Γκούρκα στα χαρακώματα κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στη Γαλλία. Περισσότεροι από 20.000 Νεπαλέζοι στρατιώτες σκοτώθηκαν πολεμώντας για τις Συμμαχικές Δυνάμεις μεταξύ 1914-1918. Φωτογραφία: Αυτοκρατορικό Πολεμικό Μουσείο, μέσω Nepali Times.

Αυτό το άρθρο του ερευνητικού δημοσιογράφου Shree Bhakta Khanal δημοσιεύθηκε αρχικά στους Nepali Times και μια τροποποιημένη έκδοση αναδημοσιεύεται στο Global Voices ως μέρος συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.

Έχουν γραφτεί βιβλία για τη θρυλική γενναιότητα και θυσία των στρατιωτών Γκούρκα του Νεπάλ. Οι αξιωματικοί έχουν επαινέσει την υπακοή και την ευθυμία τους παρά τις δυσκολίες και τους κινδύνους. Ο κόσμος έχει μια εικόνα των Νεπαλέζων στρατιωτών στο πεδίο της μάχης: άγριοι αλλά πάντα χαμογελαστοί.

Όμως, οι ιστορικοί έχουν ανατρέξει σε επιστολές και ημερολόγια, που γράφτηκαν από στρατιώτες Γκούρκα στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους και προσφέρουν μια ελαφρώς διαφορετική εικόνα: Νεπαλέζοι στα χαρακώματα του πεδίου της Φλάνδρας ή κάτω από τα βράχια στην Καλλίπολη με νοσταλγία, τρομοκρατημένοι, παγωμένοι και εξαθλιωμένοι. Πολλές από αυτές τις επιστολές πίσω στην πατρίδα δεσμεύθηκαν από στρατιωτικούς λογοκριτές και αρχειοθετήθηκαν.

Τώρα, ένα ημερολόγιο, που γράφτηκε από έναν λοχία Γκούρκα στον Βρετανικό Στρατό κατά τη διάρκεια της μάχης του Λα Μπασέ στη βόρεια Γαλλία κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1914 και ανακτήθηκε από Γερμανό αξιωματικό, αποκάλυψε μια εντελώς νέα πλευρά στον θρύλο των Γκούρκα, κάτι που επιβεβαιώνει την παραδοσιακή γενναιότητα, αλλά και την ανθρώπινη πλευρά τους.

Δυο ανώνυμοι Γκούρκα αιχμάλωτοι πολέμου σε γερμανικό στρατόπεδο στο Μύνστερ το 1916. Ευγενική παραχώρηση: Sir Kukri & Co, μέσω Nepali Times.

Γκούρκα αιχμάλωτοι πολέμου σε γερμανικό στρατόπεδο, Κάποιες από τις φωνές τους, ηχογραφημένες σε τραγούδια και ιστορίες, βρίσκονται τώρα στα αρχεία του Μουσείου Χούμπολτ. Ευγενική παραχώρηση: Sir Kukri & Co. μέσω Nepali Times.

Ο υπολοχαγός Alexander Pfeifer ήταν με το 11ο Τάγμα Πεζικού και βρήκε το ημερολόγιο ενός Νεπαλέζου στρατιώτη στο Λα Μπασέ στις 20 Δεκεμβρίου 1914, μετά από μια έντονη μάχη ενάντια στις Συμμαχικές δυνάμεις των βρετανικών και γαλλικών στρατών.

Ο δισέγγονός του Pfeiffer, Philip Cross, βρήκε τα έγγραφα και ένα κούκρι, ενώ σκάλιζε τα πράγματα της οικογένειάς του. Βρίσκεται στη διαδικασία μετάφρασης του ημερολογίου του προπαππού του στα αγγλικά και επίσης μεταφράζει το ημερολόγιο του λοχαγού Γκούρκα στα αγγλικά και τα γερμανικά.

Αξιωματικοί του Βρετανικού Στρατού με τους Γκούρκα του “Ινδικού Σώματος” στο Λα Μπασέ στην αρχή του πολέμου, μέσω Nepali Times.

Alexander Pfeifer, ο Γερμανός αξιωματικός που βρήκε το ημερολόγιο του στρατιώτη Γκούρκα, που ανακτήθηκε πρόσφατα από τον δισέγγονό του, Philip Cross. Μέσω Nepali Times.

Φαίνεται ότι η δουλειά του Pfeifer ήταν να ψάχνει τα πτώματα των νεκρών στρατιωτών του εχθρού μήπως και έβρισκε κάποια πολύτιμη πληροφορία για το τι σχεδίαζαν οι συμμαχικές δυνάμεις. Φαίνεται πως πήρε το ημερολόγιο, φωτογραφίες, ακόμη και το κούκρι.

Η πρώτη σελίδα του ημερολογίου του άγνωστου Νεπαλέζου στρατιώτη είναι έμμετρη με αριθμημένες γραμμές. Παραθέτει τα ονόματα των νεαρών φίλων του συγγραφέα, που σκοτώθηκαν ή φυλακίστηκαν, τις δυσκολίες που υπέστησαν. Από την πένα και το λεξιλόγιο και τη χρήση του έμμετρου στίχου, ο στρατιώτης φαίνεται να είχε διδαχθεί από ιερέα του χωριού, ο οποίος ήταν το μόνο γραμματισμένο άτομο στα χωριά του Νεπάλ εκείνον τον καιρό.

Σελίδες από το ημερολόγιο ενός άγνωστου Νεπαλέζου στρατιώτη με στίχους και έναν κατάλογο ονομάτων, πιθανώς κρατουμένων πολέμου. Ευγενική προσφορά: Philip Cross, μέσω Nepali Times.

Μεταφρασμένο, το κείμενο γράφει:

“Κακόμοιροι, τα χέρια του εχθρού τους στέρησαν την νιότη (20)
Η αγάπη για τον στρατό έμεινε πίσω στο Νεπάλ
Είμαστε οι ζωντανοί νεκροί που πήγαν στον παράδεισο
Subedar Bhimsi Bhandari (21) Harke Thapa Jasraja Dharma Khatri Διοικητής Pasitan Nainsingh Khatri Swarup Kunwar Pratiman Thapa ’

Τα ίδια ονόματα στο ημερολόγιο του Νεπαλέζου στρατιώτη εμφανίζονται επίσης στο ημερολόγιο του Alexander Pfeifer και με την ίδια σειρά. Φαίνεται πως είναι μετάφραση του ημερολογίου του Γκούρκα. Ευγενική προσφορά: Philip Cross, μέσω Nepali Times.

Η δεύτερη σελίδα του ημερολογίου του Νεπαλέζου στρατιώτη (πάνω) έχει τα ονόματα του Γκούρκα, τα οποία, είναι ενδιαφέρον, είναι τα ίδια ονόματα, που βρέθηκαν με την ίδια σειρά στα έγγραφα του Pfeifer, στα οποία παραθέτει τα ονόματα των Γκούρκα, που αιχμαλωτίστηκαν (αριστερά). Η γερμανική φωνολογία μοιάζει επίσης πολύ με τον τρόπο, με τον οποίο ο άγνωστος στρατιώτης έγραψε τα ονόματα στα νεπαλέζικα, για παράδειγμα, γράφοντας τον Gurung ως गुरुं (Gurun).

Η σημείωση του Pfeiffer στη δική του καταχώρηση στο ημερολόγιο έχει ως εξής:

Βρήκα έναν λοχία Γκούρκα. Το περιεχόμενο της σελίδας 1 λέει: Οι στρατιώτες του τάγματος πρέπει να αντιμετωπίζονται με αγάπη, φιλικότητα και καλοσύνη. Κάθε άτομο, που εφαρμόζει τους κανόνες της θρησκείας του, σύμφωνα με το νόμο και την τάξη, λαμβάνει την πληρωμή του (θα είναι ευτυχισμένος).

Οι εντολές του διοικητή πρέπει να εκτελούνται με ακρίβεια και αμέσως. Το περιεχόμενο του εγγράφου 2 έχει ως εξής.
Ονόματα των Γκούρκα:

• Thuparau Gurun
• Chandrabir Thapa
• Akalbir Gurun
• Manbahadur Gurun
• Amarsing Gurun
• Udjersingh Gharti
• Imansing Gurun
• Manbir Thapa
• Chhabilal Rana
• Akatbir Thapa
• Narbahadur Thapa
• Schatasin Gurun

Κατά τη διερεύνηση ορισμένων από αυτά τα ονόματα, τα αρχεία του Βρετανικού Στρατού δείχνουν ότι ο Chandrabir Thapa ήταν οπλίτης στο Β’ Τάγμα Τυφεκιοφόρων Γκούρκα του Βασιλιά Εδουάρδου Ζ’. Ο Manbir Thapa ήταν λοχίας στο Α’ Τάγμα Τυφεκιοφόρων Γκούρκα του Α’ Συντάγματος Τυφεκιοφόρων Γκούρκα του Βασιλιά Γεωργίου Β’. Ο αριθμός υπηρεσίας του ήταν 1896 και σκοτώθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1914 στη μάχη του Λα Μπασέ. Γνωρίζουμε ακόμη και το όνομα του πατέρα του Manbir: ήταν ο Parasram Thapa και ζούσε στο χωριό Ντοχάντι στο δυτικό Νεπάλ.

Τα αρχεία για το Λα Μπασέ δείχνουν ότι υπήρχαν και άλλοι στρατιώτες Γκούρκα, που σκοτώθηκαν στο πεδίο της μάχης ή ελήφθησαν αιχμάλωτοι, που δεν βρίσκονταν στον κατάλογο του ημερολογίου του Pfeiffer.

ΑΝάμεσα στα πράγματα του Alexander Pfeifer ήταν κι αυτό το κούκρι, πιθανότατα από τον ίδιο στρατιώτη Γκούρκα, που έγραψε το ημερολόγιο. Φωτογραφία: Philip Cross, μέσω Nepali Times.

Το ημερολόγιο του Νεπαλέζου στρατιώτη, που γράφτηκε χειρόγραφα πριν από 107 χρόνια, λέει πολλά για τον πόλεμο και τους πολεμιστές από το Νεπάλ. Ο στρατιώτης έγραφε για τους Νεπαλέζους συμπατριώτες του και ενδεχομένως και άλλες μονάδες, απαριθμώντας προσεκτικά τα ονόματα των νεκρών και των αιχμαλώτων. Τα ονόματα στο ποίημα είναι πιθανώς όσων σκοτώθηκαν στη μάχη, αλλά δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι. Ο άλλος κατάλογος, λόγω της ομοιότητάς του με τον κατάλογο του Pfeifer στη γερμανική γλώσσα, θα μπορούσε να είναι όσοι αιχμαλωτίστηκαν στις 20 Δεκεμβρίου.

Αλλά αυτό δημιουργεί ένα παζλ. Πώς μπορεί ο κατάλογος των νεκρών στρατιωτών στο ημερολόγιο του Νεπαλέζου στρατιώτη να είναι στην ίδια σειρά με τον κατάλογο των κρατουμένων στα γερμανικά στο ημερολόγιο του Pfeifer;

Δεν είναι σαφές εάν ο Pfeifer μετέφραζε απλώς το ημερολόγιο του Νεπαλέζου στρατιώτη ή εάν αυτές είναι οι δικές του οδηγίες. Το ημερολόγιο του Γερμανού αξιωματικού βρέθηκε τελικά περισσότερο από έναν αιώνα αργότερα από τον δισέγγονό του. Δεν γνωρίζουμε ποιο ήταν το όνομα του Γκούρκα, από πού ήταν στο Νεπάλ και τι του συνέβη.

Σύγχρονος χάρτης του Λα Μπασέ στη Γαλλία, που κατελήφθη από τους Γερμανούς κατά το 1914. Φωτογραφία μέσω Nepali Times.

Πολλοί από τους Γκούρκα που συνελήφθησαν στη Γαλλία και το Βέλγιο μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα αιχμαλώτων πολέμου στη Γερμανία. Εκεί, μερικοί από τους κρατούμενους διέσωσαν τις φωνές και τα τραγούδια τους σε μηχανές ηχογράφησης, που μόλις είχαν αρχίσει να λειτουργούν.

Η Νεπαλέζα καθηγήτρια Alaka Atreya Chudal του Πανεπιστημίου της Βιέννης μεταφράζει από τα νεπαλέζικα στα γερμανικά μερικές από αυτές τις μαρτυρίες, που καταγράφηκαν μεταξύ 1914-1918 σε στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου του Halbmondlager στο Wünsdorf, 40 χλμ. από το Βερολίνο.

Οι 100 περίπου ηχογραφήσεις περιέχουν νεπαλέζικα λαϊκά παραμύθια, τραγούδια, ποίηση και λαϊκά αινίγματα, που έχουν τεράστια γλωσσική και πολιτιστική αξία, επειδή έχουν διασωθεί ηχητικά περισσότερο από έναν αιώνα πριν. Οι ηχογραφήσεις βρίσκονται τώρα στα αρχεία του Πανεπιστημίου Humboldt στο Βερολίνο.