Ενημέρωση για το πρόγραμμα επιχορήγησης του Rising Voices

Juan Kuiru. Η φωτογραφία χρησιμοποιείται με την άδεια του προγράμματος.

Τοποθεσία: Οικία Juan Kuiru, Μιλάν, Λα Τσορέρα.
Μεταγραφή: Ever Kuiru
Σύνταξη και μετάφραση: Ever Kuiru και Laura Areiza

Ο Juan Kuiru είναι ο αδερφός μου και τη σοφία του την κληρονόμησε από τον πατέρα μου, τον Aurelio Kuiru. Είναι ο δάσκαλός μου, ο nɨmairama, γνώστης του ότι εμπνέεται από την ίδια του τη σύνδεση με τα πνεύματα. Είναι μέγας διαλογιστής και θεραπευτής. Εδώ παρουσιάζουμε έναν από τους διαλόγους που είχαμε μαζί του στο mambeadero, το χώρο όπου μασάμε φύλλα κόκας και απολαμβάνουμε το “μέλι του καπνού”.

Οικογενειακή οικία Yadiko. Η φωτογραφία παρέχεται από το πρόγραμμα και χρησιμοποιείται με άδεια.

Εδώ, μοιραζόμαστε λίγες κουβέντες σχετικά με τη Μητέρα Γη και τη σύγχυση που προκαλείται από την εξάντληση των φυσικών μας πόρων. Είμαστε οι φύλακες των πόρων αυτών, αλλά μόνο όσοι νιώθουν και ακολουθούν το λόγο του Moo, του πατέρα δημιουργού μας. Ωστόσο, δε χτίζουμε ναούς και δε λατρεύουμε εικόνες. Το να ακολουθούμε το λόγο του Moo είναι να διατηρούμε την παράδοσή μας και να έχουμε καλή καρδιά. Για εμάς, είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε τη γλώσσα μας και λόγω αυτού, με τη βοήθεια συνεργατών, παρουσιάζουμε μια επιλογή από τα λόγια του σοφού Juan Kuiru σε δυο γλώσσες:

Ο πατέρας κι ο παππούς του Ever Kuiru. Η φωτογραφία χρησιμοποιείται με την άδεια του προγράμματος.

Kue mamekɨ Juan Kuiru, kue nonuiyaɨ Jitómagaro imɨedɨkue.
Mei o jɨkanoga ¿mɨnɨka bie enɨena?
Ba ua kaɨ eiño, binɨiño daɨna,
kaɨ ua bini eiño jogobe.
Bini daɨna, jae ua moo dama imabikaiya yezika.
Afemɨe jafiñoga jagɨiyɨ ,
monifue jagɨiyɨ .
Ua eiño komuiyano.
Nɨ eiño uaidɨno.
Ie jana arɨ binɨena
moo moziñote.
Monifue ini, bini,
meita bie enɨe eiñoza.
Iemo bie kaɨ mei komuidɨkaɨ.
Jirari kaɨ mei ua binɨe eiño daɨdɨkaɨ.
Daje enɨemona guitɨkaɨ.
Daje enɨe kaɨ jagɨiyɨ
ɨaɨbikaiyadɨ ñue fɨnoka.
Daje enɨe jaɨnoibi ñue fɨnoka.
Ɨaɨredɨno afemɨe zaɨtaga.
Iemona arɨ bene ie
jana kaɨ ei ba kaɨ komuitate.
Kaɨ ua duera jizadɨkaɨ.
Ua nɨnomona eiño komuiya
nakuri eromo
mozibikaidɨkaɨ.
Dɨnómo jébikaidɨkaɨ.
Guiñeno, eiño ua guiga naɨeri
jébikaidɨkaɨ.
Iedo jékana jaidɨkaɨ.
Ikaɨ jino kaɨ monaiyado
eiño naɨ ua monoɨdo úikaigakaɨ.
Dai kaifo monaitɨkaɨ.
Akie izoide bie enɨe,
jirari kaɨ ei daɨdɨkaɨ.
Nana ua bie enɨe emodori ite,
enɨedo kade.
¿Nofɨkɨ bie emodo kade mɨnɨka dɨnomo iya? Iñena.
Bie enɨedo kade: Amena, chamu, okaina, jemɨnɨaɨ, ofokuikɨ.
Ua nana, nana enɨedo kade.
Enɨe iñedenia kañede.
Enɨe iñedenia bie jagɨiyɨ ɨaɨrede.
Enɨe jagɨiyɨ ñue fɨnoka
ie jagɨiyɨ jafiñotɨkaɨ.
Bie enɨemo ite amenaikɨ daje jagɨiyɨdo kádɨkaɨ.
Okaina, chamu, nana jagɨiyɨdo
kade,
enɨemona ite jagɨiyɨ .
Ie jirari ei enɨe daɨdɨkaɨ.
Akɨnɨ ua ei enɨena
mameidɨno.
Meita kaɨ mamekɨ
monifue urukɨdɨkaɨ.

Το όνομά μου είναι Juan Kuiru, είμαι από τη φυλή nonuiyaɨ Jitómagaro.
Με ρωτάτε, τι είναι τούτη η γη;
Είναι η μητέρα μας, αυτή η μάνα γη,
η γη μας, ο κόλπος της μητέρας.
Τούτη η γη, πριν από τον καιρό που εξαγνίστηκε ο Moo.
Η ανάσα κάλεσε
μια αύρα αφθονίας.
Ua, αυτή είναι η ρίζα της μητέρας.
Είναι ο Λόγος που δόθηκε από τη μητέρα.
Αυτή την εικόνα πάνω από τη γη
την έφτιαξε ο Moo.
Η γη της αφθονίας, η γη τούτη,
γι’ αυτό είναι η Μητέρα Γη.
Από εκείνη γεννιόμαστε.
Γι’ αυτό λέμε Μάνα Γη.
Από την ίδια τούτη γη τρώμε.
Την ίδια τη που εξαγνίζει η μολυσμένη μας ανάσα.
Την ίδια γη που καθαρίζει το νερό.
Ό,τι είναι λάσπη, Αυτός το καθαρίζει.
Από εκεί ψηλά
η εικόνα της μητέρας μας να εγκυμονεί.
Ήμαστε μικρά παιδιά.
Εκεί που η μάνα κυοφορούσε το παιδί της,
στους κόλπους της, στη μήτρα της,
εκεί δημιουργηθήκαμε κι εμείς.
Εκεί ωριμάσαμε.
Χωρίς τροφή, με την ουσία του καταναλώνει η μητέρα, ωριμάζουμε.
Με αυτό ωριμάζουμε.
Κι εμάς εκεί έξω ακόμα με το στήθος της μας θρέφει η μητέρα.
Έτσι μεγαλώσαμε.
Όπως ετούτη η γη,
γι’ αυτό τη λέμε μάνα.
Τα πάντα στη γη, ζουν από τη γη.
Πάνω στο βράχο, υπάρχει ζωή, τι ζωή υπάρχει εκεί; Τίποτα.
Χάρη στη γη αυτή ζουν τα δέντρα, τα ψάρια, τα ζώα, τα mico churuco, τα πουλιά.
Η Ua είναι τα πάντα, τα πάντα ζουν από τη Γη.
Χωρίς τη γη δεν θα υπάρχει ζωή.
Χωρίς τη γη, ο αέρας θα ήταν βρώμικος.
Η γη καθαρίζει τον αέρα
αυτόν τον αέρα που ανασαίνουμε.
Τα δέντρα πάνω στη γη αναπνέουν τον ίδιο αέρα
τα ζώα, τα ψάρια, όλοι ζουν από την ανάσα αυτή
από τον αέρα που βρίσκεται στη γη.
Γι’ αυτό την λέμε Μάνα Γη.
Σε αυτή τη Μητέρα Γη απευθύνουμε το κάλεσμά μας.
Κι έτσι το όνομά μας είναι
τα Παιδιά της Αφθονίας.