Η διάσημη Ινδή Βεγγαλέζα συγγραφέας και κοινωνική ακτιβίστρια Mahasweta Devi πέθανε σε ηλικία 90 ετών την Πέμπτη 28 Ιουλίου, 2016 στην Καλκούτα. Ήταν η σύζυγος ενός από τους πιο παραγωγικούς συγγραφείς της Βεγγάλης και λογοτέχνες, του Bijon Bhattacharya.
Γεννημένη στα ταραχώδη χρόνια της βρετανικής βασιλείας στην Ινδία, η Mahasweta Devi μεγάλωσε σε μια οικογένεια καλλιτεχνών, ποιητών και κοινωνικών ακτιβιστών που ηγούνταν του λογοτεχνικού κινήματος της Βεγγάλης (Kallol) μέσα στην πορεία του χρόνου.
Περιτριγυρισμένη και επηρεασμένη από κομμουνιστικές ιδέες σε όλη της τη ζωή, άρχισε την επαγγελματική ζωή της ως δημοσιογράφος στην Ινδία την εποχή μετά την Ανεξαρτησία και αργότερα έγινε συνήγορος για τα πολιτικά δικαιώματα των αυτοχθόνων φυλών.
Δημοσίευσε το πρώτο της μυθιστόρημα, Jhansir Rani, το έτος 1956. Αναγνωρίστηκε για την εργασία της για τη βελτίωση της ζωής της κοινότητας Kheria Sabar.
The woman who walked with the broken and refused to sit with the 'great'! Writer Mahasweta Devi passes away in Kolkata. What a life !!!!
— Mahesh Bhatt (@MaheshNBhatt) July 28, 2016
Η γυναίκα που περπάτησε με τoυς φτωχούς και αρνήθηκε να καθίσει με τους ‘τρανούς'! Η συγγραφέας Mahasweta Devi απεβίωσε στην Καλκούτα. Τι ζωή!!!!
Ήταν μία από τους ιδρυτές της Ομάδας Δράσης για τα δικαιώματα των γνωστών και μη φυλών, της οποίας το έργο μεταξύ των φυλετικών κοινοτήτων εξαπλώνεται από την Βεγγάλη, ως το Γκουτζαράτ και την Μαχαράστρα.
Ο Ganesh N. Devy, σε ένα σεμινάριο το 2004 με θέμα “Γιορτάζοντας τις Γυναίκες: ένα συμπόσιο για τις γυναίκες που έκαναν τη διαφορά“, μίλησε για τις εμπειρίες που μοιράστηκε με την Mahasweta Devi:
Είχα παρατηρήσει ως τώρα ότι δεν τη χαρίζει σε κανέναν, ιδίως σε σνομπ, υπουργούς, ανειλικρινείς δημοσιογράφους και λογοτεχνικούς υποψηφίους. […] Μίλησε για τις πολιτισμικές χάρες των Αντιβάσι (ΣτΜ: ο ιθαγενής πληθυσμός της Νότιας Ασίας), για το πώς η κοινωνία μας απερίσκεπτα είχε καταστρέψει την κουλτούρα της μεγάλης ηπείρου μας, και πώς είχαν υπάρξει θύματα κακομεταχείρισης άνθρωποι αθώοι. Περιέγραψε το πλαίσιο, στο οποίο εισήχθη η περίφημη Ποινική Πράξη για τις Φυλές, το 1871, η διαδικασία της μη γνωστοποίησης το 1952 και τα δεινά των νομαδικών κοινοτήτων στην Ινδία από τότε.
Η Dopdi, διήγημα
Η Ντραουπάντι, ένας σημαντικός θηλυκός χαρακτήρας στο Ινδουιστικό έπος Μαχαμπαράτα, ήταν το αντικείμενο του στοιχήματος σε ένα παιχνίδι με τον σύζυγό της Yudhisthir, που την έχασε τελικά σε ένα γύρο του παιχνιδιού, αφού έχει χάσει όλα τα άλλα.
Τότε σύρθηκε βίαια στην βασιλική αυλή από τους αντιπάλους του, οι οποίοι σκόπευαν να την ξεγυμνώσουν.
Ωστόσο, όταν η Ντραουπάντι παρακαλεί σιωπηλά τον Κρίσνα (μια σημαντική Ινδουιστική θεότητα), εκείνος την βοηθά με μια ατέλειωτη προμήθεια από ύφασμα σάρι που ο εχθρός δεν είναι σε θέση να της αφαιρέσει, και αυτή η πράξη τελικά σώζει την Ντραουπάντι από τη δημόσια ταπείνωση της.
Mahasweta Devi's Draupadi – still chillingly relevant, when you remember the adivasi women raped and killed by… https://t.co/P21v1uwLXL
— Kavita Krishnan (@kavita_krishnan) July 31, 2016
Η Ντραουπάντι της Mahasweta Devi – ακόμα ανατριχιαστικά σχετική, όταν θυμόμαστε τις γυναίκες Αντιβάσι που βιάστηκαν και σκοτώθηκαν από… https://t.co/P21v1uwLXL
Αναπλάθοντας αυτή την ιστορία, η Mahasweta Devi άλλαξε τον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα της Ντραουπάντι με την Dopdi Mejhen, μια ιθαγενή γυναίκα.
Στην ιστορία της, οι άνδρες κατάφεραν να απογυμνώσουν την ηρωίδα.
Το θράσος της Devi να απεικονίσει τα δεινά μιας ιθαγενούς γυναίκας τόνισε όχι μόνο τη διαφορετική μεταχείριση των γυναικών σε όλο το κοινωνικό σύστημα των καστών, αλλά και την μεταχείριση που λαμβάνουν οι γυναίκες στον κόσμο συνολικά.
Παρόλο που η Dopdi ξεγυμνώθηκε, στάθηκε ως ένα σύμβολο δύναμης.
Η Ντραουπάντι που σχίζει τα κουρέλια που της ρίχνουν και τα πετά μακριά, επιδεικνύει τη γύμνια της στο πρόσωπο του Senanayak:
Η Ντραουπάντι έρχεται πιο κοντά. Στέκεται με το χέρι στο γοφό της, γελά και λέει, το αντικείμενο της αναζήτησής σου, Dopdi Mejhen. Τους ζήτησες να με αναμορφώσουν, δεν θέλεις να δεις πως με έκαναν;
Έτσι, σύμφωνα με την αγγλική μετάφραση της ιστορίας, από την Γκαγιάτρι Τσακραβόρτι Σπίβακ, η Dopdi ξεφεύγει από την ταπείνωση αρνούμενη να φορέσει τα ρούχα της αφού έχει ξεγυμνωθεί, επιστρέφοντας την ντροπή ξανά στον Senanayak.
Η σταδιοδρομία της Mahasweta Devi διήρκεσε περισσότερο από δύο δεκαετίες και παρήγαγε μια διαχρονική συλλογή λογοτεχνίας που διακατείχετο από συμπόνια για τους συμπατριώτες της.
Η ιδιότητα της ως πηγή έμπνευσης για τις επόμενες γενιές των Ινδών συγγραφέων είναι αδιαμφισβήτητη.
Συρροή συλλυπητηρίων για την μακαρίτισσα συγγραφέα
Δημοσιογράφοι και συγγραφείς βγήκαν στο Twitter για να μοιραστούν τη θλίψη τους, μαζί με έναν αριθμό σημαντικών λογοτεχνικών οργανώσεων.
"Draupadi", "Hazaar churasir ma"–must read from the mighty #MahaswetaDevi . RIP https://t.co/tSmhObIzZd
— Sagarika Ghose (@sagarikaghose) July 28, 2016
Τα “Draupadi”, “Hazaar churasir ma”–πρέπει να διαβαστούν από την εξαιρετική #MahaswetaDevi. Ας αναπαυθεί εν ειρήνη https://t.co/tSmhObIzZd
Withher passes an era of public intellectuals who stood for marginalised n oppressed n gave them a voice. A living legend RIP #MahaSwetaDevi
— Medha Patkar (@medhanarmada) July 28, 2016
Μαζί της πέρασε μια εποχή δημόσιων διανοούμενων που υπερασπίστηκαν τους περιθωριοποιημένους και καταπιεσμένους και τους έδωσαν φωνή. Ένας ζωντανός θρύλος ας αναπαυθεί εν ειρήνη#MahaSwetaDevi
Writers will come and writers will go but there will never be another Mahasweta Devi . Great writer, great activist , great human being .
— Javed Akhtar (@Javedakhtarjadu) July 28, 2016
Συγγραφείς έρχονται και φεύγουν, αλλά δεν θα υπάρξει ποτέ άλλη Mahasweta Devi. Σπουδαία συγγραφέας, σπουδαία ακτιβίστρια, εξαίρετος άνθρωπος.
RIP Mahasweta Devi. A terrible loss for literature. A great writer and extraordinary activist; a woman with a warm, generous heart.
— Amitav Ghosh (@GhoshAmitav) July 28, 2016
Αναπαύσου εν ειρήνη Mahasweta Devi. Μια φοβερή απώλεια για τη λογοτεχνία. Μία μεγάλη συγγραφέας και ασυνήθιστη ακτιβίστρια, μια γυναίκα με ζεστή, γενναιόδωρη καρδιά.