι ένα πολύ σπάνιο φαινόμενο: άνθρωποι που παρελαύνουν και διαμαρτύρονται, ενώ δεν φαίνεται αστυνομία να προσπαθεί να σταματήσει ή να κρατήσει ανθρώπους:
Just in.#Chengdu ppl were walking peacefully on streets, chanting “ we don’t want Covid virus test. We want freedom”. The crowds gathered since around 8pm and continued till 2am at least local time. #ChinaProtests pic.twitter.com/ptFjdjjOOE
— Vivian Wu (@vivianwubeijing) November 27, 2022
Μόλις. Κόσμος στην Τσενγκντού περπατούσε ειρηνικά στους δρόμους φωνάζοντας “δεν θέλουμε τεστ Covid. Θέλουμε ελευθερία”. Τα πλήθη συγκεντρώθηκαν από τις 20:00 περίπου και συνεχίστηκαν μέχρι τις 2 το πρωί τουλάχιστον τοπική ώρα.
Αυτή η σκηνή δείχνει μια ειρηνική διαμαρτυρία, εξηγώντας ότι η ιδέα είναι να θυμόμαστε τα θύματα του Ουρούμτσι, ενώ ο κύριος ομιλητής σαφώς δεν φοβάται την αστυνομία – και πάλι κάτι πολύ ασυνήθιστο στη σημερινή Κίνα:
A #Beijing young man: “we have 10 fellow citizens died in #Urumqi big fire, your record 10 ppl died of such unreasonable Covid control. We mourn them, and say no to such policy”.Applauds. “If u have to take ppl away, take me first” he told the police rounding them. #ChinaProtest pic.twitter.com/tkJY9n723B
— Vivian Wu (@vivianwubeijing) November 27, 2022
Ένας νεαρός άνδρας από το # Πεκίνο: “Έχουμε 10 συμπολίτες που πέθαναν στη μεγάλη πυρκαγιά στο #Urumqi , 10 άτομα πέθαναν από παράλογο έλεγχο Covid. Τους θρηνούμε και λέμε όχι σε μια τέτοια πολιτική”. Χειροκροτείται. “Αν πρέπει να πάρετε κόσμο, πάρτε εμένα πρώτα”, είπε στην αστυνομία που τους περικύκλωσε.
Ένα παρόμοιο σκηνικό στο κέντρο του Πεκίνου, όπου το να βλέπεις ανθρώπους να κρατούν απλές πινακίδες διαμαρτυρίας είναι απλά δύσκολο να το φανταστεί κανείς υπό άλλες συνθήκες, δεδομένης της παρουσίας πρεσβειών στην περιοχή και της επιθυμίας της κινεζικής κυβέρνησης να δείχνει πάντα την κοινωνία της ως “αρμονική και απαλλαγμένη από κάθε κοινωνικό πρόβλημα”:
Another video in. #Beijing people marching peacefully in east third ring road area. From Liang Ma Qiao Bridge towards 新源路. There is a cluster of embassies in the area so it’s also one of the top modern/ internationalized blocks. pic.twitter.com/aM1cKsUfWJ
— Vivian Wu (@vivianwubeijing) November 27, 2022
Άλλο ένα βίντεο. Άνθρωποι στο Πεκίνο βαδίζουν ειρηνικά στην ανατολική τρίτη περιφερειακή οδό. Από τη γέφυρα Liang Ma Qiao προς 新源路. Υπάρχει ένα σύμπλεγμα πρεσβειών στην περιοχή, επομένως είναι επίσης μια από τις κορυφαίες σύγχρονες/διεθνοποιημένες συνοικίες
Σε αυτό το βίντεο, το ζήτημα του μέλλοντος για τους νέους Κινέζους απευθύνεται απευθείας στην αστυνομία:
A close up。Sorry abt night film video quality. The sad boy weeping, arguing in front of a police. He said “do we have future?We are also college graduates.We have master’s degree. We don’t have future”unsure Where and context. listen to real Chinese voice#ChinaUprising protest pic.twitter.com/zJ9tNqAl3Q
— Vivian Wu (@vivianwubeijing) November 27, 2022
Από κοντά. Συγγνώμη για την ποιότητα του νυχτερινού βίντεο. Ένας λυπημένος νεαρός κλαίει και φωνάζει μπροστά στην αστυνομία. Είπε: “Έχουμε μέλλον; Είμαστε και απόφοιτοι κολεγίου. Έχουμε μεταπτυχιακό. Δεν έχουμε μέλλον”. Αβέβαιη για το πού έγινε και τι έπαιζε γενικότερα ως συμβάν. Ακούστε αληθινές φωνές από την Κίνα #ChinaUprising
Και εδώ στη Σανγκάη, όπου οι άνθρωποι συγκεντρώνονται στην οδό Ουρούμτσι για να τιμήσουν τη μνήμη των θυμάτων, η αστυνομία αφαιρεί την πινακίδα του δρόμου σε μια προσπάθεια να διαχειριστεί τις άνευ προηγουμένου διαδηλώσεις σε μια πόλη γνωστή για τη συνηθισμένη πολιτική της:
One funny update from Shanghai. Check my previous tweets on Shanghai last night vigil and historic protest on Urumqi street. This is how local gov dealt with it. They removed the street sign. Literally, they just removed the Street of Urumqi Road so ppl won’t find a landmark. 😂 pic.twitter.com/cVsZy21ZrM
— Vivian Wu (@vivianwubeijing) November 27, 2022
Μια αστεία ενημέρωση από τη Σαγκάη. Ελέγξτε τα προηγούμενα τουίτ μου χθες το βράδυ για την αγρυπνία στην Σανγκάη και την ιστορική διαμαρτυρία στην οδό Ουρούμτσι. Έτσι το αντιμετώπισε η τοπική αυτοδιοίκηση. Αφαίρεσαν την πινακίδα του δρόμου. Κυριολεκτικά, μόλις αφαίρεσαν την πινακίδα “Οδός Ουρούμτσι”, ώστε να μην βρίσκουν το σημείο οι άνθρωποι. 😂
Μπορείτε επίσης να δείτε περισσότερα βίντεο στον λογαριασμό Twitter για τις διαδηλώσεις στην Κίνα το 2022.
Το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι πώς θα αντιδράσει η κινεζική κυβέρνηση σε τέτοιες εκτεταμένες διαδηλώσεις, που ξεπερνούν κοινωνικά, εθνοτικά και γεωγραφικά όρια.